Maria Peszek: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
m →Seriale: - |
||
| (Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 14 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|nazwa = Maria Peszek |
|nazwa = Maria Peszek |
||
|nazwa oryginalna = |
|nazwa oryginalna = |
||
|zdjęcie = Maria Peszek (cropped).jpg |
|zdjęcie = Maria Peszek (33517334912) (cropped).jpg |
||
|opis zdjęcia = Maria Peszek ( |
|opis zdjęcia = Maria Peszek (2017) |
||
|alt zdjęcia = |
|alt zdjęcia = |
||
|imię i nazwisko = Maria Teresa<ref>Na stronie internetowej ZAiKS (online.zaiks.org.pl) w wyszukiwarce utworów M. Peszek: {{cytuj stronę| url = https://online.zaiks.org.pl/MainPanel/pages/welcome.jsf | tytuł = ZAiKS- panel główny | praca = online.zaiks.org.pl | opublikowany = [[Stowarzyszenie Autorów ZAiKS]] | data dostępu = 2016-11-26}}</ref> Peszek |
|imię i nazwisko = Maria Teresa<ref>Na stronie internetowej ZAiKS (online.zaiks.org.pl) w wyszukiwarce utworów M. Peszek: {{cytuj stronę| url = https://online.zaiks.org.pl/MainPanel/pages/welcome.jsf | tytuł = ZAiKS- panel główny | praca = online.zaiks.org.pl | opublikowany = [[Stowarzyszenie Autorów ZAiKS]] | data dostępu = 2016-11-26}}</ref> Peszek |
||
|pseudonim = Mania, Maria Awaria |
|pseudonim = Mania, Maria Awaria |
||
|data urodzenia = |
|data urodzenia = 9 września 1973 |
||
|miejsce urodzenia = [[Wrocław]] |
|miejsce urodzenia = [[Wrocław]] |
||
|data śmierci = |
|data śmierci = |
||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|www = http://mariapeszek.pl/ |
|www = http://mariapeszek.pl/ |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Jan_Peszek,_Maria_Peszek.jpg|thumb| [[Jan Peszek|J. Peszek]], M. Peszek, [[Michał Nogaś|M. Nogaś]]<ref>IX [[Festiwal Góry Literatury]], 2023</ref>]] |
|||
'''Maria Teresa Peszek''' (ur. [[9 września]] [[1973]] we [[Wrocław]]iu |
'''Maria Teresa Peszek''' (ur. [[9 września]] [[1973]] we [[Wrocław]]iu<ref name="Onet-bio" />) – [[polska]] [[aktor]]ka, [[piosenkarz|piosenkarka]] i [[Autor|autorka tekstów piosenek]]. |
||
Zadebiutowała w 1993 roku jako aktorka filmowa i teatralna. Występowała m.in. na scenie [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatru Juliusza Słowackiego w Krakowie]], [[Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza|Teatru Studio]] i [[Teatr Narodowy (Warszawa)|Teatru Narodowego]] w Warszawie. Ma na swoim koncie szereg kreacji filmowych, telewizyjnych i teatralnych, a także liczne role w spektaklach [[Teatr Telewizji|Teatru Telewizji]]. |
Zadebiutowała w 1993 roku jako aktorka filmowa i teatralna. Występowała m.in. na scenie [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatru Juliusza Słowackiego w Krakowie]], [[Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza|Teatru Studio]] i [[Teatr Narodowy (Warszawa)|Teatru Narodowego]] w Warszawie. Ma na swoim koncie szereg kreacji filmowych, telewizyjnych i teatralnych, a także liczne role w spektaklach [[Teatr Telewizji|Teatru Telewizji]]. |
||
| Linia 37: | Linia 38: | ||
Pochodzi z rodziny o tradycjach teatralnych – jej brat [[Błażej Peszek|Błażej]] i ojciec [[Jan Peszek|Jan]] są aktorami. Sama jako aktorka zadebiutowała już w 1984 roku w serialu ''[[Rozalka Olaboga (miniserial)|Rozalka Olaboga]]'', gdzie wcieliła się w postać Aldzi Klos. Miała wówczas dziesięć lat. W tym samym roku pojawiła się na deskach krakowskiego [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatru Juliusza Słowackiego]] w spektaklu ''Wesele'' w reżyserii [[Mikołaj Grabowski|Mikołaja Grabowskiego]]. |
Pochodzi z rodziny o tradycjach teatralnych – jej brat [[Błażej Peszek|Błażej]] i ojciec [[Jan Peszek|Jan]] są aktorami. Sama jako aktorka zadebiutowała już w 1984 roku w serialu ''[[Rozalka Olaboga (miniserial)|Rozalka Olaboga]]'', gdzie wcieliła się w postać Aldzi Klos. Miała wówczas dziesięć lat. W tym samym roku pojawiła się na deskach krakowskiego [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatru Juliusza Słowackiego]] w spektaklu ''Wesele'' w reżyserii [[Mikołaj Grabowski|Mikołaja Grabowskiego]]. |
||
W 1992 roku ukończyła [[I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie]]. W roku 1996 ukończyła krakowską [[Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie|Państwową Wyższą Szkołę Teatralną]]<ref name="Onet-bio">{{cytuj stronę| url = http://muzyka.onet.pl/newsy/39-urodziny-marii-peszek/wdlcm | tytuł = 39. urodziny Marii Peszek | autor = ksok | praca = Grupa Onet.pl S.A. | opublikowany = [[Onet.pl|muzyka.onet.pl]] | data = 9 września 2012 | data dostępu = 2016-01-23}}</ref>. Odbyła kursy śpiewu u sopranistki [[Elżbieta Towarnicka|Elżbiety Towarnickiej]], a następnie – u [[Elżbieta Zapendowska|Elżbiety Zapendowskiej]]. |
W 1992 roku ukończyła [[I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie]]. W roku 1996 ukończyła krakowską [[Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie|Państwową Wyższą Szkołę Teatralną]]<ref name="Onet-bio">{{cytuj stronę| url = https://archive.is/20160123135219/http://muzyka.onet.pl/newsy/39-urodziny-marii-peszek/wdlcm | tytuł = 39. urodziny Marii Peszek | autor = ksok | praca = Grupa Onet.pl S.A. | opublikowany = [[Onet.pl|muzyka.onet.pl]] | data = 9 września 2012 | data dostępu = 2016-01-23}}</ref>. Odbyła kursy śpiewu u sopranistki [[Elżbieta Towarnicka|Elżbiety Towarnickiej]], a następnie – u [[Elżbieta Zapendowska|Elżbiety Zapendowskiej]]. |
||
== Kariera == |
== Kariera == |
||
=== 1993–2004: Kariera aktorska === |
=== 1993–2004: Kariera aktorska === |
||
Jako aktorka zagrała ponownie w 1993 roku role teatralne i epizodycznie w filmie ''[[Lista Schindlera]]''<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.filmweb.pl/Lista.Schindlera/cast/actors | tytuł = Lista Schindlera (1993) – Pełna obsada - Filmweb | praca = [[Filmweb]] | opublikowany = filmweb.pl | data dostępu = 2016-11-26}}</ref>. 6 stycznia 1995 pojawiła się na scenie Teatru Juliusza Słowackiego w Krakowie w adaptacji sztuki [[Bruno Schulz|Brunona Schulza]] ''[[Sanatorium pod Klepsydrą]]''. Zagrała tam poczwórną rolę, a za scenariusz i reżyserię tego spektaklu odpowiedzialny był jej ojciec. Po zakończeniu studiów w 1996 roku wyjechała do Warszawy i zagrała w filmie ''[[Nocne graffiti]]'' [[Maciej Dutkiewicz|Macieja Dutkiewicza]]. Związała się z [[Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza|Teatrem Studio]] w Warszawie. Tam wystąpiła w sztuce ''Don Juan'' [[Jerzy Grzegorzewski|Jerzego Grzegorzewskiego]], z którym współpracowała także przy kolejnych spektaklach [[Teatr Narodowy (Warszawa)|Teatru Narodowego]] – ''[[Noc listopadowa (dramat)|Noc listopadowa]]'' według [[Stanisław Wyspiański|Stanisława Wyspiańskiego]] (1997) i ''[[Ślub (dramat)|Ślub]]'' według [[Witold Gombrowicz|Witolda Gombrowicza]] (1998). Kolejna sztuka, ''Kubuś P.'' z 1999 roku, nie zdobyła szczególnie dobrych opinii, lecz rola Marii Peszek została odebrana bardzo pozytywnie<ref>{{cytuj stronę| url = http://culture.pl/pl/tworca/maria-peszek| tytuł = Maria Peszek |
Jako aktorka zagrała ponownie w 1993 roku role teatralne i epizodycznie w filmie ''[[Lista Schindlera]]''<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.filmweb.pl/Lista.Schindlera/cast/actors | tytuł = Lista Schindlera (1993) – Pełna obsada - Filmweb | praca = [[Filmweb]] | opublikowany = filmweb.pl | data dostępu = 2016-11-26}}</ref>. 6 stycznia 1995 pojawiła się na scenie Teatru Juliusza Słowackiego w Krakowie w adaptacji sztuki [[Bruno Schulz|Brunona Schulza]] ''[[Sanatorium pod Klepsydrą]]''. Zagrała tam poczwórną rolę, a za scenariusz i reżyserię tego spektaklu odpowiedzialny był jej ojciec. Po zakończeniu studiów w 1996 roku wyjechała do Warszawy i zagrała w filmie ''[[Nocne graffiti]]'' [[Maciej Dutkiewicz|Macieja Dutkiewicza]]. Związała się z [[Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza|Teatrem Studio]] w Warszawie. Tam wystąpiła w sztuce ''Don Juan'' [[Jerzy Grzegorzewski|Jerzego Grzegorzewskiego]], z którym współpracowała także przy kolejnych spektaklach [[Teatr Narodowy (Warszawa)|Teatru Narodowego]] – ''[[Noc listopadowa (dramat)|Noc listopadowa]]'' według [[Stanisław Wyspiański|Stanisława Wyspiańskiego]] (1997) i ''[[Ślub (dramat)|Ślub]]'' według [[Witold Gombrowicz|Witolda Gombrowicza]] (1998). Kolejna sztuka, ''Kubuś P.'' z 1999 roku, nie zdobyła szczególnie dobrych opinii, lecz rola Marii Peszek została odebrana bardzo pozytywnie<ref>{{cytuj stronę| url = http://culture.pl/pl/tworca/maria-peszek| tytuł = Maria Peszek – Życie i twórczość | Twórca | Culture.pl| data dostępu = 2009-06-29| autor = | opublikowany = culture.pl| praca = [[Culture.pl]]| data = 2002| język = pl}}</ref>. W tym samym roku otrzymała nagrodę promocyjną im. [[Kazimierz Krzanowski|Kazimierza Krzanowskiego]] na festiwalu [[Kontrapunkt (festiwal teatralny)|Kontrapunkt]] za rolę w sztuce ''Bam''<ref>{{cytuj stronę| url = https://archive.ph/20161126202033/http://www.kontrapunkt.pl/arch_xl/40_scenariusz.htm| tytuł = Kontrapunkt 2005| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = kontrapunkt.pl| data = 2005| język = pl}}</ref>. |
