Sceptycyzm metodologiczny
Sceptycyzm metodyczny – odmiana sceptycyzmu polegająca na kwestionowaniu i wątpieniu w poszczególne twierdzenia w celu dotarcia do twierdzeń bardziej pewnych lub takich, w które wątpić się już nie da (np. dla Kartezjusza było to stwierdzenie, że akt myślenia wymaga podmiotu myślącego, a zatem "cogito ergo sum" - "myślę, więc jestem"); sceptycyzm metodyczny jest więc nie tyle stanowiskiem kwestii możliwości poznania prawdy, co metodą uzyskiwania poznania najlepszego z możliwych do uzyskania.
Przedstawiciele sceptycyzmu metodologicznego:
- René Descartes (Kartezjusz): wykorzystywał klasyczną metodę spekulacji scholastycznej do programowego podawania w wątpliwość wrażeń pochodzących ze zmysłów za pomocą zasad logicznych[1].
- David Hume: badał proces powstawania w umyśle świadomego obrazu świata, wskazywał na nawykowy i emocjonalny charakter tak postrzegania, jak i procesów myślowych (także myślenia logicznego)[2].
- Thomas Henry Huxley: pracował nad zagadnieniem rozróżnienia różnego rodzaju twierdzeń (zdań obserwacyjnych, twierdzeń wiary, poglądów etycznych) i stosowania do nich odrębnych kryteriów prawdziwości[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Wiktor Werner, Iwona Werner, Od duszy do świadomości, od jednostki do społeczeństwa. Szkice z historii intelektualnej, Instytut Historii UAM, Poznań 2008, s. 11 - 15
- ↑ Wiktor Werner, David Hume i problem rzeczywistości historycznej. [w:] B. Płonka-Syroka [red.] Wzorce postrzegania rzeczywistości w nauce i społeczeństwie, Warszawa DiG 2008, s. 31 – 40
- ↑ Werner Wiktor, Teatr i widownia. Role społeczne religii i nauki w kulturze amerykańskiej i brytyjskiej wieku XIX. „Roczniki Antropologii Wiedzy”, Rocznik II 2006 (2007) s. 143 – 170
Bibliografia
edytuj- Wiktor Werner, Iwona Werner, Od duszy do świadomości, od jednostki do społeczeństwa. Szkice z historii intelektualnej, Instytut Historii UAM, Poznań 2008
- Richard Popkin, The History of Scepticism: From Savonarola to Bayle, Oxford 2003