Przejdź do zawartości

DTP (szczepionka): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Abukaj (dyskusja | edycje)
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 13 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Infanrix hexa (gsk).jpg|mały|Skojarzona 6-składnikowa szczepionka (chroni również przed polio, [[Wirusowe zapalenie wątroby typu B|WZW typu B]] i zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych)]]
'''DTP''' ([[język angielski|ang.]] ''DPT'', ''Di-Per-Te'') – skojarzona [[szczepionka]] przeciwko [[błonica|błonicy]] ('''''Di'''phtheria'') powodowanej przez [[maczugowiec błonicy|maczugowca błonicy]] (''Corynebacterium diphtheriae''), [[krztusiec|krztuścowi]] ('''''Per'''tussis'') wywoływanemu przez ''[[Pałeczka krztuśca|Bordetella pertussis]]'' i [[tężec|tężcowi]] ('''''Te'''tanus'') wywoływanemu przez [[laseczka tężca|laseczkę tężca]] (''Clostridium tetani''). Jej składowe to:
'''DTP''' ([[język angielski|ang.]] ''DPT'', ''Di-Per-Te'' lub ''DTP'', ''Di-Te-Per'') – skojarzona [[szczepionka]] przeciwko [[błonica|błonicy]] ('''''Di'''phtheria'') powodowanej przez [[maczugowiec błonicy|maczugowca błonicy]] (''Corynebacterium diphtheriae''), [[krztusiec|krztuścowi]] ('''''Per'''tussis'') wywoływanemu przez ''[[Pałeczka krztuśca|Bordetella pertussis]]'' i [[tężec|tężcowi]] ('''''Te'''tanus'') wywoływanemu przez [[laseczka tężca|laseczkę tężca]] (''Clostridium tetani''). Jej składowe to:
* [[anatoksyna (medycyna)|anatoksyna]] błonicza
* [[anatoksyna (medycyna)|anatoksyna]] błonicza
* zabite, otoczkowe bakterie ''Bordetella pertussis''
* zabite, otoczkowe bakterie ''Bordetella pertussis''
* anatoksyna tężcowa
* anatoksyna tężcowa


W przypadku przeciwwskazań do podania szczepionki pełnokomórkowej można stosować szczepionkę zawierającą acelularne (bezkomórkowe) antygeny krztuśca - DTPa.
W przypadku przeciwwskazań do podania szczepionki pełnokomórkowej można stosować szczepionkę zawierającą acelularne (bezkomórkowe) antygeny krztuśca DTPa.


Szczepionkę DTP opatentowano w 1949{{r|patent}}.
Szczepionkę DTP opatentowano w 1949<ref name="patent"/>.


== Podobne szczepionki ==
== Podobne szczepionki ==
Szczepionka pozbawiona składowej krztuścowej nosi nazwę '''DiTe''' ('''''di'''phtheria-'''te'''tanus''){{r|tiom}}. Istnieje również skojarzona 5-składnikowa szczepionka DTPa-IPV-Hib (chroniąca dodatkowo przed [[choroba Heinego-Medina|polio]] i [[Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych|zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych]]). Jej bezpieczeństwo było obiektem badań{{r|psklad}}. Podanie wspomnianej szczepionki nie zwiększa ryzyka wystąpienia [[padaczka|padaczki]] w pierwszych latach życia. W dniu podania pierwszej i drugiej dawki DTPa-IPV-Hib (w 3. i 5. miesiącu życia) zaobserwowano częstsze występowanie drgawek gorączkowych, jednak ryzyko ich wystąpienia było bardzo małe (mniej niż 1 na 25 tys. przypadków){{r|bezp5}}.
Szczepionka pozbawiona składowej krztuścowej nosi nazwę '''DiTe''' ('''''di'''phtheria-'''te'''tanus'')<ref name="tiom"/>. Istnieje również skojarzona 5-składnikowa szczepionka DTPa-IPV-Hib (chroniąca dodatkowo przed [[choroba Heinego-Medina|polio]] i [[Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych|zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych]]). Jej bezpieczeństwo było obiektem badań<ref name="psklad"/>. Podanie wspomnianej szczepionki nie zwiększa ryzyka wystąpienia [[padaczka|padaczki]] w pierwszych latach życia. W dniu podania pierwszej i drugiej dawki DTPa-IPV-Hib (w 3. i 5. miesiącu życia) zaobserwowano częstsze występowanie drgawek gorączkowych, jednak ryzyko ich wystąpienia było bardzo małe (mniej niż 1 na 25 tys. przypadków)<ref name="bezp5"/>.