||
W 2000 roku na 21. [[Przegląd Piosenki Aktorskiej|Przeglądzie Piosenki Aktorskiej]] we Wrocławiu otrzymała nagrodę publiczności. Wykonywała wówczas piosenkę „Jestem wiatrem, jestem burzą”. W tym samym roku wzięła udział w spektaklach ''Ogień w głowie'' [[Piotr Łazarkiewicz|Piotra Łazarkiewicza]] i ''Miłość na Madagaskarze'' [[Zbigniew Brzoza|Zbigniewa Brzozy]]. W latach 2000–2001 związana była z serialem '' |
W 2000 roku na 21. [[Przegląd Piosenki Aktorskiej|Przeglądzie Piosenki Aktorskiej]] we Wrocławiu otrzymała nagrodę publiczności. Wykonywała wówczas piosenkę „Jestem wiatrem, jestem burzą”. W tym samym roku wzięła udział w spektaklach ''Ogień w głowie'' [[Piotr Łazarkiewicz|Piotra Łazarkiewicza]] i ''Miłość na Madagaskarze'' [[Zbigniew Brzoza|Zbigniewa Brzozy]]. W latach 2000–2001 związana była z serialem ''Miasteczko''. Zagrała też w filmie ''[[Wiedźmin (film)|Wiedźmin]]'' oraz w jego serialowej wersji. W roku 2002 na sopockim festiwalu [[Dwa Teatry]] otrzymała nagrodę za rolę w spektaklu ''Ożenek'' w reżyserii [[Jerzy Stuhr|Jerzego Stuhra]]<ref name="E.Teatru">{{EncyklopediaTeatru |o |id = 9731 |nazwa = Maria Peszek |data dostępu = 2016-11-26}}</ref>. W 2002 roku wzięła udział w filmie ''[[Julia wraca do domu]]'' [[Agnieszka Holland|Agnieszki Holland]] i pracowała nad [[dubbing]]iem do polskiej wersji serialu [[anime]] ''[[Mistrzowie kaijudo]]''. Pojawiła się w spektaklu ''Sytuacje rodzinne'' Piotra Łazarkiewicza i programie teatralnym ''Muzyka ze słowami'' [[Piotr Cieplak|Piotra Cieplaka]]. W 2003 roku zagrała w dwóch sztukach Zbigniewa Brzozy: ''Mewa'' i ''Bal pod Orłem''. Wystąpiła także w filmie ''[[Ubu Król (film 2003)|Ubu Król]]'' (reż. [[Piotr Szulkin]]). W 2004 roku zdobyła drugą już nagrodę na festiwalu Dwa Teatry, tym razem za kreację w sztuce ''Martwa królewna''<ref name="E.Teatru" />. |
||
=== Od 2005: Kariera muzyczna === |
=== Od 2005: Kariera muzyczna === |
||
==== 2005–07: ''Miasto mania'' ==== |
==== 2005–07: ''Miasto mania'' ==== |
||
W październiku 2005 nakładem wytwórni [[Kayax]] (której założycielką jest [[Kayah]]) ukazał się debiutancki album muzyczny Marii Peszek zatytułowany ''[[Miasto mania]]''. Płyta została nagrana we współpracy z [[Wojciech Waglewski|Wojciechem Waglewskim]] oraz jego synami – [[Fisz]]em i [[Emade]]. Była to zarazem ścieżka dźwiękowa multimedialnego przedstawienia pod tym samym tytułem, do którego scenariusz i większość tekstów napisała sama Maria Peszek. Artystka wyreżyserowała także to widowisko. Album osiągnął duży sukces, docierając do 6. miejsca na polskiej liście sprzedaży [[OLiS]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty=296&lang=| tytuł = Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart| data dostępu = 2009-06-29| opublikowany = olis.onyx.pl| praca = [[OLiS]]| data = 2006-01-30| język = pl}}</ref>, a wysoka sprzedaż przyniosła mu status [[ |
W październiku 2005 nakładem wytwórni [[Kayax]] (której założycielką jest [[Kayah]]) ukazał się debiutancki album muzyczny Marii Peszek zatytułowany ''[[Miasto mania]]''. Płyta została nagrana we współpracy z [[Wojciech Waglewski|Wojciechem Waglewskim]] oraz jego synami – [[Fisz]]em i [[Emade]]. Była to zarazem ścieżka dźwiękowa multimedialnego przedstawienia pod tym samym tytułem, do którego scenariusz i większość tekstów napisała sama Maria Peszek. Artystka wyreżyserowała także to widowisko. Album osiągnął duży sukces, docierając do 6. miejsca na polskiej liście sprzedaży [[OLiS]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty=296&lang=| tytuł = Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart| data dostępu = 2009-06-29| opublikowany = olis.onyx.pl| praca = [[OLiS]]| data = 2006-01-30| język = pl}}</ref>, a wysoka sprzedaż przyniosła mu status [[Certyfikat sprzedaży w przemyśle muzycznym|platynowej płyty]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34861,3780672.html| tytuł = Platynowa Mania| data dostępu = 2016-12-01| autor = łuk| opublikowany = warszawa.wyborcza.pl| praca = [[Gazeta.pl]]| data = 2006-12-08| język = pl | archiwum = https://archive.is/CDaIu | zarchiwizowano = 2016-12-01}}</ref>. |
||
Na początku 2006 roku płyta ''Miasto mania'' została wyróżniona [[Nagroda Muzyczna „Fryderyk”|Fryderykiem]] za „[[Fryderyki – produkcja muzyczna roku|produkcję muzyczną roku]]”, a sama wokalistka otrzymała nagrodę w kategorii „[[Fryderyki – fonograficzny debiut roku|nowa twarz fonografii]]”<ref>{{cytuj stronę|url=http://zpav.pl/fryderyk/nominowani/index.php?year=2005|tytuł=Nominowani i laureaci |
Na początku 2006 roku płyta ''Miasto mania'' została wyróżniona [[Nagroda Muzyczna „Fryderyk”|Fryderykiem]] za „[[Fryderyki – produkcja muzyczna roku|produkcję muzyczną roku]]”, a sama wokalistka otrzymała nagrodę w kategorii „[[Fryderyki – fonograficzny debiut roku|nowa twarz fonografii]]”<ref>{{cytuj stronę|url=http://zpav.pl/fryderyk/nominowani/index.php?year=2005|tytuł=Nominowani i laureaci |opublikowany=zpav.pl|język=pl|data dostępu=2016-12-05}}</ref>. Na [[Festiwal Polskich Wideoklipów Yach Film|Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film]] jesienią 2006 nagrodzone zostały [[teledysk]]i do dwóch pierwszych singli artystki: „[[Moje miasto (utwór)|Moje miasto]]” w kategorii „plastyczna aranżacja przestrzeni” oraz „[[Nie mam czasu na seks]]” za reżyserię i zdjęcia<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.film.gildia.pl/imprezy/yach_film/2006/laureaci| tytuł = Laureaci 15. Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film 2006 – film.gildia.pl - film, newsy, recenzje| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = film.gildia.pl| data = 2006-10-10| język = pl}}</ref>. W tym samym roku ukazał się kolejny singel, „[[Miły mój]]” oraz [[EP|minialbum]] ''[[Mania siku]]'', składający się z nagrań koncertowych i nowych utworów. |
||
W styczniu 2007 został wydany singel i teledysk „[[W deszczu maleńkich żółtych kwiatów]]” zespołu [[Myslovitz]], z gościnnym udziałem Marii Peszek. Artystka pojawiła się też w utworze „Hemoglobina” projektu [[L.U.C.]] & [[Rahim]]. Latem wystąpiła na koncercie [[TOPtrendy 2007|TOPtrendy]], zajmując siódmą lokatę w rankingu artystów, którzy w poprzednim roku sprzedali najwięcej płyt. Wykonała utwór „Piejo kury piejo” [[Grzegorz Ciechowski|Grzegorza z Ciechowa]] i wiązankę kilku polskich przebojów. |
W styczniu 2007 został wydany singel i teledysk „[[W deszczu maleńkich żółtych kwiatów]]” zespołu [[Myslovitz]], z gościnnym udziałem Marii Peszek. Artystka pojawiła się też w utworze „Hemoglobina” projektu [[L.U.C.]] & [[Rahim]]. Latem wystąpiła na koncercie [[TOPtrendy 2007|TOPtrendy]], zajmując siódmą lokatę w rankingu artystów, którzy w poprzednim roku sprzedali najwięcej płyt. Wykonała utwór „Piejo kury piejo” [[Grzegorz Ciechowski|Grzegorza z Ciechowa]] i wiązankę kilku polskich przebojów. |
||
| Linia 55: | Linia 56: | ||
==== 2008–11: ''Maria Awaria'' ==== |
==== 2008–11: ''Maria Awaria'' ==== |
||
[[Plik:Maria Peszek 01.jpg|thumb|Maria Peszek podczas koncertu, 2008]] |
[[Plik:Maria Peszek 01.jpg|thumb|Maria Peszek podczas koncertu, 2008]] |
||
19 września 2008 roku ukazała się druga płyta długogrająca Marii Peszek zatytułowana ''[[Maria Awaria]]''. Był to [[album koncepcyjny]], na którym artystka poruszyła temat [[seks]]u i cielesności. Płyta wzbudziła wiele kontrowersji, szczególnie wśród [[konserwatyzm|konserwatywnych]] środowisk [[prawica|prawicowych]]. Tabloid ''[[Fakt (gazeta)|Fakt]]'' z oburzeniem skrytykował piosenkarkę za odniesienia do seksu i „drwinę z polskiego tańca ludowego” ([[kujawiak (taniec)|kujawiaka]])<ref>{{cytuj stronę| url = http://muzyka.onet.pl/newsy/kontrowersyjna-plyta-marii-peszek/tnjbm| tytuł = Kontrowersyjna płyta Marii Peszek| data dostępu = 2009-06-30| autor = | opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl| data = 2008-09-13| język = pl| archiwum = https://web.archive.org/web/20160306172908/http://muzyka.onet.pl/newsy/kontrowersyjna-plyta-marii-peszek/tnjbm| zarchiwizowano = 2016-03-06}}</ref>. ''[[Nasz Dziennik]]'' określił muzykę z albumu jako „obsceniczną i wulgarną”, a samą piosenkarkę potępił za „gardzenie tradycyjnymi wartościami”<ref>{{cytuj stronę| url = http://archive.is/df4i9| tytuł = Maria Peszek potępiona!| data dostępu = 2009-06-29| autor = | opublikowany = muzyka.interia.pl| praca = [[Interia.pl]]| data = 2008-09-25| język = pl}}</ref>. Skandal wywołał też udział Peszek w programie ''[[Kuba Wojewódzki (program telewizyjny)|Kuba Wojewódzki]]''. Ze względu na przepełnione erotyką treści padające w rozmowie, telewizja [[TVN]] przesunęła godzinę emisji odcinka<ref>{{cytuj stronę| url = http://wiadomosci.onet.pl/maria-peszek-nie-boi-sie-reakcji-ludzi/h4wcc| tytuł = Maria Peszek nie boi się reakcji ludzi| data dostępu = 2009-06-30| autor = PG| opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl| data = 2008-09-24}}</ref>. Płyta ''Maria Awaria'' zebrała w większości przychylne opinie i spotkała się z sukcesem komercyjnym, docierając do pierwszego miejsca na liście sprzedaży w Polsce<ref>{{cytuj stronę| url = http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty=478&lang=| tytuł = Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart| data dostępu = 2009-06-29| opublikowany = olis.onyx.pl| praca = [[OLiS]]| data = 2008-06-29| język = pl}}</ref>. W niecały tydzień od premiery album uzyskał status [[ |
