Maria Jentys-Borelowska

polska krytyczka literacka, redaktorka i publicystka

Maria Teresa Jentys-Borelowska (Maria Jentys-Wronkowska, Maria Wronkowska) (ur. 1 stycznia 1942 w Łukowie) – polska publicystka, redaktorka, poetka i krytyk literacki.

Maria Jentys-Borelowska
Maria Wronkowska
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1942
Łuków

Zawód, zajęcie

publicystka, redaktorka, krytyczka literacka

Miejsce zamieszkania

Warszawa

Narodowość

Polka

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Pracodawca

m.in. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Państwowe Wydawnictwo Iskry, Wydawnictwo Naukowe PWN

Rodzice

Jerzy Jentys, Kamila ze Zdaniewskich

Małżeństwo

Leszek Wronkowski (1963–1976),
Marcin Borelowski (od 2009)

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Życiorys

edytuj

Absolwentka Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Łobżenicy (1959) oraz filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim (1959–1964). Przez rok studiowała także filologię klasyczną. Po zakończeniu studiów pracowała kolejno w redakcjach: Rocznika Biblioteki Narodowej (1965–1968), Redakcji Literatury Pięknej Współczesnej Ludowej Spółdzielni Wydawniczej (1970–1979) oraz w Redakcji Debiutów Państwowego Wydawnictwa „Iskry” (1979–1991). W okresie 1991–1993 pełniła funkcję sekretarza w Oficynie Literatów i Dziennikarzy „Pod Wiatr”. W 1993 roku przez krotki okres była zatrudniona w Zakładzie Przewodnika Bibliograficznego Biblioteki Narodowej, a następnie – aż do przejścia na emeryturę w 2002 roku – w Pionie Encyklopedii Wydawnictwa Naukowego PWN. Po zakończeniu pracy zawodowej pozostawała aktywna, współpracując z kwartalnikami „Migotania, przejaśnienia” oraz „Wyspa”, gdzie była m.in. członkiem zespołów redakcyjnych.

Od 1995 roku była członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, pełniąc w nim funkcję: członka Zarządu Oddziału Warszawskiego (2005–2008) oraz sekretarza Zarządu Głównego Stowarzyszenia (2008–2010).

Twórczość

edytuj

Jako publicystka debiutowała w 1963 roku na łamach tygodnika studenckiego „Politechnik”. W 1972 roku debiutowała jako krytyczka literacka na łamach „Tygodnika Kulturalnego”, a jako poetka – w 1977 roku na łamach kwartalnika „Regiony”. W latach 1984–2000 swoje liczne recenzje, szkice, wiersze i opowiadania publikowała w takich czasopismach jak „Odra”, „Twórczość”. „Zielony Sztandar”, „Nowe Książki”, „Więź”, „Nadodrze”, „Literatura”, „Sycyna”, „Akant” czy „Śląsk”. Używała pseudonimów: Anna Zdaniewska; Ewa Mańkowska; M.J. Brała udział redaktorski oraz autorski w pracach nad takimi publikacjami jak Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny, Wielka Encyklopedia PWN oraz Encyklopedia literatury światowej (ostatecznie niewydana). Zajmowała się również opracowaniem i edycją twórczości Jana Drzeżdżona, Stanisławy Kopiec, Tadeusza Siejaka oraz Henryka Sekulskiego.

Nagrody i odznaczenia

edytuj

Życie prywatne

edytuj

Córka lekarzy Jerzego Jentysa i Kamili ze Zdaniewskich. W 1963 zawarła związek małżeński z Leszkiem Wronkowskim, pracownikiem naukowo-dydaktycznym Politechniki Warszawskiej, z którym rozwiodła się w 1976 roku. W 2009 ponownie wyszła za mąż, poślubiając Marcina Borelowskiego – emerytowanego pracownika naukowo-dydaktycznego krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej i Politechniki Krakowskiej.

Wybrane publikacje

edytuj
  • Córka Ikara (wiersze z lat 1970–1980), Warszawa, 1990, OCLC 834102083;
  • I światłem być, i źrenicą: szkice o literaturze, Warszawa : Okolice, 1990, OCLC 834082656;
  • Wilcze gniazdo przewodnik historyczny (1991);
  • Szare godziny Weroniki: wiersze i proza, Warszawa : Nowy Świat, 2003, ISBN 83-7386-037-1;
  • Pomnożyć serca dostatek: o poetkach, poetach i prozaikach, Warszawa : Nowy Świat, 2004, ISBN 83-7386-068-1;
  • Nić Ariadny: z notatnika recenzentki, Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005, ISBN 83-7441-146-5;
  • Argonauci naszych czasów: o prozie polskiej (i niepolskiej), Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, ISBN 978-83-7611-525-2;
  • Ogrody zamyśleń, marzeń i symboli. Rzecz o Janie Drzeżdżonie, Gdańsk : Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego : Fundacja Światło Literatury, 2014, ISBN 978-83-89285-72-0;
  • Z wyroku cara. Dziennik zesłanki, Gdańsk : Fundacja Światło Literatury, 2018, ISBN 978-83-942285-1-4;
  • Portret w półcieniach, Warszawa: PIW, 2022, ISBN 978-83-8196-359-6.

Tłumaczenia

Przypisy

edytuj
  1. Pisarze uhonorowani „Glorią Artis” – siedmioro nie odebrało medali. www.rp.pl, 2016-02-18. [dostęp 2019-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-24)]. (pol.).

Bibliografia

edytuj