Mrzezino
Mrzezino (kaszub. Mrzeżëno lub też Brzeżëno, niem. Bresin, łac. Merezina, inne nazwy: Mrzezin, Mneszyna, Mresyna[3]) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck[4], na Kępie Puckiej i przy linii kolejowej nr 213 Reda-Hel, ze stacją Mrzezino.
| wieś | |
 Pradolina Redy-Łeby, widok z Mrzezina | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (31.12.2014) |
2483 |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
84-123[2] |
| Tablice rejestracyjne |
GPU |
| SIMC |
0170624 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Puck  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu puckiego  | |
 54°39′08″N 18°25′15″E/54,652222 18,420833[1]
| |
Wieś królewska w starostwie puckim w powiecie puckim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Historia
edytujPierwsze wzmianki o Mrzezinie pochodzą z 1178 roku, kiedy w dokumencie fundacyjnym wieś nazywana jest Merezina[6][7][8]. W okresie średniowiecza wieś znana była m.in. z połowów łososi w pobliskiej rzece Reda. Na terenie wsi w ubiegłym stuleciu znajdowano monety pochodzące z czasów cesarstwa rzymskiego (ok. V i VI wiek n.e.). W Mrzezinie w 1939 i 1953 roku zostały znalezione ślady osadnictwa z wczesnej epoki żelaza, m.in. groby skrzynkowe. Odkryte przedmioty są przechowywane przez Muzeum Archeologiczne w Gdańsku[6]. W przekazie z 1776 roku podawany jest młyn wodny o konstrukcji szkieletowej, pochodzący z 2 poł. XVIII wieku[6].
Podczas zaboru pruskiego wieś nosiła nazwę niemiecką Bresin[9]. Podczas okupacji niemieckiej nazwa Bresin w 1942 została przez nazistowskich propagandystów niemieckich (w ramach szerokiej akcji odkaszubiania i odpolszczania nazw niemieckiego lebensraumu) zweryfikowana jako zbyt kaszubska i przemianowana na nowo wymyśloną i bardziej niemiecką – Brambusch[10].
Położenie
edytujRozległa wielodrożnica, druga pod względem liczby mieszkańców wieś w gminie Puck[11] (2494 osób na 2016 rok), położona około 2 km od Zatoki Puckiej, oraz na skraju wysoczyzny, w sąsiedztwie rezerwatu przyrody Beka (193ha). Mrzezino położone jest na morenowym wzniesieniu Kępy Puckiej. Wieś usytuowana jest pomiędzy dwoma rzekami Gizdepką oraz Redą, w otoczeniu lasów i Zatoki Puckiej, sąsiaduje z gminą Kosakowo, Osłoninem, Połchowem, Smolnem oraz Żelistrzewem. Z Mrzezina roztacza się widok na zatokę Pucką, pradolinę Redy i kępę Oksywską.
Infrastruktura
edytuj- Zespół Szkół, w skład którego wchodzą szkoła podstawowa oraz gimnazjum
- Rzymskokatolicka parafia św. Aniołów Stróżów
- Cmentarz katolicki
- Ochotnicza Straż Pożarna
- Klub Sportowy Start Mrzezino
Atrakcje
edytuj.JPG)
Atrakcje Mrzezina to[6]:
- Kościół św. Aniołów Stróżów z lat 30. XX wieku
- Dwie kapliczki
- Miejsca widokowe na Pradolinę Redy, Kępę Oksywską i Zatokę Pucką
- Przy wjeździe od strony rezerwatu zlokalizowany jest pomnik oraz cmentarz żołnierzy niemieckich i radzieckich poległych na tych terenach w walkach podczas II wojny światowej.
- Przy południowych wiatrach na stokach Mrzezina można obserwować ćwiczących paralotniarzy[12].
Komunikacja
edytuj- Stacja PKP Mrzezino położona na trasie linii kolejowej nr 213: Gdynia – Hel
- Linia autobusowa PKS Wejherowo numer 656: Rumia Dworzec/Reda Dworzec PKP – Puck.
Szlaki turystyczne
edytujWieś leży na szlaku licznych pieszych i rowerowych tras turystycznych łączących Puck i Mierzeję Helską z Trójmiastem oraz Rumią i Redą.
Niebieski szlak – Krawędzią Kępy Puckiej – Trasa 33,2 km:
Wejherowo – Reda – Rekowo – Połchowo – Podole – Mrzezino – Mostowe Błota – Osłonino – Rzucewo – Rozgard – Puck
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 84023
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 808 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski (red.), Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 6, Warszawa: nakładem Władysława Walewskiego; Druk "Wieku", 1885, s. 771 [dostęp 2021-07-03] (pol.), Skan strony dostępny na stronie ICM UW.
- ↑ Rejestr TERYT [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2021-07-03] (pol.), Kod SIMC Mrzezina to 0170624.
- ↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 100.
- ↑ a b c d Franciszek Mamuszka, Ziemia Pucka, Warszawa, PTTK „Kraj”, 1989, ISBN 83-7005-170-7.
- ↑ Adam Kromer, Dokument fundacyjny z 1178 (odpis z połowy XIII wieku) [online], historia-oliwy.trojmiasto.pl [dostęp 2021-07-03], Cytat: ponadto dziesięcinę z rybołówstwa, z klauzury w Mrzezinie (łac. insuper decimam piscacionis de clausura in Merezina) (pol. • łac.).
- ↑ Nadmorski Park Krajobrazowy. Historia i kultura. [dostęp 2009-12-14].
- ↑ Według dr. F. Lorentza „Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem” (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3).
- ↑ Familienforschung in Westpreußen. [dostęp 2015-08-15]. (niem.).
- ↑ liczbowy wykaz mieszkańców. [dostęp 2020-02-01].
- ↑ Mrzezino - Górka południowa - opis startowiska [online], Polski Serwer LeonardoXC, 11 lipca 2019 [dostęp 2020-12-08].
Linki zewnętrzne
edytuj- Mrzezin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 771.