Wierzbna (województwo podkarpackie)
Wierzbna – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Pawłosiów[4][5].
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
1310[2] |
Strefa numeracyjna |
16 |
Kod pocztowy |
37-500[3] |
Tablice rejestracyjne |
RJA |
SIMC |
0608003[4] |
Położenie na mapie gminy Pawłosiów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego | |
50°01′59″N 22°36′03″E/50,033056 22,600833[1] | |
Strona internetowa |
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0608010 | Ćwiartki | przysiółek |
0608026 | Wandówka | przysiółek |
Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy.
Dawniej posiadłość większa należała do książąt Czartoryskich[6].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa przemyskiego.
Historia
edytujPierwsza wzmianka o wsi Wirbna, została podana w dokumencie z 27 listopada 1387 roku, o nadaniu miasta Jarosławia i pobliskich wsi Janowi z Tarnowa. 17 czerwca 1438 roku wieś otrzymał Jan Spytek z Jarosławia. W 1470 roku bracia Rafał i Spytek Jarosławski (ok. 1536–1519) utworzyli Ordynację Jarosławską, a w 1519 roku wieś odziedziczyła Magdalena Pilecka.
Wierzbna została wzmiankowana w Regestrach poborowych, które zapisali poborcy podatkowi ziemi przemyskiej w latach: 1515[7], 1589[8], 1651[9], 1658 roku[10] i 1674[11].
Wieś położona w powiecie przemyskim, była własnością Aleksandra Michała Lubomirskiego, jej posiadaczem był Piotr Chyliński, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku[12].
W 1898 roku wybrano zwierzchność gminną, której naczelnikiem został Antoni Walankiewicz, a we wsi było 444 mieszkańców w 81 domach[13].
Kościół
edytujW 1507 roku we Wierzbnej powstała cerkiew. W 1785 roku parochia została zlikwidowana, a cerkiew stała się filią parochii w Pełkiniach. W 1785 roku we wsi było 117 grekokatolików, a w 1788 roku cerkiew nie była już użytkowana.
W 1943 roku utworzono kaplicę w baraku, a 4 stycznia 1944 roku utworzony został wikariat eksponowany. W latach 1947–1952 staraniem proboszcza ks. Jana Radochońskiego budowano murowany kościół. Parafia od 2000 roku posiada kościół filialny w Ożańsku.
Oświata
edytujW 1909 roku we Wierzbnej powstała szkoła ludowa 1-klasowa. Obecnie we wsi jest 8-letnia szkoła podstawowa im. ks. Jana Radochońskiego, ze szkołami filialnymi w Ożańsku i Tywoni.
Sport
edytujWe Wierzbnej działa klub piłkarski LKS Błękitni Wierzbna, założony w 1945 roku. W sezonie 2020/2021 występuje w klasie A Jarosław I[14].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146955
- ↑ Raport o stanie gminy Pawłosiów. Stan mieszkańców na dzień 31.12.2021 [dostęp 2022-10-20] s. 7
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1451 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Wierzbna wś, pow. jarosławski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 398 .
- ↑ Aleksander Jabłonowski Źródła Dziejowe. Tom XVIII, część I. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Tom VII, część 1. Ziemie Ruskie, Ruś Czerwona (s. 135) [dostęp 2017-04-20]
[Cytat: Wyrzbna, lan. 14, tab. brax. gr. 18, pop gr. 15.] - ↑ Aleksander Jabłonowski Źródła Dziejowe. Tom XVIII, część I. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Tom VII, część 1. Ziemie Ruskie, Ruś Czerwona (s. 4) [dostęp 2017-04-20]
[Cytat: Wierzbna, lan 7½, lan. 7½ ad curiam accepti, pop, hort. c. agr. 8, inq. c. pec. 8, inq. paup. 5.] - ↑ Zdzisław Budzyński i Kazimierz Przyboś. Polska Południowo-Wschodnia w Epoce Nowożytnej. Źródła Dziejowe I, część 2. Rejestr poborowy ziemi przemyskiej 1651. Wydawnictwo WSP. Rzeszów 1997 ISBN 83-87288-55-1 (s. 140)
[Cytat: Wierzbna: de laneis 7 cum medio per gr 30, sinagoga libera, [s.61] hortulani in agris 8 per gr. 6, inquilini cum pecore 8 per gr. 8, inquilini pauperes 5 per gr 2, a propinatione vini cremati gr 6........11/23/0.] - ↑ Zdzisław Budzyński i Kazimierz Przyboś. Polska Południowo-Wschodnia w Epoce Nowożytnej. Źródła Dziejowe tom I, część 3. Rejestr poborowy ziemi przemyskiej 1658. Wydawnictwo WSP. Rzeszów 2000 ISBN 83-87288-55-1 (s. 217)
[Cytat: Wierzbna: de laneis 7 cum medio per gr 30, ecclesia libera, hortulani in agris 8 per gr 6, inquilini cum pecore 8 per gr 8, inquilini pauperes 5 per gr 2, a propinatione vini cremati gr 6........11/23/0.] - ↑ Zdzisław Budzyński i Kazimierz Przyboś. Polska Południowo-Wschodnia w Epoce Nowożytnej. Źródła Dziejowe tom I, część 4. Wydawnictwo WSP. Rzeszów 2000 ISBN 83-87288-55-1 (s. 48)
[Cytat: Wierzbna: a curia fl. 12/15, a personis subditorum n[ume]ro 25, summa facit [fl.]........37/15.] - ↑ Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku : (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 179.
- ↑ Historia parafii - Wierzbna najdawniejszych lat
- ↑ Portal 90minut.pl
Linki zewnętrzne
edytuj- Wierzbna, wś, pow. jarosławski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 398 .