Eurazjatyzm: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 17:06, 25 sie 2023

Ten artykuł od 2013-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Eurazjatyzm (ros. евразийство, jewrazijstwo) – ruch polityczny powstały na początku XX wieku w środowisku rosyjskiej „białej emigracji“. Współcześnie do takich poglądów nawiązuje Aleksandr Dugin.

Eurazjatyzm w latach 20. XX wieku

Termin „eurazjatyzm“ został stworzony w 1915 roku przez geografa rosyjskiego Wieniamina Siemionowa-Tien-Szańskiego, używającego w swoich publikacjach terminu „Eurazja rosyjska” (Russkaja Jewrazja). Jako doktryna polityczna pierwotnie został stworzony na początku lat 20. XX wieku w środowisku „białej emigracji”. Ruch zakładał, że cywilizacja rosyjska nie stanowi części europejskiej cywilizacji zachodniej (nieco zapożyczeń ze słowianofilskich idei Konstantina Leontjewa), a bolszewicka rewolucja październikowa była konieczną reakcją na szybką modernizację rosyjskiego społeczeństwa. Eurazjaci wierzyli, że reżim sowiecki jest zdolny do porzucenia maski proletariackiego internacjonalizmu i wojującego ateizmu (któremu euroazjaci byli od początku całkowicie przeciwni), i przekształcenia się w nowy, nacjonalistyczny nieeuropejski prawosławny rząd.

Eurazjaci krytykowali antybolszewicką działalność organizacji, takich jak Rosyjski Związek Ogólnowojskowy – twierdzili oni, że energię społeczności emigracyjnej lepiej skoncentrować na wspieraniu wspomnianych przemian, co do których mieli nadzieję, że nastąpią. Z kolei ich przeciwnicy na emigracji twierdzili, że euroazjaci wzywający do kompromisu, a nawet wsparcia reżimu bolszewickiego, usprawiedliwiając jego bezwzględną politykę (jak prześladowanie Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego) jako „przejściowe problemy“ nieuchronne w procesie rewolucyjnym.

Kluczowymi postaciami eurazjatyzmu byli Nikołaj Trubieckoj, Piotr Sawicki, Piotr Suwczynski, Dmitrij Światopełk-Mirski, Konstantin Czcheidze i Siergiej Efron. Z eurazjatyzmem sympatyzowali Gieorgij Wiernadski i Roman Jakobson. Filozof Gieorgij Fłorowski początkowo wspierał eurazjatów, ale później wycofał się twierdząc, że „zadają właściwe pytania”, ale „stawiają złe odpowiedzi”. Znaczące wpływy doktryny eurazjatów można znaleźć w pracy Nikołaja Bierdiajewa pt. Źródła i sens komunizmu rosyjskiego.

Kilka organizacji podobnych w duchu do eurazjatów wyrosło w społeczności emigracyjnej mniej więcej w tym samym czasie, jak np. monarchistyczni Młodorosjanie.

W dzisiejszych czasach najbardziej znaną organizacją, która czerpie ideały z ruchu, jest Narodowa Partia Bolszewicka Eduarda Limonowa.

Zobacz też

Bibliografia

Leszek Nowak: Euroazjatyzm jako rosyjskie kontroświecenie
TeresaT. Matusiak TeresaT., Putin planuje Unię Euroazjatycką [online], UniaEuropejska.org, 6 października 2011 [dostęp 2011-10-11] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-23] (pol.).
Ryszard Tomczyk, Rosyjska doktryna eurazjatycka, „Acta Politica” 2019 nr 1, s. 113-125.

Linki zewnętrzne

Renesans eurazjatyzmu
PaideumaTV - eurazjatycka telewizja internetowa
Geopolitika.ru - eurazjatycki portal geopolityczny
Eurasian movement (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-12].

