Tekst źródłowy strony Hubert Wagner

{{Sportowiec infobox
 |imię i nazwisko         = Hubert Jerzy Wagner
 |imię i nazwisko org     = 
 |dyscyplina              = siatkówka
 |grafika                 = 
 |opis grafiki            = 
 |pełne imię i nazwisko   = 
 |data urodzenia          = [[4 marca]] [[1941]]
 |miejsce urodzenia       = [[Poznań]]
 |data śmierci            = [[13 marca]] [[2002]]
 |miejsce śmierci         = [[Warszawa]]
 |obywatelstwo            = 
 |wzrost                  = 
 |pozycja                 = 
 |klub                    = 
 |numer w klubie          = 
 |kariera juniorska       = 
 |kariera seniorska       = 
 |kariera reprezentacyjna = 
!1963–1971 ! {{flaga|POL}} [[Reprezentacja Polski w piłce siatkowej mężczyzn|Polska]] ! 194
 |kariera trenerska       = 
 |medale                  = 
{{Medalista infobox/reprezentacja|POL}}
 {{Medalista infobox/nagłówek|ME|PSM}}
 {{Medalista infobox/ME|PSM|Ankara|1967|brąz|siatkówka}}
 |odznaczenia             = 
 |commons                 = Category:Hubert Wagner
 |wikicytaty              = Hubert Wagner
 |www                     = 
}}
[[Plik:Gwiazda Hubert Wagner.JPG|mały|Gwiazda w [[Aleja Gwiazd Sportu we Władysławowie|Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie]]]]
[[Plik:Wagnerowie rodzinny grób.JPG|thumb|Grób Huberta Wagnera na [[Cmentarz Komunalny Północny w Warszawie|Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie]]]]
'''Hubert Jerzy Wagner''', właściwie '''Hubert Aleksander Wagner''' (ur. [[4 marca]] [[1941]] w [[Poznań|Poznaniu]], zm. [[13 marca]] [[2002]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski [[piłka siatkowa|siatkarz]] i trener siatkarski. Mąż [[Danuta Kordaczuk|Danuty Kordaczuk-Wagner]] i ojciec [[Grzegorz Wagner (siatkarz)|Grzegorza Wagnera]].

== Życiorys ==
{{wikinews|IV Memoriał Wagnera: zwycięstwo Polski|IV Memoriału Wagnera}}
Ukończył studia w [[Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie|Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie]] (1974). Jako zawodnik grał w [[AZS Poznań]], [[AZS-AWF Warszawa (piłka siatkowa mężczyzn)|AZS-AWF Warszawa]] i [[RKS Skra Warszawa|Skrze Warszawa]]. Zdobył cztery tytuły mistrza Polski (1963, 1965, 1966, 1968), wicemistrzostwo (1967) i brązowy medal [[Mistrzostwa Polski w piłce siatkowej mężczyzn|MP]] (1969) – wszystkie z AZS-AWF Warszawa. W [[Reprezentacja Polski w piłce siatkowej mężczyzn|reprezentacji Polski]] występował w latach 1963–1971 (194 mecze), będąc przez wiele lat kapitanem drużyny. Zdobył brązowy medal mistrzostw Europy w 1967 roku. Był członkiem drużyny, która na [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1968|igrzyskach olimpijskich w Meksyku]] (1968) zajęła piąte miejsce.

Jako trener był twórcą największych sukcesów polskiej siatkówki. Znany z wielkiej surowości i wymagań, przez co zyskał sobie przydomek „Kat”. Był trenerem bardzo konsekwentnym. Prowadzona przez niego [[Reprezentacja Polski w piłce siatkowej mężczyzn|męska drużyna]] zdobyła mistrzostwo świata w Meksyku w 1974 roku i złoty [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976|medal olimpijski]] w [[Montreal]]u w 1976. W mistrzostwach Europy w 1975 roku Polacy wywalczyli srebrny medal<ref>{{encyklopedia PWN|id=3993390|tytuł=Wagner Hubert Jerzy|data dostępu=2023-03-04}}</ref>.

W latach 1978–1979 prowadził [[reprezentacja Polski w piłce siatkowej kobiet|kobiecą reprezentację Polski]]. Po raz drugi trenował reprezentację męską w latach 1983–1985, zdobywając kolejny srebrny medal w mistrzostwach Europy w 1983 roku. Zakwalifikowała się również na [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1984|igrzyska olimpijskie w Los Angeles]]. Wskutek bojkotu przez Polskę igrzysk olimpijskich polscy siatkarze nie mogli wziąć udziału w igrzyskach pomimo wywalczonego sportowo awansu. W zamian za to reprezentacja wystąpiła w alternatywnych dla sportowców z [[Blok wschodni|krajów socjalistycznych]] zawodach [[Przyjaźń-84]], gdzie Polacy zdobyli brązowy medal. Na kolejnych mistrzostwach Europy w 1985 roku reprezentacja zajęła czwarte miejsce.

