Paisjusz (Martyniuk)

Paisjusz (pełny tytuł: Jego Ekscelencja, Najprzewielebniejszy Paisjusz, Prawosławny Arcybiskup Przemyski i Gorlicki)[1], imię świeckie Piotr Martyniuk (ur. 7 lipca 1969 w Szczecinku) – polski arcybiskup prawosławny, doktor nauk teologicznych.

Paisjusz
Piotr Martyniuk
Arcybiskup przemyski i gorlicki
Arcybiskup Paisjusz
Arcybiskup Paisjusz podczas Świętej Liturgii w cerkwi św. Jana Klimaka na Woli (2018 r.)
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

7 lipca 1969
Szczecinek

Biskup przemyski i gorlicki
Okres sprawowania

2016–2017

Arcybiskup przemyski i gorlicki
Okres sprawowania

od 2017

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Inkardynacja

Diecezja przemysko-gorlicka

Śluby zakonne

6 kwietnia 1989

Diakonat

7 kwietnia 1989

Prezbiterat

22 kwietnia 1989

Nominacja biskupia

20 marca 2007

Chirotonia biskupia

13 kwietnia 2007

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Złota odznaka „Za zasługi w pracy penitencjarnej”

Złoty Krzyż Zasługi Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego – 2015 Złoty Krzyż Zasługi – 2017 Brązowy Medal za Zasługi dla Pożarnictwa – 2018

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

13 kwietnia 2007

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

Sobór św. Marii Magdaleny

Konsekrator

Sawa (Hrycuniak)

Współkonsekratorzy

Tichon (Hollósy), Szymon (Romańczuk), Jeremiasz (Anchimiuk), Abel (Popławski), Miron (Chodakowski), Jakub (Kostiuczuk), Grzegorz (Charkiewicz), Jerzy (Pańkowski)

Życiorys

edytuj

Śluby monastyczne złożył 6 kwietnia 1989 w monasterze św. Onufrego w Jabłecznej. 7 kwietnia 1989 przyjął święcenia diakońskie, a 22 kwietnia 1989 – kapłańskie. W 1992 ukończył seminarium duchowne w Jabłecznej, a w 1998 studia magisterskie na Wydziale Teologii Prawosławnej Uniwersytetu Preszowskiego w Preszowie na Słowacji. W 2001 obronił doktorat na tejże uczelni, na podstawie rozprawy pt. „Duszpasterstwo w listach apostoła Pawła”[2]. W latach 1989–1990 pełnił funkcję referenta kancelarii biskupa lubelskiego i chełmskiego Abla oraz niósł posługę kapłańską w parafiach prawosławnych w Tomaszowie Lubelskim i w Bończy. W latach 1992–1996 był dziekanem monasteru św. Onufrego w Jabłecznej i administratorem parafii prawosławnej w Sławatyczach, zaś później (w latach 1996–1999) namiestnikiem monasteru i proboszczem parafii przyklasztornej. W latach 1999–2001 był kapelanem monasteru Świętych Marty i Marii na Świętej Górze Grabarce. W latach 1999–2007 był pierwszym dyrektorem Prawosławnego Ośrodka Miłosierdzia „Eleos” Diecezji Warszawsko-Bielskiej. Nadzorował z ramienia metropolity prace adaptacyjno-remontowe budynków Domów Opieki w Grabarce i Stanisławowie. Od 1 sierpnia 2001 do 1 września 2010 był prorektorem i wykładowcą teologii pasterskiej i duchowości w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie. W latach 2003–2007 był proboszczem parafii św. Jana Klimaka w Warszawie na Woli.

