איבערגעבן
- transliteracja:
- YIVO: ibergebn; polska: ibergebn
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) wręczać, przekazywać, oddawać, dostarczać, doręczać
- (1.2) powierzać, zostawiać
- (1.3) przekazywać, podawać, komunikować, zawiadamiać; ogłaszać, oznajmiać, zapowiadać, oświadczać, obwieszczać, deklarować
- (1.4) opisywać, określać, wyrażać, wyjaśniać, oddawać (słowami)
- (1.5) rad. telew. transmitować, emitować, nadawać[1]
- (1.6) poddawać[2]
- (1.7) dawać za dużo, dawać w nadmiarze[3]
czasownik zwrotny
- (2.1) איבערגעבן זיך → poddawać się, oddawać się (w czyjeś ręce)
- (2.2) איבערגעבן זיך → poświęcać się, oddawać się (czemuś)
- (2.3) איבערגעבן זיך → uzależniać się[3]
- (2.4) איבערגעבן זיך → udzielać się[4]
- odmiana:
- (1-2) lp איך געב איבער, דו געבסט איבער, ער / זי / עס געבט איבער ‖ lm מיר געבן איבער, איר געבט איבער, זיי געבן איבער ‖ fp האָבן + איבערגעגעבן
- przykłady:
- (1.1) די פֿאַטשיילע מיטן געלט חאָט דער רבֿ איבערגעגעבן דער רביצין, זי זאָל דאָס פֿאַרשליסן אין קאַסטן, און די שליסעלעך זאָל זי באַהאַלטן אין אַן אָרט, וואָס קיין בן־אָדם זאָל ניט וויסן… → Chustę z pieniędzmi przekazał rabin swej żonie, żeby to zamknęła w skrzyni, a kluczyki schowała w miejscu, którego by żaden śmiertelnik nie znał…[5]
- składnia:
- (1.1-2) C. + איבערגעבן → przekazywać / powierzać + C.
- (1.3) אַז + C. + איבערגעבן → przekazywać + C. + że, dawać znać + C. + że, zawiadamiać + B. + że; oznajmiać + C. + że, podawać do wiadomości + D. + że
- (2.1) C. + איבערגעבן זיך → poddawać się + C., oddawać się w ręce + D.
- (2.2) C. + איבערגעבן זיך → oddawać się + C.
- synonimy:
- (1.3) לאָזן וויסן, געבן צו וויסן, טאָן צו וויסן
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Hasło „íbergebn” w: Ronald Lötzsch, Jiddisches Wörterbuch, Duden, Mannheim, Lipsk, Wiedeń, Zurych 1992, ISBN 341106241X, s. 92.
- ↑ Hasło „איבערגעבען” w: Alexander Harkavy, Yiddish-English dictionary, Hebrew Publishing Company, Nowy Jork 1910, s. 47.
- ↑ 3,0 3,1 Hasło „איִבערגעבן” w: Alexander Harkavy, Yiddish-English-Hebrew dictionary, opublikowane przez autora, Nowy Jork 1925, s. 38.
- ↑ Hasło „איבערגעבן” w: Александр М. Солдатов, Большой идиш-русский словарь, 2003–2009.
- ↑ שלום־עליכם (Szolem-Alejchem): פֿון כּתרילעווקע (Fun Kasrilewke).