Przejdź do zawartości

Marchegg: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
550 479 edycji
usunięcie stuba tematycznego, zmiany kosmetyczne
MastiBot (dyskusja | edycje)
Boty
3 478 442 edycje
m Bot poprawia nagłówek artykułu
 
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 19 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Miasto zagranica infobox
{{Jednostka administracyjna infobox
| Miasto = Marchegg
|nazwa = Marchegg
|nazwa oryginalna =
| dopełniacz_miasta = Marchegg
| herb_miasta =
|dopełniacz nazwy = Marchegg
| flaga_miasta =
|jednostka =
| motto =
|zdjęcie = Marchegg.JPG
| nazwa_państwa = AUT
|opis zdjęcia =
| jednostka_adm = Kraj związkowy
|alt zdjęcia =
|herb = AUT_Marchegg_COA.png
| nazwa_jednostki_adm = [[Plik:Flag of Niederösterreich.svg|20px]] [[Dolna Austria]]
| zarządzający = Burmistrz
|flaga =
| burmistrz = Peter Schmidt
|hymn =
| powierzchnia = 45,52
|dewiza =
| stopniN = 48
|państwo = Dolna Austria
| minutN = 17
|1. jednostka administracyjna =
|2. jednostka administracyjna = [[Powiat Gänserndorf|Gänserndorf]]
| sekundN =
| szerokość = N
|siedziba =
| stopniE = 16
|ISO 3166-2 =
| minutE = 54
|powierzchnia = 45,58 km²
| sekundE =
|wysokość = 143 m n.p.m.
| długość = E
|rok = 1 stycznia 2014
| wysokość = 143
|liczba ludności = 2 897
| populacja = 2 875
|gęstość zaludnienia = 64 os./km²
| gęstość = 63
|numer kierunkowy = 02285
| aglomeracja =
|kod pocztowy = 2293, 2294
| rok = 2005
|tablice rejestracyjne = GF
| nr_kier = 02285
|adres urzędu =
| kod_poczt = 2293
|plan =
| tablica_rej = GF
|mapa =
|nazwa mapy =
| miasta_partnerskie =
| mapa_miasta =
|kod mapy = AT-3
| www = http://www.marchegg.at
|współrzędne = 48°16′N 16°54′E
|commons = Category:Marchegg
| podział miasta =
|www = http://www.marchegg.at
| galeria_commons =
| wikinews =
| wikiquote =
}}
}}
'''Marchegg''' ({{w języku|cs}} i {{w języku|sk|Marchek}}) – [[miasto]] we wschodniej [[Austria|Austrii]], w kraju związkowym [[Dolna Austria]], w powiecie [[Powiat Gänserndorf|Gänserndorf]], przy granicy ze [[Słowacja|Słowacją]]. Liczy 2 897 mieszkańców (1 stycznia 2014)<ref>[http://www.statistik.at/wcm/idc/idcplg?IdcService=GET_NATIVE_FILE&dDocName=080904 Austriacki Urząd Statystyczny]</ref>.


== Historia ==
'''Marchegg''' - miasto w [[Austria|Austrii]], w kraju związkowym [[Dolna Austria]], w [[Powiat Gänserndorf|powiecie Gänserndorf]]. Około 2,8 tys. mieszkańców.
[[Plik:Socha Přemysla Otakara II. v Marcheggu.jpg|mały|lewo|155px|Pomnik króla czeskiego [[Przemysł Ottokar II|Przemysła Ottokara II]], założyciela miasta]]
Miasto założył w 1268 król czeski [[Przemysł Ottokar II]]<ref>{{Cytuj | url=https://www.geschichtewiki.wien.gv.at/Ottokar_II._Přemysl | tytuł=Ottokar II. Přemysl – Wien Geschichte Wiki<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.geschichtewiki.wien.gv.at | język=de | data dostępu=2019-12-03}}</ref> jako twierdzę obronną na granicy z [[Królestwo Węgier|Węgrami]]<ref>{{Cytuj | url=http://www.marchegg.at/de/Buergerservice/Unsere_Gemeinde/Wissenswertes/Geschichte | tytuł=Geschichte - Marchegg - RiS-Kommunal - Startseite - Bürgerservice - Unsere Gemeinde - Wissenswertes - Geschichte<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.marchegg.at | język=de | data dostępu=2019-12-03}}</ref>. Zbudowano wówczas [[architektura gotycka|gotycki]] kościół św. Małgorzaty i zamek<ref name=bur>{{Cytuj | url=http://burgenkunde.at/stadtbefestigungen/noe_marchegg/noe_marchegg.htm | tytuł=Marchegg / Niederösterreich<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=burgenkunde.at | data dostępu=2019-12-03}}</ref>. Marchegg zostało [[Miasto królewskie|miastem królewskim]]. W 1278 miało tu dojść do spotkania wojsk austriackich i węgierskich przed [[Bitwa pod Suchymi Krutami|bitwą pod Suchymi Krutami]] przeciw Czechom{{r|bur}}.