19 września 2008 roku ukazała się druga płyta długogrająca Marii Peszek zatytułowana ''[[Maria Awaria]]''. Był to [[album koncepcyjny]], na którym artystka poruszyła temat [[seks]]u i cielesności. Płyta wzbudziła wiele kontrowersji, szczególnie wśród [[konserwatyzm|konserwatywnych]] środowisk [[prawica|prawicowych]]. Tabloid ''[[Fakt (gazeta)|Fakt]]'' z oburzeniem skrytykował piosenkarkę za odniesienia do seksu i „drwinę z polskiego tańca ludowego” ([[kujawiak (taniec)|kujawiaka]])<ref>{{cytuj stronę| url = http://muzyka.onet.pl/newsy/kontrowersyjna-plyta-marii-peszek/tnjbm| tytuł = Kontrowersyjna płyta Marii Peszek| data dostępu = 2009-06-30| autor = | opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl| data = 2008-09-13| język = pl| archiwum = https://web.archive.org/web/20160306172908/http://muzyka.onet.pl/newsy/kontrowersyjna-plyta-marii-peszek/tnjbm| zarchiwizowano = 2016-03-06}}</ref>. ''[[Nasz Dziennik]]'' określił muzykę z albumu jako „obsceniczną i wulgarną”, a samą piosenkarkę potępił za „gardzenie tradycyjnymi wartościami”<ref>{{cytuj stronę| url = http://archive.is/df4i9| tytuł = Maria Peszek potępiona!| data dostępu = 2009-06-29| autor = | opublikowany = muzyka.interia.pl| praca = [[Interia|interia.pl]]| data = 2008-09-25| język = pl}}</ref>. Skandal wywołał też udział Peszek w programie ''[[Kuba Wojewódzki (program telewizyjny)|Kuba Wojewódzki]]''. Ze względu na przepełnione erotyką treści padające w rozmowie, telewizja [[TVN]] przesunęła godzinę emisji odcinka<ref>{{cytuj stronę| url = http://wiadomosci.onet.pl/maria-peszek-nie-boi-sie-reakcji-ludzi/h4wcc| tytuł = Maria Peszek nie boi się reakcji ludzi| data dostępu = 2009-06-30| autor = PG| opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl| data = 2008-09-24}}</ref>. Płyta ''Maria Awaria'' zebrała w większości przychylne opinie i spotkała się z sukcesem komercyjnym, docierając do pierwszego miejsca na liście sprzedaży w Polsce<ref>{{cytuj stronę| url = http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty=478&lang=| tytuł = Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart| data dostępu = 2009-06-29| opublikowany = olis.onyx.pl| praca = [[OLiS]]| data = 2008-06-29| język = pl}}</ref>. W niecały tydzień od premiery album uzyskał status [[Certyfikat sprzedaży w przemyśle muzycznym|złotej płyty]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.infomuzyka.pl/Muzyka/1,92327,5738154,Zlota_Maria_Awaria.html | archiwum = https://web.archive.org/web/20081029175917/http://www.infomuzyka.pl/Muzyka/1,92327,5738154,Zlota_Maria_Awaria.html | tytuł = Złota Maria Awaria | data = 26 września 2008 | zarchiwizowano = 29 października 2008 | autor = | opublikowany = infomuzyka.pl | praca = [[Agora (przedsiębiorstwo)|Agora SA]] | data dostępu = 2009-07-01}}</ref> a już 17 października pokrył się [[Certyfikat sprzedaży w przemyśle muzycznym|platyną]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://bestsellery.zpav.pl/wyroznienia/platynoweplyty/cd/archiwum.php?year=2008#title| tytuł = ZPAV :: Bestsellery i wyróżnienia - Wyróżnienia - Platynowe płyty CD - Archiwum| data dostępu = 2009-09-15| opublikowany = bestsellery.zpav.pl| praca = [[Związek Producentów Audio-Video]]}}</ref>. |
||
W grudniu 2008 Peszek rozpoczęła prowadzenie własnej audycji radiowej ''Radio Maria'' w rozgłośni [[Radio Roxy|Roxy FM]]. Program zawierał dyskusje z gośćmi, rozmowy ze słuchaczami oraz, jak powiedziała sama artystka, „utwory dobierane emocjami, a nie konwencjami, modą, trendami”<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.infomuzyka.pl/Muzyka/1,92327,6061459,Radio_Maria__czyli_autorska_audycja_Marysi_Peszek.html | archiwum = https://web.archive.org/web/20090720033717/http://www.infomuzyka.pl/Muzyka/1,92327,6061459,Radio_Maria__czyli_autorska_audycja_Marysi_Peszek.html | tytuł = Radio Maria, czyli autorska audycja Marysi Peszek | data = 15 grudnia 2008 | zarchiwizowano = 20 lipca 2009 | opublikowany = infomuzyka.pl | praca = [[Agora SA]] | data dostępu = 2009-07-01 |
W grudniu 2008 Peszek rozpoczęła prowadzenie własnej audycji radiowej ''Radio Maria'' w rozgłośni [[Radio Roxy|Roxy FM]]. Program zawierał dyskusje z gośćmi, rozmowy ze słuchaczami oraz, jak powiedziała sama artystka, „utwory dobierane emocjami, a nie konwencjami, modą, trendami”<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.infomuzyka.pl/Muzyka/1,92327,6061459,Radio_Maria__czyli_autorska_audycja_Marysi_Peszek.html | archiwum = https://web.archive.org/web/20090720033717/http://www.infomuzyka.pl/Muzyka/1,92327,6061459,Radio_Maria__czyli_autorska_audycja_Marysi_Peszek.html | tytuł = Radio Maria, czyli autorska audycja Marysi Peszek | data = 15 grudnia 2008 | zarchiwizowano = 20 lipca 2009 | opublikowany = infomuzyka.pl | praca = [[Agora (przedsiębiorstwo)|Agora SA]] | data dostępu = 2009-07-01}}</ref>. 13 stycznia [[2009 w muzyce|2009]] Maria Peszek została laureatką nagrody [[Paszport „Polityki”]] za album ''Maria Awaria'' w kategorii „muzyka popularna”<ref>{{cytuj stronę| url = http://archive.is/Mz4S6| tytuł = Maria Peszek zwycięska| data dostępu = 2011-11-15| autor = | opublikowany = muzyka.interia.pl| praca = [[Interia|interia.pl]]| data = 2009-01-13| język = pl}}</ref>. Była także nominowana do plebiscytu Polka Roku, organizowanego przez ''[[Gazeta Wyborcza|Gazetę Wyborczą]]''<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53581,6135896,Polka_2008.html| tytuł = Polka 2008| data dostępu = 2009-09-15| autor = | opublikowany = wysokieobcasy.pl| praca = [[Gazeta Wyborcza|Wysokie Obcasy]]| data = 2009-01-11| język = pl}}</ref>. W kwietniu artystka zdobyła dwa [[Nagroda Muzyczna „Fryderyk”|Fryderyki]] w kategoriach „[[Fryderyki – autor roku|autor roku]]” oraz „[[Fryderyki – album roku muzyka alternatywna|album muzyki alternatywnej]]”<ref>{{cytuj stronę| url = http://muzyka.onet.pl/newsy/fryderyki-2009-triumf-marii-peszek-czeslawa-i-comy/65zbg| tytuł = Fryderyki 2009: triumf Marii Peszek, Czesława i Comy| data dostępu = 2009-06-30| autor = | opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl| data = 2009-04-20| język = pl| archiwum = https://web.archive.org/web/20150423120954/http://muzyka.onet.pl/newsy/fryderyki-2009-triumf-marii-peszek-czeslawa-i-comy/65zbg| zarchiwizowano = 2015-04-23}}</ref>. Latem wystąpiła na festiwalu [[TOPtrendy 2009|TOPtrendy]], jako druga na liście polskich wykonawców, którzy w poprzednim roku sprzedali najwięcej płyt. Zaprezentowała wówczas nowy singel, „[[Muchomory]]”. Album ostatecznie osiągnął nakład 55 tysięcy egzemplarzy<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.magazyntrendy.pl/Trendynew/podglad.php?id=375&s=5672| tytuł = Brutalna rzeczywistość sceny muzycznej| data dostępu = 2016-11-25| autor = Paweł Kasa| opublikowany = magazyntrendy.pl| data = 2011-03-30| język = pl}}</ref>. |
||
W maju 2010 aktorka wzięła udział w rozbieranej fotosesji w albumie fotograficznym ''Pierwsi w Polsce'', który powstał w ramach kampanii antynowotworowej<ref>{{cytuj stronę| url = http://nudografia.pl/Pierwsi_w_Polsce| tytuł = Pierwsi w Polsce – Nudografia – Baza z informacjami na temat rozbieranych scen polskich aktorek w filmie i teatrze TV| data dostępu = 2010-05-28| opublikowany = nudografia.pl| język = pl}}</ref>. Jesienią pojawiła się w reklamie banku [[Inteligo]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.youtube.com/watch?v=h7hmgq3v4c4| tytuł = Inteligo – Maria Peszek reklama 2010 | data dostępu = 2012-12-05| opublikowany = youtube.com| język = pl}}</ref>. W 2011 powstał film ''Pauza'' w reżyserii Dominiki Podczaskiej-Tchórzewskiej, z narracją [[Maria Seweryn|Marii Seweryn]], będący oficjalnym pożegnaniem z erą ''Marii Awarii''. W tym samym roku Peszek nagrała piosenkę „Znajdziesz mnie znowu” do filmu ''[[Z miłości]]'' [[Anna Jadowska|Anny Jadowskiej]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://tuba.pl/tubapl/1,105271,10750695,Maria_Peszek___Znajdziesz_mnie_znowu.html| tytuł = Maria Peszek – Znajdziesz mnie znowu | data dostępu = 2012-12-05| opublikowany = tuba.pl| język = pl}}</ref>. |
W maju 2010 aktorka wzięła udział w rozbieranej fotosesji w albumie fotograficznym ''Pierwsi w Polsce'', który powstał w ramach kampanii antynowotworowej<ref>{{cytuj stronę| url = http://nudografia.pl/Pierwsi_w_Polsce| tytuł = Pierwsi w Polsce – Nudografia – Baza z informacjami na temat rozbieranych scen polskich aktorek w filmie i teatrze TV| data dostępu = 2010-05-28| opublikowany = nudografia.pl| język = pl}}</ref>. Jesienią pojawiła się w reklamie banku [[Inteligo]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.youtube.com/watch?v=h7hmgq3v4c4| tytuł = Inteligo – Maria Peszek reklama 2010 | data dostępu = 2012-12-05| opublikowany = youtube.com| język = pl}}</ref>. W 2011 powstał film ''Pauza'' w reżyserii Dominiki Podczaskiej-Tchórzewskiej, z narracją [[Maria Seweryn|Marii Seweryn]], będący oficjalnym pożegnaniem z erą ''Marii Awarii''. W tym samym roku Peszek nagrała piosenkę „Znajdziesz mnie znowu” do filmu ''[[Z miłości]]'' [[Anna Jadowska|Anny Jadowskiej]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://tuba.pl/tubapl/1,105271,10750695,Maria_Peszek___Znajdziesz_mnie_znowu.html| tytuł = Maria Peszek – Znajdziesz mnie znowu | data dostępu = 2012-12-05| opublikowany = tuba.pl| język = pl}}</ref>. |
