Wenecja Euganejska
Wenecja Euganejska (wł. Veneto) – region administracyjny w północno-wschodnich Włoszech o powierzchni 18 377 km² ze stolicą w Wenecji (331,4 tys. mieszkańców). Od północy graniczy z Austrią, od wschodu z regionem Friuli-Wenecja Julijska, od południa z Emilią-Romanią, a od zachodu z Trydentem-Górną Adygą i Lombardią. Najdłuższe rzeki w regionie to Pad oraz Adyga, a najwyższym wzniesieniem jest Marmolada.
| region | |||||
.jpg) Palazzo Balbi – siedziba władz | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Siedziba | |||||
| Prezydent | |||||
| Powierzchnia |
18 264 km² | ||||
| Populacja • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
258 os./km² | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| Liczba prowincji |
7 | ||||
| Liczba gmin |
581 | ||||
Położenie na mapie Włoch
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Etymologia
edytujW języku włoskim i w większości języków nazwa regionu jest jednoczłonowa, a nazwa polska „Wenecja Euganejska” pochodzi od półmitycznego ludu Euganejczyków, który zajmował te ziemie w I i II w. p.n.e. Sama nazwa miasta Wenecja pochodzi od ludu Wenetów Adriatyckich.
Historia
edytujWenetowie Adriatyccy zamieszkiwali ziemie Wenecji Euganejskiej od 1500 r. p.n.e., a przybyli na tereny Morza Adriatyckiego z Azji Centralnej wraz z innymi ludami indoeuropejskimi. Pierwsza wzmianka o plemieniu nazywanym Wenetami pochodzi z IV w. p.n.e. Plemię zostało niemal całkowicie wyniszczone podczas bitwy pod Kannami w 216 r. p.n.e. W V w. tereny Wenecji Euganejskiej zostały najechane przez Alaryka I, a następnie przez Attylę Huna. W połowie VI w. za sprawą cesarza Justyniana I Wielkiego Wenecja Euganejska dostała się pod wpływy Bizancjum. W połowie VIII w. została częścią Imperium Karolińskiego, a w X w. została włączona do Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Po włączeniu w XII w. do Włoch Północnych, w 1222 r. ufundowano jeden z najstarszych uniwersytetów we Włoszech – Uniwersytet w Padwie. W tym czasie rozpoczął się trwający do XVI w. okres świetności, nazywany Republiką Wenecką, który w XVII w. został zahamowany przez ekspansję Imperium Osmańskiego. Po najeździe Napoleona pod koniec XVIII w. część Wenecji Euganejskiej weszła w granice Cesarstwa Austriackiego, a część w granice Republiki Cisalpińskiej. W 1866 r. połączona Wenecja Euganejska została przyłączona do Włoch.
Separatyzm
edytujW regionie panują silne nastroje separatystyczne. W nieoficjalnym internetowym głosowaniu w 2014 r. za odłączeniem od Włoch opowiedziało się 89% uczestników. Frekwencja wyniosła 73% uprawnionych do głosowania (2,3 mln)[1].
Prowincje
edytuj
W skład regionu wchodzi 7 prowincji:
Gospodarka
edytuj- Rolnictwo – uprawa owoców, warzyw, winorośli, kukurydzy, pszenicy
- Przemysł – metalurgiczny (metalowy), lekki (włókienniczy, obuwniczy), drzewno-papierniczy (meblarski), mineralny (ceramiczny)
Gastronomia
edytujWenecja Euganejska jest ojczyzną m.in. wina valpolicella. Wytwarzany jest tu ser Grana Padano.
Zabytki
edytujTeatro Olimpico w Vicenzy to pierwszy wolno stojący i pokryty dachem budynek centralny nowożytności. Został on zbudowany przez Andreę Palladia w 1580 r. – roku jego śmierci.
W regionie znajdują się 24 wille zaprojektowane przez Palladia[2].
W XVIII wieku zbudowano wille połączone systemem podziemnych tuneli powietrznych. Dzięki temu do pomieszczeń dostawało się zimą ciepłe powietrze, a latem – zimne.
Przypisy
edytuj- ↑ Włochy: referendum ws. „niepodległości” Wenecji Euganejskiej. wiadomosci.onet.pl, 22 marca 2014. [dostęp 2014-03-22]. (pol.).
- ↑ Vicenza i wille palladiańskie w regionie Veneto. Włochy