VI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina
VI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również VI Konkurs Chopinowski) – 6. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 22 lutego 1960 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Towarzystwo im. Fryderyka Chopina[1].
Zwycięzca konkursu Włoch Maurizio Pollini | |
Pełna nazwa |
VI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina |
---|---|
Termin |
22 lutego – 13 marca 1960 |
Państwo | |
Miejscowość | |
Obiekt | |
Organizator | |
Tematyka |
Charakterystyka konkursu
edytujWzięło w nim udział 78 pianistów z 30 krajów[2][3]. Konkurs odbył się w dniach 22 lutego–13 marca 1960[2]. Był on trójstopniowy: składał się z dwóch etapów i finału. Zwyciężył osiemnastoletni Włoch Maurizio Pollini[4]. Mógł w nim wystąpić kandydat w przedziale wieku (16–30) lat (granicę tę obniżono o 2 lata)[5]. Najmłodszym pianistą konkursu był szesnastoletni reprezentant Izraela, Ilan Rogoff[6].
Odbywał się on w 150. rocznicę urodzin kompozytora. Rok 1960 został ogłoszony Rokiem Chopinowskim, a patronat nad jego obchodami objęło UNESCO[2]. 11 marca na uroczystość zakończenia konkursu przybył przedstawiciel tej organizacji (UNESCO), Correo de Azevedo[7].
Był to pierwszy konkurs, który został zorganizowany od 1957, kiedy to powołano Światową Federację Międzynarodowych Konkursów Muzycznych w Genewie, a który znalazł się pod jej patronatem[1].
Stefan Wysocki tak napisał o tym konkursie[2]:
Był to konkurs, który zapoczątkował zarówno wystrój sali, jak i cały rytuał rozpoczynania wszystkich przesłuchań: przedefilowanie przez estradę kandydatów, zaprezentowanie przez zapowiadającego programu i cała reszta, co obserwatorzy konkursów znają doskonale, a co – przez swą niezmienność – zapada w pamięć i serce.
Warto dodać, że ulubieniec publiczności, Meksykanin Michel Block nie otrzymał żadnej głównej nagrody, a jedynie wyróżnienie[2]. Artur Rubinstein, pełniący funkcję honorowego przewodniczącego jury, przyznał Blockowi nagrodę pozaregulaminową[2].
Kalendarium
edytujKalendarz konkursu | |||||||||||||||||||||
Faza konkursu | Data | ||||||||||||||||||||
Luty | Marzec | ||||||||||||||||||||
22.[8][3] | 23.[9] | 24.[10] | 25.[11] | 26.[12] | 27.[13] | 28. | 29.[14] | 1. | 2.[15] | 3.[16] | 4.[17] | 5.[18] | 6. | 7. | 8.[19] | 9.[20] | 10.[21] | 11.[22] | 12. | 13.[23] | |
Koncert inauguracyjny | |||||||||||||||||||||
I etap | |||||||||||||||||||||
II etap | |||||||||||||||||||||
Finał | |||||||||||||||||||||
Koncert laureatów |
Jury
edytujJury zasiadało podczas przesłuchań w trzech rzędach przy specjalnie przystosowanych ławach na piętrze balkonu Filharmonii[9][12]. Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano rekordowo liczne, 36 osobowe jury, w następującym składzie[2]:
System oceny pianistów
edytujJury oceniało grę uczestników konkursu stosując punktację od 1 do 25[24]. Do II etapu konkursu dopuszczeni zostali tylko ci uczestnicy, którzy otrzymali w I etapie przeciętną, minimum 16 punktów. Do finału dopuszczono tylko tych, którzy otrzymali przeciętną, minimum 18 punktów w II etapie. Nagrodzeni mogli być tylko ci uczestnicy, którzy w finale otrzymali przeciętną, minimum 18 punktów. O kolejności pianistów do podziału nagród i wyróżnień decydowała suma przeciętnych punktacji uzyskanych we wszystkich etapach.
