Kalokagatia
Kalokagatia (stgr. καλοκἀγαθία kalokagathia, od καλὸς κἀγαθός kalos kagathos – dosł. "piękny i dobry") - Właściwa forma kalokagathia. Greckie pojęcie oznaczające połączenie dobra z pięknem W tym samym znaczeniu. lecz jako κаλος και αγαθος, lub κаλος καγαθος występowało w dziełach Homera, Solona, Tukidedesa. Było ono odzwierciedleniem szlachetnego i etycznego postępowania. Jako pierwszy znany z imienia użył tego pojęcia Ksenofont. Pierwszym filozofem, który w swej refleksji dotyczącej paidei i etyki był Arystoteles. Według niego oznaczała ona życie cnotliwe, a nawet najwyższą z cnót (podobieństwo do teorii Platona), którą osiąga się po zdobyciu wcześniejszych, niższych w hierarchii przymiotów- staje się więc ona umiejętnością czynienia dobra dla niego samego. Skierowuje ona ku refleksji, i kontemplacji Bytu Najwyższego i podporządkowywuje wszystkie inne dziedziny życia temu aktowi. Ma ona również wymiar kulturowy, społeczny i polityczny. Kalokagathi poświęcona jest ostania część Etyki edudemejskiej Stagiryty (1248 b – 1249 b).
Dla Greków wartości piękna i dobra były nierozerwalnie ze sobą złączone (por. Platon). Również w chrześcijaństwie piękno jest cechą dobra, choć w innym sensie. Od czasów nowożytnych dobro i piękno uważa się za odrębne wartości, czego rezultatem jest rozdzielenie etyki i estetyki. Istotna część osiągania najwyższego dostępnego człowiekowi dobra, czyli szczęścia.
Bibliografia
- W. Jaeger, Paideia. Formowanie człowieka greckiego, Fundacja Altheia, Warszawa 2001
- W. Jaeger, Wczesne chrześcijaństwo i grecka Paideia Homini, 2002
- I. Marrou, ]] Historia wychowania w starożytności. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1969