Tekst źródłowy strony Ignacy Matuszewski

{{Polityk infobox
 |polityk             = Ignacy Matuszewski
 |pełne imię i nazwisko = Ignacy Hugo Stanisław Matuszewski
 |data urodzenia      = 10 września 1891
 |miejsce urodzenia   = [[Warszawa]], [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwo Polskie]]
 |data śmierci        = 3 sierpnia 1946
 |miejsce śmierci     = [[Nowy Jork]], [[Nowy Jork (stan)|Nowy Jork]], [[Stany Zjednoczone|USA]]
 |grafika             = Ignacy Matuszewski.jpg
 |funkcja             = [[Ministerstwo Skarbu|Minister skarbu]] (p.o.)
 |partia              = [[Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem]]
 |od                  = 14 kwietnia 1929
 |do                  = 26 maja 1931
 |poprzednik          = [[Gabriel Czechowicz]]
 |następca            = [[Jan Piłsudski]]
 |odznaczenia         = {{order|VM|KS}} {{order|OOP|KKG}} {{order|KN|KNM}} {{order|OOP|KO}} {{order|KW|4}} {{order|MW1918-21}} {{order|WA|Z}} {{order|OHLOPP}} {{order|LH|WO}} {{order|LH}} {{order|OSML|KM}} {{order|OWS|ZPR}} {{order|OBO|K}} {{order|OKR|K}} {{order|OGR|KO}} {{order|KWE|KW}} {{order|OBR|K1}} {{order|OBR|K}} {{order|KOW|KOM}} {{order|OCh|KW}} {{order|HU-OZ|1WKW}} {{order|KOGP|KKWK}}
 |commons             = Category:Ignacy Matuszewski
 |opis grafiki        = 
 |quote               = 
}}
'''Ignacy Hugo Stanisław Matuszewski''' (ur. [[10 września]] [[1891]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[3 sierpnia]] [[1946]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]) – polski [[polityk]], publicysta, [[dyplomata]], kierownik Ministerstwa Skarbu [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], [[pułkownik]] [[oficer dyplomowany|dyplomowany]] [[Piechota II RP|piechoty]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]], [[żołnierz]] [[wywiad wojskowy|wywiadu wojskowego]], członek [[Międzynarodowy Komitet Olimpijski|Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego]]. Zwolennik [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]] zaliczany do tzw. [[grupa pułkowników|grupy pułkowników]].

Syn [[Ignacy Matuszewski (krytyk)|Ignacego Matuszewskiego]], znanego krytyka literackiego.

== Życiorys ==
Urodził się w mieszanej rodzinie polsko-żydowskiej, jako syn [[Ignacy Matuszewski (krytyk)|Ignacego Matuszewskiego]] i Anieli z domu Bein, neofitki pochodzącej z mieszczańskiej rodziny żydowskiej<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Z rodu żydowskiego. Zasłużone rodziny polskie krwi niegdyś żydowskiej |autor r = Mateusz Mieses |strony = 173 |miejsce = Warszawa |rok = 1991 |wydawca = Wema |isbn =}}</ref>. Jego pradziadkiem ze strony matki był [[Zygmunt Merzbach]], polski tłumacz, księgarz i wydawca oraz niemieckojęzyczny poeta żydowskiego pochodzenia<ref>{{Cytuj |url = http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.17352.1 |tytuł = Ignacy Hugo Matuszewski |opublikowany = sejm-wielki.pl |data dostępu = 2018-03-21}}</ref>. Prapradziadem Ignacego, także z matki strony był [[Lewi Lesser]], znany polski kupiec żydowskiego pochodzenia<ref>{{Cytuj |url = http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.17352.3 |tytuł = Aniela Wirginia Bein |opublikowany = sejm-wielki.pl |data dostępu = 2018-03-21}}</ref>.

