Przejdź do zawartości

Hymn: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zmiana jednego słowa z nie spiełniający na niespełniający
lit.
 
(Nie pokazano 41 wersji utworzonych przez 35 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Inne znaczenia|pieśni pochwalnej|[[Hymn (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
{{Inne znaczenia|pieśni pochwalnej|[[Hymn (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
'''Hymn''' (z greckiego ''hýmnos'' – ''pieśń pochwalna'') – uroczysta i podniosła [[Pieśń (gatunek literacki)|pieśń]] pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei{{r|WEO|OCM}}.
{{Dopracować|źródła=2015-08}}
'''Hymn''' (z greckiego ''hýmnos'' – ''pieśń pochwalna'') – uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei. W kręgu kultury europejskiej hymny znane były w basenie Morza Śródziemnego już w starożytności. Na stałe weszły do kanonów kulturowych wraz z rozwojem chrześcijaństwa, który uczynił swoim ten rodzaj literacki wzorując się na hebrajskim Starym Testamencie i judeochrześcijańskim Nowym Testamencie.


W kręgu kultury europejskiej hymny znane były w basenie Morza Śródziemnego już w starożytności{{r|WEO}}. Na stałe weszły do kanonów kulturowych wraz z rozwojem chrześcijaństwa, który uczynił swoim ten rodzaj literacki wzorując się na hebrajskim Starym Testamencie i judeochrześcijańskim Nowym Testamencie{{r|OCM}}.
W literaturze średniowiecznej miał charakter niemal wyłącznie religijny. Współcześnie utożsamiany z pieśnią patriotyczną.


W literaturze średniowiecznej hymn miał charakter niemal wyłącznie religijny. Istniały odmiany [[liturgia|liturgiczne]], śpiewane w czasie nabożeństw. Później pojawiły się rozbudowane hymny protestanckie (pierwszy skomponowany przez [[Marcin Luter|Marcina Lutra]]). Ponadto w Anglii w okresie renesansu powstał [[anthem]], czyli anglikański utwór chóralny{{r|WEO|OCM}}. Współcześnie utożsamiany jest zazwyczaj z pieśnią patriotyczną{{r|WEO}}.
Historia literatury zna hymny: państwowe, narodowe, wojskowe, religijne, koronacyjne, akademickie, a także szkolne. Niekiedy hymnem staje się utwór niespełniający ścisłych wymogów formalnych; wystarczy, że określona społeczność nada mu taką funkcję.


Istnieją hymny państwowe, narodowe, wojskowe, religijne, koronacyjne, akademickie itp. Niekiedy hymnem staje się utwór niespełniający ścisłych wymogów formalnych; wystarczy, że określona społeczność nada mu taką funkcję; przykładem może być [[hymn Europy]] – ''Oda do radości'' z ''IX Symfonii'' [[Ludwig van Beethoven|Beethovena]]{{r|WEO}}.
Ma swoją odmianę [[liturgia|liturgiczną]] śpiewaną w czasie nabożeństw. W szczególności rozbudowane hymny protestanckie (pierwszy skomponowany przez [[Marcin Luter|Marcina Lutra]]). Ponadto w Anglii w okresie renesansu powstał [[anthem (muzyka)|anthem]] czyli anglikański utwór chóralny.


W polskiej hymnice istnieją utwory będące pieśniami zarówno religijnymi, jak i patriotycznymi (np. ''[[Boże, coś Polskę]]'') lub równocześnie religijnymi i żołnierskimi (np. ''[[Bogurodzica (pieśń)|Bogurodzica]]''). Pierwszym polskim królewskim hymnem była pieśń ''[[Gaude Mater Polonia]]'' [[Wincenty z Kielczy|Wincentego z Kielc]]{{r|WEO}}. Innym znanym polskim hymnem jest ''[[Hymn do miłości Ojczyzny]]'' autorstwa [[Ignacy Krasicki|Ignacego Krasickiego]] oraz ''Czego chcesz od nas, Panie?'' [[Jan Kochanowski|Jana Kochanowskiego]].
Znanym polskim hymnem jest ''[[Hymn do miłości Ojczyzny]]'' stworzony przez Ignacego Krasickiego, oraz Jana Kochanowskiego "Czego chcesz od nas, Panie?"