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+{{dopracować|więcej przypisów|data=2013-09}}
 [[Plik:Eurasia and eurasianism.png|thumb|Eurazja]]
-'''Eurazjatyzm''' ([[język rosyjski|ros.]] ''евразийство, jewrazijstwo'') – ruch polityczny, pierwotnie powstały na początku [[XX wiek]]u w środowisku [[biała emigracja|rosyjskich „białych emigrantów“]]. Współczesnie do poglądów euroazjatów nawiązuje [[Aleksandr Dugin]].
+'''Eurazjatyzm''' ({{w języku|ru|евразийство}}, jewrazijstwo) – ruch polityczny powstały na początku XX wieku w środowisku [[biała emigracja|rosyjskiej „białej emigracji“]]. Współcześnie do takich poglądów nawiązuje [[Aleksandr Dugin]].
-=== Eurazjatyzm w latach 20. XX wieku ===
+== Eurazjatyzm w latach 20. XX wieku ==
-{{fakt|Termin „eurazjatyzm“ został ukuty w [[1915]] roku przez geografa rosyjskiego [[Wieniamin Siemionow-Tien-Szański|Wieniamina Siemionowa-Tien-Szańskiego]], używającego w swoich publikacjach terminu „Eurazja rosyjska” (Russkaja Ewrazja)|data=2013-09}}. Jako doktryna polityczna pierwotnie został stworzony na początku [[lata 20. XX wieku|lat 20. XX wieku]] w środowisku [[biała emigracja|„białej emigracji”]]. Ruch zakładał, że cywilizacja rosyjska nie stanowi części europejskiej cywilizacji zachodniej (nieco zapożyczeń ze [[słowianofilstwo|słowianofilskich]] idei [[Konstantin Leontjew|Konstantina Leontjewa]]), a [[bolszewicy|bolszewicka]] [[rewolucja październikowa]] była konieczną reakcją na szybką modernizację [[Rosja|rosyjskiego]] społeczeństwa. Jewrazijcy wierzyli, że reżim sowiecki jest zdolny do porzucenia maski [[proletariat|proletariackiego]] [[internacjonalizm]]u i wojującego [[ateizm]]u (któremu jewrazijcy byli od początku całkowicie przeciwni), i przekształcenia się w nowy, nacjonalistyczny nieeuropejski prawosławny rząd.
+Termin „eurazjatyzm“ został stworzony w 1915 roku przez geografa rosyjskiego [[Wieniamin Siemionow-Tien-Szański|Wieniamina Siemionowa-Tien-Szańskiego]], używającego w swoich publikacjach terminu „Eurazja rosyjska” (Russkaja Jewrazja). Jako doktryna polityczna pierwotnie został stworzony na początku lat 20. XX wieku w środowisku [[biała emigracja|„białej emigracji”]]. Ruch zakładał, że cywilizacja rosyjska nie stanowi części europejskiej cywilizacji zachodniej (nieco zapożyczeń ze [[słowianofilstwo|słowianofilskich]] idei [[Konstantin Leontjew|Konstantina Leontjewa]]), a [[bolszewicy|bolszewicka]] [[rewolucja październikowa]] była konieczną reakcją na szybką modernizację [[Rosja|rosyjskiego]] społeczeństwa. Eurazjaci wierzyli, że reżim sowiecki jest zdolny do porzucenia maski [[proletariat|proletariackiego]] [[internacjonalizm]]u i [[naukowy ateizm|wojującego ateizmu]] (któremu euroazjaci byli od początku całkowicie przeciwni), i przekształcenia się w nowy, nacjonalistyczny nieeuropejski prawosławny rząd.
-Jewrazijcy krytykowali antybolszewickią działalność organizacji, takich jak [[Rosyjski Związek Ogólnowojskowy]] – twierdzili oni, że energię społeczności emigracyjnej lepiej skoncentrować na wspieraniu wspomnianych przemian, co do których mieli nadzieję, że nastąpią. Z kolei ich przeciwnicy na emigracji twierdzili, że jewrazijcy wzywający do kompromisu, a nawet wsparcia reżimu bolszewickiego, usprawiedliwiając jego bezwzględną politykę (jak prześladowanie [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego]]) jako „przejściowe problemy“ nieuchronne w procesie rewolucyjnym.
+Eurazjaci krytykowali antybolszewicką działalność organizacji, takich jak [[Rosyjski Związek Ogólnowojskowy]] – twierdzili oni, że energię społeczności emigracyjnej lepiej skoncentrować na wspieraniu wspomnianych przemian, co do których mieli nadzieję, że nastąpią. Z kolei ich przeciwnicy na emigracji twierdzili, że euroazjaci wzywający do kompromisu, a nawet wsparcia reżimu bolszewickiego, usprawiedliwiając jego bezwzględną politykę (jak prześladowanie [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego]]) jako „przejściowe problemy“ nieuchronne w procesie rewolucyjnym.