Duży wpływ na Ignacego miał ojciec i jego otoczenie. Razem z Anielą Bein prowadzili dom otwarty w Warszawie przy ulicy Leopoldyny 4 (aktualnie Emilii Plater), którego stałymi bywalcami byli [[Gustaw Daniłowski]], [[Julian Ochorowicz]], [[Wacław Sieroszewski]], [[Stefan Żeromski]] oraz [[Bolesław Prus|Aleksander Głowacki]] ([[Bolesław Prus]]). Warto tutaj sprostować nieprawdziwą informację, która bardzo często jest powielana, jakoby ten ostatni był ojcem chrzestnym Ignacego. W Archiwum Państwowym w Warszawie zachował się jego akt chrztu z którego wynika, że rodzicami chrzestnymi byli Aleksandra Biron i Zygmunt Kiltynowicz<ref>{{Cytuj |autor = Sławomir Cenckiewicz |rozdział = „Hiram” w poetyckiej klamrze |tytuł = Ignacy Matuszewski, Nie ma wolności bez wielkości, Pisma wybrane, Tom I |data = 2019 |s = 40}}</ref>.

Ignacy Matuszewski studiował filozofię na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], architekturę w [[Mediolan]]ie, prawo w [[Tartu|Dorpacie]] oraz nauki rolnicze w Warszawie.

Podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] należał do realizatorów koncepcji Piłsudskiego w Rosji. Od grudnia 1914 roku służył w armii rosyjskiej, m.in. na stanowisku dowódcy oddziału wywiadowczego. Po [[Rewolucja lutowa (1917)|rewolucji lutowej]] i obaleniu [[samodzierżawie|caratu]] w roku 1917 Matuszewski organizował Zjazd Wojskowych Polaków w [[Petersburg|Piotrogrodzie]], później uczestniczył w formowaniu [[Wojsko Polskie na Wschodzie (1914–1920)#Korpusy polskie|Korpusów Polskich]] w Rosji. W kwietniu 1917 roku był członkiem Tymczasowego Zarządu [[Związek Wojskowych Polaków|Związku Wojskowych Polaków]] Garnizonu Mińskiego (''de facto'' [[Front Zachodni (Imperium Rosyjskie)|Frontu Zachodniego]])<ref>Adam Miodowski, ''Związki Wojskowych Polaków w Rosji (1917-1918)'', Białystok 2004, s. 40.</ref>. W grudniu 1917 roku wstąpił do [[I Korpus Polski w Rosji|I Korpusu Polskiego]] gen. [[Józef Dowbor-Muśnicki|Dowbora-Muśnickiego]].

Na początku 1918 roku został zaocznie skazany na śmierć przez bolszewików – w odpowiedzi na wyrok 18 lutego 1918 na czele oddziału wojska polskiego zajął [[Mińsk]], przepędzając z miasta garnizon bolszewicki. 20 lutego 1918 został komendantem miasta Mińska. Na karę śmierci skazali go także Niemcy, dlatego wyjechał do [[Kijów|Kijowa]]. W kwietniu 1918 roku Matuszewski wstąpił do [[Polska Organizacja Wojskowa|POW]], w maju 1918 był organizatorem nieudanej próby przejęcia władzy nad I Korpusem Polskim z rąk Dowbora-Muśnickiego w twierdzy w [[Bobrujsk]]u i niedopuszczenia do rozbrojenia korpusu przez Niemców (co po niepowodzeniu akcji nastąpiło). Następnie przebywał w [[Kijów|Kijowie]].

Po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 został skierowany do [[Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego|Oddziału II Naczelnego Dowództwa WP]], by w kulminacji [[wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] zostać w lipcu 1920 roku szefem Oddziału II. Po klęsce bolszewików, Piłsudski podsumował pracę Matuszewskiego następująco: ''Była to pierwsza wojna, którą Polska prowadziła od wielu stuleci, w czasie której mieliśmy więcej informacji o nieprzyjacielu niż on o nas''. Uczestniczył w [[traktat ryski (1921)|rokowaniach pokojowych w Rydze]].

