Nerw podjęzykowy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Michał Ski (dyskusja | edycje) m ort. |
|||
Linia 4: | Linia 4: | ||
== Anatomia == |
== Anatomia == |
||
{{dopracować|sekcja|źródła=2017-06}} |
{{dopracować|sekcja|źródła=2017-06}} |
||
Komórki korzeniowe nerwu XII tworzą jądro początkowe nerwu podjęzykowego (''nucleus nervi hypoglossi'') w [[rdzeń przedłużony|rdzeniu przedłużonym]]. Biegnąc między oliwką (''oliva'') a piramidą wychodzi na powierzchnię [[rdzeń przedłużony|rdzenia przedłużonego]] w jego bruździe bocznej przedniej (''sulcus lateralis anterior'') kilkunastoma |
Komórki korzeniowe nerwu XII tworzą jądro początkowe nerwu podjęzykowego (''nucleus nervi hypoglossi'') w [[rdzeń przedłużony|rdzeniu przedłużonym]]. Biegnąc między oliwką (''oliva'') a piramidą wychodzi na powierzchnię [[rdzeń przedłużony|rdzenia przedłużonego]] w jego bruździe bocznej przedniej (''sulcus lateralis anterior'') kilkunastoma nićmi korzeniowymi. Następnie pień nerwu opuszcza jamę czaszki przez kanał nerwu podjęzykowego (''canalis nervi hypoglossi'') w bocznej części [[kość potyliczna|kości potylicznej]], wewnątrz kanału oddaje wstecznie biegnącą gałąź oponową (''ramus meningeus nervi hypoglossi''). Wewnątrz swojego kanału nerw XII otoczony jest gęstym splotem żylnym (''rete nervi hypoglossi''). Nerw biegnie następnie w dół, do tyłu od [[nerw błędny|nerwu błędnego]] z którym łączą go liczne anastomozy. Jego torem biegnie gałąź górna [[pętla szyjna|pętli szyjnej]] (''radix superior ansae cervicalis''). Następnie przechodzi na powierzchnię boczną nerwu X i przebiega po przyśrodkowej powierzchni [[Mięsień rylcowo-językowy|mięśnia rylcowo-językowego]] (''musculus hyoglossus''). W dalszym przebiegu nerw XII zagina się do przodu tworząc łuk (''arcus nervi hypoglossi''), i dochodzi do [[Język (anatomia)|języka]] po zewnętrznej powierzchni mięśnia gnykowo-językowego. Na końcu swojego przebiegu rozpada się na drobne gałęzie językowe (''rami linguales nervi hypoglossi''). |
||
== Obszar unerwienia == |
== Obszar unerwienia == |
Wersja z 13:40, 15 lis 2017
Nerw podjęzykowy (łac. nervus hypoglossus) jest dwunastym nerwem czaszkowym, o charakterze ruchowym.
Anatomia
Komórki korzeniowe nerwu XII tworzą jądro początkowe nerwu podjęzykowego (nucleus nervi hypoglossi) w rdzeniu przedłużonym. Biegnąc między oliwką (oliva) a piramidą wychodzi na powierzchnię rdzenia przedłużonego w jego bruździe bocznej przedniej (sulcus lateralis anterior) kilkunastoma nićmi korzeniowymi. Następnie pień nerwu opuszcza jamę czaszki przez kanał nerwu podjęzykowego (canalis nervi hypoglossi) w bocznej części kości potylicznej, wewnątrz kanału oddaje wstecznie biegnącą gałąź oponową (ramus meningeus nervi hypoglossi). Wewnątrz swojego kanału nerw XII otoczony jest gęstym splotem żylnym (rete nervi hypoglossi). Nerw biegnie następnie w dół, do tyłu od nerwu błędnego z którym łączą go liczne anastomozy. Jego torem biegnie gałąź górna pętli szyjnej (radix superior ansae cervicalis). Następnie przechodzi na powierzchnię boczną nerwu X i przebiega po przyśrodkowej powierzchni mięśnia rylcowo-językowego (musculus hyoglossus). W dalszym przebiegu nerw XII zagina się do przodu tworząc łuk (arcus nervi hypoglossi), i dochodzi do języka po zewnętrznej powierzchni mięśnia gnykowo-językowego. Na końcu swojego przebiegu rozpada się na drobne gałęzie językowe (rami linguales nervi hypoglossi).
Obszar unerwienia
Nerw XII prowadzi włókna ruchowe do wszystkich mięśni języka, poza mięśniem podniebienno-językowym. Włókna czuciowe zawarte w gałęzi oponowej unerwiające oponę twardą tylnego dołu czaszki pochodzą z nerwu językowego.
Patologia
Porażenie nerwu podjęzykowego jednostronne powoduje, że wysunięty język zbacza na stronę chorą (wiąże się to z przewagą mięśnia bródkowo-językowego). Obustronne porażenie nerwu XII powoduje całkowite porażenie języka (glossoplegia), utrudniające w bardzo dużym stopniu mowę, przełykanie i żucie.
Bibliografia
- Adam Krechowiecki, Florian Czerwiński: Zarys anatomii człowieka. Szczecin: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004. ISBN 83-200-3362-4.
- Janina Sokołowska-Pituchowa (red.) Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. VII. PZWL 2005 ISBN 83-200-3185-0.