Scutellum (anatomia)

element szkieletu owadów

Scutellum (l. mn. scutella) – element szkieletu owadów, wchodzący w skład grzbietowej części tułowia.

Scutellum stanowi część alinotum (grzbietowej części segmentu skrzydłotułowia) położoną za scutum. Zwykle oddzielona jest od scutum za pomocą V-kształtnego szwu skutoskutellarnego. Ma zwykle postać zesklerotyzowanej płytki[1][2][3][4][5]. Ogólnie scutellum określa się mianem zatarczki[4]. Scutellum śródplecza to mesoscutellum, a scutellum zaplecza do metascutellum.

W przypadku wielu rzędów owadów termin scutellum może być używany w węższym znaczeniu. U muchówek i pluskwiaków nazwą scutellum określa się tylko część śródplecza, czyli mesoscutellum, nazywane w tym przypadku tarczką[5][1][6]. U chrząszczy termin ten bywa zawężany do exoscutellum, czyli widocznej z zewnątrz środkowej części scutellum śródplecza[4].

U wielu błonkówek scutellum określana jest część alinotum za szwem transskutalnym, która nie odpowiada dokładnie scutellum większości owadów[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 554-555, 562, 810-811.
  2. a b VIII: The Thorax. W: R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.
  3. I. Miko: Scutellum. [w:] Hymenoptera Anatomy Ontology Portal [on-line]. 2009-2014. [dostęp 2015-07-21].
  4. a b c Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 59, 261-263, 489-498.
  5. a b Ralph Harbach: Scutellum. [w:] Mosquito Taxonomic Inventory [on-line]. [dostęp 2015-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-31)].
  6. Przemysław Trojan: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVIII Muchówki – Diptera, zeszyt 1 – wstępny. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1957, s. 22-24.