||
==== 2012–15: ''Jezus Maria Peszek'' ==== |
==== 2012–15: ''Jezus Maria Peszek'' ==== |
||
We wrześniu 2012 roku udzieliła wywiadu tygodnikowi ''[[Polityka (tygodnik)|Polityka]]'', w którym wyznała, że przez dłuższy czas chorowała na [[neurastenia|neurastenię]] |
We wrześniu 2012 roku udzieliła wywiadu tygodnikowi ''[[Polityka (tygodnik)|Polityka]]'', w którym wyznała, że przez dłuższy czas chorowała na [[neurastenia|neurastenię]]<ref name="polityka" />. Wyznanie to zostało opacznie odebrane przez polskie społeczeństwo i sprowokowało ataki w stronę piosenkarki<ref>{{cytuj stronę| url = http://natemat.pl/33575,depresja-medialna-marii-peszek-dlaczego-znani-i-bogaci-nie-powinni-cierpiec-a-tym-bardziej-o-cierpieniu-mowic| tytuł = Depresja medialna Marii Peszek. Dlaczego znani i bogaci nie powinni cierpieć, a tym bardziej o cierpieniu mówić| data dostępu = 2016-11-26| autor = Hanna Rydlewska| opublikowany = natemat.pl| praca = [[NaTemat.pl]]| data = 2012-10-01| język = pl}}</ref>. W październiku, nakładem [[Mystic Production]], wydała trzeci album pt. ''[[Jezus Maria Peszek]]'', na którym poruszyła temat zmagania się z chorobą, a także religijności, polskości, [[patriotyzm]]u czy tradycyjnych [[Norma społeczna|ról społecznych]]<ref name="culture2" />. Utwór „Pan nie jest moim pasterzem” był wyraźną manifestacją jej [[ateizm]]u, który zadeklarowała również na łamach „[[Tygodnik Powszechny|Tygodnika Powszechnego]]”<ref name="tpowszechny" />. Premierę albumu poprzedził singiel „[[Padam]]”, a następnie wydano teledysk „[[Ludzie psy]]”. Płyta spotkała się z pozytywnym odbiorem publiczności, debiutując na 1. miejscu listy sprzedaży w Polsce<ref>{{cytuj stronę | url = http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty=770&lang= | tytuł = OLiS - sprzedaż w okresie 01.10.2012 – 07.10.2012 | opublikowany = olis.onyx.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-15}}</ref> i utrzymując się na szczycie przez cztery tygodnie z rzędu. Nieco ponad miesiąc po premierze uzyskała certyfikat platynowej<ref>{{cytuj stronę|url=http://bestsellery.zpav.pl/wyroznienia/platynoweplyty/cd/archiwum.php?year=2012#title|tytuł=ZPAV: platynowe płyty|opublikowany=zpav.pl|język=pl|data dostępu=2011-12-05}}</ref>. Album zebrał także bardzo pozytywne recenzje<ref>{{cytuj stronę | url = http://muzyka.wp.pl/rvid,665285,title,Cos-podskornego,recenzja.html | tytuł = Jezus Maria Peszek - Maria Peszek - Coś podskórnego - Muzyka - WP.PL | nazwisko = Szymla | imię = Anna | opublikowany = muzyka.wp.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url = http://www.infomusic.pl/muzyka/recenzja/2743%2Cmaria_peszek_-_jezus_maria_peszek | tytuł = Maria Peszek - „Jezus Maria Peszek” | nazwisko = Matura | imię = Monika | opublikowany = infomusic.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-11 | archiwum = https://web.archive.org/web/20121219123810/http://www.infomusic.pl/muzyka/recenzja/2743,maria_peszek_-_jezus_maria_peszek | zarchiwizowano = 2012-12-19}}</ref>. Część krytyków uznała go za najlepsze wydawnictwo w dorobku Peszek<ref>{{cytuj stronę | url = http://muzyka.onet.pl/alternatywa/maria-peszek-jezus-maria-peszek/2q7xc | tytuł = Recenzja płyty: Maria Peszek – „Jezus Maria Peszek” | nazwisko = Sadulski | imię = Bartosz | opublikowany = muzyka.onet.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-15 | archiwum = https://web.archive.org/web/20130909182455/http://muzyka.onet.pl/alternatywa/maria-peszek-jezus-maria-peszek/2q7xc | zarchiwizowano = 2013-09-09}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url = http://allaboutmusic.pl/jezus-maria-peszek-by-lukasz/ | tytuł = Maria Peszek – Jezus Maria Peszek (2012) – recenzja Łukasza | nazwisko = Mantiuk | imię = Łukasz | opublikowany = allaboutmusic.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-24}}</ref>, a przez niektórych został nawet obwołany jednym z najlepszych polskich albumów ostatnich lat<ref>{{cytuj stronę | url= http://www.nowosci.com.pl/archiwum/a/jezus-maria-peszek,10896547/ | tytuł = Jezus Maria Peszek - nowosci.com.pl | nazwisko = Błaszkiewicz | imię = Paulina | opublikowany = nowosci.com.pl | data = 2013-11-17 | język = pl | data dostępu = 2016-12-23}}</ref>. |
||
W maju 2013 Peszek została Kobietą Dekady ''[[Glamour]]''<ref>{{cytuj stronę|url=http://plejada.pl/glamour-wybral-10-kobiet-dekady-zobaczcie/4mb0rt|tytuł=„Glamour” wybrał 10 „Kobiet Dekady” - zobaczcie!|opublikowany=plejada.pl|praca=[[Plejada.pl]]|język=pl|data=2013-05-22|data dostępu=2013-05-27}}</ref>. W czerwcu, dzięki wysokiej sprzedaży płyty ''Jezus Maria Peszek'', po raz kolejny wystąpiła na festiwalu [[TOPtrendy 2013|TOPtrendy]], wykonując „Ludzie psy” oraz dwa kolejne single: „[[Sorry Polsko]]” i „Pan nie jest moim pasterzem”. W tym samym roku odrzuciła propozycję wzięcia udziału w trzeciej edycji programu ''[[The Voice of Poland]]'' na stanowisku trenera<ref>{{cytuj stronę|url=http://plejada.pl/maria-peszek-nie-bedzie-jurorka-w-the-voice-of-poland/151w4z|tytuł=Maria Peszek nie będzie jurorką w „The Voice Of Poland”|opublikowany=plejada.pl|praca=[[Plejada.pl]]|język=pl|data=2013-07-02|data dostępu=2013-07-03}}</ref>, a w grudniu zakończono nadawanie jej autorskiej audycji ''Radio Maria''<ref>{{cytuj stronę | url = http://natemat.pl/86489,audycja-marii-peszek-zniknie-z-anteny-roxy-fm | tytuł = Audycja Marii Peszek zniknie z anteny Roxy FM. Artystka za mało komercyjna? | nazwisko = Baliszewski | imię = Tomasz | opublikowany = natemat.pl | praca = [[NaTemat.pl]] | data = 2013-12-24 | język = pl | data dostępu = 2016-12-23}}</ref>. Album ''Jezus Maria Peszek'' promowała długa trasa koncertowa, w ramach której Peszek, poza Polską, występowała w Irlandii, Anglii i Czechach. W lutym 2014 wydała koncertowy album ''JEZUS is aLIVE'', a 4 października 2015 roku zagrała ostatni koncert promujący album ''Jezus Maria Peszek''<ref>{{Cytuj stronę|url = https://www.facebook.com/peszekmaria/photos/a.455421470201.244814.42050925201/10153523365270202/|tytuł = Maria Peszek - WCZORAJ W DĄBROWIE GÓRNICZEJ ZAGRALIŚMY...|opublikowany = facebook.com|data = 2015-10-05|data dostępu = 2015-12-26}}</ref>. |
W maju 2013 Peszek została Kobietą Dekady ''[[Glamour]]''<ref>{{cytuj stronę|url=http://plejada.pl/glamour-wybral-10-kobiet-dekady-zobaczcie/4mb0rt|tytuł=„Glamour” wybrał 10 „Kobiet Dekady” - zobaczcie!|opublikowany=plejada.pl|praca=[[Plejada.pl]]|język=pl|data=2013-05-22|data dostępu=2013-05-27}}</ref>. W czerwcu, dzięki wysokiej sprzedaży płyty ''Jezus Maria Peszek'', po raz kolejny wystąpiła na festiwalu [[TOPtrendy 2013|TOPtrendy]], wykonując „Ludzie psy” oraz dwa kolejne single: „[[Sorry Polsko]]” i „Pan nie jest moim pasterzem”. W tym samym roku odrzuciła propozycję wzięcia udziału w trzeciej edycji programu ''[[The Voice of Poland]]'' na stanowisku trenera<ref>{{cytuj stronę|url=http://plejada.pl/maria-peszek-nie-bedzie-jurorka-w-the-voice-of-poland/151w4z|tytuł=Maria Peszek nie będzie jurorką w „The Voice Of Poland”|opublikowany=plejada.pl|praca=[[Plejada.pl]]|język=pl|data=2013-07-02|data dostępu=2013-07-03}}</ref>, a w grudniu zakończono nadawanie jej autorskiej audycji ''Radio Maria''<ref>{{cytuj stronę | url = http://natemat.pl/86489,audycja-marii-peszek-zniknie-z-anteny-roxy-fm | tytuł = Audycja Marii Peszek zniknie z anteny Roxy FM. Artystka za mało komercyjna? | nazwisko = Baliszewski | imię = Tomasz | opublikowany = natemat.pl | praca = [[NaTemat.pl]] | data = 2013-12-24 | język = pl | data dostępu = 2016-12-23}}</ref>. Album ''Jezus Maria Peszek'' promowała długa trasa koncertowa, w ramach której Peszek, poza Polską, występowała w Irlandii, Anglii i Czechach. W lutym 2014 wydała koncertowy album ''JEZUS is aLIVE'', a 4 października 2015 roku zagrała ostatni koncert promujący album ''Jezus Maria Peszek''<ref>{{Cytuj stronę|url = https://www.facebook.com/peszekmaria/photos/a.455421470201.244814.42050925201/10153523365270202/|tytuł = Maria Peszek - WCZORAJ W DĄBROWIE GÓRNICZEJ ZAGRALIŚMY...|opublikowany = facebook.com|data = 2015-10-05|data dostępu = 2015-12-26}}</ref>. |
||
==== Od 2016: ''Karabin'' i ''Ave Maria'' ==== |
==== Od 2016: ''Karabin'' i ''Ave Maria'' ==== |
||