W 1529 zostało najechane i, z wyjątkiem zamku, zniszczone przez Turków, po czym w 1531 zostało ponownie zasiedlone przez [[Szwabowie|Szwabów]]{{r|bur}}. W 1621 miasto przeszło w ręce węgierskiego rodu magnackiego Pálffych, którego przedstawiciele w XVIII wieku rozbudowali gotycki kościół św. Małgorzaty i przebudowali zamek w [[barok]]ową rezydencję{{r|bur}}. Pamiątką po rodzie są m.in. [[Kartusz (ozdoba)|kartusze]] z herbem rodu, występujące na miejscowych zabytkach: w zespole pałacowym, w kościele św. Małgorzaty i na figurze św. [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]]. W 1655 do miasta dotarła epidemia, pochłaniając wiele ofiar{{r|bur}}. W 1793 i 1877 miały miejsce wielkie pożary, w 1862, 1897, 1899 i 1925 miasto nawiedzały powodzie, a w czasie [[Wojna prusko-austriacka|wojny prusko-austriackiej]] w 1866 w mieście kwaterowali żołnierze pruscy i dotarła do niego epidemia [[cholera|cholery]]{{r|bur}}. W 1870 miasto uzyskało połączenie kolejowe z [[Wiedeń|Wiedniem]]{{r|bur}}.
⚫
[[Kategoria:Miasta Dolnej Austrii]]
⚫
[[Kategoria:Powiat Gänserndorf]]


Po upadku [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]], w 1918, miasto znalazło się w składzie Republiki Austrii, a w 1938 w wyniku [[Anschluss]]u zostało anektowane przez [[III Rzesza|nazistowskie Niemcy]], w których składzie pozostawało do końca [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w 1945. U schyłku wojny do miasta dotarła [[Armia Czerwona]]{{r|bur}}.


W 1965 i 1990 miasto dotknęły kolejne powodzie{{r|bur}}. W 1973 na stacji kolejowej w Marchegg miał miejsce arabski atak terrorystyczny{{r|bur}}.
[[cs:Marchegg]]

[[de:Marchegg]]
W 2018, w 750. rocznicę powstania miasta, na głównym placu odsłonięto pomnik jego założyciela, króla Przemysła Ottokara II<ref>{{Cytuj | url=http://www.marterl.at/index.php?id=23&no_cache=1&oid=17300#.XeUnwazPzIU | tytuł=Detail<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.marterl.at | język=de | data dostępu=2019-12-03}}</ref>.
[[en:Marchegg]]

[[fr:Marchegg]]
== Zabytki ==
[[it:Marchegg]]
* częściowo zachowane średniowieczne mury miejskie z bramami Węgierską (''Ungartor'') i Wiedeńską (''Wienertor'')
[[hu:Marchegg]]
* Pałac Pálffych, barokowy, w miejscu dawnego zamku, wraz z parkiem i mauzoleum Pálffych z 1925
[[nl:Marchegg]]
* kościół św. Małgorzaty, gotycko-barokowy, sięgający XIII w., przebudowany w XVIII w.
[[pt:Marchegg]]
* figura św. [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]] z XVIII w., barokowa
[[ru:Мархег]]
* [[kolumna maryjna]] z XVIII w., barokowa
[[sk:Marchegg]]
* ratusz z XIX w.
[[vi:Marchegg]]
* barokowe domy i budynki z XVIII w.
[[vo:Marchegg]]

[[war:Marchegg]]
<gallery mode="packed" widths="160" heights="130">
Ungartor in Marchegg.jpg|Brama Węgierska (''Ungarntor'')
Schloss Marchegg im Sommer.jpg|Pałac Pálffych
Marchegg - Kirche (2).JPG|Kościół św. Małgorzaty
GuentherZ 2011-02-05 0062 Marchegg Hauptplatz Johannes Nepomuk.jpg|Figura św. Jana Nepomucena
</gallery>

== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Powiat Gänserndorf}}

{{Kontrola autorytatywna}}

⚫
[[Kategoria:Miasta w Dolnej Austrii]]
⚫
[[Kategoria:Gminy w powiecie Gänserndorf]]

Aktualna wersja na dzień 11:06, 13 gru 2023

Marchegg
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Austria

Kraj związkowy

 Dolna Austria

Powiat

Gänserndorf

Powierzchnia

45,58 km²

Wysokość

143 m n.p.m.

