Superliga polska w piłce ręcznej kobiet

ORLEN Superliga Kobiet[2] – najwyższa w hierarchii klasa żeńskich ligowych rozgrywek piłki ręcznej w Polsce, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon), systemem kołowym. Jej triumfator zostaje Mistrzem Polski, zaś najsłabsze drużyny relegowane są do I ligi polskiej. Czołowe zespoły klasyfikacji końcowej każdego sezonu uzyskują prawo występów w europejskich pucharach w sezonie następnym (Lidze Mistrzyń, Pucharze Zdobywczyń Pucharów, Pucharze EHF, bądź Pucharze Challenge EHF).

ORLEN Superliga Kobiet
Ilustracja
2023/2024
Państwo

Polska

Dyscyplina

piłka ręczna

Organizator rozgrywek

Superliga sp. z o.o.

Data założenia

1956

Założyciel

ZPRP

Poprzednia nazwa

Ekstraklasa (1998–2010),
I liga (1956–1998), PGNiG Superliga Kobiet (2010-2023)

Przekształcona
na zawodową

2019

Prezes

Piotr Należyty[1]

Komisarz

Piotr Łebek[1]

Przewodniczący Rady Nadzorczej

Henryk Szczepański

Partner TV

Telewizja Polsat

Sponsor tytularny

Orlen

Rozgrywki
Liczba drużyn

10

Niższy poziom ligowy

I liga polska

Puchary

Liga Mistrzyń,
Puchar EHF,
Challenge Cup

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Cracovia
(1956/1957)

Obecny zwycięzca

5 - KGHM Zagłębie Lubin
(2023/24)

Najwięcej zwycięstw

22 - MKS Perła Lublin

Strona internetowa

Decyzję o przeprowadzaniu mistrzostw Polski piłki ręcznej kobiet w formule ligowej podjęto w 1956, a pierwsza edycja ligi odbyła się w sezonie 1956/1957. Od samego początku do dziś rywalizacja ligowa toczona jest w tzw. wersji duńskiej (czyli odmianie 7-osobowej) na obiektach zamkniętych (halach sportowych). Do sezonu 2018/19 włącznie rozgrywkami zarządzał Związek Piłki Ręcznej w Polsce. Od sezonu 2007/2008 do 2015/16 na zakończenie rozgrywano fazę play-off. Najwięcej tytułów mistrza Polski zdobył MKS Perła Lublin – 22.

Na przestrzeni lat zmianom ulegały zarówno nazwa rozgrywek (pierwotnie I liga, następnie Ekstraklasa, a od 2010 Superliga), jak i system ich przeprowadzania (klasyczna formuła ligowa, formuła ligowa z późniejszym podziałem na grupy mistrzowską i spadkową, formuła ligowa z fazą play-off), różna była też liczba drużyn przystępujących do rywalizacji (od 6 do 12).

Od początku sezonu 2010/2011 sponsorem tytularnym rozgrywek Superligi zostało Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, a ich oficjalna nazwa brzmi ORLEN Superliga Kobiet[3].

W sezonie 2016/2017 nastąpiła zmiana w systemie przeprowadzania rozgrywek, dotychczasowy system z podziałem na fazy play-off i play-out został zastąpiony podziałem na dwie „szóstki”. Pierwsza „szóstka” grała o mistrzostwo Polski, drużyny z miejsc 7-12 broniły się przed spadkiem. Rozgrywki te przebiegały systemem każdy z każdym, mecz i rewanż. Oznaczało to 10 dodatkowych meczów potrzebnych do wyłonienia mistrza i spadkowiczów[4].

W 2019 roku na mocy zawartej umowy pomiędzy PGNiG, a Superligą sp. z o.o., podjęto decyzję o stworzeniu ligi zawodowej. Proces profesjonalizacji rozpoczął się w marcu, a w lipcu ZPRP powierzył prowadzenie ligi spółce Superliga sp. z o.o. Od sezonu 2019/20 spotkania rozgrywane są systemem czterorundowym, każdy z każdym, bez fazy play-off - każda para zespołów rozgrywa po dwa spotkania w hali swojej i rywala. Do pierwszej ligi spada ostatni zespół tabeli[5].

