Rudno (powiat lubartowski)
Rudno – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Michów[6][5].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
148,4 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
81 |
| Kod pocztowy |
21-140[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LLB |
| SIMC |
0386241[5] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubartowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Michów  | |
 51°31′44″N 22°21′55″E/51,528889 22,365278[1]
| |
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego[7]. Do 1954 roku istniała gmina Rudno.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa lubelskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Michów[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 518 mieszkańców[9].
Części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1020559 | Czworaki | część wsi |
| 1020565 | Glinki | część wsi |
| 1020588 | Kawałki | część wsi |
| 1020743 | Wieluń | część wsi |
Historia
edytuj- Nazwa wsi
Nazwa wsi związana jest podobnie jak nazwa rzeki Rudy nad którą Rudno leży z wydobyciem i przeróbką rudy żelaza, czyli rudnictwem. Nazwa wsi pojawia się w źródłach pisanych w roku 1334 jednak pierwsze pisane informacje o rudnicy w Rudnie – „Rudno Maior officina mineraria”, pochodzą z roku 1531.
- Czasy najdawniejsze
Najdawniejsze ślady ludzkiej obecności na terenie Rudna związane są z okresem neolitu – znaleziono na terenie wsi dwa neolityczne toporki kamienne. Najdawniejsze odkryte ślady osadnicze na terenie Rudna związane są z istnieniem w pobliżu obecnej wsi osady kultury trzcinieckiej. Cmentarzysko związane z tą osadą odkryto w bezpośrednim pobliżu zabudowań Rudna od strony wschodniej.
- Początki wsi
Początki istnienia wsi nie są znane. Co prawda istnieją podstawy by poszukiwać ich w czasach poprzedzających akcję osadniczą dla rycerstwa jaką rozpoczął na tych terenach Kazimierz Wielki, a nawet czasy Władysława Łokietka, niestety brak źródeł pisanych, jak również opisanych znalezisk archeologicznych powoduje że są to wyłącznie hipotezy.
- Wiek XIV
Zgodnie z relacją ks. Gostkowskiego w roku 1320 królewską wieś Rudno nadał Władysław Łokietek kasztelanowi krakowskiemu Warszowi Rawicie. W 1334 roku w dokumentach erekcyjnych parafii w Drążgowie pojawia się najstarszy zachowany do dziś zapis nazwy wsi Rudno[10][11]. Według historyków, w tym czasie Rudno jest wsią należąca do drobnej szlachty[12].
- XV wiek
Przed rokiem 1417 powstaje parafia Rudno – w tym roku w dokumentach zanotowany jest proboszcz rudzieński. Serwis internetowy Archidiecezji Lubelskiej podaje jako datę erekcji parafii Rudno rok 1425. Wanda Śliwina – przedwojenna regionalistka wspomina o istnieniu w latach 20. XX w. rudzieńskich ksiąg parafialnych sięgających roku 1425. W roku 1419 notowane są dwie wsie o nazwie Rudno – prawdopodobnie chodzi o późniejsze Rudzienko. W roku 1462 Rudno dzierżawił Grot z Ostrowa.
- XVI wiek
W regestrze podymnego Województwa Lubelskiego z roku 1565 zapisano Parafię Rudno z miejscowościami Rudno Magna (Rudno) – 4 łany ziemi, Rudno Parva (Rudzienko), Wągielycze, Nowa Rudziecz, Wielkie, Szeboklieski, Wolia Skrowa, Wolia Gawłowa i Gołąbye. Przy Rudnie zapisano 4 łany ziemi.
Obiekty
edytuj- Zabytkowy, drewniany kościół parafialny pw. św. Mikołaja z lat 1771–1785 wraz z dzwonnicą-bramą wpisane do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A/433 z 4.06.1969)[13].
- Szkoła Podstawowa im. Józefa Niećko[14].
- Sala Królestwa zboru Świadków Jehowy[15].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118180
- ↑ Wieś Rudno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-03-07], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-03-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1099 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Strona gminy Michów, sołectwa
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Stanisław Kuraś: Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej, Cz. I-II, Materiały do dziejów Kościoła w Polsce. t. I, IV. Lublin: 1965, s. 40.
- ↑ Stefan Wojciechowski: Dzieje Lubelszczyzny, Tom IV, Osady zaginione i o zmienionych nazwach historycznego województwa lubelskiego. Warszawa: 1986, s. 36. ISBN 83-01-05651-7. [dostęp 2013-03-01].
- ↑ Anna Sochacka: Drobna szlachta w województwie lubelskim w średniowieczu, Rocznik Lubelski T. 25/26, 1983/1984. Lublin: 1985, s. 30. ISBN 83-222-0388-8. [dostęp 2013-03-01].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 53 [dostęp 2017-11-05].
- ↑ Szkoła Podstawowa w Rudnie [online] [dostęp 2017-11-05].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-01-18].
Bibliografia
edytuj- Bielec Jan (red.), Stanisława Szwałek: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. T. III: P - Ż. Warszawa: GUS, 1982.
- Janusz Sitek: Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej. Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Główny Geodeta Kraju, Urząd Rady Ministrów, Komisja Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1991. ISBN 83-7000-071-1.
Linki zewnętrzne
edytuj- Rudno, 9.) R., wś i fol., pow. lubartowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 940., s. 940.