Przejdź do zawartości

Teresa Lipowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Damian Saletra (dyskusja | edycje) o 13:59, 26 gru 2022. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 8 sty 2023, była oparta na tej wersji.
Teresa Lipowska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 lipca 1937
Warszawa

Zawód

aktorka

Współmałżonek

1) Aleksander Lipowski
(rozwód)
2) Tomasz Zaliwski
(1963−2006; jego śmierć)

Lata aktywności

od 1950

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Teresa Lipowska
8 lutego 2020
Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy.

Teresa Maria Lipowska-Zaliwska z domu Wittczak (ur. 14 lipca 1937 w Warszawie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.

Życiorys

Jest najstarszą córką urzędników, Marii z domu Niegowskiej (1912-2005) i Eugeniusza Wittczaków[1][2]. Pierwsze lata życia spędziła w Warszawie, po wojnie zamieszkała z rodziną w Łodzi[3]. Wychowywała się z dwójką młodszego rodzeństwa, siostrą Elżbietą (1941–1990) i bratem Andrzejem (ur. 1945)[4].

W dzieciństwie rozpoczęła naukę gry na fortepianie[5], poza tym grała w przedstawieniach szkolnych i recytowała wiersze, a w wieku dziewięciu lat zadebiutowała na deskach teatru, grając królewnę-żabkę w spektaklu Za siedmioma górami wystawianym w Teatrze Lutnia w Łodzi[6]. Mając 13 lat, debiutowała na ekranie jako statystka w filmie Pierwszy start Leonarda Buczkowskiego[7].

W 1955 ukończyła średnią szkołę muzyczną w klasie fortepianu w Łodzi, dwa lata później ukończyła studia na Wydziale Aktorskim PWSFTviT w Łodzi[8].

W latach 60. zaczęła występować w Teatrze Telewizji[9], pracowała też w Teatrze Polskiego Radia[10]. W latach 1957–1975 występowała w warszawskim Teatrze Ludowym, następnie do 1985 – w Nowym)[11]. Grała też w Teatrze Współczesnym[12] i TM „Roma”[13]. W latach 1985–1992 była etatową aktorką Teatru Syrena w Warszawie[14], w którym kontynuowała pracę także po przejściu na emeryturę. Wiele lat była związana z kabaretem „Dudek”[15].

Od 2000 występuje jako Barbara Mostowiak, nestorka rodu w serialu TVP2 M jak miłość[16].

W 2007 obchodziła jubileusz 50 lat pracy zawodowej na scenie podczas benefisu w Teatrze Kwadrat w Warszawie[17] oraz została jedną z bohaterek książki Siła codzienności Marzanny Graff[18].

W 2010 została wyróżniona nagrodą Wielki Splendor przez Zespół Artystyczny Teatru Polskiego Radia[19].

W 2017 została uhonorowana Odznaką „Za Zasługi dla Miasta Łodzi”[20]. Również w 2017 premierę miała książka pt. „Nad rodzinnym albumem”, będąca wywiadem z aktorką przeprowadzonym przez Ilonę Łepkowską[21].

Życie prywatne

W 1957 poślubiła Aleksandra Lipowskiego[22], operatora filmowego, z którym rozwiodła się po trzech latach małżeństwa[23]. W grudniu 1963 wyszła za aktora Tomasza Zaliwskiego[24]; ślubu udzielił im ks. Jan Twardowski[25]. Byli małżeństwem aż do śmierci Zaliwskiego w 2006[23]. Ma z nim syna Marcina[26]. Mieszka na warszawskich Kabatach[27].

Filmografia

Filmy[28]