Przed startem sezonu 2022/2023 Superliga sp. z o.o. wraz z ZPRP podjęła decyzję o poszerzeniu ligi do 10 zawodowych zespołów. 7 sierpnia 2023r. Orlen nawiązał współpracę z Superligą w wyniku czego nazwa rozgrywek została zmieniona na Orlen Superliga Kobiet.

Triumfatorki

edytuj
Sezon 1 miejsce 2 miejsce 3 miejsce
1956/1957 Cracovia Stal Chorzów Sośnica Gliwice
1957/1958 Cracovia Budowlani Gogolin Wybrzeże Gdańsk
1958/1959 AZS Katowice Cracovia Włókniarz Łącznik
1959/1960 Cracovia AKS Chorzów Ruch Chorzów
1960/1961 Cracovia Ruch Chorzów AZS Katowice
1961/1962 Ruch Chorzów Cracovia AZS Warszawa
1962/1963 Ruch Chorzów Cracovia AZS Warszawa
1963/1964 Ruch Chorzów Sośnica Gliwice Start Gdańsk
1964/1965 Sośnica Gliwice Cracovia Ruch Chorzów
1965/1966 Sośnica Gliwice Ruch Chorzów Cracovia
1966/1967 Cracovia Sośnica Gliwice AZS Wrocław
1967/1968 AZS Wrocław Cracovia Azoty Chorzów
1968/1969 AZS Wrocław Cracovia Azoty Chorzów
1969/1970 Otmęt Krapkowice Cracovia Sośnica Gliwice
1970/1971 Otmęt Krapkowice Pogoń Szczecin Sośnica Gliwice
1971/1972 Sośnica Gliwice Otmęt Krapkowice AZS Wrocław
1972/1973 Ruch Chorzów AZS Wrocław Otmęt Krapkowice
1973/1974 Ruch Chorzów AZS Wrocław Otmęt Krapkowice
1974/1975 Ruch Chorzów AZS Wrocław Skra Warszawa
1975/1976 AZS Wrocław Ruch Chorzów Skra Warszawa
1976/1977 Ruch Chorzów Skra Warszawa AZS Wrocław
1977/1978 Ruch Chorzów Skra Warszawa AZS Wrocław
1978/1979 AZS Wrocław Ruch Chorzów Skra Warszawa
1979/1980 Ruch Chorzów AZS Wrocław AKS Chorzów
1980/1981 AKS Chorzów AZS Katowice AZS Wrocław
1981/1982 AKS Chorzów AZS Wrocław Ruch Chorzów
1982/1983 Pogoń Szczecin AZS Katowice AZS Wrocław
1983/1984 AZS Wrocław Pogoń Szczecin Cracovia
1984/1985 Cracovia Skra Warszawa Pogoń Szczecin
1985/1986 Pogoń Szczecin Cracovia Ślęza Wrocław
1986/1987 Cracovia AZS Wrocław Pogoń Szczecin
1987/1988 AKS Chorzów Cracovia Start Gdańsk
1988/1989 AZS Wrocław Pogoń Szczecin Cracovia
1989/1990 AZS Wrocław Pogoń Szczecin Piotrcovia Piotrków Trybunalski
1990/1991 Pogoń Szczecin Start Elbląg AKS Chorzów
1991/1992 Start Elbląg AZS Wrocław Piotrcovia Piotrków Trybunalski
1992/1993 Piotrcovia Piotrków Trybunalski AZS Wrocław Start Elbląg
1993/1994 Start Elbląg Piotrcovia Piotrków Trybunalski Sośnica Gliwice
1994/1995 Montex Lublin MKS Zagłębie Lubin Piotrcovia Piotrków Trybunalski
1995/1996 Montex Lublin Sośnica Gliwice MKS Zagłębie Lubin
1996/1997 Montex Lublin Start Elbląg JKS Jarosław
1997/1998 Montex Lublin Piotrcovia Piotrków Trybunalski Start Elbląg
1998/1999 Montex Lublin Sośnica Gliwice Start Elbląg
1999/2000 Montex Lublin MKS Zagłębie Lubin Start Elbląg
2000/2001 Montex Lublin Sośnica Gliwice MKS Zagłębie Lubin
2001/2002 Lubella Montex Lublin MKS Zagłębie Lubin Nata AZS Gdańsk
2002/2003 Pol-Skone Lublin Piotrcovia Piotrków Trybunalski Nata AZS Gdańsk
2003/2004 Nata AZS AWFiS Gdańsk Bystrzyca Lublin MKS Vitaral Jelfa Jelenia Góra
2004/2005 SPR Lublin Nata AZS AWFiS Gdańsk MKS Vitaral Jelfa Jelenia Góra
2005/2006 SPR ICom Lublin MKS Zagłębie Lubin AZS AWFiS Gdańsk
2006/2007 SPR Safo ICom Lublin Piotrcovia Piotrków Trybunalski MKS Zagłębie Lubin
2007/2008 SPR Safo Lublin Dablex AZS AWFiS Gdańsk MKS Zagłębie Lubin
2008/2009 SPR Asseco Lublin MKS Zagłębie Lubin Piotrcovia Piotrków Trybunalski
2009/2010 SPR Lublin MKS Zagłębie Lubin GTPR Gdynia
2010/2011 MKS Zagłębie Lubin SPR AZS Pol Lublin GTPR Gdynia
2011/2012 GTPR Gdynia MKS Zagłębie Lubin SPR Lublin
2012/2013 SPR Lublin MKS Zagłębie Lubin AZS Politechnika Koszalińska
2013/2014 MKS Selgros Lublin MKS Zagłębie Lubin GTPR Gdynia
2014/2015 MKS Selgros Lublin GTPR Gdynia Pogoń Szczecin
2015/2016 MKS Selgros Lublin Pogoń Szczecin GTPR Gdynia
2016/2017 Vistal Gdynia MKS Zagłębie Lubin Start Elbląg
2017/2018 MKS Perła Lublin MKS Zagłębie Lubin Energa AZS Koszalin
2018/2019 MKS Perła Lublin MKS Zagłębie Lubin Energa AZS Koszalin
2019/2020 MKS Perła Lublin MKS Zagłębie Lubin KPR Gminy Kobierzyce
2020/2021 MKS Zagłębie Lubin KPR Gminy Kobierzyce MKS Perła Lublin
2021/2022 MKS Zagłębie Lubin MKS Perła Lublin KPR Gminy Kobierzyce
2022/2023 MKS Zagłębie Lubin MKS Perła Lublin KPR Gminy Kobierzyce
2023/2024 MKS KGHM Zagłębie Lubin KPR Gminy Kobierzyce MKS FunFloor Lublin
2024/2025 ??? ??? ???