Z dniem 2 listopada 1923 został przydzielony z Rezerwy Oficerów Sztabowych Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I do [[23 Pułk Piechoty im. płk. Leopolda Lisa-Kuli|23 pułku piechoty]] z jednoczesnym odkomenderowaniem na jednoroczny kurs doszkolenia w [[Wyższa Szkoła Wojenna|Wyższej Szkole Wojennej]] w Warszawie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 69 z 1 listopada 1923 roku, s. 732}}. 15 października 1924, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego [[Oficer dyplomowany|oficera Sztabu Generalnego]], został przeniesiony do dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 110 z 15 października 1924 roku, s. 611}}. 1 grudnia 1924 został awansowany na pułkownika ze [[Starszeństwo oficerów|starszeństwem]] z dniem 15 sierpnia 1924 i 19. lokatą w korpusie oficerów piechoty{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 730}}. Z dniem 15 grudnia 1924 został mianowany [[attaché wojskowy]]m przy [[Ambasada RP w Rzymie|Poselstwie Polskim w Rzymie]]{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 132 z 20 grudnia 1924 roku, s. 747}}. W 1926 został przeniesiony do rezerwy. W 1934, jako pułkownik rezerwy piechoty, pozostawał w ewidencji [[Komenda Rejonu Uzupełnień Warszawa Miasto III|Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III]]. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I{{odn|Rocznik Oficerski Rezerw|1934|s=7, 809}}.

Po [[przewrót majowy|przewrocie majowym]] 1926 jeden z czołowych reprezentantów prawicy obozu piłsudczyków. W latach 1926–1928 dyrektor Departamentu Administracyjnego [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|Ministerstwa Spraw Zagranicznych]]. W 1927 otrzymał tytuł członka honorowego [[Polski Związek Lekkiej Atletyki|PZLA]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Ignacy Matuszewski | czasopismo = [[Stadion (tygodnik)|Stadjon]] | wolumin = Nr 50 | strony = 10 | data = 13 grudnia 1927 | url = https://jbc.bj.uj.edu.pl/publication/931770}}</ref>. W latach 1928–1929 poseł RP w [[Budapeszt|Budapeszcie]]. W pracach nad zmianami konstytucyjnymi podjętych pod koniec lat dwudziestych przestrzegał przed dopuszczeniem mniejszości narodowych do równego z Polakami wpływu na państwo<ref>{{Cytuj |autor = Szymon Rudnicki |tytuł = Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej |data = 2015 |isbn = 978-83-7666-363-0 978-83-7666-412-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Sejmowe |s = 350 |oclc = 924844552}}</ref>. W latach 1929–1931 kierownik Ministerstwa Skarbu i Minister Skarbu (w pięciu kolejnych gabinetach – od [[rząd Kazimierza Świtalskiego|rządu Kazimierza Świtalskiego]] do [[drugi rząd Walerego Sławka|rządu Walerego Sławka]]). W latach 1930–1931 był prezesem [[Polski Związek Tenisowy|Polskiego Związku Tenisowego]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://historiapolskiegotenisa.pl/prezesi/215_0_0 |tytuł = Prezesi |opublikowany = Historia Polskiego Tenisa |data dostępu = 2021-12-29}}</ref>. W latach 1932–1936 czołowy publicysta „[[Gazeta Polska (1929–1939)|Gazety Polskiej]]”, której nakład wynosił wtedy 35 tys. egzemplarzy (po odejściu Matuszewskiego z redakcji nakład „Gazety Polskiej” spadł o połowę). Był również redaktorem naczelnym miesięcznika „[[Polityka Narodów]]”. Było to pismo [[Geopolityka|geopolityczne]], analizowało politykę zagraniczną poszczególnych państw, sytuację w najbardziej zapalnych regionach świata oraz miejsce Polski w świecie.

[[Plik:Ignacy Matuszewski, Henryk Floyar-Rajchman (grób) 01.jpg|thumb|240px|Groby pułkownika Ignacego Matuszewskiego i majora [[Henryk Floyar-Rajchman|Henryka Floyar-Rajchmana]] po powtórnym pogrzebie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]
[[Plik:Ignacy Matuszewski, Henryk Floyar-Rajchman (grób 2023).jpg|mały|314x314px|Groby pułkownika Ignacego Matuszewskiego i majora [[Henryk Floyar-Rajchman|Henryka Floyar-Rajchmana]]  na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (2023)]]
Przewidując rychły wybuch [[II wojna światowa|wojny]] i niebezpieczeństwa dla Polski, w marcu 1938 r. na łamach wileńskiego „[[Słowo (dziennik wileński)|Słowa]]” były minister skarbu rozpoczął kampanię na rzecz zwiększenia budżetu wojskowego i sformowania trzech dywizji pancernych. Po zajęciu przez Niemców Pragi (15 marca 1939) Matuszewski napisał w „Polityce Gospodarczej” artykuł o konieczności podwojenia szeregów polskiej armii. Zaniepokojona elita władzy skonfiskowała tekst Matuszewskiego, ale ukazał się on w nieco zmienionej wersji w „Słowie”. Był pesymistą, którego [[Józef Beck]] nie chciał słuchać. Obawiał się, że wojna doprowadzi Polskę do niespotykanej dotąd klęski. Krytyczny stosunek pułkownika do polityki Becka potwierdził na emigracji [[Władysław Studnicki]].