== Skutki uboczne ==
== Skutki uboczne ==
W badaniach nie znaleziono związku między zawartym w szczepionce DTP [[tiomersal]]em a [[autyzm dziecięcy|autyzmem]]{{r|tiom|uk|uk2004}}. W 1993 badano silne reakcje organizmu po podaniu szczepionki DTP u 60 dzieci. U 32 wystąpiły tylko napady drgawkowe, u tylko 14 epizody hipotoniczno-hiporeaktywne
W badaniach nie znaleziono związku między zawartym w szczepionce DTP [[tiomersal]]em a [[autyzm dziecięcy|autyzmem]]<ref name="tiom"/><ref name="uk"/><ref name="uk2004"/>. W 1993 badano silne reakcje organizmu po podaniu szczepionki DTP u 60 dzieci. U 32 wystąpiły tylko napady drgawkowe, u tylko 14 epizody hipotoniczno-hiporeaktywne
(HHE ''Hypotonic-Hyporesponsive Episode''); u pozostałych dzieci stwierdzono gorączkę, nieutulony płacz (związany z bolesnym dla dziecka wkłuciem) lub nieutulony płacz z drgawkami. Dzieci, u których wystąpiły drgawki miały już podobne przypadki w rodzinie. Zaobserwowane drgawki były podobne do drgawek gorączkowych. Nie stwierdzono związku między toksyną tężcową zawartą w szczepionce a powikłaniami po szczepieniach u badanych dzieci{{r|pubmednop}}.
(HHE ''Hypotonic-Hyporesponsive Episode''); u pozostałych dzieci stwierdzono gorączkę, nieutulony płacz lub nieutulony płacz z drgawkami. Dzieci, u których wystąpiły drgawki, miały już podobne przypadki w rodzinie. Zaobserwowane drgawki były podobne do drgawek gorączkowych. Nie stwierdzono związku między toksyną tężcową zawartą w szczepionce a powikłaniami po szczepieniach u badanych dzieci<ref name="pubmednop"/>.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy|
<ref name=tiom>{{cytuj pismo | url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3018252/ | tytuł = Thimerosal-Containing Vaccines and Autism: A Review of Recent Epidemiologic Studies | autor = Anne M. Hurley, Mina Tadrous & Elizabeth S. Miller | czasopismo = The Journal of Pediatric Pharmacology and Therapeutics | rok = 2010 | wolumin = 15 | wydanie = 3}}</ref>
<ref name="tiom">{{cytuj pismo | url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3018252/ | tytuł = Thimerosal-Containing Vaccines and Autism: A Review of Recent Epidemiologic Studies | autor = Anne M. Hurley, Mina Tadrous & Elizabeth S. Miller | czasopismo = The Journal of Pediatric Pharmacology and Therapeutics | rok = 2010 | wolumin = 15 | wydanie = 3}}</ref>
<ref name=uk>{{cytuj pismo | url = http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM200406243502623#t=article | tytuł = Autism and DPT Vaccination in the United Kingdom | autor = Hershel Jick, M.D. & James A. Kaye | czasopismo = The New England Journal of Medicine | rok = 2004 | wolumin = 350 | strony = 2722-2723}}</ref>
<ref name="uk">{{cytuj pismo | url = http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM200406243502623#t=article | tytuł = Autism and DPT Vaccination in the United Kingdom | autor = Hershel Jick, M.D. & James A. Kaye | czasopismo = The New England Journal of Medicine | rok = 2004 | wolumin = 350 | strony = 2722-2723}}</ref>
<ref name=uk2004>{{cytuj | autor = Miller E. | tytuł = Exposure to thimerosal-containing vaccines in UK children and autism | opublikowany = Immunization Safety Review Committee Meeting 9 of the Institute of Medicine | miejsce = Washington, D.C. | data = 9 lutego 2004}}</ref>