Jej kolejny album, zatytułowany ''[[Karabin (album)|Karabin]]'', ukazał się 26 lutego 2016 nakładem wytwórni [[Warner Music Poland]]<ref name="Karabin-cgm26sty">{{Cytuj stronę | url = http://www.cgm.pl/aktualnosci,43270,maria_peszek_karabin_to_pacyfistyczna_plyta_wyrazona_militarnymi_srodkami,news.html | tytuł = Maria Peszek: „Karabin” to pacyfistyczna płyta wyrażona militarnymi środkami | data = 2016-01-23 | opublikowany = cgm.pl | praca = [[Codzienna Gazeta Muzyczna]] | data dostępu = 2016-01-23 | archiwum = https://web.archive.org/web/20160123133942/http://www.cgm.pl/aktualnosci,43270,maria_peszek_karabin_to_pacyfistyczna_plyta_wyrazona_militarnymi_srodkami,news.html | zarchiwizowano = 2016-01-23 |
Jej kolejny album, zatytułowany ''[[Karabin (album)|Karabin]]'', ukazał się 26 lutego 2016 nakładem wytwórni [[Warner Music Poland]]<ref name="Karabin-cgm26sty">{{Cytuj stronę | url = http://www.cgm.pl/aktualnosci,43270,maria_peszek_karabin_to_pacyfistyczna_plyta_wyrazona_militarnymi_srodkami,news.html | tytuł = Maria Peszek: „Karabin” to pacyfistyczna płyta wyrażona militarnymi środkami | data = 2016-01-23 | opublikowany = cgm.pl | praca = [[Codzienna Gazeta Muzyczna]] | data dostępu = 2016-01-23 | archiwum = https://web.archive.org/web/20160123133942/http://www.cgm.pl/aktualnosci,43270,maria_peszek_karabin_to_pacyfistyczna_plyta_wyrazona_militarnymi_srodkami,news.html | zarchiwizowano = 2016-01-23}}</ref>. Płytę poprzedził singel „[[Polska A B C i D]]”, który cieszył się popularnością i został jej pierwszym numerem 1 na [[Lista przebojów Programu Trzeciego|Liście przebojów Trójki]]. W tym samym roku nakręcono też teledyski „Samotny tata”, z gościnnym udziałem [[Eryk Lubos|Eryka Lubosa]], oraz „Ej Maria”, sfilmowany w [[Kijów|Kijowie]]. Płyta ''Karabin'' spotkała się z mieszanym odbiorem krytyków<ref>{{cytuj stronę| url = http://muzyka.onet.pl/alternatywa/maria-peszek-karabin-recenzja/13cwbq| tytuł = MARIA PESZEK – ''Karabin'' – Recenzja| autor = Bartosz Sadulski| data = 7 marca 2016| data dostępu = 2016-03-27| opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl| archiwum = https://web.archive.org/web/20160409121551/http://muzyka.onet.pl/alternatywa/maria-peszek-karabin-recenzja/13cwbq| zarchiwizowano = 9 kwietnia 2016}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://www.newsweek.pl/plus/kultura/maria-peszek-karabin-recenzja-piotra-bratkowskiego,artykuly,381620,1,z.html| tytuł = Maria Peszek: „Karabin”. Recenzja Piotra Bratkowskiego - KULTURA - Newsweek.pl| autor = Piotr Bratkowski| data = | data dostępu = 2016-11-25| opublikowany = newsweek.pl| praca = [[Newsweek Polska]]}}</ref>, choć szybko uzyskała status [[Certyfikat sprzedaży w przemyśle muzycznym|złotej]]<ref>{{cytuj stronę | url = https://www.instagram.com/p/BDtNm16OFWG/ | tytuł = maria peszek (@mariapeszek_official) • Instagram photos and videos | opublikowany = instagram.com | data = 2016-04-02 | data dostępu = 2016-04-05}}</ref>. Trasa koncertowa promująca krążek ponownie objęła występy w Polsce i za granicą. W 2017 roku wydała singel „Ophelia” promujący spektakl ''[[Hamlet]]'' w reżyserii jej brata [[Błażej Peszek|Błażeja Peszka]], wystawiany w [[Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim|Teatrze im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim]]. W 2019 pojawiła się gościnnie w tytułowym utworze z płyty ''Całkiem nowy człowiek'' Pata Jacoba<ref>{{cytuj stronę| url = https://muzotakt.pl/67739/maria-peszek-i-calkiem-nowy-czlowiek/| tytuł = Maria Peszek i “Całkiem nowy człowiek”| data = 10 sierpnia 2019| data dostępu = 2021-08-13| opublikowany = muzotakt.pl}}</ref>. Na początku 2020 roku wyruszyła w trasę koncertową Sorry Polsko Super Tour. |
||
Premiera piątej studyjnej płyty Marii Peszek, zatytułowanej ''[[Ave Maria (album)|Ave Maria]]'', odbyła się 10 września 2021. Pierwszym singlem zostało nagranie „Virunga”, dedykowane polskiej [[Społeczność LGBT|społeczności LGBT]], a jako następne single wydano utwór tytułowy i „J*bię to wszystko”. Tematycznie płyta poruszała m.in. takie tematy jak [[prawa kobiet]] i [[Mniejszość seksualna|mniejszości seksualnych]], a także [[Nadużycia seksualne w Kościele katolickim|molestowania seksualnego w Kościele katolickim]] w kolejnym singlu „Barbarka”. Płyta otrzymała głównie pozytywne recenzje i zadebiutowała na 1. miejscu listy [[OLiS]]. |
Premiera piątej studyjnej płyty Marii Peszek, zatytułowanej ''[[Ave Maria (album)|Ave Maria]]'', odbyła się 10 września 2021. Pierwszym singlem zostało nagranie „Virunga”, dedykowane polskiej [[Społeczność LGBT|społeczności LGBT]], a jako następne single wydano utwór tytułowy i „J*bię to wszystko”. Tematycznie płyta poruszała m.in. takie tematy jak [[prawa kobiet]] i [[Mniejszość seksualna|mniejszości seksualnych]], a także [[Nadużycia seksualne w Kościele katolickim|molestowania seksualnego w Kościele katolickim]] w kolejnym singlu „Barbarka”. Płyta otrzymała głównie pozytywne recenzje i zadebiutowała na 1. miejscu listy [[OLiS]]. |
||
== Życie prywatne == |
== Życie prywatne == |
||
Od 1993 pozostaje w nieformalnym związku z Edwardem<ref>{{Cytuj stronę|tytuł=Maria i mężczyźni|url=https://kobieta.interia.pl/gwiazdy/news-maria-i-mezczyzni,nId,404720|data=2008-10-03|opublikowany=[[Interia|interia.pl]]|język=pl|data dostępu=2021-09-23}}</ref>. Jest [[ateizm|ateistką]]<ref>{{Cytuj stronę|tytuł=Peszek: "Jak byłam mała, byłam bardzo religijna, teraz nie wierzę"|url=https://www.youtube.com/watch?v=v-IduOmp9eE|data=2012-12-21|opublikowany=[[YouTube]]|język=pl|data dostępu=2021-10-26}}</ref>. Wyraziła poparcie dla polityka [[Robert Biedroń|Roberta Biedronia]]<ref>{{Cytuj stronę|tytuł=InspirATorzy <nowiki>|</nowiki> Maria Peszek <nowiki>|</nowiki> 3 kwietnia 2017|url=https://www.youtube.com/watch?v=GW2_No55Aqo|data=2017-04-03|opublikowany=[[YouTube]]|język=pl|data dostępu=2021-09-19}}</ref>. |
|||
== Dyskografia == |
== Dyskografia == |
||
| Linia 86: | Linia 87: | ||
== Aktorstwo == |
== Aktorstwo == |
||
=== Role teatralne === |
=== Role teatralne === |
||
{{Układ wielokolumnowy |szerokość=20em |liczba=2 |skurcz=0 | 1=<nowiki /> |
|||
{{col-begin}} |
|||
* 1984: ''Wesele'' |
* 1984: ''Wesele'' |
||
* 1993: ''Córka strachu'' |
* 1993: ''Córka strachu'' |
||
| Linia 112: | Linia 113: | ||
* 2000: ''Republika marzeń'' |
* 2000: ''Republika marzeń'' |
||
* 2000: ''Numery'' |
* 2000: ''Numery'' |
||
{{col-break}} |
|||
* 2000: ''Ogień w głowie'' |
* 2000: ''Ogień w głowie'' |
||
* 2000: ''Zbliżenie'' |
* 2000: ''Zbliżenie'' |
||
| Linia 137: | Linia 137: | ||
* 2006: ''Trelemorele'' |
* 2006: ''Trelemorele'' |
||
* 2007: ''C-AKTIV. Wiersze señora Witkacego'' |
* 2007: ''C-AKTIV. Wiersze señora Witkacego'' |
||
| ⚫ | |||
{{col-end}} |
|||
{{col-begin}} |
{{col-begin}} |
||
| Linia 217: | Linia 217: | ||
|- |
|- |
||
|2000–2001 |
|2000–2001 |
||
|'' |
|''Miasteczko'' |
||
|gosposia Mariola |
|gosposia Mariola |
||
|Rola pierwszoplanowa |
|Rola pierwszoplanowa |
||
| Linia 252: | Linia 252: | ||
* [[2007 w filmie|2007]]: ''[[Ruby Gloom]]'' – Ruby Gloom |
* [[2007 w filmie|2007]]: ''[[Ruby Gloom]]'' – Ruby Gloom |
||
* [[2007 w filmie|2007]]: ''[[Terra (film)|Terra 3D]]'' – Mala |
* [[2007 w filmie|2007]]: ''[[Terra (film)|Terra 3D]]'' – Mala |
||
* [[2009 w filmie|2009]]: ''[[Prawdziwa historia |
* [[2009 w filmie|2009]]: ''[[Prawdziwa historia Kota w Butach]]'' – królewna Marysia |
||
* [[2022 w filmie|2022]]: ''[[Pinokio (film 2022)|Pinokio]]'' – Wróżka |
* [[2022 w filmie|2022]]: ''[[Pinokio (film 2022)|Pinokio]]'' – Wróżka |
||
{{col-end}} |
{{col-end}} |
||
| Linia 258: | Linia 258: | ||
== Nagrody == |
== Nagrody == |
||
* 1996: Wyróżnienie na XIV [[Festiwal Szkół Teatralnych|Festiwalu Szkół Teatralnych]] w Łodzi<ref>{{cytuj stronę| url = http://festiwalszkolteatralnych.pl/?page_id=1292| tytuł = XIV Festiwal Szkół Teatralnych {{!}} Festiwal Szkół Teatralnych| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = festiwalszkolteatralnych.pl| język = pl| archiwum = https://web.archive.org/web/20160920075410/http://festiwalszkolteatralnych.pl/?page_id=1292| zarchiwizowano = 2016-09-20}}</ref> |
* 1996: Wyróżnienie na XIV [[Festiwal Szkół Teatralnych|Festiwalu Szkół Teatralnych]] w Łodzi<ref>{{cytuj stronę| url = http://festiwalszkolteatralnych.pl/?page_id=1292| tytuł = XIV Festiwal Szkół Teatralnych {{!}} Festiwal Szkół Teatralnych| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = festiwalszkolteatralnych.pl| język = pl| archiwum = https://web.archive.org/web/20160920075410/http://festiwalszkolteatralnych.pl/?page_id=1292| zarchiwizowano = 2016-09-20}}</ref> |
||
* 1999: II nagroda na XXXIX [[Kaliskie Spotkania Teatralne|Kaliskich Spotkaniach Teatralnych]] za rolę Simoninii w sztuce ''Słowa boże''<ref name="E.Teatru"/> |
* 1999: II nagroda na XXXIX [[Kaliskie Spotkania Teatralne|Kaliskich Spotkaniach Teatralnych]] za rolę Simoninii w sztuce ''Słowa boże''<ref name="E.Teatru" /> |
||
* 1999: Nagroda Towarzystwa Przyjaciół Szczecina oraz nagroda promocyjna im. [[Kazimierz Krzanowski|Kazimierza Krzanowskiego]] na XXXIV [[Kontrapunkt (festiwal teatralny)|Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Małych Form „Kontrapunkt”]] za rolę Elżbiety Bam w sztuce ''Bam''<ref name="E.Teatru"/> |
* 1999: Nagroda Towarzystwa Przyjaciół Szczecina oraz nagroda promocyjna im. [[Kazimierz Krzanowski|Kazimierza Krzanowskiego]] na XXXIV [[Kontrapunkt (festiwal teatralny)|Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Małych Form „Kontrapunkt”]] za rolę Elżbiety Bam w sztuce ''Bam''<ref name="E.Teatru" /> |
