Lel i Polel: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
mer. |
WP:SK, ilustracja |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Fischerinsel|thumb|Kopia bliźniaczego posągu z wyspy Fischerinsel]] |
|||
'''Lel''' i '''Polel''' – rzekome postacie z [[mitologia słowiańska|mitologii słowiańskiej]], być może bóstwa. Wzmiankowani przez [[Maciej Miechowita|Macieja Miechowitę]] i uważani przez niego za synów bogini [[Łada (bóstwo)|Łady]] oraz słowiańskich odpowiedników [[Kastor i Polluks|Kastora i Polluksa]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Strzelczyk| imię = Jerzy| autor link = Jerzy Strzelczyk| tytuł = Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian| wydawca = Rebis| miejsce = Poznań| rok = 2007| strony = 113| isbn = 978-83-7301-973-7}}</ref>. Ich istnienie w systemie wierzeń słowiańskich nie jest potwierdzone, a funkcja i powiązania rodzinne wątpliwe. |
'''Lel''' i '''Polel''' – rzekome postacie z [[mitologia słowiańska|mitologii słowiańskiej]], być może bóstwa. Wzmiankowani przez [[Maciej Miechowita|Macieja Miechowitę]] i uważani przez niego za synów bogini [[Łada (bóstwo)|Łady]] oraz słowiańskich odpowiedników [[Kastor i Polluks|Kastora i Polluksa]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Strzelczyk| imię = Jerzy| autor link = Jerzy Strzelczyk| tytuł = Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian| wydawca = Rebis| miejsce = Poznań| rok = 2007| strony = 113| isbn = 978-83-7301-973-7}}</ref>. Ich istnienie w systemie wierzeń słowiańskich nie jest potwierdzone, a funkcja i powiązania rodzinne wątpliwe. |
||
Nazwa ''Lelij'' zachowała się w ruskich pieśniach ludowych. Stąd może ich imiona zinterpretowano jako zwyczajny "pijacki bełkot" (patrz: [[Lelum Polelum]]; zresztą odwrotna interpretacja jest też możliwa). |
Nazwa ''Lelij'' zachowała się w ruskich pieśniach ludowych. Stąd może ich imiona zinterpretowano jako zwyczajny "pijacki bełkot" (patrz: [[Lelum Polelum]]; zresztą odwrotna interpretacja jest też możliwa). |
||
Aleksander Brückner podaje, że w [[XVI]] i [[XVII]] wieku używano określeń ''leli-poleli, lele'' wobec ludzi chwiejnych, próżniaków, słabeuszy, nadmieniając, że postacie te zmyślone zostały przez Miechowitę<ref>{{cytuj książkę| nazwisko= Brückner| imię= Aleksander| autor link= Aleksander Brückner| tytuł= Słownik etymologiczny języka polskiego| wydawca= [[Wiedza Powszechna]]| data = 1970| strony = 274}}</ref>. |
Aleksander Brückner podaje, że w [[XVI wiek|XVI]] i [[XVII wiek|XVII]] wieku używano określeń ''leli-poleli, lele'' wobec ludzi chwiejnych, próżniaków, słabeuszy, nadmieniając, że postacie te zmyślone zostały przez Miechowitę<ref>{{cytuj książkę| nazwisko= Brückner| imię= Aleksander| autor link= Aleksander Brückner| tytuł= Słownik etymologiczny języka polskiego| wydawca= [[Wiedza Powszechna]]| data = 1970| strony = 274}}</ref>. |
||
Historycy dopatrują się również w nich imion diabłów, biesów, ale ta hipoteza jest najmniej prawdopodobna. |
Historycy dopatrują się również w nich imion diabłów, biesów, ale ta hipoteza jest najmniej prawdopodobna. |
Wersja z 12:13, 9 lut 2012
Lel i Polel – rzekome postacie z mitologii słowiańskiej, być może bóstwa. Wzmiankowani przez Macieja Miechowitę i uważani przez niego za synów bogini Łady oraz słowiańskich odpowiedników Kastora i Polluksa[1]. Ich istnienie w systemie wierzeń słowiańskich nie jest potwierdzone, a funkcja i powiązania rodzinne wątpliwe.
Nazwa Lelij zachowała się w ruskich pieśniach ludowych. Stąd może ich imiona zinterpretowano jako zwyczajny "pijacki bełkot" (patrz: Lelum Polelum; zresztą odwrotna interpretacja jest też możliwa).
Aleksander Brückner podaje, że w XVI i XVII wieku używano określeń leli-poleli, lele wobec ludzi chwiejnych, próżniaków, słabeuszy, nadmieniając, że postacie te zmyślone zostały przez Miechowitę[2].
Historycy dopatrują się również w nich imion diabłów, biesów, ale ta hipoteza jest najmniej prawdopodobna.
Jako dowód na istnienie kultu Lela i Polela wskazuje się odkryty w 1969 na wyspie Fischerinsel na Tollensesee w Meklemburgii słowiański posąg kultowy przedstawiający dwie zrośnięte głowami i tułowiami męskie postaci. Wskazuje się także na przypuszczalny związek etymologiczny z gwarowym rosyjskim lelek, oznaczającym zdrowego, silnego młodzieńca[3].
- ↑ Jerzy Strzelczyk: Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Rebis, 2007, s. 113. ISBN 978-83-7301-973-7.
- ↑ Aleksander Brückner: Słownik etymologiczny języka polskiego. Wiedza Powszechna, 1970, s. 274.
- ↑ Andrzej Kempiński: Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich. Warszawa: Iskry, 2001, s. 255. ISBN 83-207-1629-2.
Bibliografia
- Aleksander Gieysztor: Mitologia Słowian. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2006. ISBN 83-235-0234-X.