Matuszewski uważał, że Polski nie stać na wojnę z Niemcami, przewaga wojskowa Niemiec jest tak ogromna – powtarzał w przededniu września 1939 r. – ''że w ciągu trzech miesięcy musimy tę wojnę przegrać z kretesem''. Prorokował też ''rozstrzelanie'' Rzeczypospolitej przez dwóch agresorów – Niemcy i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]].

We [[kampania wrześniowa|wrześniu 1939]] r. organizator ewakuacji 75 ton złota [[Bank Polski Spółka Akcyjna|Banku Polskiego]] (którą osobiście przeprowadził wraz z [[Henryk Floyar-Rajchman|Henrykiem Floyar-Rajchmanem]]) poprzez Rumunię, Turcję i Syrię do Francji – gdzie przekazał je [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|rządowi Rzeczypospolitej]]. Odsunięty od służby państwowej przez rząd gen. [[Władysław Sikorski|Władysława Sikorskiego]], po upadku Francji (czerwiec 1940) wyjechał przez Hiszpanię, Portugalię i Brazylię do [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]], gdzie dotarł we wrześniu 1941 r.

Przeciwnik polityki Sikorskiego wobec [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] wynikającej z [[układ Sikorski-Majski|układu Sikorski-Majski]], którą zwalczał w publicystyce. Współorganizator (wraz z [[Wacław Jędrzejewicz|Wacławem Jędrzejewiczem]] i [[Henryk Floyar-Rajchman|Henrykiem Floyar-Rajchmanem]]) [[Komitet Narodowy Amerykanów Polskiego Pochodzenia|Komitetu Narodowego Amerykanów Polskiego Pochodzenia (KNAPP)]] i [[Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce|Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce]]<ref>[https://www.pilsudski.org/pl/ Józef Piłsudski Institute of America].</ref>. Organizator polskiej opinii publicznej w USA przeciw polityce ustępstw wobec żądań [[Józef Stalin|Stalina]]<ref group="uwaga">Po jednym z artykułów londyńskiego ''[[The Times|Timesa]]'' Matuszewski pisał:
: „Czy ''Times'' londyński był odosobniony w swojej aroganckiej naiwności? Czy mało jest i w Anglii i w Ameryce arogantów właśnie gotowych pouczać nas na łamach takich pism jak ''New York Post'' '''P.M.''', ''Time'' czy ''Life'', że Polacy, Łotysze, Litwini, Estończycy, Finowie, Bułgarzy, Jugosłowianie, itd., itd. powinni się poddać bez oporu dobrodziejstwu panowania Stalina? Czy to nie ci aroganci, którzy kury macali w domu, kiedy generał Sosnkowski pierwszy rozbijał pancerne dywizje niemieckie pod Lwowem – czy to nie oni dzisiaj wrzeszczą przez radio, że Naczelny Wódz Wojsk Polskich jest ''pro-nazi''? Czy nie ma w Anglii i Ameryce całej szkoły myślenia, co uczy, że Stalin zawsze ma rację – inni nigdy, że Rosja prowadzi wojnę – inni się bawią, że porozumienie z Sowietami -polega na spełnianiu ich żądań, że ''wyzwolenie'' Europy – to oddanie jej we władzę czerezwyczajki, że Anglicy i Amerykanie ''double cross'' Rosję – ale Rosja tylko poświęca się dla nich, że prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nie ma prawa według swego sumienia wyznaczać premiera Rządu Polskiego – ale Stalin ma wyjątkowe prawo kwalifikować polskich ministrów, że kiedy ludy Europy Wschodniej mówią o federacji – to zagrażają Rosji, ale kiedy Rosja żąda ich terytoriów – to tylko zabezpiecza siebie, że kiedy angielscy i amerykańscy żołnierze giną na Sycylii i obalają faszyzm włoski – to nie jest ''drugi front'', ale kiedy Mołotow biesiaduje z ambasadą japońską w Moskwie – to jest to tylko dowód rozumu Stalina, że – słowem – wszystko co robią demokracje, może być krytykowane, potępiane i poprawiane przez Sowiety, ale nic, co czynią Sowiety, nie może być nawet tematem trzeźwego myślenia. Taka szkoła myślenia istnieje, jest bardzo potężna, rozporządza dziesiątkami pism, setkami pisarzy, radjokomentatorów, śladów jej nie brak nawet w działalności niektórych instytucji urzędowych”.
Ignacy Matuszewski ''Granice na Renie'', „Nowy Świat” ([[Nowy Jork]]) 3–4 sierpnia 1943 w: Ignacy Matuszewski ''Wybór pism. Kulisy historii Polski. (1941-1946)'', Rzeszów 1991, wyd Resovia, {{ISBN|83-7049-028-X}}.</ref>.