||
* 2000: Nagroda publiczności na XXI [[Przegląd Piosenki Aktorskiej|Przeglądzie Piosenki Aktorskiej]] za interpretację piosenki „Jestem wiatrem, jestem burzą” |
* 2000: Nagroda publiczności na XXI [[Przegląd Piosenki Aktorskiej|Przeglądzie Piosenki Aktorskiej]] za interpretację piosenki „Jestem wiatrem, jestem burzą” |
||
* 2002: Wyróżnienie aktorskie na festiwalu [[Dwa Teatry]] za rolę Agafii Tichonownej w sztuce ''Ożenek'' |
* 2002: Wyróżnienie aktorskie na festiwalu [[Dwa Teatry]] za rolę Agafii Tichonownej w sztuce ''Ożenek'' |
||
* 2004: Nagroda aktorska na festiwalu Dwa Teatry za rolę Rimmy w sztuce ''Martwa królewna'' |
* 2004: Nagroda aktorska na festiwalu Dwa Teatry za rolę Rimmy w sztuce ''Martwa królewna'' |
||
* 2006: Tytuł „Człowiek Roku” w plebiscycie Wdechy 2005 ''[[Gazeta Wyborcza|Gazety Co Jest Grane]]''<ref>{{cytuj stronę| url = http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,77842,3137858.html| tytuł = Wdechy 2005| data = 2006-01-30| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = wyborcza.pl| praca = [[Gazeta Wyborcza]]| język = pl}}</ref> |
* 2006: Tytuł „Człowiek Roku” w plebiscycie Wdechy 2005 ''[[Gazeta Wyborcza|Gazety Co Jest Grane]]''<ref>{{cytuj stronę| url = https://archive.ph/20160215094523/http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,77842,3137858.html| tytuł = Wdechy 2005| data = 2006-01-30| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = wyborcza.pl| praca = [[Gazeta Wyborcza]]| język = pl}}</ref> |
||
* 2006: [[Fenomen „Przekroju”]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.filmweb.pl/news/Maria+Peszek+w%C5%9Br%C3%B3d+laureat%C3%B3w+%22Fenomenu+Przekroju+2005%22-26663| tytuł = Maria Peszek wśród laureatów „Fenomenu Przekroju 2005”| data = 2006-02-02| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = filmweb.pl| praca = [[Filmweb]]| język = pl}}</ref> |
* 2006: [[Fenomen „Przekroju”]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.filmweb.pl/news/Maria+Peszek+w%C5%9Br%C3%B3d+laureat%C3%B3w+%22Fenomenu+Przekroju+2005%22-26663| tytuł = Maria Peszek wśród laureatów „Fenomenu Przekroju 2005”| data = 2006-02-02| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = filmweb.pl| praca = [[Filmweb]]| język = pl}}</ref> |
||
* 2006: [[Nagroda Muzyczna „Fryderyk”|Fryderyk]] w kategorii „[[Fryderyki – fonograficzny debiut roku|nowa twarz fonografii]]” |
* 2006: [[Nagroda Muzyczna „Fryderyk”|Fryderyk]] w kategorii „[[Fryderyki – fonograficzny debiut roku|nowa twarz fonografii]]” |
||
| Linia 272: | Linia 272: | ||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
<references> |
|||
{{Przypisy| |
|||
* <ref name="polityka">{{cytuj stronę | url = http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1530689,1,jacek-zakowski-z-maria-peszek-o-polsce-i-nowej-plycie.read | tytuł = Sorry Polsko. Jacek Żakowski z Marią Peszek o Polsce i nowej płycie | data = 25 września 2012 | opublikowany = Polityka | data dostępu = 2012-10-17}}</ref> |
* <ref name="polityka">{{cytuj stronę | url = http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1530689,1,jacek-zakowski-z-maria-peszek-o-polsce-i-nowej-plycie.read | tytuł = Sorry Polsko. Jacek Żakowski z Marią Peszek o Polsce i nowej płycie | data = 25 września 2012 | opublikowany = Polityka | data dostępu = 2012-10-17}}</ref> |
||
* <ref name="culture2">{{cytuj stronę | url = http://culture.pl/pl/dzielo/maria-peszek-jezus-maria-peszek | tytuł = Maria Peszek, „Jezus Maria Peszek” | nazwisko = Świąder | imię = Jacek | opublikowany = Culture.pl | data dostępu = 2012-10-17}}</ref> |
* <ref name="culture2">{{cytuj stronę | url = http://culture.pl/pl/dzielo/maria-peszek-jezus-maria-peszek | tytuł = Maria Peszek, „Jezus Maria Peszek” | nazwisko = Świąder | imię = Jacek | opublikowany = Culture.pl | data dostępu = 2012-10-17}}</ref> |
||
* <ref name="tpowszechny">{{cytuj stronę| url = https://www.tygodnikpowszechny.pl/jezus-maria-andrzej-17593| tytuł = Jezus, Maria, Andrzej| opublikowany = ''Tygodnik Powszechny''| data = 28 października 2012| data dostępu = 2016-10-06}}</ref> |
* <ref name="tpowszechny">{{cytuj stronę| url = https://www.tygodnikpowszechny.pl/jezus-maria-andrzej-17593| tytuł = Jezus, Maria, Andrzej| opublikowany = ''Tygodnik Powszechny''| data = 28 października 2012| data dostępu = 2016-10-06}}</ref> |
||
</references> |
|||
| ⚫ | |||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
| Linia 288: | Linia 288: | ||
{{SORTUJ:Peszek, Maria}} |
{{SORTUJ:Peszek, Maria}} |
||
[[Kategoria:Absolwenci Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie]] |
[[Kategoria:Absolwenci Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie]] |
||
[[Kategoria:Absolwenci I Liceum Ogólnokształcącego im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie]] |
|||
[[Kategoria:Aktorki związane z Wrocławiem]] |
[[Kategoria:Aktorki związane z Wrocławiem]] |
||
[[Kategoria:Laureaci Fryderyków]] |
[[Kategoria:Laureaci Fryderyków]] |
||
Wersja z 17:50, 20 sie 2024
_(cropped).jpg) Maria Peszek (2017) | |
| Imię i nazwisko |
Maria Teresa[1] Peszek |
|---|---|
| Pseudonim |
Mania, Maria Awaria |
| Data i miejsce urodzenia |
9 września 1973 |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Wydawnictwo | |
| Powiązania | |
| Strona internetowa | |
Maria Teresa Peszek (ur. 9 września 1973 we Wrocławiu[3]) – polska aktorka, piosenkarka i autorka tekstów piosenek.
Zadebiutowała w 1993 roku jako aktorka filmowa i teatralna. Występowała m.in. na scenie Teatru Juliusza Słowackiego w Krakowie, Teatru Studio i Teatru Narodowego w Warszawie. Ma na swoim koncie szereg kreacji filmowych, telewizyjnych i teatralnych, a także liczne role w spektaklach Teatru Telewizji.
W 2005 roku rozpoczęła karierę muzyczną, tworząc widowisko muzyczne i płytę Miasto mania. Trzy lata później nagrała album Maria Awaria. Obie płyty zostały bardzo pozytywnie przyjęte przez krytyków i publiczność, czyniąc z Peszek jedną z najpopularniejszych artystek polskiej sceny alternatywnej. W 2012 roku wydała trzeci album studyjny pt. Jezus Maria Peszek, który był kolejnym sukcesem zarówno artystycznym, jak i komercyjnym. Jej twórczość muzyczna charakteryzuje się kontrowersyjnymi tekstami i występami[4][5].
Dzieciństwo i edukacja
Pochodzi z rodziny o tradycjach teatralnych – jej brat Błażej i ojciec Jan są aktorami. Sama jako aktorka zadebiutowała już w 1984 roku w serialu Rozalka Olaboga, gdzie wcieliła się w postać Aldzi Klos. Miała wówczas dziesięć lat. W tym samym roku pojawiła się na deskach krakowskiego Teatru Juliusza Słowackiego w spektaklu Wesele w reżyserii Mikołaja Grabowskiego.
W 1992 roku ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. W roku 1996 ukończyła krakowską Państwową Wyższą Szkołę Teatralną[3]. Odbyła kursy śpiewu u sopranistki Elżbiety Towarnickiej, a następnie – u Elżbiety Zapendowskiej.
Kariera
1993–2004: Kariera aktorska
Jako aktorka zagrała ponownie w 1993 roku role teatralne i epizodycznie w filmie Lista Schindlera[6]. 6 stycznia 1995 pojawiła się na scenie Teatru Juliusza Słowackiego w Krakowie w adaptacji sztuki Brunona Schulza Sanatorium pod Klepsydrą. Zagrała tam poczwórną rolę, a za scenariusz i reżyserię tego spektaklu odpowiedzialny był jej ojciec. Po zakończeniu studiów w 1996 roku wyjechała do Warszawy i zagrała w filmie Nocne graffiti Macieja Dutkiewicza. Związała się z Teatrem Studio w Warszawie. Tam wystąpiła w sztuce Don Juan Jerzego Grzegorzewskiego, z którym współpracowała także przy kolejnych spektaklach Teatru Narodowego – Noc listopadowa według Stanisława Wyspiańskiego (1997) i Ślub według Witolda Gombrowicza (1998). Kolejna sztuka, Kubuś P. z 1999 roku, nie zdobyła szczególnie dobrych opinii, lecz rola Marii Peszek została odebrana bardzo pozytywnie[7]. W tym samym roku otrzymała nagrodę promocyjną im. Kazimierza Krzanowskiego na festiwalu Kontrapunkt za rolę w sztuce Bam[8].
W 2000 roku na 21. Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu otrzymała nagrodę publiczności. Wykonywała wówczas piosenkę „Jestem wiatrem, jestem burzą”. W tym samym roku wzięła udział w spektaklach Ogień w głowie Piotra Łazarkiewicza i Miłość na Madagaskarze Zbigniewa Brzozy. W latach 2000–2001 związana była z serialem Miasteczko. Zagrała też w filmie Wiedźmin oraz w jego serialowej wersji. W roku 2002 na sopockim festiwalu Dwa Teatry otrzymała nagrodę za rolę w spektaklu Ożenek w reżyserii Jerzego Stuhra[9]. W 2002 roku wzięła udział w filmie Julia wraca do domu Agnieszki Holland i pracowała nad dubbingiem do polskiej wersji serialu anime Mistrzowie kaijudo. Pojawiła się w spektaklu Sytuacje rodzinne Piotra Łazarkiewicza i programie teatralnym Muzyka ze słowami Piotra Cieplaka. W 2003 roku zagrała w dwóch sztukach Zbigniewa Brzozy: Mewa i Bal pod Orłem. Wystąpiła także w filmie Ubu Król (reż. Piotr Szulkin). W 2004 roku zdobyła drugą już nagrodę na festiwalu Dwa Teatry, tym razem za kreację w sztuce Martwa królewna[9].
