Pylos

Pylos (gr. Πυλος, lin. B pu-ro, wł. hist. Navarino) – miejscowość portowa i zatoka w Grecji, na zachodnim wybrzeżu Peloponezu, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Mesenia. Siedziba gminy Pylos-Nestoras. W 2011 roku liczyła 2345 mieszkańców.

Pylos

Współczesne Pylos
Państwo	Grecja
Administracja zdecentralizowana	Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie
Region	Peloponez
Jednostka regionalna	Mesenia
Gmina	Pylos-Nestoras
Populacja (2011) • liczba ludności	2345
Nr kierunkowy	2723
Kod pocztowy	240 01
Tablice rejestracyjne	ΚΜ
Położenie na mapie Grecji Pylos
36°54′50″N 21°41′50″E
Strona internetowa

Pylos okresu mykeńskiego

Położenie i wykopaliska

Starożytne miasto Pylos z okresu mykeńskiego leżało w głębi lądu, w odległości 17 km od współczesnego Pylos, około 9 km na północny wschód od zatoki i około 3 km od współczesnej miejscowości Chora.

Odkryto tam pozostałości starożytnej mykeńskiej cytadeli, ulokowane na wzgórzu o współczesnej nazwie Ano Englianos. Wykopaliska archeologiczne zaczęły się w tym miejscu w 1939. Pylos z epoki brązu zostało odkopane przez Carla Blegena po wznowieniu wykopalisk w 1952. Blegen kontynuował tutaj wykopaliska do 1965.

Pałac Nestora

Zdjęcie panoramiczne Pałacu Nestora, wykonane w 2010 r.

Odkrywca nazwał pozostałości dużego mykeńskiego pałacu „Pałacem Nestora” od postaci Nestora, który władał Pylos w poematach Homera. Pałac ten powstał w XV wieku p.n.e., lecz główne jego części pochodzą z czasów późniejszych. Pod koniec XIII wieku p.n.e. wraz z całym kompleksem uległo zniszczeniu archiwum pałacowe, w resztkach którego jednak zachowały się gliniane tabliczki pokryte pismem linearnym B (w sumie zachowało się ponad 1200 sztuk). Tabliczki te, znalezione przez Blegena, ujawniły, że miejsce to rzeczywiście było nazywane Pylos przez mykeńskich mieszkańców.

Odkryte zabudowania pałacowe nie posiadały, jak inne budowle mykeńskie, potężnych murów obronnych. Pierwotnie pałac miał dwa piętra, z których przetrwały ściany metrowej wysokości. Ściany były zbudowane z kamienia pokrytego od wewnątrz tynkiem i drewnianą boazerią. W skład zespołu pałacowego wchodziły trzy kompleksy budowli i ponad 40 pomieszczeń: sale, komnaty, magazyny, warsztaty. Całkowita długość kompleksu wynosiła 170 m, a szerokość w najszerszym miejscu – 90 m.

Monumentalne wejście, po którego lewej stronie znajdowały się archiwa glinianych tabliczek, prowadziło na dziedziniec. Po prawej stronie od wejścia do dziedzińca przylegała łazienka (zachowała się terakotowa wanna) oraz pomieszczenie królowej. Na wprost wejścia znajdował się megaron. Megaron miał długość około 13 m, a jego centrum zajmowało palenisko, którego zewnętrzny brzeg pokryto reliefem w kształcie spirali. Nad paleniskiem znaleziono otwór z kominem wykonanym z połówek glinianych rur. Pod jedną ze ścian znajdował się tron, zaś ściany były ozdobione freskami, a posadzka pokryta była stiukiem w geometryczne wzory. Wzdłuż ściany zbudowano balkon.

