Jacek Leociak

Jacek Witold Leociak (ur. 2 czerwca 1957 w Warszawie) – polski literaturoznawca, historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Badań Literackich PAN oraz Centrum Badań nad Zagładą Żydów.

Jacek Leociak

Data i miejsce urodzenia	2 czerwca 1957 Warszawa
Zawód, zajęcie	historyk literatury
Tytuł naukowy	profesor nauk humanistycznych
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Pracodawca	Instytut Badań Literackich PAN, Centrum Badań nad Zagładą Żydów
Odznaczenia

Jacek Leociak, Magdalena Tarnowska, Monika Libicka, VIII Festiwal Góry Literatury (2022)

Życiorys

W 1981 ukończył studia na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. W 1996 w Instytucie Badań Literackich PAN otrzymał stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy pt. Tekst wobec zagłady. O relacjach z getta warszawskiego, której promotorem był Michał Głowiński, wyróżnionej także w Konkursie im. Klemensa Szaniawskiego. Stopień naukowy doktora habilitowanego uzyskał tamże w 2011 w oparciu o dorobek naukowy oraz rozprawę pt. Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji. Tytuł naukowy profesora otrzymał 25 czerwca 2013.

W latach 1981–1997 był zatrudniony na Wydziale Polonistyki UW. Następnie podjął pracę w IBL PAN, obejmując funkcję kierownika Zespołu Badań nad Literaturą Zagłady i zostając zastępcą przewodniczącego rady naukowej IBL PAN. Został także członkiem zespołu Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN.

Zajmuje się analizą różnych sposobów zapisu i różnych form reprezentacji doświadczeń granicznych (przede wszystkim doświadczeń Holocaustu). Jego zainteresowania badawcze obejmują również: narracje ofiar, sprawców i świadków oraz historię getta warszawskiego. Jest członkiem redakcji czasopisma naukowego „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”” oraz opiekunem naukowym (razem z Barbarą Engelking) galerii Zagłada w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin.

W 2019 został członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Wyróżnienia i odznaczenia

Za książkę Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście otrzymał razem z Barbarą Engelking Nagrodę Klio i Nagrodę im. Jerzego Giedroycia (2003).

W 2008, za wybitne osiągnięcia w odkrywaniu, gromadzeniu i upowszechnianiu prawdy o Holokauście, za zasługi w działalności na rzecz upamiętniania historii powstania w getcie warszawskim, został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Za książkę Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji został nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia 2010.

W 2011 uhonorowany medalem „Powstanie w Getcie Warszawskim”. W 2015 otrzymał odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

19 kwietnia 2018, w dniu 75. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim, podczas uroczystej sesji Rady m.st. Warszawy został uhonorowany Nagrodą m.st. Warszawy.

W listopadzie 2018 za książkę Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę otrzymał Nagrodę Klio za najlepszą publikację z lat 2017-2018 poświęconą historii (w kategorii varsaviana).

W styczniu 2019 otrzymał Nagrodę im. Kazimierza Wyki, przyznawaną za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej.

W maju 2019 za książkę Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie otrzymał nominację do Nagrody Literackiej Nike.

W kwietniu 2022 za książkę Warszawski Trójkąt Zagłady otrzymał (wspólnie z Arturem Żmijewskim i Zofią Waślicką-Żmijewską) nominację do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii książka o tematyce warszawskiej.

Wybrane publikacje

• Tekst wobec zagłady. O relacjach z getta warszawskiego. Monografie Fundacji Na Rzecz Nauki Polskiej, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 1997, ISBN 83-85220-75-5
• Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, wyd. 1, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2001, wyd. 2. zm., popr. i rozsz., Warszawa 2013 (z Barbarą Engelking), ISBN 83-87632-83-X
• Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2009, ISBN 978-83-617-5001-7
• Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, Znak, Kraków 2010, ISBN 978-83-080-4446-9
• Spojrzenia na warszawskie getto, Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2011, ISBN 978-83-62020-26-3
• Biografie ulic, Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2018, ISBN 978-83-62020-89-8
• Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2018, ISBN 978-83-8049-646-0
• Limit Experiences. A Study of Twentieth-Century Forms of Representation, Peter Lang, 2019, ISBN 978-3-631-67274-7
• Wieczne strapienie. O kłamstwie, historii i Kościele, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020, ISBN 978-83-8191-113-9
• Warszawski Trójkąt Zagłady, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2021, ISBN 978-83-66586-62-8 (z Arturem Żmijewskim i Zofią Waślicką-Żmijewską)
• Zapraszamy do nieba. O nawróconych zbrodniarzach, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2022, ISBN 978-83-8191-586-1