Od 2005: Kariera muzyczna
2005–07: Miasto mania
W październiku 2005 nakładem wytwórni Kayax (której założycielką jest Kayah) ukazał się debiutancki album muzyczny Marii Peszek zatytułowany Miasto mania. Płyta została nagrana we współpracy z Wojciechem Waglewskim oraz jego synami – Fiszem i Emade. Była to zarazem ścieżka dźwiękowa multimedialnego przedstawienia pod tym samym tytułem, do którego scenariusz i większość tekstów napisała sama Maria Peszek. Artystka wyreżyserowała także to widowisko. Album osiągnął duży sukces, docierając do 6. miejsca na polskiej liście sprzedaży OLiS[10], a wysoka sprzedaż przyniosła mu status platynowej płyty[11].
Na początku 2006 roku płyta Miasto mania została wyróżniona Fryderykiem za „produkcję muzyczną roku”, a sama wokalistka otrzymała nagrodę w kategorii „nowa twarz fonografii”[12]. Na Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film jesienią 2006 nagrodzone zostały teledyski do dwóch pierwszych singli artystki: „Moje miasto” w kategorii „plastyczna aranżacja przestrzeni” oraz „Nie mam czasu na seks” za reżyserię i zdjęcia[13]. W tym samym roku ukazał się kolejny singel, „Miły mój” oraz minialbum Mania siku, składający się z nagrań koncertowych i nowych utworów.
W styczniu 2007 został wydany singel i teledysk „W deszczu maleńkich żółtych kwiatów” zespołu Myslovitz, z gościnnym udziałem Marii Peszek. Artystka pojawiła się też w utworze „Hemoglobina” projektu L.U.C. & Rahim. Latem wystąpiła na koncercie TOPtrendy, zajmując siódmą lokatę w rankingu artystów, którzy w poprzednim roku sprzedali najwięcej płyt. Wykonała utwór „Piejo kury piejo” Grzegorza z Ciechowa i wiązankę kilku polskich przebojów.
2008–11: Maria Awaria
19 września 2008 roku ukazała się druga płyta długogrająca Marii Peszek zatytułowana Maria Awaria. Był to album koncepcyjny, na którym artystka poruszyła temat seksu i cielesności. Płyta wzbudziła wiele kontrowersji, szczególnie wśród konserwatywnych środowisk prawicowych. Tabloid Fakt z oburzeniem skrytykował piosenkarkę za odniesienia do seksu i „drwinę z polskiego tańca ludowego” (kujawiaka)[14]. Nasz Dziennik określił muzykę z albumu jako „obsceniczną i wulgarną”, a samą piosenkarkę potępił za „gardzenie tradycyjnymi wartościami”[15]. Skandal wywołał też udział Peszek w programie Kuba Wojewódzki. Ze względu na przepełnione erotyką treści padające w rozmowie, telewizja TVN przesunęła godzinę emisji odcinka[16]. Płyta Maria Awaria zebrała w większości przychylne opinie i spotkała się z sukcesem komercyjnym, docierając do pierwszego miejsca na liście sprzedaży w Polsce[17]. W niecały tydzień od premiery album uzyskał status złotej płyty[18] a już 17 października pokrył się platyną[19].
W grudniu 2008 Peszek rozpoczęła prowadzenie własnej audycji radiowej Radio Maria w rozgłośni Roxy FM. Program zawierał dyskusje z gośćmi, rozmowy ze słuchaczami oraz, jak powiedziała sama artystka, „utwory dobierane emocjami, a nie konwencjami, modą, trendami”[20]. 13 stycznia 2009 Maria Peszek została laureatką nagrody Paszport „Polityki” za album Maria Awaria w kategorii „muzyka popularna”[21]. Była także nominowana do plebiscytu Polka Roku, organizowanego przez Gazetę Wyborczą[22]. W kwietniu artystka zdobyła dwa Fryderyki w kategoriach „autor roku” oraz „album muzyki alternatywnej”[23]. Latem wystąpiła na festiwalu TOPtrendy, jako druga na liście polskich wykonawców, którzy w poprzednim roku sprzedali najwięcej płyt. Zaprezentowała wówczas nowy singel, „Muchomory”. Album ostatecznie osiągnął nakład 55 tysięcy egzemplarzy[24].
W maju 2010 aktorka wzięła udział w rozbieranej fotosesji w albumie fotograficznym Pierwsi w Polsce, który powstał w ramach kampanii antynowotworowej[25]. Jesienią pojawiła się w reklamie banku Inteligo[26]. W 2011 powstał film Pauza w reżyserii Dominiki Podczaskiej-Tchórzewskiej, z narracją Marii Seweryn, będący oficjalnym pożegnaniem z erą Marii Awarii. W tym samym roku Peszek nagrała piosenkę „Znajdziesz mnie znowu” do filmu Z miłości Anny Jadowskiej[27].
2012–15: Jezus Maria Peszek
We wrześniu 2012 roku udzieliła wywiadu tygodnikowi Polityka, w którym wyznała, że przez dłuższy czas chorowała na neurastenię[28]. Wyznanie to zostało opacznie odebrane przez polskie społeczeństwo i sprowokowało ataki w stronę piosenkarki[29]. W październiku, nakładem Mystic Production, wydała trzeci album pt. Jezus Maria Peszek, na którym poruszyła temat zmagania się z chorobą, a także religijności, polskości, patriotyzmu czy tradycyjnych ról społecznych[30]. Utwór „Pan nie jest moim pasterzem” był wyraźną manifestacją jej ateizmu, który zadeklarowała również na łamach „Tygodnika Powszechnego”[31]. Premierę albumu poprzedził singiel „Padam”, a następnie wydano teledysk „Ludzie psy”. Płyta spotkała się z pozytywnym odbiorem publiczności, debiutując na 1. miejscu listy sprzedaży w Polsce[32] i utrzymując się na szczycie przez cztery tygodnie z rzędu. Nieco ponad miesiąc po premierze uzyskała certyfikat platynowej[33]. Album zebrał także bardzo pozytywne recenzje[34][35]. Część krytyków uznała go za najlepsze wydawnictwo w dorobku Peszek[36][37], a przez niektórych został nawet obwołany jednym z najlepszych polskich albumów ostatnich lat[38].
W maju 2013 Peszek została Kobietą Dekady Glamour[39]. W czerwcu, dzięki wysokiej sprzedaży płyty Jezus Maria Peszek, po raz kolejny wystąpiła na festiwalu TOPtrendy, wykonując „Ludzie psy” oraz dwa kolejne single: „Sorry Polsko” i „Pan nie jest moim pasterzem”. W tym samym roku odrzuciła propozycję wzięcia udziału w trzeciej edycji programu The Voice of Poland na stanowisku trenera[40], a w grudniu zakończono nadawanie jej autorskiej audycji Radio Maria[41]. Album Jezus Maria Peszek promowała długa trasa koncertowa, w ramach której Peszek, poza Polską, występowała w Irlandii, Anglii i Czechach. W lutym 2014 wydała koncertowy album JEZUS is aLIVE, a 4 października 2015 roku zagrała ostatni koncert promujący album Jezus Maria Peszek[42].
Od 2016: Karabin i Ave Maria
Jej kolejny album, zatytułowany Karabin, ukazał się 26 lutego 2016 nakładem wytwórni Warner Music Poland[43]. Płytę poprzedził singel „Polska A B C i D”, który cieszył się popularnością i został jej pierwszym numerem 1 na Liście przebojów Trójki. W tym samym roku nakręcono też teledyski „Samotny tata”, z gościnnym udziałem Eryka Lubosa, oraz „Ej Maria”, sfilmowany w Kijowie. Płyta Karabin spotkała się z mieszanym odbiorem krytyków[44][45], choć szybko uzyskała status złotej[46]. Trasa koncertowa promująca krążek ponownie objęła występy w Polsce i za granicą. W 2017 roku wydała singel „Ophelia” promujący spektakl Hamlet w reżyserii jej brata Błażeja Peszka, wystawiany w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. W 2019 pojawiła się gościnnie w tytułowym utworze z płyty Całkiem nowy człowiek Pata Jacoba[47]. Na początku 2020 roku wyruszyła w trasę koncertową Sorry Polsko Super Tour.
Premiera piątej studyjnej płyty Marii Peszek, zatytułowanej Ave Maria, odbyła się 10 września 2021. Pierwszym singlem zostało nagranie „Virunga”, dedykowane polskiej społeczności LGBT, a jako następne single wydano utwór tytułowy i „J*bię to wszystko”. Tematycznie płyta poruszała m.in. takie tematy jak prawa kobiet i mniejszości seksualnych, a także molestowania seksualnego w Kościele katolickim w kolejnym singlu „Barbarka”. Płyta otrzymała głównie pozytywne recenzje i zadebiutowała na 1. miejscu listy OLiS.
Życie prywatne
Od 1993 pozostaje w nieformalnym związku z Edwardem[48]. Jest ateistką[49]. Wyraziła poparcie dla polityka Roberta Biedronia[50].
Dyskografia
Albumy studyjne
- Miasto mania (2005)
- Maria Awaria (2008)
- Jezus Maria Peszek (2012)
- Karabin (2016)
- Ave Maria (2021)
Aktorstwo
Role teatralne
- 1984: Wesele
- 1993: Córka strachu
- 1993: Palec boży
- 1993: Omdlały koń
- 1994: Zemsta
- 1994: Córka czasu
- 1995: Sanatorium pod Klepsydrą
- 1995: Pantesilea
- 1996: Don Juan
- 1996: Zabawa snem
- 1996: Godzina, w której nie wiedzieliśmy nic o sobie...
- 1997: Koniec pół świni
- 1997: Iwona, księżniczka Burgunda
- 1997: Noc listopadowa
- 1998: Antygona
- 1998: Ślub
- 1998: Bam
- 1998: Słowa boże
- 1999: Pies ogrodnika
- 1999: Bula bula
- 1999: Lalek
- 1999: Kubuś P.