Populacja (1 stycznia 2014)
• liczba ludności


2 897

• gęstość

64 os./km²

Numer kierunkowy

02285

Kod pocztowy

2293, 2294

Tablice rejestracyjne

GF

Położenie na mapie Austrii
Mapa konturowa Austrii, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Marchegg”
Położenie na mapie Dolnej Austrii
Mapa konturowa Dolnej Austrii, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Marchegg”
Ziemia48°16′N 16°54′E/48,266667 16,900000
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Marchegg (cz.  i słow. Marchek) – miasto we wschodniej Austrii, w kraju związkowym Dolna Austria, w powiecie Gänserndorf, przy granicy ze Słowacją. Liczy 2 897 mieszkańców (1 stycznia 2014)[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Pomnik króla czeskiego Przemysła Ottokara II, założyciela miasta

Miasto założył w 1268 król czeski Przemysł Ottokar II[2] jako twierdzę obronną na granicy z Węgrami[3]. Zbudowano wówczas gotycki kościół św. Małgorzaty i zamek[4]. Marchegg zostało miastem królewskim. W 1278 miało tu dojść do spotkania wojsk austriackich i węgierskich przed bitwą pod Suchymi Krutami przeciw Czechom[4].

W 1529 zostało najechane i, z wyjątkiem zamku, zniszczone przez Turków, po czym w 1531 zostało ponownie zasiedlone przez Szwabów[4]. W 1621 miasto przeszło w ręce węgierskiego rodu magnackiego Pálffych, którego przedstawiciele w XVIII wieku rozbudowali gotycki kościół św. Małgorzaty i przebudowali zamek w barokową rezydencję[4]. Pamiątką po rodzie są m.in. kartusze z herbem rodu, występujące na miejscowych zabytkach: w zespole pałacowym, w kościele św. Małgorzaty i na figurze św. Jana Nepomucena. W 1655 do miasta dotarła epidemia, pochłaniając wiele ofiar[4]. W 1793 i 1877 miały miejsce wielkie pożary, w 1862, 1897, 1899 i 1925 miasto nawiedzały powodzie, a w czasie wojny prusko-austriackiej w 1866 w mieście kwaterowali żołnierze pruscy i dotarła do niego epidemia cholery[4]. W 1870 miasto uzyskało połączenie kolejowe z Wiedniem[4].

Po upadku Austro-Węgier, w 1918, miasto znalazło się w składzie Republiki Austrii, a w 1938 w wyniku Anschlussu zostało anektowane przez nazistowskie Niemcy, w których składzie pozostawało do końca II wojny światowej w 1945. U schyłku wojny do miasta dotarła Armia Czerwona[4].

W 1965 i 1990 miasto dotknęły kolejne powodzie[4]. W 1973 na stacji kolejowej w Marchegg miał miejsce arabski atak terrorystyczny[4].

W 2018, w 750. rocznicę powstania miasta, na głównym placu odsłonięto pomnik jego założyciela, króla Przemysła Ottokara II[5].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
  • częściowo zachowane średniowieczne mury miejskie z bramami Węgierską (Ungartor) i Wiedeńską (Wienertor)
  • Pałac Pálffych, barokowy, w miejscu dawnego zamku, wraz z parkiem i mauzoleum Pálffych z 1925
  • kościół św. Małgorzaty, gotycko-barokowy, sięgający XIII w., przebudowany w XVIII w.
  • figura św. Jana Nepomucena z XVIII w., barokowa
  • kolumna maryjna z XVIII w., barokowa
  • ratusz z XIX w.
  • barokowe domy i budynki z XVIII w.
  • Brama Węgierska (Ungarntor)
    Brama Węgierska (Ungarntor)
  • Pałac Pálffych
    Pałac Pálffych
  • Kościół św. Małgorzaty
    Kościół św. Małgorzaty
  • Figura św. Jana Nepomucena
    Figura św. Jana Nepomucena

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Austriacki Urząd Statystyczny
  2. ↑ Ottokar II. Přemysl – Wien Geschichte Wiki [online], www.geschichtewiki.wien.gv.at [dostęp 2019-12-03] (niem.).
  3. ↑ Geschichte - Marchegg - RiS-Kommunal - Startseite - Bürgerservice - Unsere Gemeinde - Wissenswertes - Geschichte [online], www.marchegg.at [dostęp 2019-12-03] (niem.).
  4. ↑ a b c d e f g h i j Marchegg / Niederösterreich [online], burgenkunde.at [dostęp 2019-12-03].
  5. ↑ Detail [online], www.marterl.at [dostęp 2019-12-03] (niem.).
Powiat Gänserndorf (Bezirk Gänserndorf)
Miasta
(Stadt)
Gminy targowe
(Marktgemeinde)
Gminy
(Gemeinde)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marchegg&oldid=72149691”