Był ponadto trenerem reprezentacji [[Tunezja|Tunezji]], pracował w [[Turcja|Turcji]], a w Polsce z klubowymi drużynami [[Legia Warszawa (piłka siatkowa)|Legii Warszawa]] (z którą w 1983 r. zdobył Mistrzostwo Polski), [[Stilon Gorzów Wielkopolski|Stilonu Gorzów]] i [[Morze Bałtyk Szczecin|Morza Szczecin]]. W październiku 1996 roku został ponownie trenerem reprezentacji mężczyzn, którą prowadził do stycznia 1998 roku. Pełnił również funkcję sekretarza generalnego [[Polski Związek Piłki Siatkowej|Polskiego Związku Piłki Siatkowej]]. Był też [[komentator telewizyjny|komentatorem telewizyjnym]]. W 1987 roku zagrał epizodyczną rolę w serialu ''[[Dorastanie (serial telewizyjny)|Dorastanie]]''. Wystąpił w piątym odcinku grając samego siebie.

Zginął w wypadku samochodowym w Warszawie na ul. Wspólnej 13 marca 2002 roku. Około godziny 11 stracił panowanie nad samochodem i uderzył w inne pojazdy. Przyczyną był zawał serca. Zmarł pomimo szybko udzielonej pomocy medycznej.

22 października 2010 roku został przyjęty do amerykańskiej galerii siatkarskich sław (ang. [[Volleyball Hall of Fame]])<ref>{{cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20130224042221/http://www.volleyhall.org/news_10inductees.html |tytuł = Volleyball Hall of Fame Announces Class of 2010 Inductees |język = en |data dostępu = 2010-10-25}}</ref>

== Osiągnięcia ==
=== Siatkarz ===
'''Osiągnięcia klubowe'''
* 1962/1963 – Mistrzostwo Polski ([[AZS-AWF Warszawa (piłka siatkowa mężczyzn)|AZS-AWF Warszawa]])
* 1963/1964 – Czwarte miejsce w mistrzostwach Polski, ćwierćfinał Pucharu Europy (AZS-AWF Warszawa)
* 1964/1965 – Mistrzostwo Polski (AZS-AWF Warszawa)
* 1965/1966 – Mistrzostwo Polski, ćwierćfinał Pucharu Europy (AZS-AWF Warszawa)
* 1966/1967 – Wicemistrzostwo Polski, ćwierćfinał Pucharu Europy (AZS-AWF Warszawa)
* 1967/1968 – Mistrzostwo Polski (AZS-AWF Warszawa)
* 1968/1969 – Trzecie miejsce w mistrzostwach Polski, ćwierćfinał Pucharu Europy (AZS-AWF Warszawa)
* 1969/1970 – Drugie miejsce w II lidze, czwarte miejsce w Pucharze Polski ([[Skra Warszawa]])
* 1970/1971 – Pierwsze miejsce w II lidze (Skra Warszawa)
* 1971/1972 – Czwarte miejsce w mistrzostwach Polski (Skra Warszawa)
* 1972/1973 – Ósme miejsce w mistrzostwach Polski (Skra Warszawa)

'''Reprezentacja Polski'''

194 występy w latach 1963–1971
* 1963 – Szóste miejsce w [[Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1963|mistrzostwach Europy w Rumunii]]
* 1966 – Szóste miejsce w [[Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1966|mistrzostwach świata w Czechosłowacji]]
* '''1967 – Brązowy medal w [[Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1967|mistrzostwach Europy w Turcji]]'''
* 1968 – Piąte miejsce na [[Piłka siatkowa na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1968 – turniej halowy mężczyzn|igrzyskach olimpijskich w Meksyku]]
* 1969 – Ósme miejsce w [[Puchar Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1969|Pucharze Świata w NRD]]
* 1970 – Piąte miejsce w [[Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1970|mistrzostwach świata w Bułgarii]]
* 1971 – Szóste miejsce w [[Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1971|mistrzostwach Europy we Włoszech]]

=== Trener ===
'''Reprezentacja Polski mężczyzn'''
* 1973 – Srebrny medal w Pucharze Przyjaźni w Czechosłowacji
* '''1974 – Złoty medal w [[Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1974|mistrzostwach świata w Meksyku]]'''
* '''1975 – Srebrny medal w [[Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1975|mistrzostwach Europy w Jugosławii]]'''
* '''1976 – Złoty medal na [[Piłka siatkowa na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1976 – turniej halowy mężczyzn|igrzyskach olimpijskich w Montrealu]]'''
* '''1983 – Srebrny medal w [[Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1983|mistrzostwach Europy w NRD]]'''
* 1984 – Brązowy medal Igrzysk Przyjaźni na Kubie
* 1985 – Czwarte miejsce w [[Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1985|mistrzostwach Europy w Holandii]]
* 1997 – Drugie miejsce i awans w turnieju kwalifikacyjnym do mistrzostw świata