Decyzją Świętego Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego z 20 marca 2007 archimandryta Paisjusz został wybrany na biskupa piotrkowskiego, wikariusza diecezji łódzko-poznańskiej. Chirotonię biskupią przyjął 13 kwietnia 2007 w katedrze metropolitalnej św. Marii Magdaleny w Warszawie. Z ramienia Świętego Soboru Biskupów PAKP odpowiedzialny za Służbę Więzienną w RP. 10 marca 2009 został wikariuszem diecezji przemysko-nowosądeckiej, z tytułem biskupa gorlickiego. 14 stycznia 2013 Patriarcha Gruziński Eliasz II powołał biskupa Paisjusza na członka Rady Naukowej Prawosławnej Akademii Teologicznej w Tbilisi (Gruzja). Wielokrotnie reprezentował Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny podczas oficjalnych delegacji i konferencji w Ziemi Świętej, Gruzji, Grecji, Bułgarii, Rosji, Białorusi, Niemczech, Czechach, Słowacji i Ukrainie. Zgodnie z decyzją Świętego Soboru Biskupów PAKP z 17 listopada 2015, w związku z chorobą arcybiskupa Adama (Dubeca) powierzono biskupowi Paisjuszowi czasowe pełnienie obowiązków ordynariusza diecezji w oparciu o Statut Wewnętrzny PAKP. Z inicjatywy biskupa Paisjusza ustanowiono odznaczenie diecezjalne – Medal św. Maksyma Gorlickiego[3].

W 2016 biskup Paisjusz został członkiem delegacji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego na Święty i Wielki Sobór Kościoła Prawosławnego[4]. Po śmierci arcybiskupa Adama (Dubeca) wybrany na Soborze Biskupów PAKP (25 sierpnia 2016) ordynariuszem diecezji, której nazwę zmieniono na „przemysko-gorlicka”[5]. Ingres odbył się 6 września 2016 w cerkwi katedralnej Świętej Trójcy w Gorlicach[6]. 17 września 2016 w Tylawie, z inicjatywy biskupa Paisjusza, odbyły się centralne uroczystości liturgiczne z okazji Jubileuszu 90-lecia powrotu Łemków do Prawosławia. Od 22 marca 2017 współprzewodniczący Komisji Regulacyjnej ds. PAKP. 29 kwietnia 2017 w cerkwi Zaśnięcia NMP w Szczawnem, z błogosławieństwa Biskupa Paisjusza, odbyły się centralne diecezjalne liturgiczne obchody 70-lecia tragedii akcji „Wisła”. W latach 2011–2017 pełnił funkcję Sekretarza Świętego Soboru Biskupów PAKP.

9 października 2017 bp Paisjusz został podniesiony do godności arcybiskupa[7].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Otrzymał następujące odznaczenia cerkiewne i świeckie:

  • Order św. Marii Magdaleny II stopnia (PAKP) – 1997;
  • Jubileuszowy medal św. Serafina z Sarowa (Patriarchat Moskiewski) – 2003;
  • Order św. Marii Magdaleny II st. z ozdobami (PAKP) – 2006;
  • Złoty krzyż św. Ap. Pawła – Metropolia Werii (Cerkiew Grecka) – 2008;
  • Medal „Hetman Konaszewicz Sahajdaczny” za wkład w odrodzenie kozactwa zaporoskiego (Ukraina) – 2008;
  • Order Świętych Cyryla i Metodego I st. (Cerkiew Czeskich Ziem i Słowacji) – 2009;
  • Odznaka Krzyż św. Mikołaja Cudotwórcy za zasługi dla prawosławnego duszpasterstwa więziennego – 2009;
  • Medal Świętych Cyryla i Metodego II stopnia Użhorodzkiej Akademii Teologicznej (Ukraińska Cerkiew Prawosławna) – 2011;
  • Medal św. Aleksego Karpatoruskiego I stopnia (Diecezja Chustska Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej) – 2011;
  • Medal św. Bazylego Wielkiego III st. Prawosławnej Cerkwi Mołdawii – 2013;
  • Złota odznaka „Za zasługi w pracy penitencjarnej” – Minister Sprawiedliwości RP – 2013;
  • Order św. Włodzimierza Wielkiego III st. – Ukraińska Cerkiew Prawosławna – 2013;
  • Jubileuszowy medal Marszałka Józefa Piłsudskiego Okręgowego Inspektoratu Więziennictwa w Krakowie – 2014;
  • Srebrny Krzyż Zasługi – Prezydent RP – 2014[8];
  • Order św. Równej Apostołom Marii Magdaleny II st. z ozdobami (PAKP) – 2014;
  • Order św. Włodzimierza Wielkiego I st. – Ukraińska Cerkiew Prawosławna – 2014;
  • Medal Jubileuszowy 100-lecia procesu Maramuresz–Sighedskiego – Diecezja Chustska i Winohradowska Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej – 2014;
  • Złoty Krzyż Zasługi Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego – 2015;
  • Order św. Gorazda II stopnia (Cerkiew Czeskich Ziem i Słowacji) – 2017[9];
  • „Dłonie Miłosierdzia 2017” – nagroda Organizacji charytatywnych PAKP;
  • Złoty Krzyż Zasługi – Prezydent RP – 2017[10][11];
  • Brązowy Medal za Zasługi dla Pożarnictwa – 2018 – Związek OSP RP[12].
  • Odznaka 100 lecia Więziennictwa RP – Dyrektor Generalny SW – 2019
  • Order Św. Rościsława II st. (Cerkiew Czeskich Ziem i Słowacji) – 2019
  • Odznaka XXV-lecia odrodzenia kapelaństwa więziennego w Białorusi – 2019
  • Medal Św. Miny Połockiego – Diecezja Połocka Egzarchatu Białoruskiego – 2019
  • Order II stopnia „Budowniczy świątyń” – Soboru Wszystkich Świętych w Mińsku – 2019
  • Medal Św. Wacława (Wiaczesława) księcia Czeskiego – Diecezja Pragi Cerkwi Ziem Czeskich i Słowacji – 2019
  • Złoty Order Świętych Braci Sołuńskich – Bractwo Św. Św. Cyryla i Metodego – 2020[13]
  • Statuetka Grzegorza z Sanoka – Burmistrz Miasta Sanok – 2020[13]

Przypisy

edytuj
  1. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Diecezja Przemysko-Gorlicka
  2. Jarosław Charkiewicz – Dziesiąty biskup. przegladprawoslawny.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-13)]., Przegląd Prawosławny, 19.04.2007.
  3. Komunikat Kancelarii Św. Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (17.XI.2015.)
  4. Jarosław Charkiewicz – Metropolita Sawa przybył na Kretę [dostęp: 17.06.2016.]
  5. Komunikat Kancelarii Św. Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Warszawa 26.VIII.2016.
  6. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Intronizacja Jego Ekscelencji biskupa Paisjusza [dostęp: 08.09.2016.]
  7. Jerzy Doroszkiewicz, Komunikat Kancelarii Metropolity [online], orthodox.pl, 9 października 2017 [dostęp 2017-10-09] (pol.).
  8. M.P. z 2014 r. poz. 639
  9. Olomoucko-brněnská eparchie – 75. výročí mučednictví sv. Gorazda – 2. Stručná zpráva o průběhu slavnosti v Hrubé Vrbce [dostęp: 07.09.2017.]
  10. M.P. z 2017 r. poz. 722
  11. Barbara Ćmiech, halogorlice.info - Złoty Krzyż Zasługi RP dla Biskupa Paisjusza Piotra Martyniuka [online], halogorlice.info [dostęp 2018-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-28] (pol.).
  12. ks. Jarosław Grycz: Narodzenie św. Jana Chrzciciela w Gładyszowie. orthodox.pl, 9 lipca 2018. [dostęp 2018-07-09].
  13. a b ks. Jarosław Grycz: Podwyższenie Krzyża w Sanoku. orthodox.pl, 28 września 2020. [dostęp 2020-09-28].