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
{{wikisource-cat|hymny}}
{{Wikiźródła kat|hymny}}
{{wikisłownik|hymn}}
{{wikisłownik|hymn}}
* [[Hymn państwowy]]
* [[hymn harcerski]]
* [[Polskie pieśni hymniczne]]
* [[hymn państwowy]]
* [[Hymn harcerski]]
* [[hymn spółdzielców]]
* [[Hymn górniczy]]
* [[polskie pieśni hymniczne]]
* [[Hymn spółdzielców]]
* [[Hymn Europy]]


== Przypisy ==
[[Kategoria:Hymny|*]]
<references>
<ref name="WEO">{{Cytuj |tytuł = Wielka Encyklopedia Oxford |redaktor = Hilary McGlynn |wolumin = 8 |wydawca = Oxford Educational |data = 2008 |s = 10 |isbn = 9788325201876 |język = pl}}</ref>
<ref name="OCM">{{Cytuj |tytuł = The Oxford Companion to Music |redaktor = Alison Latham |wydawca = Oxford University Press |data = 2011 |data dostępu = 2021-06-01 |isbn = 9780199579037 |doi = 10.1093/acref/9780199579037.001.0001 |język = en |autor r = Peter Wilton |rozdział = hymn}}</ref>
</references>

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Hymny| ]]
[[Kategoria:Gatunki literackie]]
[[Kategoria:Gatunki literackie]]
[[Kategoria:Muzyka religijna]]
[[Kategoria:Pieśni (formy muzyczne)]]

Aktualna wersja na dzień 16:01, 29 paź 2024

Hymn (z greckiego hýmnospieśń pochwalna) – uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei[1][2].

W kręgu kultury europejskiej hymny znane były w basenie Morza Śródziemnego już w starożytności[1]. Na stałe weszły do kanonów kulturowych wraz z rozwojem chrześcijaństwa, który uczynił swoim ten rodzaj literacki wzorując się na hebrajskim Starym Testamencie i judeochrześcijańskim Nowym Testamencie[2].

W literaturze średniowiecznej hymn miał charakter niemal wyłącznie religijny. Istniały odmiany liturgiczne, śpiewane w czasie nabożeństw. Później pojawiły się rozbudowane hymny protestanckie (pierwszy skomponowany przez Marcina Lutra). Ponadto w Anglii w okresie renesansu powstał anthem, czyli anglikański utwór chóralny[1][2]. Współcześnie utożsamiany jest zazwyczaj z pieśnią patriotyczną[1].

Istnieją hymny państwowe, narodowe, wojskowe, religijne, koronacyjne, akademickie itp. Niekiedy hymnem staje się utwór niespełniający ścisłych wymogów formalnych; wystarczy, że określona społeczność nada mu taką funkcję; przykładem może być hymn EuropyOda do radości z IX Symfonii Beethovena[1].

W polskiej hymnice istnieją utwory będące pieśniami zarówno religijnymi, jak i patriotycznymi (np. Boże, coś Polskę) lub równocześnie religijnymi i żołnierskimi (np. Bogurodzica). Pierwszym polskim królewskim hymnem była pieśń Gaude Mater Polonia Wincentego z Kielc[1]. Innym znanym polskim hymnem jest Hymn do miłości Ojczyzny autorstwa Ignacego Krasickiego oraz Czego chcesz od nas, Panie? Jana Kochanowskiego.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Hilary McGlynn (red.), Wielka Encyklopedia Oxford, t. 8, Oxford Educational, 2008, s. 10, ISBN 978-83-252-0187-6 (pol.).
  2. a b c Peter Wilton, hymn, [w:] Alison Latham (red.), The Oxford Companion to Music, Oxford University Press, 2011, DOI10.1093/acref/9780199579037.001.0001, ISBN 978-0-19-957903-7 [dostęp 2021-06-01] (ang.).