<ref name="uk2004">{{cytuj |autor = E. Miller |tytuł = Exposure to Thimerosal-Containing Vaccines in UK Children and Autism - Slides |data = 9 lutego 2004 |miejsce = Washington, D.C. |s = 25 |opublikowany = Immunization Safety Review Committee Meeting 9 of the Institute of Medicine |archiwum = http://web.archive.org/web/20040309121717/http://www.iom.edu/subpage.asp?id=18065}}</ref>
<ref name=patent>{{cytuj stronę | url = http://www.immunize.org/timeline/ | tytuł = Vaccine Timeline | opublikowany = Immunization Action Coalition | data = 30 grudnia 2016 | data dostępu = 28 czerwca 2017}}</ref>
<ref name="patent">{{cytuj stronę | url = http://www.immunize.org/timeline/ | tytuł = Vaccine Timeline | opublikowany = Immunization Action Coalition | data = 30 grudnia 2016 | data dostępu = 2017-06-28}}</ref>
<ref name=pubmednop>{{cytuj pismo | url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8502521 | tytuł = Severe reactions associated with diphtheria-tetanus-pertussis vaccine: detailed study of children with seizures, hypotonic-hyporesponsive episodes, high fevers, and persistent crying | czasopismo = Pediatrics | autor = Blumberg DA, Lewis K, Mink CM, Christenson PD, Chatfield P, Cherry JD | wolumin = 91 | wydanie = 6 | rok = 1993 | strony = 1158-65}}</ref>
<ref name="pubmednop">{{cytuj pismo | url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8502521 | tytuł = Severe reactions associated with diphtheria-tetanus-pertussis vaccine: detailed study of children with seizures, hypotonic-hyporesponsive episodes, high fevers, and persistent crying | czasopismo = Pediatrics | autor = Blumberg DA, Lewis K, Mink CM, Christenson PD, Chatfield P, Cherry JD | wolumin = 91 | wydanie = 6 | rok = 1993 | strony = 1158-65}}</ref>
<ref name=psklad>{{cytuj pismo | url = http://www.loia.pl/dat/attach/532_biuletynloia782013.pdf | strony = 36-37 | czasopismo = Biuletyn Lubelskiej Okręgowej Izby Lekarskiej | wolumin = 7–8 | rok = 2013 | autor = Elwira Sieniawska | tytuł = Szczepionki i szczepienia}}</ref>
<ref name="psklad">{{cytuj pismo | url = http://www.loia.pl/dat/attach/532_biuletynloia782013.pdf | strony = 36-37 | czasopismo = Biuletyn Lubelskiej Okręgowej Izby Lekarskiej | wolumin = 7–8 | rok = 2013 | autor = Elwira Sieniawska | tytuł = Szczepionki i szczepienia}}</ref>
<ref name=bezp5>{{cytuj pismo | autor = Sun Y, Christensen J, Hviid A, Li J, Vedsted P, Olsen J, Vestergaard M | tytuł = Risk of febrile seizures and epilepsy after vaccination with diphtheria, tetanus, acellular pertussis, inactivated poliovirus, and <em>Haemophilus influenzae</em> type b | czasopismo = JAMA | rok = 2012 | wolumin = 307 | strony = 823–831}}</ref>
<ref name="bezp5">{{cytuj pismo | autor = Sun Y, Christensen J, Hviid A, Li J, Vedsted P, Olsen J, Vestergaard M | tytuł = Risk of febrile seizures and epilepsy after vaccination with diphtheria, tetanus, acellular pertussis, inactivated poliovirus, and <em>Haemophilus influenzae</em> type b | czasopismo = JAMA | rok = 2012 | wolumin = 307 | strony = 823–831}}</ref>
}}
}}