Zmarł nagle w Nowym Jorku 3 sierpnia 1946<ref>[https://www.pilsudski.org/pl/portal/pl/o-nas/historia/biogramy/188-ignacy-matuszewski Józef Piłsudski Institute of America].</ref>.

Dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną Ignacego Matuszewskiego była [[Stanisława Kuszelewska-Rayska|Stanisława]] z Kuszelewskich (1894–1966) – pisarka, tłumaczka literatury anglojęzycznej, żołnierz Polskiej Organizacji Wojskowej i Armii Krajowej, po rozwodzie z Matuszewskim zamężna za gen. [[Ludomił Rayski|Ludomiłem Rayskim]]. Z małżeństwa ze Stanisławą Kuszelewską Matuszewski miał córkę [[Ewa Matuszewska|Ewę]]. Drugą żoną została [[Halina Konopacka]], z którą zawarł ślub w [[Rzym]]ie 20 grudnia 1928<ref>{{Cytuj pismo |tytuł = Ślub p. Haliny Konopackiej |url = https://jbc.bj.uj.edu.pl/publication/40246 |czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] |wolumin = Nr 294 |strony = 3 |data = 22 grudnia 1928}}</ref>.

<blockquote>''Największym umiłowaniem jego życia'' – po śmierci Matuszewskiego wspominał [[Bohdan Podoski]] – ''była jedyna córka [[Ewa Matuszewska|Ewa]]. Ofiarował jej kiedyś to, co cenił najwięcej – krzyże Virtuti Militari, pradziadowski i własny. Młoda dziewczyna zginęła w powstaniu warszawskim. Padła na posterunku jako sanitariuszka, opatrując rannych żołnierzy Armii Krajowej. Zagarnięta przez Niemców, których się nie ulękła, do końca wypełniając obowiązek, została przez nich rozstrzelana za „zbrodnię” okazania pomocy „ludziom wyjętym spod prawa”''<ref>[[Bohdan Podoski]], ''Śp. Ignacy Matuszewski'', „Ochotniczka”, Rzym, IX 1946, nr 9, s. 11−12. za: [[Andrzej Kunert|Andrzej Krzysztof Kunert]], ''Pułkownik Matuszewski. Jedna rodzina – trzy Virtuti'' w: ''[[Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego]]'' 7/12, Warszawa 2012, s. 214.</ref></blockquote>

[[Ewa Matuszewska]], sanitariuszka w [[Zgrupowanie Pułku Baszta|Pułku „Baszta”]], została rozstrzelana w dniu 26 września 1944 w [[Aleja Niepodległości w Warszawie|Alei Niepodległości w Warszawie]].