Konkurs
edytujKoncert inauguracyjny
edytujKonkurs został zainaugurowany w Filharmonii Narodowej krótkim przemówieniem, które wygłosił przewodniczący zespołu jury prof. Zbigniew Drzewiecki, a następnie wystąpił z uroczystym koncertem wybitny pianista i wirtuoz Artur Rubinstein, który wykonał II Koncert fortepianowy B-dur op. 83, Johannesa Brahmsa oraz Koncert f-moll op. 21, Fryderyka Chopina, po czym Orkiestra Symfoniczna pod batutą Witolda Rowickiego zagrała oratorium Stabat mater op. 53, Karola Szymanowskiego z towarzyszeniem m.in. solistów operowych[8][3][25].
I etap
edytujPrzesłuchania konkursowe odbyły się w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej w kolejności alfabetycznej. Jako pierwszy 23 lutego o godz 9:30 rozpoczął Konkurs Bułgar Georg Asmanow grając Nokturn Es-dur op. 55[9]. Ostatnim występującym pianistą w tym etapie (29 lutego) był Argentyńczyk Alberto Neuman, ale z powodu niedyspozycji chorobowej nie dokończył on występu, rezygnując z dalszej gry[14].
II etap
edytujDecyzją jury podaną 29 lutego, do II etapu dopuszczono 38 pianistów, w tym pięciu Polaków (odpadł w I etapie Maciej Łukaszczyk)[32]. Przesłuchania konkursowe odbyły się podobnie jak w I etapie, w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej w kolejności alfabetycznej[32]. Jako pierwszy 2 marca rozpoczął występy w II etapie Bułgar Georg Asmanow[15].
Uczestnicy II etapu[32]
|
Finał
edytujDecyzję o dopuszczeniu do finału 12 pianistów (w tym dwóch Polaków) jury ogłosiło 7 marca około godziny 13[33]. Jako pierwszy występy finałowe z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej rozpoczął 8 marca Meksykanin Michel Block[33]. W koncertach finałowych orkiestrą, dyrygowali: Zdzisław Górzyński, Jerzy Katlewicz i Witold Rowicki[33][20]. Wybór koncertów Fryderyka Chopina rozłożył się mniej więcej równomiernie (siedmiu pianistów wybrało Koncert f-moll op. 21, a pięciu Koncert e-moll op. 11).
Finaliści
|
Koncert laureatów
edytujW ostatnim dniu konkursu (13 marca) 12 finalistów po odebraniu nagród wystąpiło w specjalnym koncercie laureatów, w którym niektórzy z nich zagrali m.in. następujące utwory: Maurizio Pollini (sześć Preludiów), Irina Zaricka (nagrodzonego Mazurka i Poloneza-Fantazję As-dur op. 61), Tania Aszot-Harutunian (Nokturn G-dur i Etiudę) oraz Michel Block (Walca As-dur op. 42)[23].
Nagrody i wyróżnienia
edytuj12 marca jury około godziny 16 ogłosiło wyniki VI Konkursu Chopinowskiego[34]. Wszyscy laureaci otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową.