'''Reprezentacja Polski kobiet'''
* 1978 – Jedenaste miejsce w [[Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Kobiet 1978|mistrzostwach świata w ZSRR]]
* 1979 – Ósme miejsce w [[Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Kobiet 1979|mistrzostwach Europy we Francji]]

'''Reprezentacja Tunezji mężczyzn'''
* '''1987 – Złoty medal mistrzostw Afryki w Tunisie'''
* 1988 – Dwunaste miejsce na [[Piłka siatkowa na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1988 – turniej halowy mężczyzn|igrzyskach olimpijskich w Seulu]]

'''[[Legia Warszawa (piłka siatkowa)|Legia Warszawa]]'''
* 1977/1978 – Trzecie miejsce w mistrzostwach Polski
* 1978/1979 – Czwarte miejsce w mistrzostwach Polski
* 1979/1980 – Trzecie miejsce w mistrzostwach Polski
* 1980/1981 – Wicemistrzostwo Polski
* 1981/1982 – Wicemistrzostwo Polski, srebrny medal Pucharu Polski
* 1982/1983 – Mistrzostwo Polski, brązowy medal Pucharu Polski
* 1984/1985 – Wicemistrzostwo Polski
* 1999/2000 – Dziesiąte miejsce w mistrzostwach Polski

'''[[Filament Bursa]]'''
* 1986/1987 – Wicemistrzostwo Turcji

'''[[Halkbank Ankara (piłka siatkowa mężczyzn)|Halkbank Ankara]]'''
* 1991/1992 – Mistrzostwo Turcji
* 1992/1993 – Mistrzostwo Turcji

'''[[Stilon Gorzów Wielkopolski|Stilon Gorzów]]'''
* 1994/1995 – Piąte miejsce w mistrzostwach Polski

'''POL-AM'''
* 1996 – Złoty medal otwartych mistrzostw USA

'''[[Morze Bałtyk Szczecin|Bosman Morze Szczecin]]'''
* 1997/1998 – Piąte miejsce w mistrzostwach Polski (trener koordynator)
* 1998/1999 – Czwarte miejsce w mistrzostwach Polski

'''[[Skra Warszawa]] (kobiety)'''
* 1996/1997 – Piąte miejsce w mistrzostwach Polski

'''[[Dick Black Andrychów]] (kobiety)'''
* 1997/1998 – Wicemistrzostwo Polski

== Szkoły i obiekty sportowe nazwane imieniem i nazwiskiem Huberta Wagnera ==
Szkoły:
* Gimnazjum nr 13 im. Huberta Jerzego Wagnera w [[Olsztyn]]ie
* Gimnazjum nr 13 im. Huberta Jerzego Wagnera w [[Katowice|Katowicach]]
* Szkoła Podstawowa nr 352 im. Huberta Jerzego Wagnera w [[Warszawa|Warszawie]]
* Gimnazjum nr 17 im. Huberta Jerzego Wagnera w [[Częstochowa|Częstochowie]]
* Miejski Zespół Szkół nr 2 im. Huberta Jerzego Wagnera w [[Będzin]]ie
* Zespół Szkół nr 26 im.Huberta Jerzego Wagnera w [[Bydgoszcz]]y
* Szkoła Podstawowa nr 10 im. Huberta Jerzego Wagnera w Dębicy
Obiekty sportowe:
* Hala Sportowa im. Huberta Wagnera w [[Pyskowice|Pyskowicach]]
* Hala Sportowa im. Huberta Wagnera w [[Szczytno|Szczytnie]]

== Memoriał Huberta Jerzego Wagnera ==
Od 2003 roku w Polsce jest organizowany turniej siatkarski – [[Memoriał Huberta Jerzego Wagnera]]<ref>http://www.fundacjawagnera.pl Strona Internetowa Fundacja Huberta Jerzego Wagnera.</ref>. W latach [[2003]]–[[2008]] odbywał się w [[Olsztyn]]ie (choć niektóre mecze odbywały się także w [[Iława|Iławie]], [[Ostróda|Ostródzie]] oraz w [[Elbląg]]u), rok później w [[Łódź|łódzkiej]] [[Atlas Arena|Atlas Arenie]], w roku 2010 w [[Bydgoszcz|bydgoskiej]] [[Hala sportowo-widowiskowa Łuczniczka|Łuczniczce]], natomiast w 2011 roku w katowickim Spodku, zaś w 2012 roku Memoriał odbył się w Centrum Rekreacyjno Sportowym w [[Zielona Góra|Zielonej Górze]]. W 2013 roku turniej odbył się na [[Orlen Arena|Orlen Arenie]] w [[Płock]]u, a w 2014 roku – na [[Tauron Arena Kraków|Kraków Arenie]], a w 2015 roku w [[Toruń|Toruniu]]. W roku 2017 znów rozegrany został znów na [[Tauron Arena Kraków|Tauron Arenie Kraków]]. Memoriał ten siedmiokrotnie w swojej historii wygrali Polacy, dwukrotnie Holendrzy oraz Brazylijczycy, a raz Rosjanie, Włosi i Niemcy.

