Koltan
Koltan (coltan) - minerał, mieszanina kolumbitu i tantalitu, rud tantalu.
Właściwości
- Wzór chemiczny: Fe2+Nb2 O 6 - ferrocolumbit; Fe2+Ta2 O6 - ferrotantalit; Mn2+Ta2 O6 - manganotantalit
- Układ krystalograficzny: *
- Twardość: *
- Gęstość: *
- Rysa: brązowa
- Barwa: czarna, brązowa
- Przełam: *
- Połysk: metaliczny
Występowanie
Miejsca występowania w: Australii, Brazylii, Kanadzie, Nigerii, Rwandzie, Ugandzie i Burundi,
- Demokratycznej Republice Konga, gdzie znajduje się ok. 70% światowych zasobów tego minerału.
Zastosowanie
- w elektronice – wykorzystuje się tantal do produkcji kondensatorów i innych nowoczesnych części elektronicznych.
- ma znaczenie strategiczne,
ze względu na bardzo wysoką temperaturę topnienia tantalu stosowany jest on do produkcji pancerzy czołgowych i powlekania statków kosmicznych.
Koltan w Kongo
Ze względu na wojnę domową w Demokratycznej Republice Konga i łamanie praw człowieka pozyskiwane koltanu i innych rud tantalu w rejonie konfliktu zostało zakazane przez ONZ. Według raportu Panelu Ekspertów ONZ (S/2002/1146 z października 2002), kraje bezpośrednio zamieszane w konflikt i nielegalny obrót tym surowcem to oprócz pozostającego w stanie wojny domowej i okupacji przez obce armie Demokratycznej Republice Konga: Burundi, Republika Środkowej Afryki, Kenia, Mozambik, Republika Kongo, Republika Południowej Afryki, Rwanda, Tanzania, Uganda i Zambia. Liczbę ofiar konfliktu szacuje się na 2-3 mln ludzi w ciągu ostatnich kilku lat oraz co najmniej drugie tyle uchodźców i osób wygnanych z miejsca zamieszkania, by umożliwić odkrywkowe wydobycie rud tantalu.
Jak podaje raport ONZ (S/2002/1164) wydobyciem w Demokratycznej Republice Konga rud tantalu zajmuje się firma Eagle Wingsn Resources International, która wydobywa koltan w Bukavu. Jest to firma-córka amerykańskiej kompanii Trinitech International Inc z Ohio. Firma ta kierowana jest z Rwandy, i ma ona swoje biura w Rwandie, Burundi i Demokratycznej Republice Konga. W firmie Eagle Wings zaopatrują się np. amerykańska firma-matka, kazachski przemysł energetyczny oraz niemiecki koncern, H.C. Starck (należący do Bayer AG). Jednocześnie H.C. Starck wypiera się nielegalnego importu. Raport ONZ (S/2002/1164) tak relacjonuje tę kwestię: "W oświadczeniu prasowym z 24 maja 2002 roku, H.C. Starck ponownie stwierdziła, że od sierpnia 2001 nie nabywała surowca pochodzącego z Afryki centralnej. Panel jest w posiadaniu dokumentów, które przeczą tym zapewnieniom. W tym samym oświadczeniu H.C. Starck twierdziła, że jej koltan pochodzi od drobnych dostawców, a nie od grup partyzanckich. W rzeczywistości nie ma koltanu ze wschodu Demokratycznej Republiki Konga, którego wydobycie nie wspierałoby grup partyzanckich lub grup obcych wojsk."
Światowe zapotrzebowanie na ten surowiec stale rośnie, m.in. dzięki dynamicznie rozrastającym się rynkiem urządzeń elektronicznych w tym telefonii komórkowej. Z powodu ograniczonego wydobycia w ciągu ostatnich kilku lat ceny tantalu wzrosły dziesięciokrotnie.
1kg koltanu kosztuje w Europie ok. 400$ a w rejonie, w którym są kopalnie koltanu 3$ za kg.