Nagrody główne[34] | ||||
Nagroda | Laureat | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody |
1 | Maurizio Pollini[4] | Włochy | 40 000 zł[a] | Minister Kultury i Sztuki[1] |
2 | Irina Zaricka | ZSRR | 30 000 zł | |
3 | Tania Aszot-Harutunian | Iran | 25 000 zł | |
4 | Li Mingqiang | Chiny | 20 000 zł | |
5 | Zinaida Ignatjewa | ZSRR | 15 000 zł | |
6 | Walerij Kastielski | ZSRR | 10 000 zł | |
Wyróżnienia[34] | ||||
Wyróżniony | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody | |
Michel Block | Meksyk | 5000 zł | Minister Kultury i Sztuki[1] | |
Jerzy Godziszewski | Polska | 5000 zł | ||
Hitoshi Kobayashi | Japonia | 5000 zł | ||
Reija Silvonen | Finlandia | 5000 zł | ||
Aleksander Słobodianik | ZSRR | 5000 zł | ||
Józef Stompel | Polska | 5000 zł | ||
Nagrody specjalne[34] | ||||
Nagroda | Nagrodzony | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody |
Najlepsze wykonanie poloneza | Irina Zaricka | ZSRR | 10 000 zł | Towarzystwo im. Fryderyka Chopina |
Najlepsze wykonanie mazurków | Irina Zaricka | ZSRR | 10 000 zł | Polskie Radio |
Nagrody dodatkowe[34][35] | ||||
Nagroda dla najmłodszego polskiego laureata | Jerzy Godziszewski | Polska | 10 000 zł | Fundusz Stypendialny im. Fryderyka Chopina |
Nagroda dla najlepszego zagranicznego finalisty | Maurizio Pollini | Włochy | 10 000 zł | Polski Komitet ds. UNESCO |
Nagroda dla najbardziej utalentowanego uczestnika | Michel Block | Meksyk | 20 000 zł | Artur Rubinstein |
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Barbara Niewiarowska , Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie [online], chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14] .
- ↑ a b c d e f g VI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], chopincompetition2015.com [zarchiwizowane z adresu 2022-05-17] .
- ↑ a b c Telefonem z Warszawy od naszego specjalnego wysłannika: Dziś rozpoczyna się Konkurs Chopinowski. W Gomułka i J. Cyrankiewicz na inauguracyjnym koncercie, „Dziennik Polski”, Nr 45 (4975), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 23 lutego 1960, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ a b Osoby związane z Chopinem. (Maurizio Pollini), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09] .
- ↑ Dziś rozpoczynają się przesłuchania. VI Międzynarodowy Konkurs im. F. Chopina rozpoczęty, „Dziennik Łódzki”, Nr 45 (4120), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 23 lutego 1960, s. 1–2 [dostęp 2019-01-15] .
- ↑ VI Międzynarodowy Konkurs Chopinowski. Po czterech dniach emocji, „Dziennik Łódzki”, Nr 49 (4124), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 27 lutego 1960, s. 2 [dostęp 2019-01-15] .
- ↑ Przedstawiciel UNESCO przybył na zakończenie Konkursu im. Chopina, „Dziennik Łódzki”, Nr 61 (4136), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 12 marca 1960, s. 1 [dostęp 2019-01-15] .
- ↑ a b Lucjan Kydryński , O czym mówi Warszawa? (Telefonem od specjalnego wysłannika), „Dziennik Polski”, Nr 44 (4974), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 22 lutego 1960, s. 8, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ a b c Red. Lucjan Kydryński telefonuje z Warszawy. Pierwszy dzień eliminacji. Dziś startują polscy uczestnicy, „Dziennik Polski”, Nr 46 (4976), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 24 lutego 1960, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ II dzień Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 47 (4977), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 25 lutego 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ Jury wysłuchało gry około 40 pianistów. Publiczność gorąco oklaskiwała M. Łukaszczyka i J. Łukowicza, „Dziennik Polski”, Nr 48 (4978), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 26 lutego 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ a b Jury Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 49 (4979), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 27 lutego 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ I etap Konkursu Chopinowskiego zbliża się ku końcowi. Dziś wystąpi ostatni z uczestników polskich – J. Stompel, „Dziennik Polski”, Nr 50 (4980), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 28 lutego 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ a b Pierwszy etap nagrano na 137 km taśmy magnetofonowej, „Dziennik Łódzki”, Nr 51 (4126), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 1 marca 1960, s. 1 [dostęp 2019-01-15] .