== W filmie ==
W roku 1976 powstał biograficzny „Kat – Hubert Jerzy Wagner” – archiwalny film dokumentalny<ref>{{cytuj |tytuł = Kat – Hubert Jerzy Wagner – filmy dokumentalne, Oglądaj na TVP VOD |data dostępu = 2024-08-06 |opublikowany = TVP VOD |url = https://vod.tvp.pl/filmy-dokumentalne,163/kat--hubert-jerzy-wagner,1471089 |język = pl}}</ref>.

Hubert Wagner wystąpił w 5. odcinku serialu telewizyjnego ''[[Dorastanie (serial telewizyjny)|Dorastanie]]'' z 1987 roku, gdzie zagrał samego siebie z roku 1976. W filmie trener odwiedza miejscowość Kobylnica, gdzie pomaga jednemu z bohaterów organizować wiejską drużynę siatkarską<ref>[https://filmpolski.pl/fp/index.php?film=122729 Dorastanie] w bazie FilmPolski.</ref>.

W 2024 roku powstał 52-minutowy film „Legenda. Hubert Jerzy Wagner” w reżyserii Wojciecha Królikowskiego, na podstawie scenariusza Wojciecha Jędrzejewskiego<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.pzps.pl/pl/aktualnosci/1779/juz-w-czwartek-premiera-telewizyjna-filmu-%E2%80%9Elegenda-hubert-jerzy-wagner%E2%80%9D |tytuł = JUŻ W CZWARTEK PREMIERA TELEWIZYJNA FILMU „LEGENDA. HUBERT JERZY WAGNER” |język = pl |opublikowany = pzps.pl}}</ref>.

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Bibliografia ==
* [[Grzegorz Wagner (siatkarz)|Grzegorz Wagner]], Krzysztof Mecner: Kat – Biografia Huberta Wagnera. Warszawa: [[Agora (przedsiębiorstwo)|Agora SA]], 2014, {{ISBN|978-83-268-1353-5}}.

{{Selekcjonerzy reprezentacji Polski mężczyzn w siatkówce}}
{{Selekcjonerzy reprezentacji Polski kobiet w siatkówce}}
{{Grupa szablonów
 |tytuł = Składy reprezentacji Polski
 |zwijanie =
 |lista =
{{ME Polska 1963}}
{{MŚ Polska 1966}}
{{ME Polska 1967}}
{{IO Polska 1968}}
{{Puchar Świata Polska 1969}}
{{MŚ Polska 1970}}
{{ME Polska 1971}}
{{MŚ Polska 1974}}
{{ME Polska 1975}}
{{ME Polska 1983}}
{{ME Polska 1985}}
{{IO Polska 1976}}
}}
{{Trenerzy mistrzów świata w piłce siatkowej mężczyzn}}
{{Trenerzy mistrzów olimpijskich w piłce siatkowej mężczyzn}}
{{Plebiscyt Przeglądu Sportowego - trener roku}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Wagner, Hubert Jerzy}}
[[Kategoria:Absolwenci Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie]]
[[Kategoria:Biografie kanonu polskiej Wikipedii]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Poznaniu]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie]]
[[Kategoria:Polscy olimpijczycy (Meksyk 1968)]]
[[Kategoria:Polscy siatkarze na igrzyskach olimpijskich]]
[[Kategoria:Polscy trenerzy siatkarscy]]
[[Kategoria:Polskie ofiary wypadków drogowych]]
[[Kategoria:Selekcjonerzy reprezentacji Polski w piłce siatkowej kobiet]]
[[Kategoria:Selekcjonerzy reprezentacji Polski w piłce siatkowej mężczyzn]]
[[Kategoria:Siatkarze na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1968]]
[[Kategoria:Trenerzy mistrzów olimpijskich w piłce siatkowej mężczyzn]]
[[Kategoria:Siatkarze AZS-AWF Warszawa]]
[[Kategoria:Sportowcy AZS Poznań]]
[[Kategoria:Trenerzy siatkarzy Stilonu Gorzów Wielkopolski]]
[[Kategoria:Trenerzy siatkarzy Legii Warszawa]]
[[Kategoria:Trenerzy siatkarzy Morza Szczecin]]
[[Kategoria:Członkowie Volleyball Hall of Fame]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1941]]
[[Kategoria:Zmarli w 2002]]