Kazimierz Piotrowski (1890–1962)
Kazimierz Piotrowski[a] (ur. 2 marca 1890 w Krzeszowicach, zm. 10 marca 1962 w Krakowie) – polski taternik, alpinista, narciarz, lotnik sportowy. Był także krytykiem teatralnym, zaś z zawodu – ginekologiem i lekarzem kolejowym w Krakowie[2].
 Kazimierz Piotrowski przy samolocie DKD-IV w 1933 r. | |
| Pełne imię i nazwisko |
Kazimierz Julian Ludwik Piotrowski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
2 marca 1890 |
| Data i miejsce śmierci |
10 marca 1962 |
| Miejsce spoczynku |
cmentarz Rakowicki w Krakowie |
| Zawód, zajęcie |
taternik, alpinista, narciarz, lotnik sportowy, krytyk teatralny, ginekolog, lekarz kolejowy |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujUrodził się 2 marca 1890 w Krzeszowicach, w ówczesnym powiecie chrzanowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Kazimierza i Anny z Przesmyckich[3].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach Legionów Polskich, a później Wojska Polskiego. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 209. lokatą w korpusie oficerów rezerwy sanitarnych, grupa lekarzy[4]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 10 Batalionu Sanitarnego w Przemyślu[5].
W 1915 ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jeszcze w czasie studiów należał do Klubu Kilimandżaro, skupiającego wówczas część najbardziej aktywnych taterników. Wspinał się zazwyczaj z przyjacielem Mieczysławem Świerzem[6], ponadto do najczęstszych partnerów Piotrowskiego należeli Mariusz Zaruski, Władysław Kulczyński junior, Henryk Bednarski czy Józef Lesiecki. Razem z niektórymi z nich odnosił też sukcesy w narciarstwie wysokogórskim. Po przerwie spowodowanej wybuchem wojny znów był czynnym wspinaczem – aż do ok. 1928. W tym okresie jego kompanami byli m.in. Jan Kazimierz Dorawski, Adam Sokołowski, Jan Humpola, Mieczysław Świerz, Witold Henryk Paryski i Jan Sawicki[2].
Od 1919 był aktywistą Sekcji Turystycznej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. W latach 1930–1934 pełnił funkcję jej prezesa. Należał do organizatorów pierwszych oficjalnych polskich wypraw w Alpy (1931, 1932) i Atlas Wysoki (1934), częściowo też w nich uczestniczył[2].
Był autorem artykułów poświęconym wspinaczce w czasopismach takich jak „Taternik”, „Narciarstwo Polskie” czy „Wierchy”, a także długoletnim recenzentem teatralnym dzienników krakowskich. W 1958 został odznaczony członkostwem honorowym Klubu Wysokogórskiego. Piotrowski miał na koncie osiągnięcia także jako lotnik: był jednym z pierwszych pilotów turystycznych w Polsce, w 1932 dokonał przelotu nad Alpami, latał między Francją a Turcją. Był wieloletnim prezesem krakowskiego Aeroklubu[2].
Ożenił się z Jadwigą Bernadzikowską (1890–1969)[7]. Mieli dwie córki[8] oraz syna Jerzego (1923–2003), który był architektem, taternikiem i alpinistą[2][9][10].
Zmarł w Krakowie, pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera VII-płn-po lewej str. Kowalskich)[7].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Niepodległości (25 lipca 1933)[11]
- Złoty Krzyż Zasługi (13 maja 1933)[12]
Osiągnięcia taternickie
edytuj- pierwsze przejście północną granią Żabiego Mnicha (1910),
- pierwsze przejście grani Śnieżnych Turni (1910, ze Świerzem[6]),
- pierwsze przejście południową ścianą Małego Lodowego Szczytu (1912, z Kulczyńskim, Jerzym Rotwandem i Świerzem[6]),
- pierwsze zimowe wejście na Walentkowy Wierch (1914),
- pierwsze zimowe wejście na Lodową Kopę (luty 1914, z Włodzimierzem Mostowskim i St. Sierakowskim[6]),
- pierwsze zimowe wejście na Wschodnie Żelazne Wrota z Doliny Kaczej (1914),
- pierwsze przejścia narciarskie przez Liliowe, Zawory, Koprową Przełęcz, Zawrat, Wrota Chałubińskiego i Lodową Przełęcz,
- pierwsze wejścia narciarskie na Żółtą Turnię i Wołowiec Mięguszowiecki,
- pierwsze przejście północną ścianą Małej Buczynowej Turni (1920),
- pierwsze przejście północną ścianą Żabiego Szczytu Wyżniego (1920),
- pierwsze zimowe wejście na Żabiego Mnicha (1925),
- pierwsze zimowe wejście od północy na Cubrynę (1925),
- pierwsze zimowe wejście od północy na Mięguszowiecki Szczyt (kwiecień 1925, z Sokołowskim i Dorawskim[6])[2].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1181, 1220.
- ↑ a b c d e f Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, s. 915–916. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-08-30].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1220.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1181.
- ↑ a b c d e Bolesław Chwaściński: Z dziejów taternictwa. O górach i ludziach. Warszawa: Sport i Turystyka, 1988, s. 132, 143, 145, 156, 175. ISBN 83-217-2463-9.
- ↑ a b Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-10-26].
- ↑ Kazimierz Julian Ludwik Piotrowski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-09-06].
- ↑ GŁOS SENIORA [online], www.nyka.home.pl [dostęp 2024-09-06].
- ↑ Piotrowski Jerzy [online], z-ne.pl [dostęp 2024-09-06].
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 171, poz. 208 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139 „za zasługi na polu obrony powietrznej i przeciwgazowej”.
Bibliografia
edytuj- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.