Zbrodnia w Słobodzie Konkolnickiej

Zbrodnia w Słobodzie Konkolnickiej – zbrodnia dokonana 2 kwietnia 1944 r. na polskich mieszkańcach wsi Słoboda Konkolnicka, położonej w powiecie rohatyńskim województwa stanisławowskiego, popełniona przez oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii.

Zbrodnia w Słobodzie Konkolnickiej
Ilustracja
Tablica Pomnika ofiar zbrodni dokonanej na obywatelach polskich przez OUN-UPA wymieniająca Słobodę Konkolnicką
Państwo

Polska (okupowana przez III Rzeszę)

Miejsce

Słoboda Konkolnicka

Data

2 kwietnia 1944

Liczba zabitych

103

Liczba rannych

15

Typ ataku

ludobójstwo

Sprawca

Ukraińska Powstańcza Armia

Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Słoboda Konkolnicka”
Ziemia49°11′13,4″N 24°48′31,0″E/49,187056 24,808611

Przed zbrodnią

edytuj

Przed II wojną światową Słoboda Konkolnicka, nie licząc kilku rodzin żydowskich, była wsią czysto polską. W 1939 roku liczyła około 380 gospodarstw[1]. W dwudziestoleciu międzywojennym wieś była wymieniana jako silny ośrodek ruchu szlachty zagrodowej[2].

Na przełomie lat 1943-1944 pod wpływem doniesień o mnożących się zabójstwach Polaków przez ukraińskich nacjonalistów, mieszkańcy wsi rozpoczęli wystawiać nocne warty uzbrojone w broń białą, których zadaniem było ostrzeganie ludności przed napadem. Do Słobody Konkolnickiej ściągali uchodżcy z innych miejscowości[1].

Według wspomnień zgromadzonych przez Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów w styczniu (bądź w lutym) 1944 roku banderowcy porwali ze Słobody Konkolnickiej 11 osób, w tym sołtysa. Uprowadzonych zamordowano w sąsiedniej wsi Bybło. Ofiary miały ucięte głowy oraz liczne okaleczenia[1].

Zniszczenie wsi

edytuj

Według wspomnień zgromadzonych przez Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2 kwietnia 1944 r. (Niedziela Palmowa) około godziny 23 Słobodę Konkolnicką zaatakowały siły UPA. Napastnicy nadciągnęli od strony góry sąsiadującej ze wsią. Niebroniona ludność, głównie kobiety i dzieci, szukała ratunku ukrywając się w piwnicach i schronach, natomiast mężczyźni uciekali na okoliczne pola. Napastnicy zabijali napotkane osoby bez względu na płeć i wiek przy użyciu noży, bagnetów i siekier, do uciekających strzelano. Jednocześnie dokonywano rabunku mienia; ograbione domostwa podpalano. Wiele osób zginęło w płomieniach bądź w wyniku uduszenia. Około godziny 4 w nocy napastnicy odeszli[1].

W konsekwencji ataku zginęło co najmniej 100 osób[3]. Sz. Siekierka, H. Komański i E. Różański podają, że zginęły 103 osoby, w tym 83 znane z nazwiska. Z wyjątkiem kilku zabudowań spłonęła cała wieś[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 412-414, 420, 422, 424, 427, 433, 441, 449, 453, 454, 545, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661.
  2. Grzegorz Hryciuk, "Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948", Toruń 2005, ISBN 83-7441-121-X, s.
  3. Ewa Siemaszko, Bilans zbrodni, s. 88; [w:] Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej nr 7-8/2010