Mauna Kea

wulkan na Hawajach

Mauna Kea (w języku hawajskim ‘biała góra’) – najwyższy wulkan archipelagu Hawajów, na wyspie Hawaiʻi, jeden z największych wulkanów na Ziemi. Szczyt wznosi się na wysokość 4205 m powyżej poziomu morza, 10 203 m od podstawy na dnie Oceanu Spokojnego, co jest największą wysokością względną na Ziemi, od podstawy do wierzchołka.

Mauna Kea
Ilustracja
Mauna Kea, widok z Kohala (2005)
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Hawaje

Położenie

Hawaiʻi

Pasmo

Grzbiet Hawajski

Wysokość

4205[1] m n.p.m.

Wybitność

4205 m

Pierwsze wejście

1823
Joseph Goodrich

Dane wulkanu
Rok erupcji

2460 p.n.e.[1]

Typ wulkanu

wulkan tarczowy

Aktywność

drzemiący

Położenie na mapie Hawajów
Mapa konturowa Hawajów, po prawej nieco na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mauna Kea”
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego
Mapa konturowa Oceanu Spokojnego, blisko centrum u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mauna Kea”
Ziemia19°49′15″N 155°28′06″W/19,820833 -155,468333

Mauna Kea zaczęła wyrastać z dna morskiego ok. 800 tysięcy lat temu. W ciągu ostatnich 10 tysięcy lat było kilka erupcji, ostatnia nastąpiła ok. 4500 lat temu[2]. Szczytowe partie wulkanu, zbudowane ze skał bazaltowych i andezytowych, przez 9–10 miesięcy w roku pokryte są śniegiem[3].

Doskonała przejrzystość powietrza i ciemne niebo sprawiają, że wierzchołek jest dogodnym miejscem do urządzenia obserwatoriów astronomicznych; jest ich pięć z 13 teleskopami. Są one użytkowane przez astronomów z wielu krajów. Pozwalają na obserwacje i badania promieniowania podczerwonego i mikrofal oraz na uzyskiwanie ostrych obrazów ciał niebieskich.

Położenie wulkanów Mauna Kea i Mauna Loa na wyspie Hawaiʻi

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Mauna Kea. [w:] Global Volcanism Program [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-03-25]. (ang.).
  2. Mauna Kea. USGS Hawaiian Volcano Observatory. [dostęp 2012-10-08]. (ang.).
  3. Inne Hawaje, „Poznaj Świat”, XXXI, nr 364, kwiecień 1983, s. 29.

Linki zewnętrzne

edytuj