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[Kalendarz szczepień|Program obowiązkowych szczepień ochronnych]]
* [[Program szczepień ochronnych w Polsce|Program obowiązkowych szczepień ochronnych]]


{{Zastrzeżenia|Medycyna}}
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:ATC-J07]]
[[Kategoria:ATC-J07]]

Aktualna wersja na dzień 13:25, 14 gru 2023

Skojarzona 6-składnikowa szczepionka (chroni również przed polio, WZW typu B i zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych)

DTP (ang. DPT, Di-Per-Te lub DTP, Di-Te-Per) – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy (Diphtheria) powodowanej przez maczugowca błonicy (Corynebacterium diphtheriae), krztuścowi (Pertussis) wywoływanemu przez Bordetella pertussis i tężcowi (Tetanus) wywoływanemu przez laseczkę tężca (Clostridium tetani). Jej składowe to:

  • anatoksyna błonicza
  • zabite, otoczkowe bakterie Bordetella pertussis
  • anatoksyna tężcowa

W przypadku przeciwwskazań do podania szczepionki pełnokomórkowej można stosować szczepionkę zawierającą acelularne (bezkomórkowe) antygeny krztuśca – DTPa.

Szczepionkę DTP opatentowano w 1949[1].

Podobne szczepionki

[edytuj | edytuj kod]

Szczepionka pozbawiona składowej krztuścowej nosi nazwę DiTe (diphtheria-tetanus)[2]. Istnieje również skojarzona 5-składnikowa szczepionka DTPa-IPV-Hib (chroniąca dodatkowo przed polio i zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych). Jej bezpieczeństwo było obiektem badań[3]. Podanie wspomnianej szczepionki nie zwiększa ryzyka wystąpienia padaczki w pierwszych latach życia. W dniu podania pierwszej i drugiej dawki DTPa-IPV-Hib (w 3. i 5. miesiącu życia) zaobserwowano częstsze występowanie drgawek gorączkowych, jednak ryzyko ich wystąpienia było bardzo małe (mniej niż 1 na 25 tys. przypadków)[4].

Skutki uboczne

[edytuj | edytuj kod]

W badaniach nie znaleziono związku między zawartym w szczepionce DTP tiomersalem a autyzmem[2][5][6]. W 1993 badano silne reakcje organizmu po podaniu szczepionki DTP u 60 dzieci. U 32 wystąpiły tylko napady drgawkowe, u tylko 14 epizody hipotoniczno-hiporeaktywne (HHE — Hypotonic-Hyporesponsive Episode); u pozostałych dzieci stwierdzono gorączkę, nieutulony płacz lub nieutulony płacz z drgawkami. Dzieci, u których wystąpiły drgawki, miały już podobne przypadki w rodzinie. Zaobserwowane drgawki były podobne do drgawek gorączkowych. Nie stwierdzono związku między toksyną tężcową zawartą w szczepionce a powikłaniami po szczepieniach u badanych dzieci[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Vaccine Timeline. Immunization Action Coalition, 30 grudnia 2016. [dostęp 2017-06-28].
  2. a b Anne M. Hurley, Mina Tadrous & Elizabeth S. Miller. Thimerosal-Containing Vaccines and Autism: A Review of Recent Epidemiologic Studies. „The Journal of Pediatric Pharmacology and Therapeutics”. 15 (3), 2010. 
  3. Elwira Sieniawska. Szczepionki i szczepienia. „Biuletyn Lubelskiej Okręgowej Izby Lekarskiej”. 7–8, s. 36-37, 2013. 
  4. Sun Y, Christensen J, Hviid A, Li J, Vedsted P, Olsen J, Vestergaard M. Risk of febrile seizures and epilepsy after vaccination with diphtheria, tetanus, acellular pertussis, inactivated poliovirus, and Haemophilus influenzae type b. „JAMA”. 307, s. 823–831, 2012. 
  5. Hershel Jick, M.D. & James A. Kaye. Autism and DPT Vaccination in the United Kingdom. „The New England Journal of Medicine”. 350, s. 2722-2723, 2004. 
  6. E. Miller, Exposure to Thimerosal-Containing Vaccines in UK Children and Autism - Slides, Immunization Safety Review Committee Meeting 9 of the Institute of Medicine, Washington, D.C., 9 lutego 2004, s. 25 [zarchiwizowane 2004-03-09].
  7. Blumberg DA, Lewis K, Mink CM, Christenson PD, Chatfield P, Cherry JD. Severe reactions associated with diphtheria-tetanus-pertussis vaccine: detailed study of children with seizures, hypotonic-hyporesponsive episodes, high fevers, and persistent crying. „Pediatrics”. 91 (6), s. 1158-65, 1993. 

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]