== Upamiętnienie ==
18 listopada 2016 szczątki płk. Ignacego Matuszewskiego i mjr. [[Henryk Floyar-Rajchman|Henryka Floyar-Rajchmana]] zostały ekshumowane na cmentarzu Calvary Cemetery w Woodside ([[Queens]], [[Nowy Jork (stan)|Nowy Jork]]) w Stanach Zjednoczonych, po czym 23 listopada 2016 przywiezione do Polski, a 10 grudnia 2016 pochowane na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] w kwaterze żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie 1920 roku<ref>{{Cytuj stronę |url = http://wbh.wp.mil.pl/pl/2_20.html |tytuł = Powitanie oficerów w Ojczyźnie |data = 2016-11-25 |opublikowany = wbh.wp.mil.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20161216101914/http://wbh.wp.mil.pl/pl/2_20.html |zarchiwizowano = 2016-12-16 |data dostępu = 2016-12-13}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.tvp.info/27890973/rzeczpospolita-spelnia-swoj-obowiazek-szczatki-bohaterow-powitane-na-okeciu |tytuł = „Rzeczpospolita spełnia swój obowiązek”. Szczątki bohaterów powitane na Okęciu |data = 2016-11-23 |opublikowany = tvp.info |data dostępu = 2016-12-13}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.tvp.info/28171419/uroczystosci-pogrzebowe-plk-matuszewskiego-i-mjr-floyarrajchmana |tytuł = „Ich czyny przesłaniem o sile narodu”. Pożegnanie bohaterów |data = 2016-12-10 |opublikowany = tvp.info |data dostępu = 2016-12-13}}</ref> (kwatera B13-1-32)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=1&kwatera=B%2013&grob=32&dane=+imie=I+nazwisko=matuszewski+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=1+dzien2=14+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=1+dzien_zg2=14+cmentarz=#kotwica Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze].</ref>.
[[Plik:Ignacy Hugo Matuszewski tablica pamiątkowa.jpg|mały|Tablica pamiątkowa na budynku przy ulicy Filtrowej 67/69 w Warszawie (adres obecny), poświęcona pamięci Ignacego Matuszewskiego]]
W 2016 roku [[Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych]] wyemitowała banknot testowy z wizerunkiem Ignacego Matuszewskiego<ref>{{Cytuj |tytuł = Banknot „Ignacy Matuszewski” {{!}} Banknoty Polskie |data dostępu = 2020-12-15 |opublikowany = banknotypolskie.pl |url = http://banknotypolskie.pl/banknoty/testowe/487/ignacy-matuszewski}}</ref>.

== Ordery i odznaczenia ==
* Krzyż Srebrny [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Virtuti Militari]] [[Kawalerowie Virtuti Militari 1914–1921|nr 5227]] (1922){{r|sl}}<ref>Dekret Naczelnika Państwa L. 11314 V.M. Adj. Gen. z 1922 r. [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64548 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 6, s. 226)].</ref>
* Krzyż Komandorski z Gwiazdą [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (10 listopada 1928)<ref>[https://monitorpolski.gov.pl/M1928260062801.pdf M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 629] „za zasługi na polu organizacyjnem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych”.</ref>{{r|sl}}<ref>{{Cytuj pismo |tytuł = Odznaczenie orderem „Polonia Restituta” |url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=34635 |czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] |strony = 8 |data = nr 260 z 11 listopada 1928}}</ref>
* [[Krzyż i Medal Niepodległości|Krzyż Niepodległości z Mieczami]] (6 czerwca 1931)<ref>{{Monitor Polski|1931|132|199}} „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.</ref>
* Krzyż Oficerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (2 maja 1923){{r|sl}}<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924 |url = http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=87843 |wydawca = [[Prezydium Rady Ministrów]] |miejsce = Warszawa |data = 1926 |strony = 27}}</ref>
* [[Krzyż Walecznych]] (czterokrotnie{{r|sl}}<ref name="Ro1923">{{Cytuj książkę |tytuł = Rocznik oficerski 1923 |url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=119157 |wydawca = Ministerstwo Spraw Wojskowych |miejsce = Warszawa |data = 1923 |strony = 191, 398 |data dostępu = 2015-05-18}}</ref>, po raz 1 i 2 w 1922)<ref>Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64666 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 314)].</ref>
* [[Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921]]{{r|sl}}
* Złoty [[Wawrzyn Akademicki]] (4 listopada 1937)<ref>{{Monitor Polski|1937|257|406}} „za zasługi dla dobra literatury”.</ref>
* Złota [[Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej]] I stopnia<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Piętnastolecie L. O. P. P. |url = https://obc.opole.pl/dlibra/publication/edition/6661?id=6661 |wydawca = Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej |miejsce = Warszawa |data = 1938 |strony = 286}}</ref>

