Koźle-Port (niem. Cosel Oderhafen) – portowa część miasta Kędzierzyna-Koźla[2][1] (województwo opolskie). Do 1975 roku osiedle w Koźlu.

Koźle-Port
część miasta Kędzierzyna-Koźla
Ilustracja
Port w Koźlu - najstarszy basen portowy
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

kędzierzyńsko-kozielski

Miasto

Kędzierzyn-Koźle

W granicach Kędzierzyna-Koźla

30 października 1975
(1908–1975 w granicach Koźla)

SIMC

0965482[1]

Populacja (2000)
• liczba ludności


2565

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

47-200

Tablice rejestracyjne

OK

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Koźle-Port”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Koźle-Port”
Położenie na mapie powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego
Mapa konturowa powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Koźle-Port”
Położenie na mapie Kędzierzyna-Koźla
Mapa konturowa Kędzierzyna-Koźla, po lewej znajduje się punkt z opisem „Koźle-Port”
Ziemia50°21′07″N 18°09′11″E/50,351944 18,153056

Historia

edytuj
 
Najmłodszy basen portowy

W latach 1792–1821 wybudowano Kanał Kłodnicki, który pobudził rozwój gospodarczy okolic Koźla. Po Kanale Kłodnickim kursowało rocznie ponad 1 tys. statków, przewożąc głównie towary z Gliwic do manufaktury w Sławięcicach oraz do składnicy towarów żelaznych utworzonej u ujścia Kanału do Odry. W 1861 wybudowano bocznicę kolejową z Kędzierzyna do przystani przy Kanale Kłodnickim.

W latach 1891–1908 wybudowano port rzeczny w Koźlu-Porcie. Był to największy port rzeczny na Odrze i drugi pod względem przeładunków (4 mln t rocznie, w latach 80. XX wieku już tylko 1 mln t) port rzeczny w Europie, obsługujący dziennie 40 barek[3]. Przeładowywano w nim węgiel i rudę przywożoną Kanałem Kłodnickim ze wschodniego Górnego Śląska. Statki odpływały Odrą do portów w środkowych i północnych Niemczech.

Przy porcie powstała fabryka papieru i celulozy.

Podczas III powstania śląskiego 10 maja 1921 nacierające od wschodu siły powstańcze dowodzone przez ppor. Walentego Fojkisa zdobyły Kłodnicę i Koźle-Port wypierając Niemców na drugi brzeg Odry do Koźla.

4 czerwca 1921 niemieckie oddziały przeszły do kontrofensywy, zdobywając Koźle-Port, Kłodnicę i Kędzierzyn.

W lipcu 1922 powiat kozielski został oficjalnie przekazany administracji niemieckiej i włączony do Niemiec.

W ramach rozpoczętej przez nazistów walki z bezrobociem podjęto budowę Kanału Gliwickiego (lata 1934-1938), który połączył Gliwice z Koźlem-Portem. Oddanie Kanału do eksploatacji nastąpiło 8 grudnia 1939 w obecności ministra Rudolfa Hessa.

W dniu 31 stycznia 1945 Armia Czerwona zajęła Koźle-Port. 21 marca 1945 rozpoczęło się przejmowanie od Armii Czerwonej obiektów gospodarczych w powiecie kozielskim.

Gospodarka

edytuj

Komunikacja

edytuj

Miejski Zakład Komunikacyjny w Kędzierzynie-Koźlu posiada w dzielnicy Koźle-Port 4 przystanki autobusowe: Koźle Port Przedszkole, Kofama, Spółdzielnia „Inmet”, PKN Orlen.

Przebiegają tędy trzy linie autobusowe: 2, 4 i 14 oraz wybrane kursy linii nr 13.

W Koźlu-Porcie znajduje się przystanek kolejowy Kędzierzyn-Koźle Przystanek.

Zabytki

edytuj
  • Wieża wodociągowa;
  • Zespół portowy (ul. Żeglarska) posiada trzy baseny z zachowanymi urządzeniami przeładunkowymi (wywrotnice wagonowe).

Przypisy

edytuj
  1. a b GUS. Rejestr TERYT
  2. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. To miał być największy port rzeczny w naszej części Europy. Ale inwestycję za kilkaset milionów bez słowa zablokowały służby i PKP