Leptynia attenuata attenuata
Leptynia attenuata attenuata – podgatunek straszyka z rodziny Diapheromeridae i podrodziny Pachymorphinae. Endemit Portugalii.
| Leptynia attenuata attenuata | |
| Pantel, 1890 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | |
| Podgatunek |
Leptynia attenuata attenuata |
Taksonomia i genetyka
edytujGatunek L. attenuata opisany został po raz pierwszy przez Josepha Pantela w 1890 roku, wraz z rodzajem Leptynia[1][2]. W 1904 roku William Forsell Kirby wyznaczył go gatunkiem typowym tego rodzaju[3]. W 2012 roku Valerio Scali, Liliana Milani i Marco Passamonti dokonali rewizji europejskich przedstawicieli tego rodzaju, wyróżniając w obrębie omawianego gatunku trzy podgatunki[4][2].
L. a. attenuata jest podgatunkiem dwupłciowym, diploidalnym. Występuje u niego system determinacji płci XY. Kariotyp u obu płci to 2n=36. Jak u innych podgatunków L. attenuata cechują go metacentryczne chromosomy 2 pary, akrocentryczne i zaopatrzone w satelity chromosomy 4 pary, bardzo dużych rozmiarów submetacentryczny chromosom X oraz mały i akrocentryczny chromosom Y. Różnice strukturalne kariotypu między podgatunkami są śladowe. Wyraźnie różnią się one natomiast sekwencjami cox2 w mitochondrialnym DNA oraz danymi allozymowymi[4].
Opis
edytujPatyczak ten ma średnio największe rozmiary ciała spośród przedstawicieli rodzaju. Samce (n=5) osiągają od 42,5 do 47,5 mm, a samice (n=3) od 49,5 do 57 mm długości ciała. Ubarwienie samców jest jasnocynamonowe z zielonkawym odcieniem po obu stronach ciała. Na ciemieniu i policzkach mają brązowe paski, a wzdłuż grzbietu ich tułowia i odwłoka biegną cztery pasy podłużne, z których te bardziej grzbietowe są ciemnobrązowe, a te położone bocznie białe. Samice są cynamonowe lub jaskrawo zielone i mają parę białych linii, biegnących wzdłuż boków ciała od policzków przez pleury tułowia i odwłoka. Oskórek ciała, z wyjątkiem odnóży i przysadek, pokrywa mikrorzeźba w postaci półkulistych wypukłości o średnicy około 1 μm. Czułki zbudowane są z 15 lub 16 członów i u samca (n=10) osiągają od 5,2 do 6,5 mm długości, a u samicy (n=4) od 3,8 do 4 mm długości. Śródplecze, zaplecze i dwa ostatnie tergity odwłoka zaopatrzone są w delikatne listewki środkowe. U samicy po bokach śródplecza i zaplecza występują serie ząbków. Odnóża wszystkich par u samic oraz środkowej i tylnej pary u samców mogą mieć drobne ząbki. Uda odnóży tylnej pary u samca (n=9) sięgają swymi wierzchołkami do połowy, zaś u samicy (n=9) do ćwierci siódmego segmentu odwłoka. Dziesiąty tergit odwłoka ma u samca na tylnej krawędzi płytkie i szerokie wcięcie. Genitalia samca charakteryzuje vomer o części podstawowej nabrzmiałej i szerszej od trzonu. Przysadki odwłokowe u samca przekształcone są w klaspery, z których każdy ma w pobliżu nasady smukły, prawie walcowaty ząbek o długości około 0,3 mm i tępym szczycie. Wierzchołek odwłoka u samicy, podobnie jak u pokrewnych gatunków, jest miękki, ścięty i zaopatrzony w wystające przysadki odwłokowe[4].
Jaja są wydłużone, długości od 3,5 do 4,5 mm i szerokości wynoszącej od 0,24 do 0,32 ich długości. Wypukłości polarne mają niższe niż L. caprai i L. annaepaulae, a wieczka płaskie. Kąt pod jakim jest umieszczone jest wieczko względem osi podłużnej jaja jest praktycznie prosty, co jest cechą wyróżniającą na tle całego rodzaju[4].
Występowanie
edytujOwad palearktyczny, endemiczny dla Półwyspu Iberyjskiego i Portugalii. Występuje w dystrykcie Portalegre oraz dystrykcie Castelo Branco[4].
Przypisy
edytuj- ↑ P.J. Pantel. Notes Orthoptérologiques. „Anales de la Sociedad Española de Historia Natural”. 19, s. 400, 1890.
- ↑ a b Paul D. Brock, David C. Eades, Daniel Otte, Ed Baker, Rainer Piller: species Leptynia attenuata attenuata Pantel, 1890. [w:] Phasmida Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2019-01-14].
- ↑ W.F. Kirby: A synonymic Catalogue of Orthoptera. Orthoptera Euplexoptera, Cursoria et Gressoria. (Forficulidae, Hemimeridae, Blattidae, Mantidae, Phasmidae). London: 1904, s. 317-423.
- ↑ a b c d e Valerio Scali, Liliana Milani, Marco Passamonti. Revision of the stick insect genus Leptynia: description of new taxa, speciation mechanism and phylogeography. „Contributions to Zoology”. 81 (1), s. 25-42, 2012.