Park Władysława Andersa w Gnieźnie
Park Miejski im. Władysława Andersa (w okresie PRL Park Karola Świerczewskiego) – zabytkowy park, położony w Gnieźnie, na Konikowie, pomiędzy ulicami Konikowo, Jana III Sobieskiego, Parkową i Aleją Marcinkowskiego.
.JPG) Staw i bocznica kolejowa do rzeźni | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Dzielnica | |
| Powierzchnia |
11 ha |
| Data założenia |
1798 |
| Projektant |
przebudowa XIX w. – Jankowski, Szanier |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego  | |
Położenie na mapie Gniezna  | |
 52°32′04,6140″N 17°36′36,9936″E/52,534615 17,610276
| |
Park wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków; znajduje się na terenie zabytkowego obszaru historycznego układu urbanistycznego miasta Gniezna, wpisanego do rejestru zabytków 27 stycznia 1956 roku pod numerem 2523/A[1].
Historia
edytujPoczątki obiektu sięgają 1798, kiedy to założono zieleniec na terenie ogrodu pojezuickiego[2]. W XIX w. park został zniszczony przez powódź, a następnie przeprojektowany przez inż. ogrodników – Jankowskiego i Szaniera, w typie krajobrazowego parku angielskiego. W 1836 założono kolejny zieleniec i cmentarz ewangelicki od strony ul. Sobieskiego (obecne przedszkole). W 1898, naprzeciwko rzeźni, założono park miejski, nad którym opiekę roztoczyło Towarzystwo Upiększania Miasta. W 1902 park został przecięty na dwie części bocznicą kolejową do rzeźni, której wysoki nasyp z wiaduktami i metalowymi schodkami dla spacerowiczów istnieje do dziś. W 1908 powstały miejskie korty tenisowe. Potem zbudowano boisko sportowe. Funkcjonowała tu strzelnica Bractwa Kurkowego (ostatnie zawody strzeleckie zorganizowano w 1939)[3].
Architektura
edytuj.JPG)
Park ma zróżnicowane położenie, liczne stoki i pagórki. Powstał w miejscu dolinki potoku i bagien. Jeden z pagórków ma średnicę 15 metrów. Z istniejących tu dwóch stawów jeden (północny) został powiększony i wyposażony w dwa mostki. Z inicjatywy inż. Edmunda Sokołowskiego (ogrodnika miejskiego), zbudowano u stóp altany stylizowany górski potok z kaskadą. Zrealizowano również fontanny i groty. W sąsiedztwie wzniesiono też w międzywojniu obiekty ogrodnictwa miejskiego z oranżeriami. Na zachodnim skraju parku istnieją zabudowania dawnych koszar, w latach międzywojennych wykorzystywanych przez stacjonujący tutaj 69. Pułk Piechoty. Obecnie funkcjonuje w nich m.in. schronisko młodzieżowe[3].
Gródek
edytujNa terenie parku znajduje się grodzisko zwane "Gnieźnienice"[2] (także: "Gnieźninek"). Był to jeden z trzech gródków broniących dostępu od wschodu do grodu książęcego na Wzgórzu Lecha. Usytuowany pośród bagien i rozlewisk, funkcjonował prawdopodobnie do XIII wieku. Z gródkiem związana jest legenda o pastuszku i biesie, zanotowana przez Oskara Kolberga[3].
Zobacz też
edytuj- Władysław Anders, Karol Świerczewski – patroni parku
Przypisy
edytuj- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych – Gminna ewidencja zabytków nieruchomych z terenu miasta Gniezna. Urząd Miejski w Gnieźnie, 2016-10-10. s. 1 (poz. 1 układ urbanistyczny), 52 (poz. 946 Park Miejski). [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-28)].
- ↑ a b Park Miejski im. Władysława Andersa. gniezno.fotopolska.eu. [dostęp 2016-05-16]. (pol.).
- ↑ a b c eSzkoła Wielkopolska, HISTORIA PARKU MIEJSKIEGO. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-18)].