-Kluczowymi postaciami euroazjatyzmu byli [[Nikołaj Trubieckoj]], P.N. Savitsky, P.P. Suvchinskiy, D.S. Mirsky, [[Konstantin Czcheidze]], P. Arapov i [[Siergiej Efron]]. Filozof [[Gieorgij Florowski]] początkowo wspierał euroazjatów, ale później wycofał się twierdząc że „zadają właściwe pytania“, ale "stawiają złe odpowiedzi". Znaczące wpływy doktryny euroazjatów można znaleźć w pracy [[Nikołaj Bierdiajew|Nikołaja Bierdiajewa]] pt. ''„Źródła i sens komunizmu rosyjskiego“''.
+Kluczowymi postaciami eurazjatyzmu byli [[Nikołaj Trubieckoj]], [[Piotr Sawicki (ekonomista)|Piotr Sawicki]], [[Piotr Suwczynski]], [[Dmitrij Światopełk-Mirski]], [[Konstantin Czcheidze]] i [[Siergiej Efron]]. Z eurazjatyzmem sympatyzowali [[Gieorgij Wiernadski]] i [[Roman Jakobson]]. Filozof [[Gieorgij Fłorowski]] początkowo wspierał eurazjatów, ale później wycofał się twierdząc, że „zadają właściwe pytania”, ale „stawiają złe odpowiedzi”. Znaczące wpływy doktryny eurazjatów można znaleźć w pracy [[Nikołaj Bierdiajew|Nikołaja Bierdiajewa]] pt. ''Źródła i sens komunizmu rosyjskiego''.
-Kilka organizacji podobnych w duchu do euroazjatów wyrosło w społeczności emigracyjnej mniej więcej w tym samym czasie, jak np. [[monarchizm|monarchistyczni]] [[Młodorosjanie]].
+Kilka organizacji podobnych w duchu do eurazjatów wyrosło w społeczności emigracyjnej mniej więcej w tym samym czasie, jak np. [[monarchizm|monarchistyczni]] [[Młodorosjanie]].
-W dzisiejszych czasach najbardziej znaną organizacją, która czerpie ideały z ruchu jest [[Partia Narodowo-Bolszewicka|Narodowa Partia Bolszewicka]] [[Eduard Limonow|Eduarda Limonowa]].
+W dzisiejszych czasach najbardziej znaną organizacją, która czerpie ideały z ruchu, jest [[Partia Narodowo-Bolszewicka|Narodowa Partia Bolszewicka]] [[Eduard Limonow|Eduarda Limonowa]].
 == Zobacz też ==
+{{wikisłownik|eurazjatyzm}}
-* [[Panslawizm]]
+* [[Nacjonalizm rosyjski]]
+* [[Słowianofilstwo]]
 * [[Trzy Rzymy]]
 * [[Euroazjatycki Związek Młodzieży]]
 == Bibliografia ==
-# Leszek Nowak – Euroazjatyzm jako rosyjskie kontroświecenie
+* Leszek Nowak: ''Euroazjatyzm jako rosyjskie kontroświecenie''
-# {{cytuj stronę| url = http://www.uniaeuropejska.org/putin-planuje-unie-euroazjatycka| tytuł = Putin planuje Unię Euroazjatycką| data dostępu = 2011-10-11| autor = Teresa Matusiak| nazwisko = | imię = | autor2 =| autor link2 = | data = 2011-10-06| rok = | miesiąc = | format = | praca = | opublikowany = UniaEuropejska.org| oznaczenie = | strony = | język = pl| id = | cytat=}}
+* {{cytuj| url = http://www.uniaeuropejska.org/putin-planuje-unie-euroazjatycka| tytuł = Putin planuje Unię Euroazjatycką| data dostępu = 2011-10-11| autor = Teresa Matusiak| data = 2011-10-06| opublikowany = UniaEuropejska.org| język = pl| archiwum = https://web.archive.org/web/20111023045204/http://www.uniaeuropejska.org/putin-planuje-unie-euroazjatycka| zarchiwizowano = 2011-10-23}}
+* Ryszard Tomczyk, Rosyjska doktryna eurazjatycka, „Acta Politica” 2019 nr 1, s. 113-125. <br />
 == Linki zewnętrzne ==
 * [http://4pt.su/pl/content/renesans-eurazjatyzmu Renesans eurazjatyzmu]
+* [https://paideuma.tv/ PaideumaTV - eurazjatycka telewizja internetowa]
+* [https://www.geopolitika.ru/pl Geopolitika.ru - eurazjatycki portal geopolityczny]
+* {{paywall}} ''[https://www.rep.routledge.com/articles/thematic/eurasian-movement/v-1 Eurasian movement]'' {{lang|en}}, [[Routledge Encyclopedia of Philosophy]], rep.routledge.com [dostęp 2023-05-12].
+{{Kontrola autorytatywna}}
 [[Kategoria:Doktryny polityczne]]
@@ Linia 29: / Linia 38: @@
 [[Kategoria:Historiografia]]
 [[Kategoria:Nacjonalizm rosyjski]]
+[[Kategoria:Teorie cywilizacji]]