Do ciekawych fresków odnalezionych w pałacu należą: tzw. Lirnik – przedstawienie mężczyzny grającego na lirze; ekspresyjna scena batalistyczna z udziałem mykeńskich żołnierzy walczących z innymi wojskami; Procesja z Pylos – przedstawienie szeregu kobiet i mężczyzn biorących udział w ceremonii. Oprócz pomieszczeń mieszkalnych odkryto także warsztaty i magazyny (z amforami na wino i pitosami na oliwę). W pobliżu pałacu odkryto grób kopułowy z kamiennym sarkofagiem. Pałac został zniszczony około 1200 p.n.e. Miejsce to zostało całkowicie opuszczone po VIII wieku p.n.e. i było najwidoczniej nieznane w okresie klasycznym.

• 
  Pozostałości pałacu Nestora
• 
  Fresk przedstawiający myśliwego z jeleniem-bykiem, znaleziony w pomieszczeniu 43
• 
  Terakotowa wanna
• 
  Grobowiec kopułowy z okresu mykeńskiego
• 
  Tabliczka z pismem linearnym B z pałacu

Pylos okresu klasycznego

Klasyczne Pylos prawdopodobnie znajdowało się na skalistym cyplu znanym obecnie jako Koryfasion na północnym skraju zatoki Pylos. Miejsce to jest opisane przez Tukidydesa w jego Wojnie peloponeskiej. W 425 p.n.e., podczas wojny peloponeskiej, miała tu miejsce bitwa (znana jako bitwa pod Pylos lub pod Sfakterią) pomiędzy wojskami ateńskimi a spartańskimi.

Pylos nowożytne

Dziedziniec i kazamaty tureckiej twierdzy w Pylos

Dawny meczet, obecnie kościół na terenie twierdzy

Akwedukt z XVI wieku

W okresie od XII do XV wieku, gdy części Grecji były pod panowaniem weneckim, Pylos stało się znane pod włoską nazwą Navarino. W 1827 zatoka Pylos (Navarino) stała się miejscem bitwy morskiej podczas wojny Grecji o niepodległość.

We współczesnym Pylos, nad oboma krańcami zatoki, zachowały się dwie twierdze: krzyżowców Paleokastro oraz osmańska Neo Kastro.

Paleokastro zostało zbudowane przez krzyżowców w XIII wieku na wzgórzu Korifasion, a 100 lat później zajęli je hiszpańscy kupcy z Nawarry (stąd wzięła się nazwa zatoki i miasta Navarino). Z zamku tego pozostały jedynie fragmenty budowli.

Twierdzę Neo Kastro wybudowali Turcy w XVI wieku. Należy ona do najlepiej zachowanych obiektów tego typu na Peloponezie. W obrębie murów znajduje się m.in. meczet zamieniony na kościół oraz dziedziniec otoczony przez kazamaty. Jeszcze w XX wieku było tu ciężkie więzienie.

W pobliżu plaży u stóp wzgórza Korifasion znajduje się tzw. Grota Nestora z licznymi formami naciekowymi. To w niej, według mitu, mały Hermes ukrył stado krów skradzione Apollinowi.

Zobacz też

• sztuka mykeńska

Bibliografia

• Publikacje:
  • Mała encyklopedia kultury antycznej, Piszczek Z. (red.), PWN, Warszawa 1983, s. 628, ISBN 83-01-03529-3.
  • Encyklopedia sztuki starożytnej, praca zbiorowa, WAiF i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 488-489, ISBN 83-01-12466-0 (PWN), ISBN 83-221-0684-X (WAiF).
  • Rusin W., Grecja. Praktyczny Przewodnik, Wydawnictwo Pascal sp. z o.o., Bielsko-Biała 2007, s. 427-429, ISBN 978-83-7304-753-2.
  • DavidD. Sacks DavidD., Encyklopedia świata starożytnych Greków, OswynO. Murray (red.), DorotaD. Mickiewicz-Morawska (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 2001, s. 344-345, ISBN 83-05-13169-6, OCLC 749281065 .
• Twardecki A., Słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu, Unia Wydawnicza „Verum”, Warszawa 1998, s. 169-170, ISBN 83-85921-75-3.
• Strony WWW:
  • Georganas I., The Palace of Nestor at Pylos (ang.)