* Wielki Oficer Orderu [[Legia Honorowa|Legii Honorowej]] (Francja){{r|sl}}
* Kawaler Orderu [[Legia Honorowa|Legii Honorowej]] (Francja){{r|sl}}<ref name="Ro1923" />
* Kawaler [[Order Świętych Maurycego i Łazarza|Orderu św. Maurycego i Łazarza]] (Włochy){{r|sl}}<ref name="Ro1924" />
* [[Order Wschodzącego Słońca]] IV klasy (Japonia){{r|sl}}<ref name="Ro1923" />
* Komandor [[Order Orła Białego (Serbia)|Orderu Orła Białego]] (Jugosławia){{r|sl}}<ref name="Ro1923" />
* Komandor [[Order Korony Rumunii|Orderu Korony Rumunii]] (Rumunia){{r|sl}}
* Komandor [[Order Gwiazdy Rumunii|Orderu Gwiazdy Rumunii]] (Rumunia){{r|sl}}<ref name="Ro1923" />
* [[Order Krzyża Wolności (Estonia)|Order Krzyża Wolności]] I kategorii III klasy (Estonia, 1922){{r|sl}}<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.president.ee/et/vabariik/teenetemargid/kavaler/8974/ignacy-matuszewski |tytuł = Eesti Vabariigi teenetemärgid |opublikowany = president.ee |język = et |data dostępu = 2015-03-30}}</ref>
* Komandor I Klasy [[Order Białej Róży Finlandii|Orderu Białej Róży Finlandii]] (Finlandia)<ref name="Ro1923" />
* Komandor [[Order Białej Róży Finlandii|Orderu Białej Róży Finlandii]] (Finlandia){{r|sl}}
* Komandor [[Order Wazów|Orderu Wazów]] (Szwecja, 1923){{r|sl}}<ref name="Ro1924">{{Cytuj książkę |tytuł = Rocznik oficerski 1924 |url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=59165 |wydawca = Ministerstwo Spraw Wojskowych |miejsce = Warszawa |data = 1924 |strony = 180, 340, 1360 |data dostępu = 2015-05-18}}</ref><ref>''[https://runeberg.org/statskal/1925/0961.html Sveriges statskalender]''. Sztokholm: 1925, s. 975.</ref>
* Krzyż Wielki [[Order Chrystusa (Portugalia)|Orderu Chrystusa]] (Portugalia, 1931){{r|sl}}<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154&list=1 |tytuł = Estrangeiros com Ordens Portuguesas |opublikowany = presidencia.pt |język = pt |data dostępu = 2015-09-27}}</ref>
* Krzyż Wielki [[Order Zasługi (Węgry)|Orderu Zasługi]] (Węgry)<ref name="sl">{{Cytuj książkę |nazwisko = |imię = |tytuł = Czy wiesz kto to jest? |url = http://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/publication/19725/edition/18466/content |inni = [[Stanisław Łoza]] (red.) |wydanie = II popr |miejsce = Warszawa |wydawca = Główna Księgarnia Wojskowa |strony = 470–471 |rok = 1938 |data dostępu = 2020-06-09}}</ref>
* Krzyż Wielki [[Order Gwiazdy Polarnej|Orderu Gwiazdy Polarnej]] (Szwecja){{r|sl}}

