Kościół św. Wawrzyńca w Niepruszewie
Kościół pw. św. Wawrzyńca w Niepruszewie – późnogotycki[2] kościół we wsi Niepruszewo w gminie Buk, powiecie poznańskim (województwo wielkopolskie)[2].
nr rej. 2387/A z dnia 10.03.1931 – kościół, 1581/A z 27.07.1974 - brama-dzwonnica[1] | |||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu poznańskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Buk | |||||||||||||
52°22′57,46″N 16°36′20,64″E/52,382628 16,605733 |
Wcześniejszy kościół w Niepruszewie był drewniany[3]. Istniejący ceglany kościół został zbudowany w 1580 r. z fundacji wojewody łęczyckiego i poznańskiego Łukasza III Górki[2][3]. Jednonawowe wnętrze kościoła[4], przebudowane w latach 1725 (z inicjatywy Aleksandra Bilińskiego, ówczesnego chorążego poznańskiego i dziedzica Niepruszewa[3]) i 1781 (sumptem Józefa Krzyckiego[3]), kryte jest płaskim stropem[2]. Kościół został w 1836 roku rozbudowany o neogotycką kaplicę grobową św. Anny z ołtarzem w stylu późnego klasycyzmu, ufundowaną przez rodzinę Sierakowskich[2]. Wkomponowano w nią renesansową kratę żelazną pochodzącą przypuszczalnie z poł. XVII wieku. Na zewnętrznych przyporach pozostawiono gotyckie wnęki[5]. Ściany podzielone są pilastrami o rokokowych kapitelach. Wyposażenie wnętrza stanowią trzy ołtarze rokokowe i ambona, pochodzące z 2. poł. XVIII wieku[2]. Boczne ściany są ozdobione przez duży krucyfiks z XVII wieku (prawa) i wnękę w kształcie gotyckiego ostrołuku (lewa)[5]. Polichromię wykonali w 1949 r. Alfons Chojnacki i Teodor Szukała.
W mury kościoła wmurowano kamienne epitafium ks. Stanisława Radomskiego (1886–1940), który został zesłany i zamordowany w obozie koncentracyjnym w Mauthausen[5].
W roku 2007 kościół przeszedł kapitalny remont dachu. Położono nową dachówkę oraz odrestaurowano i zakonserwowano więźbę dachową. W maju 2009 roku z inicjatywy Ks. Proboszcza Romana Janeckiego rozpoczęła się kapitalna renowacja ołtarza głównego św. Wawrzyńca. Odnowiony ołtarz został uroczyście poświęcony podczas sumy odpustowej w uroczystość św. Wawrzyńca 10 sierpnia 2009 r. przez Abpa metropolitę Poznańskiego Stanisława Gądeckiego. W maju 2009 r. rozpoczął się także remont kapitalny szczytu kościoła, który również został zakończony trzy miesiące później[potrzebny przypis].
Kościół jest otoczony przez cmentarz z wpisaną do rejestru zabytków bramą-dzwonnicą z 1782 roku[1][5][6]. Pośród starodrzewu znajduje się m.in. nagrobek rodziny Żerońskich, zmarłych w 1823[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2010-05-12] .
- ↑ a b c d e f Franciszek Jaśkowiak, Włodzimierz Łęcki: Poznań i okolice. Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, s. 256. (pol.).
- ↑ a b c d Niepruszewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 108 .
- ↑ Włodzimierz Łęcki: Przechadzki w okolicach Poznania. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, s. 69. ISBN 83-03-00604-5. (pol.).
- ↑ a b c d e Paweł Anders: 700-lecie m. Buk. XXXVIII Ogólnopolski Rajd Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Poznań: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej. Oddział w Poznaniu, 1989, s. 26.
- ↑ Gminna ewidencja zabytków gminy Buk (.7z, 18 MB, s. 687). UMiG Buk. [dostęp 2018-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 grudnia 2016)].
Bibliografia
edytuj- Franciszek Jaśkowiak, "Województwo poznańskie", PWN Warszawa – Poznań 1980
Linki zewnętrzne
edytuj- Kościół par. pw. św. Wawrzyńca, Niepruszewo. Zabytek.pl. [dostęp 2018-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-03)].