- 1999: Akt orki
- 2000: Republika marzeń
- 2000: Numery
- 2000: Ogień w głowie
- 2000: Zbliżenie
- 2000: Dziesięć pięter
- 2000: Miłość na Madagaskarze
- 2001: Ożenek
- 2001: Pasożyty
- 2002: Amadeus
- 2002: KababaKai
- 2002: Muzyka ze słowami
- 2002: Sytuacje rodzinne
- 2002: La lointaine
- 2002: Dowcip
- 2002: Po deszczu
- 2003: Mewa
- 2003: Bal pod Orłem
- 2003: Martwa królewna
- 2004: Śmieci
- 2004: Prezent
- 2005: Zimne dziecko
- 2005: Sinobrody – nadzieja kobiet
- 2005: Miasto mania
- 2005: Spiewanna@alkestis.pl
- 2006: Trelemorele
- 2007: C-AKTIV. Wiersze señora Witkacego
Filmy
Seriale
Role dubbingowe
|
Nagrody
- 1996: Wyróżnienie na XIV Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi[51]
- 1999: II nagroda na XXXIX Kaliskich Spotkaniach Teatralnych za rolę Simoninii w sztuce Słowa boże[9]
- 1999: Nagroda Towarzystwa Przyjaciół Szczecina oraz nagroda promocyjna im. Kazimierza Krzanowskiego na XXXIV Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Małych Form „Kontrapunkt” za rolę Elżbiety Bam w sztuce Bam[9]
- 2000: Nagroda publiczności na XXI Przeglądzie Piosenki Aktorskiej za interpretację piosenki „Jestem wiatrem, jestem burzą”
- 2002: Wyróżnienie aktorskie na festiwalu Dwa Teatry za rolę Agafii Tichonownej w sztuce Ożenek
- 2004: Nagroda aktorska na festiwalu Dwa Teatry za rolę Rimmy w sztuce Martwa królewna
- 2006: Tytuł „Człowiek Roku” w plebiscycie Wdechy 2005 Gazety Co Jest Grane[52]
- 2006: Fenomen „Przekroju”[53]
- 2006: Fryderyk w kategorii „nowa twarz fonografii”
- 2009: Paszport „Polityki” w kategorii „muzyka popularna” za album Maria Awaria
- 2009: Fryderyk w kategorii „album muzyki alternatywnej” za album Maria Awaria
- 2009: Fryderyk w kategorii „autor roku”
- 2013: Tytuł „Kobiety Dekady” Glamour
Przypisy
- ↑ Na stronie internetowej ZAiKS (online.zaiks.org.pl) w wyszukiwarce utworów M. Peszek: ZAiKS- panel główny. [w:] online.zaiks.org.pl [on-line]. Stowarzyszenie Autorów ZAiKS. [dostęp 2016-11-26].
- ↑ IX Festiwal Góry Literatury, 2023
- ↑ a b ksok: 39. urodziny Marii Peszek. [w:] Grupa Onet.pl S.A. [on-line]. muzyka.onet.pl, 9 września 2012. [dostęp 2016-01-23].
- ↑ Płock. Peszek i Klinika Lalek na Rynku Sztuki. e-teatr.pl. [dostęp 2016-12-24].
- ↑ Aleksandra Dybiec: 'Bluźnierczy i antypolski'. Senator PiS o koncercie Marii Peszek. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. plock.wyborcza.pl, 2013-09-04. [dostęp 2016-12-24].
- ↑ Lista Schindlera (1993) – Pełna obsada - Filmweb. [w:] Filmweb [on-line]. filmweb.pl. [dostęp 2016-11-26].
- ↑ Maria Peszek – Życie i twórczość | Twórca | Culture.pl. [w:] Culture.pl [on-line]. culture.pl, 2002. [dostęp 2009-06-29]. (pol.).
- ↑ Kontrapunkt 2005. kontrapunkt.pl, 2005. [dostęp 2016-11-26]. (pol.).
- ↑ a b c d Maria Peszek, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2016-11-26].
- ↑ Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart. [w:] OLiS [on-line]. olis.onyx.pl, 2006-01-30. [dostęp 2009-06-29]. (pol.).
- ↑ łuk: Platynowa Mania. [w:] Gazeta.pl [on-line]. warszawa.wyborcza.pl, 2006-12-08. [dostęp 2016-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-01)]. (pol.).
- ↑ Nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2016-12-05]. (pol.).
- ↑ Laureaci 15. Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film 2006 – film.gildia.pl - film, newsy, recenzje. film.gildia.pl, 2006-10-10. [dostęp 2016-11-26]. (pol.).
- ↑ Kontrowersyjna płyta Marii Peszek. [w:] Onet.pl [on-line]. muzyka.onet.pl, 2008-09-13. [dostęp 2009-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (pol.).
- ↑ Maria Peszek potępiona!. [w:] interia.pl [on-line]. muzyka.interia.pl, 2008-09-25. [dostęp 2009-06-29]. (pol.).
- ↑ PG: Maria Peszek nie boi się reakcji ludzi. [w:] Onet.pl [on-line]. muzyka.onet.pl, 2008-09-24. [dostęp 2009-06-30].
- ↑ Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart. [w:] OLiS [on-line]. olis.onyx.pl, 2008-06-29. [dostęp 2009-06-29]. (pol.).
- ↑ Złota Maria Awaria. [w:] Agora SA [on-line]. infomuzyka.pl, 26 września 2008. [dostęp 2009-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 października 2008)].
- ↑ ZPAV :: Bestsellery i wyróżnienia - Wyróżnienia - Platynowe płyty CD - Archiwum. [w:] Związek Producentów Audio-Video [on-line]. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2009-09-15].
- ↑ Radio Maria, czyli autorska audycja Marysi Peszek. [w:] Agora SA [on-line]. infomuzyka.pl, 15 grudnia 2008. [dostęp 2009-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 lipca 2009)].
- ↑ Maria Peszek zwycięska. [w:] interia.pl [on-line]. muzyka.interia.pl, 2009-01-13. [dostęp 2011-11-15]. (pol.).
- ↑ Polka 2008. [w:] Wysokie Obcasy [on-line]. wysokieobcasy.pl, 2009-01-11. [dostęp 2009-09-15]. (pol.).
- ↑ Fryderyki 2009: triumf Marii Peszek, Czesława i Comy. [w:] Onet.pl [on-line]. muzyka.onet.pl, 2009-04-20. [dostęp 2009-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-23)]. (pol.).
- ↑ Paweł Kasa: Brutalna rzeczywistość sceny muzycznej. magazyntrendy.pl, 2011-03-30. [dostęp 2016-11-25]. (pol.).
- ↑ Pierwsi w Polsce – Nudografia – Baza z informacjami na temat rozbieranych scen polskich aktorek w filmie i teatrze TV. nudografia.pl. [dostęp 2010-05-28]. (pol.).
- ↑ Inteligo – Maria Peszek reklama 2010. youtube.com. [dostęp 2012-12-05]. (pol.).
- ↑ Maria Peszek – Znajdziesz mnie znowu. tuba.pl. [dostęp 2012-12-05]. (pol.).
- ↑ Sorry Polsko. Jacek Żakowski z Marią Peszek o Polsce i nowej płycie. Polityka, 25 września 2012. [dostęp 2012-10-17].
- ↑ Hanna Rydlewska: Depresja medialna Marii Peszek. Dlaczego znani i bogaci nie powinni cierpieć, a tym bardziej o cierpieniu mówić. [w:] NaTemat.pl [on-line]. natemat.pl, 2012-10-01. [dostęp 2016-11-26]. (pol.).
- ↑ Jacek Świąder: Maria Peszek, „Jezus Maria Peszek”. Culture.pl. [dostęp 2012-10-17].
- ↑ Jezus, Maria, Andrzej. Tygodnik Powszechny, 28 października 2012. [dostęp 2016-10-06].
- ↑ OLiS - sprzedaż w okresie 01.10.2012 – 07.10.2012. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-10-15]. (pol.).
- ↑ ZPAV: platynowe płyty. zpav.pl. [dostęp 2011-12-05]. (pol.).
- ↑ Anna Szymla: Jezus Maria Peszek - Maria Peszek - Coś podskórnego - Muzyka - WP.PL. muzyka.wp.pl. [dostęp 2012-10-15]. (pol.).
- ↑ Monika Matura: Maria Peszek - „Jezus Maria Peszek”. infomusic.pl. [dostęp 2012-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-19)]. (pol.).
- ↑ Bartosz Sadulski: Recenzja płyty: Maria Peszek – „Jezus Maria Peszek”. muzyka.onet.pl. [dostęp 2012-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-09)]. (pol.).
- ↑ Łukasz Mantiuk: Maria Peszek – Jezus Maria Peszek (2012) – recenzja Łukasza. allaboutmusic.pl. [dostęp 2012-10-24]. (pol.).
- ↑ Paulina Błaszkiewicz: Jezus Maria Peszek - nowosci.com.pl. nowosci.com.pl, 2013-11-17. [dostęp 2016-12-23]. (pol.).
- ↑ „Glamour” wybrał 10 „Kobiet Dekady” - zobaczcie!. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 2013-05-22. [dostęp 2013-05-27]. (pol.).
- ↑ Maria Peszek nie będzie jurorką w „The Voice Of Poland”. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 2013-07-02. [dostęp 2013-07-03]. (pol.).
- ↑ Tomasz Baliszewski: Audycja Marii Peszek zniknie z anteny Roxy FM. Artystka za mało komercyjna?. [w:] NaTemat.pl [on-line]. natemat.pl, 2013-12-24. [dostęp 2016-12-23]. (pol.).
- ↑ Maria Peszek - WCZORAJ W DĄBROWIE GÓRNICZEJ ZAGRALIŚMY.... facebook.com, 2015-10-05. [dostęp 2015-12-26].
- ↑ Maria Peszek: „Karabin” to pacyfistyczna płyta wyrażona militarnymi środkami. [w:] Codzienna Gazeta Muzyczna [on-line]. cgm.pl, 2016-01-23. [dostęp 2016-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-23)].
- ↑ Bartosz Sadulski: MARIA PESZEK – Karabin – Recenzja. [w:] Onet.pl [on-line]. muzyka.onet.pl, 7 marca 2016. [dostęp 2016-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 kwietnia 2016)].
- ↑ Piotr Bratkowski: Maria Peszek: „Karabin”. Recenzja Piotra Bratkowskiego - KULTURA - Newsweek.pl. [w:] Newsweek Polska [on-line]. newsweek.pl. [dostęp 2016-11-25].
- ↑ maria peszek (@mariapeszek_official) • Instagram photos and videos. instagram.com, 2016-04-02. [dostęp 2016-04-05].
- ↑ Maria Peszek i “Całkiem nowy człowiek”. muzotakt.pl, 10 sierpnia 2019. [dostęp 2021-08-13].
- ↑ Maria i mężczyźni. interia.pl, 2008-10-03. [dostęp 2021-09-23]. (pol.).
- ↑ Peszek: "Jak byłam mała, byłam bardzo religijna, teraz nie wierzę". YouTube, 2012-12-21. [dostęp 2021-10-26]. (pol.).
- ↑ InspirATorzy | Maria Peszek | 3 kwietnia 2017. YouTube, 2017-04-03. [dostęp 2021-09-19]. (pol.).
- ↑ XIV Festiwal Szkół Teatralnych | Festiwal Szkół Teatralnych. festiwalszkolteatralnych.pl. [dostęp 2016-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-20)]. (pol.).
- ↑ Wdechy 2005. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. wyborcza.pl, 2006-01-30. [dostęp 2016-11-26]. (pol.).
- ↑ Maria Peszek wśród laureatów „Fenomenu Przekroju 2005”. [w:] Filmweb [on-line]. filmweb.pl, 2006-02-02. [dostęp 2016-11-26]. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Maria Peszek – oficjalny kanał na YouTube
- Maria Peszek w bazie Discogs.com (ang.)
Kategorie:
- Absolwenci Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
- Absolwenci I Liceum Ogólnokształcącego im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie
- Aktorki związane z Wrocławiem
- Laureaci Fryderyków
- Laureaci Paszportu Polityki
- Ludzie urodzeni we Wrocławiu
- Polskie aktorki filmowe
- Polskie aktorki teatralne
- Polskie wokalistki popowe
- Polskie wokalistki rockowe
- Urodzeni w 1973
- Zdobywcy platynowych płyt