== Uwagi ==
{{Uwagi}}

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Bibliografia ==
* {{Cytuj stronę |url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164 |tytuł = Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych |data dostępu = 2019-02-09 |odn = {{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}}}}
* {{Cytuj książkę |tytuł = Rocznik Oficerski Rezerw 1934 |url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=56603 |wydawca = [[Ministerstwo Spraw Wojskowych]] |miejsce = Warszawa |data = 1934 |odn = {{odn/id|Rocznik Oficerski Rezerw|1934}}}}
* ''Kto był kim w II Rzeczypospolitej'', pod red. prof. [[Jacek Majchrowski|Jacka. M. Majchrowskiego]]. Warszawa 1994. wyd I
* {{Cytuj |autor = Ignacy Matuszewski |tytuł = Wybór pism. Kulisy historii Polski (1941–1946) |data = 1991 |isbn = 83-7049-028-X |miejsce = Rzeszów |wydawca = wyd. Resovia |oclc = 834075291}}
* {{Cytuj stronę |url = https://archive.ph/20151008001811/http://www.ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/ignacy-hugo-stanislaw-matuszewski |tytuł = Matuszewski Ignacy Hugo Stanisław, ps. Antoni Mchowicz, Ogiński |praca = [[Polski Słownik Biograficzny]]. T. XX/1975 |opublikowany = ipsb.nina.gov.pl |data dostępu = 2015-10-07}}

== Linki zewnętrzne ==
* [https://www.pilsudski.org/pl/portal/pl/component/content/article/55-zasoby/294-zespol-071 Opis archiwum płk Ignacego Matuszewskiego w zbiorach Instytutu Piłsudskiego]
* [http://www.archivia.com.pl/artykuly/ignacy-hugo-stanislaw-matuszewski-sylwetka-czlowieka.pdf Artykuł o Ignacym Hugonie Stanisławie Matuszewskim]
* Publikacje I. Matuszewskiego w zbiorach Biblioteki Narodowej – [https://polona.pl/search/?filters=category:books,creator:%22Matuszewski,_Ignacy_(1891--1946)%22,public:0,hasTextContent:0 wersja cyfrowa na Polona.pl]
* [https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/ignacy-matuszewski-1891-1946-pulkownik-redaktor-publicysta Ignacy Hugo Matuszewski], Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-10].

{{Szefowie II Oddziału Sztabu Generalnego II RP}}
{{Rząd Kazimierza Świtalskiego}}
{{Piąty rząd Kazimierza Bartla}}
{{Pierwszy rząd Walerego Sławka}}
{{Drugi rząd Józefa Piłsudskiego}}
{{Drugi rząd Walerego Sławka}}
{{Ministrowie skarbu II RP}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Matuszewski, Ignacy}}
[[Kategoria:Attaché wojskowi II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Członkowie Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego]]
[[Kategoria:Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej]]
[[Kategoria:Członkowie Związku Wojskowych Polaków]]
[[Kategoria:Dyrektorzy Departamentów MSZ II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Działacze polonijni w Stanach Zjednoczonych]]
[[Kategoria:Kierownicy ministerstw II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Warszawie]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Niepodległości z Mieczami]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotą Odznaką Honorową Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Wawrzynem Akademickim]]
[[Kategoria:Oficerowie 23 Pułku Piechoty (II RP)]]
[[Kategoria:Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Oficerowie wywiadu i kontrwywiadu II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Osoby skazane na karę śmierci]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
[[Kategoria:Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Polacy – Wielcy Oficerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Białej Róży Finlandii]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Chrystusa (Portugalia)]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Gwiazdy Polarnej (Szwecja)]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Gwiazdy Rumunii]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Korony Rumunii]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Krzyża Wolności (Estonia)]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Orła Białego (Serbia)]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętych Maurycego i Łazarza]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Wazów]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Wschodzącego Słońca]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Zasługi (Węgry)]]
[[Kategoria:Polacy w Stanach Zjednoczonych w czasie II wojny światowej]]
[[Kategoria:Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem]]
[[Kategoria:Polscy działacze tenisowi]]
[[Kategoria:Polscy dziennikarze emigracyjni]]
[[Kategoria:Polscy geopolitycy]]
[[Kategoria:Posłowie II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Pułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Przedstawiciele dyplomatyczni II Rzeczypospolitej na Węgrzech]]
[[Kategoria:Szefowie wywiadu i kontrwywiadu II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)]]
[[Kategoria:Urzędnicy Ministerstwa Skarbu II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Żołnierze korpusów polskich w Rosji 1917–1918]]
[[Kategoria:Żołnierze polskiego wywiadu i kontrwywiadu]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1891]]
[[Kategoria:Zmarli w 1946]]