Przejdź do zawartości

Język kirgiski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit.
m Wycofano edycje użytkownika 2A01:11DF:40F:3F00:9DBD:A93F:EE96:4E62 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 83.20.229.15.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 23: Linia 23:
'''Język kirgiski''' ({{#invoke:Lang|skrót|ky}} {{k|ky|кыргыз тили}}<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Юдахин (red.) | imię = К. К. | tytuł = Орусча-кыргызча сөздүк/Русско-киргизский словарь | wydawca = Академия Наук Киргизской ССР | miejsce = Москва | data = 1957 | strony = 280 | język = ru}}</ref>, قىرعىزچا, قىرعىز تىلى) – [[język (mowa)|język]] należący do rodziny [[Języki tureckie|języków tureckich]]. Wraz z [[Język rosyjski|rosyjskim]] stanowi [[język urzędowy]] [[Kirgistan]]u. Porozumiewa się nim ok. 3 mln<ref name=autonazwa1 /> ludzi, głównie [[Kirgizi|Kirgizów]] w swoim kraju, ale też w [[Afganistan]]ie, [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]], [[Kazachstan]]ie, [[Tadżykistan]]ie, [[Turcja|Turcji]] i [[Uzbekistan]]ie.
'''Język kirgiski''' ({{#invoke:Lang|skrót|ky}} {{k|ky|кыргыз тили}}<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Юдахин (red.) | imię = К. К. | tytuł = Орусча-кыргызча сөздүк/Русско-киргизский словарь | wydawca = Академия Наук Киргизской ССР | miejsce = Москва | data = 1957 | strony = 280 | język = ru}}</ref>, قىرعىزچا, قىرعىز تىلى) – [[język (mowa)|język]] należący do rodziny [[Języki tureckie|języków tureckich]]. Wraz z [[Język rosyjski|rosyjskim]] stanowi [[język urzędowy]] [[Kirgistan]]u. Porozumiewa się nim ok. 3 mln<ref name=autonazwa1 /> ludzi, głównie [[Kirgizi|Kirgizów]] w swoim kraju, ale też w [[Afganistan]]ie, [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]], [[Kazachstan]]ie, [[Tadżykistan]]ie, [[Turcja|Turcji]] i [[Uzbekistan]]ie.


Za [[alfabet]] służy językowi kirgiskiemu [[cyrylica]] rozbudowana o 3 dodatkowe litery: <font face="Arial Unicode MS">Ңң, Үү, Өө.</font> Język kirgiski był zapisywany alfabetem łacińskim między 1928 a 1940 r. Od odzyskania niepodległości w 1991 r. wśród niektórych kirgiskich polityków istniał pomysł, by przywrócić język kirgiski do zapisywania łaciną, ale do tej pory nie wszedł on w życie.
Za [[alfabet]] służy językowi kirgiskiemu [[cyrylica]] rozbudowana o 3 dodatkowe litery: <font face="Arial Unicode MS">Ңң, Үү, Өө.</font> Język kirgiski był zapisywany alfabetem łacińskim między 1928 a 1940 r. Od odzyskania niepodległości w 1991 r. wśród niektórych kirgiskich polityków istniał pomysł, by przywrócić język kirgiski do zapisywania łacinką, ale do tej pory nie wszedł on w życie.


Pierwszy artykuł Deklaracji Praw Człowieka w języku kirgiskim<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Documents/UDHR_Translations/kdo.pdf | tytuł = Адам Укуктарынын Жалпы Декларациясы | opublikowany = ohchr.org | język = ky | data dostępu = 2015-07-18}}</ref>:
Pierwszy artykuł Deklaracji Praw Człowieka w języku kirgiskim<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Documents/UDHR_Translations/kdo.pdf | tytuł = Адам Укуктарынын Жалпы Декларациясы | opublikowany = ohchr.org | język = ky | data dostępu = 2015-07-18}}</ref>:

Wersja z 00:36, 12 gru 2020

Кыргыз тили
Obszar

Kirgistan, Federacja Rosyjska, Afganistan, Kazachstan, Tadżykistan i inne

Liczba mówiących

ok. 3 miliony[1]

Pismo/alfabet

zmodyfikowana cyrylica

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowy Kirgistan
Ethnologue 1 narodowy
Kody języka
ISO 639-1 ky
ISO 639-2 kir
ISO 639-3 kir
IETF ky
Glottolog kirg1245
Ethnologue kir
WALS kgz
SIL KIR
Występowanie
Ilustracja
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku kirgiskim
Słownik języka kirgiskiego
w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język kirgiski (kirg. кыргыз тили[2], قىرعىزچا, قىرعىز تىلى) – język należący do rodziny języków tureckich. Wraz z rosyjskim stanowi język urzędowy Kirgistanu. Porozumiewa się nim ok. 3 mln[1] ludzi, głównie Kirgizów w swoim kraju, ale też w Afganistanie, Chinach, Kazachstanie, Tadżykistanie, Turcji i Uzbekistanie.

Za alfabet służy językowi kirgiskiemu cyrylica rozbudowana o 3 dodatkowe litery: Ңң, Үү, Өө. Język kirgiski był zapisywany alfabetem łacińskim między 1928 a 1940 r. Od odzyskania niepodległości w 1991 r. wśród niektórych kirgiskich polityków istniał pomysł, by przywrócić język kirgiski do zapisywania łacinką, ale do tej pory nie wszedł on w życie.

Pierwszy artykuł Deklaracji Praw Człowieka w języku kirgiskim[3]:

„Бардык адамдар өз беделинде жана укуктарында эркин жана тең укуктуу болуп жаралат. Алардын аң-сезими менен абийири бар жана бири-бирине бир туугандык мамиле кылууга тийиш”.

Język kirgiski, choć zapisywany jest cyrylicą, dorobił się kilku adaptacji alfabetu łacińskiego.

Cyrilica ALA-LC BGN/PCGN ISO 9
а a a a
б b b b
в v v v
г g g g
д d d d
е e e e
ё ë yo ë
ж zh j ž
з z z z
и i i i
й ĭ y j
к k k k
л l l l
м m m m
н n n n
ң ng͡ ng
о o o o
ө ȯ ö ô
п p p p
р r r r
с s s s
т t t t
у u u u
ү ü ù
ф f f f
х kh kh h
ц ts͡ ts c
ч ch ch č
ш sh sh š
щ shch shch ŝ
ъ "
ы y y y
ь '
э ė e è
ю iu͡ yu û
я ia͡ ya â

Poza tymi systemami transliteracji tradycyjnie używany jest również inny, stosowany np. na znakach drogowych w Kirgistanie. Przykładowo wyraz „Чок” można zapisać jako „Czoc”.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Ethnologue report for language code: kir
  2. К. К. Юдахин (red.): Орусча-кыргызча сөздүк/Русско-киргизский словарь. Москва: Академия Наук Киргизской ССР, 1957, s. 280. (ros.).
  3. Адам Укуктарынын Жалпы Декларациясы. ohchr.org. [dostęp 2015-07-18]. (kirg.).

Linki zewnętrzne