Bilans klubów

edytuj
  • 22 – MKS Perła Lublin
  • 9 – Ruch Chorzów
  • 7 – AZS Wrocław
  • 7 – Cracovia
  • 5 – AKS Chorzów
  • 5 – MKS Zagłębie Lubin
  • 3 – ŁKS Łódź
  • 3 – Pogoń Szczecin
  • 3 – Sośnica Gliwice
  • 3 – Unia Łódź
  • 2 – Vistal Gdynia
  • 2 – Start Elbląg
  • 2 – Otmęt Krapkowice
  • 2 – Stal Chorzów
  • 2 – Zryw Łódź
  • 1 – AZS AWFiS Gdańsk
  • 1 – AZS Katowice
  • 1 – AZS Warszawa
  • 1 – IKP Łódź
  • 1 – Piotrcovia Piotrków Trybunalski
  • 1 – Spójnia Warszawa
  • 1 – SKS Warszawa
  • 1 – Znicz Łódź

Prawa transmisyjne

edytuj

Wybrane mecze Orlen Superligi Kobiet są transmitowane na kanałach sportowych Polsatu oraz na platformie Polsat Box Go[6].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Zarząd – PGNiG Superliga Kobiet. superligakobiet.pl. [dostęp 2019-11-07].
  2. Terminarz PGNiG Superligi Kobiet. zprp.pl. [dostęp 2010-06-13]. (pol.).
  3. Ekstraklasa piłkarek i piłkarzy ręcznych pod nową nazwą. sportowefakty.pl. [dostęp 2010-06-13]. (pol.).
  4. Znika faza play-off w żeńskiej Superlidze! ZPRP zmienia zasady gry. sportowefakty.pl. [dostęp 2019-11-07]. (pol.).
  5. Terminarz i regulamin rozgrywek PGNiG Superligi kobiet w sezonie 2019/2020 – PGNiG Superliga Kobiet [online], superligakobiet.pl [dostęp 2019-11-19].
  6. Mecze na żywo • Transmisje online, TV | Mecz-live.pl [online], www.mecz-live.pl [dostęp 2024-09-13].