- ↑ a b II etap Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 53 (4983), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 3 marca 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ Z VI Konkursu im. Chopina, „Dziennik Polski”, Nr 54 (4984), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 4 marca 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ Konkurs im. Chopina, „Dziennik Polski”, Nr 55 (4985), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 5 marca 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ Z VI Konkursu im. Chopina, „Dziennik Polski”, Nr 56 (4986), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 6 marca 1960, s. 2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ Red. Lucjan Kydryński telefonuje z Warszawy: Block, Kastielskij i Godziszewski mają już grę w Konkursie poza sobą, „Dziennik Polski”, Nr 58 (4988), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 9 marca 1960, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ a b Red. Lucjan Kydryński telefonuje z Warszawy: Niespodzianki drugiego dnia finałów, „Dziennik Polski”, Nr 59 (4989), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 10 marca 1960, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ Red. Lucjan Kydryński telefonuje z Warszawy: Dobry dzień chopinowskich finałów, „Dziennik Polski”, Nr 60 (4990), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 11 marca 1960, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ Red. Lucjan Kydryński telefonuje z Warszawy: Dziś wyniki Konkursu Chopinowskiego – wczoraj grali ostatni finaliści, „Dziennik Polski”, Nr 61 (4991), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 12 marca 1960, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ a b VI Konkurs Chopinowski należy do historii, „Dziennik Polski”, Nr 63 (4993), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 15 marca 1960, s. 2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs VI [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22] .
- ↑ Wiecznie młody Artur Rubinstein - koncert w Dwójce, [w:] Polskie Radio [online], polskieradio.pl, 27 stycznia 2011 [zarchiwizowane z adresu 2023-12-29] .
- ↑ Wczoraj rozpoczął się pierwszy etap VI Konkursu Chopinowskiego. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 55 (3371), Kielce: RSW "Prasa", 24 lutego 1960, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
- ↑ Drugi dzień konkursu Chopinowskiego. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 56 (3372), Kielce: RSW "Prasa", 25 lutego 1960, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
- ↑ Z przebiegu VI Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 57 (3373), Kielce: RSW "Prasa", 26 lutego 1960, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
- ↑ VI Międzynarodowy Konkurs Chopinowski. Przesłuchania piątkowe. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 17 (3374/3375), Kielce: RSW "Prasa", 27 lutego 1960, s. 2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
- ↑ Z przebiegu Konkursu Chopinowskiego. I etap zbliża się ku końcowi. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 60 (3376), Kielce: RSW "Prasa", 29 lutego 1960, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
- ↑ I etap Konkursu Chopinowskiego zakończony. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 61 (3377), Kielce: RSW "Prasa", 1 marca 1960, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
- ↑ a b c Pięciu Polaków zakwalifikowało się do II etapu Konkursu Chopinowskiego. Spośród 77 pianistów I etap ukończyło 38 osób, „Dziennik Polski”, Nr 51 (4981), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 1 marca 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ a b c Red. Lucjan Kydryński telefonuje z Warszawy: Tylko dwaj Polacy w finale Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 57 (4987), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 8 marca 1960, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-12] .
- ↑ a b c d e Red. Lucjan Kydryński telefonuje z Warszawy: Włoch Maurizio Pollini najlepszym chopinistą Konkursu. M. Block otrzymał nagrodę Artura Rubinsteina, „Dziennik Polski”, Nr 62 (4992), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 13 marca 1960, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-09] .
- ↑ a b 18-letni Wioch Maurizio Pollini laureatem VI MiędzynarodowegoKonkursu Chopinowskiego. Polacy J. Godziszewski i J. Slompel – wśród wyróżnionych, „Dziennik Łódzki”, Nr 62 (4137), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 13 marca 1960, s. 1 [dostęp 2019-01-15] .
Bibliografia
edytuj- Kazimierz Czekaj , Program VI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina: Warszawa 22 luty - 13 marzec 1960 – Programme du VIe Concours International de Piano "Frédéric Chopin": Varsovie 22 février - 13 mars 1960, wyd. 1, Warszawa: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, 1960, OCLC 749713967 (pol. • fr.).
- Jerzy Waldorff, Wielka gra, wyd. III uzup., Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993, ISBN 83-214-0940-7, OCLC 69467869 .
- Stefan Wysocki , Wokół Konkursów Chopinowskich, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987, ISBN 83-212-0443-0, OCLC 749899851 .