Tadeusz Rawski (historyk)

Tadeusz Rawski
	pułkownik
Data urodzenia	1924
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	Wojskowy Instytut Historyczny

Tadeusz Rawski (ur. 3 września 1924, zm. 25 listopada 2020^[1]^[2]) – polski historyk, doktor habilitowany, pułkownik Wojska Polskiego.

Życiorys

Był żołnierzem I Armii Wojska Polskiego. Absolwent studiów na kierunku historia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego (1955) i Akademii Sztabu Generalnego. Uczeń Stanisława Herbsta. Był pracownikiem naukowym Wojskowego Instytutu Historycznego^[3]. Od 1959 był zastępcą komendanta WIH. Później pracował jako profesor nadzwyczajny w Mazowieckiej Wyższej Szkole Humanistyczno-Pedagogicznej w Łowiczu. Jego zainteresowania badawcze skupiają się na wojskowości czasów powstania kościuszkowskiego i okresie II wojny światowej.

Według materiałów zgromadzonych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej był w latach 1948–1956 tajnym współpracownikiem (informatorem) stalinowskiej Informacji Wojskowej o pseudonimie „Gwalbert”^[4].

Odznaczenia

Srebrna odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1966)^[5]

Wybrane publikacje

"Sprawa Kubali": jak sanacja "rozbudowywała" lotnictwo polskie, Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1952.
Sztuka dowódcza Tadeusza Kościuszki, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1953.
15-lecie wyzwolenia polskich ziem zachodnich i północnych, Warszawa: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich 1960.
(współautorzy: Zdzisław Stąpor, Jan Zamojski) Wojna wyzwoleńcza narodu polskiego w latach 1939-1945: węzłowe problemy, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1963 (wyd. 2 - 1966; przekład niemiecki: Der Befreiungskrieg des polnischen Volkes 1939-1945: Hauptprobleme, Warszawa: Verlag des Min. für nationale Verteidigung 1966; przekład rosyjski: Osvoboditel'naâ vojna pol'skogo naroda v 1939-1945 gg.: osnovnyje problemy , Varšava: Izdat. Min. nacional'noj oborony 1966; przekład hiszpański: Guerra libertadora del pueblo polaco en los años 1939-1945: problemas fundamentales, Varsovia : Ed. del Min. de la defensa nacional 1966; przekład angielski: The liberation war waged by the Polish people in the years 1939-1945: the key problems, Warsaw: Publication of the Ministery of National defense 1966).
(współautorzy: Aleksander Kochański, Zbigniew Szczygielski), 100 lat polskiego ruchu robotniczego: kronika wydarzeń, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1978.
Odrzucone ultimatum, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej 1978.
Wojna na Bałkanach 1941: agresja hitlerowska na Jugosławię i Grecję, Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej 1981.
Politycy i wojskowi: szkice z dziejów drugiej wojny światowej, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1982.
Piechota w II wojnie światowej, Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej 1984.
Polski ruch oporu 1939-1945, red. nauk. Bogdan Kobuszewski, Piotr Matusak, Tadeusz Rawski, Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej, 1988.
Polska bitwa o Monte Cassino, Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych 1991.
4 Dywizja Piechoty-Zmechanizowana: zarys dziejów : 1808-1994, red. nauk. Grzegorz Nowik, Tadeusz Rawski, Warszawa: "Bellona" 1994.
Bitwa pod Maciejowicami 10 X 1794 r.: żale pomaciejowickie, wybór tekstów historycznych i literackich, opracowanie i noty edytorskie Andrzej Woltanowski, wstęp Tadeusz Rawski i Andrzej Woltanowski, Białystok: Uniwersytet Warszawski. Filia 1994.
Powstanie kościuszkowskie 1794 : dzieje militarne, t. 1-2, pod red. nauk. Tadeusza Rawskiego, Warszawa: "Egros" - WIH 1994-1996.
Ostatnie lata I Rzeczypospolitej, red. nauk. Tadeusz Rawski, Łowicz: Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna w Łowiczu 1996.
Powstanie Warszawskie 1944: wybór dokumentów, t. 1: Preliminaria operacyjne, natarcie powstańców i opanowanie miasta 31 V - 4 VIII 1944, red. nauk. Piotr Matusak, wybór i oprac. Eugeniusz Kozłowski, P. Matusak, Tadeusz Rawski, Warszawa: "Egros" 1997.
(współautorzy: Piotr Matusak, Edward Pawłowski), Druga wojna światowa: 1939-1945, t. -2, Siedlce: Wydaw. Akademii Podlaskiej 2003.
Maciejowice 1794, Warszawa: Polska Fundacja Kościuszkowska 2008.
(współautorzy: Janusz Cisek, Konrad Paduszek), Wojna polsko-sowiecka 1919-1921, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej 2010.

Przypisy

↑ [Zmarł prof. płk Tadeusz Rawski...], [w:] @mich_kozlowski [online], Twitter, 26 listopada 2020 [dostęp 2022-01-16] (pol.).
↑ Biuletyn informacyjny nr 7 – "Kto nie zna historii, skazany jest na jej ponowne przeżycie…" [online], okolicekonstancina.pl, 30 listopada 2020 [dostęp 2022-01-16] (pol.).
↑ Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944-1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007, s. 568, przyp. 132.
↑ Informacje w inwentarzu IPN
↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 30, 31 grudnia 1966, s. 3.

Bibliografia

Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944-1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007, s. 568.
Dr hab. Tadeusz Rawski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-05-28] .

[1] [Zmarł prof. płk Tadeusz Rawski...], [w:] @mich_kozlowski [online], Twitter, 26 listopada 2020 [dostęp 2022-01-16] (pol.).

[2] Biuletyn informacyjny nr 7 – "Kto nie zna historii, skazany jest na jej ponowne przeżycie…" [online], okolicekonstancina.pl, 30 listopada 2020 [dostęp 2022-01-16] (pol.).

[3] Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944-1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007, s. 568, przyp. 132.

[4] Informacje w inwentarzu IPN

[5] Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 30, 31 grudnia 1966, s. 3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]