Rok Tytuł Rola Uwagi
1950 Pierwszy start junaczka obyczajowy, reżyseria: Leonard Buczkowski
1956 Szkice węglem pomocnica kucharki obyczajowy, reżyseria: Antoni Bohdziewicz
Nikodem Dyzma kobieta towarzysząca złodziejowi w restauracji komedia, reżyseria: Jan Rybkowski
1962 Spóźnieni przechodnie. Stary profesor dziewczyna na rowerze obyczajowy, reżyseria: Jerzy Antczak
1965 Piwo barmanka we współczesności krótkometrażowy, reżyseria: Stanisław Różewicz
Sam pośród miasta żona Pawła psychologiczny, reżyseria: Halina Bielińska
1966 Sublokator milicjantka Fredzia Kwaśniewska komedia, reżyseria: Janusz Majewski
1967 Skok kasjerka Anna Pielak sensacyjny, reżyseria: Kazimierz Kutz
1968 Wniebowstąpienie kobieta przed sklepem z wiadomością od Bukina wojenny, reżyseria: Jan Rybkowski
Hasło Korn por. Krystyna Kacperska szpiegowski, reżyseria: Waldemar Podgórski
1969 Rzeczpospolita babska sierżant Danuta Pawlak komedia, reżyseria: Hieronim Przybył
Nowy Barbara komedia, reżyseria: Jerzy Ziarnik
1970 Przystań Żeberkiewiczowa obyczajowy, reżyseria: Paweł Komorowski
1971 Złote Koło porucznik Elżbieta Zalewska sensacyjny, reżyseria: Stanisław Wohl
1972 Znak żona krótkometrażowy, reżyseria: Irena Kamieńska
1973 Profesor na drodze Helena Grzegorkowa komediodramat, reżyseria: Zbigniew Chmielewski
Bułeczka Szulcowa, matka Karola, sąsiadka Marczaków dla dzieci, reżyseria: Anna Sokołowska
1974 Linia Elżbieta Górczynowa obyczajowy, reżyseria: Kazimierz Kutz
Obrazki z życia. Dziewczyna i „Akwarius” matka Bożeny obyczajowy, reżyseria: Agnieszka Holland
1975 Noce i dnie Stacha Łuczakówna kostiumowy, psychologiczny, reżyseria: Jerzy Antczak
1978 Wśród nocnej ciszy Helena Wańkowa kryminał, reżyseria: Tadeusz Chmielewski
1979 Ty pójdziesz górą Maria Konopnicka biograficzny, reżyseria: Zygmunt Skonieczny
1980 Placówka Jagna obyczajowy, reżyseria: Zygmunt Skonieczny
Dziewczyna i chłopak ciocia Ola przygodowy, reżyseria: Stanisław Loth
Klucznik żona klucznika psychologiczny, reżyseria: Wojciech Marczewski
Ballada o Januszku Pola Karolakowa (sąsiadka Smoliwąsowej)[29] etiuda, reżyseria: Ryszard Zatorski, Tomasz Snopkiewicz
1981 Kto ty jesteś Halina, żona rencisty cykl filmowy, reżyseria: Ryszard Filipski
1983 Podróż nad morze dyrektorka pogotowia opiekuńczego film drogi, reżyseria: Ryszard Rydzewski
Marynia Bigielowa obyczajowy, reżyseria: Jan Rybkowski
Katastrofa w Gibraltarze Helena Sikorska wojenny, reżyseria: Bohdan Poręba
1984 Alabama matka Bożeny obyczajowy, reżyseria: Ryszard Rydzewski
Dłużnicy śmierci gość na weselu „Wertepa” dramat, reżyseria: Włodzimierz Gołaszewski
1986 A żyć trzeba dalej psychologiczny, reżyseria: Roman Wionczek
1987 Zakole pani Teresa obyczajowy, reżyseria: Włodzimierz Olszewski
1988 Przeprawa żona lubelskiego współpracownika Karola wojenny, reżyseria: Wiktor Turow
1989 Qui vivra verra… Maria Koszutska biograficzny, reżyseria: Lucyna Smolińska
1991 Kuchnia polska dyrektorka szkoły polityczny, reżyseria: Jacek Bromski
1993 Kraj świata kobieta w kolejce po paszport komedia, reżyseria: Maria Zmarz-Koczanowicz
1995 Tato Jadwiga Fornalczyk dramat, reżyseria: Maciej Ślesicki
1996 Pułkownik Bunkier matka dramat, reżyseria: Kujtim Çashku
1997 Sara sprzedawczyni sensacyjny, reżyseria: Maciej Ślesicki
Przystań matka Jana dramat, reżyseria: Jan Hryniak
2009 Królowa śniegu babcia dramat obyczajowy, reżyseria: Maciej Michalski
2016 Za niebieskimi drzwiami Cybulska dla dzieci, reżyseria: Mariusz Palej
Framed głos matki thriller, reżyseria: Piotr Śmigasiewicz

Seriale telewizyjne

Rok Tytuł Rola Reżyseria
1964 Barbara i Jan robotnica w zakładach im. Róży Luksemburg (odcinek: 1) Hieronim Przybył, Jerzy Ziarnik
1970 Przygody psa Cywila nauczycielka (odcinek: 7) Krzysztof Szmagier
1973 Wielka miłość Balzaka głos Olimpii Wojciech Solarz
1973 Stawiam na Tolka Banana kurator Turska (odcinki: 1, 5, 7) Stanisław Jędryka
1974 Polizeiruf 110 Drau Fischer (odcinek specjalny) Heinz H. Seibert
1975 Dyrektorzy siostra Szymanka (odcinek:4) Zbigniew Chmielewski
1976 Zezem żona właściciela nowego fiata Janusz Zaorski
1977 Noce i dnie Stacha Łuczakówna (odcinki: 4, 6) Jerzy Antczak
1977 Lalka Szperlingowa (odcinek: 1) Ryszard Ber
1977 Dziewczyna i chłopak ciocia Ola (odcinki: 2, 3, 5, 6) Stanisław Loth
1978 Ślad na ziemi Zofia Jasparska, żona Bolesława (odcinek: 5) Zbigniew Chmielewski
1978 Rodzina Połanieckich Bigielowa (1-2, 4-7) Jan Rybkowski
1980 Tylko Kaśka nauczycielka Piotrkowska (odcinki: 1–5) Włodzimierz Haupe
1983–1986 Blisko, coraz bliżej Teresa Pasternik-Wanota (odcinki: 6–8, 10–19) Zbigniew Chmielewski
1984 Pan na Żuławach Teosia Markowiczka Sylwester Szyszko
1987 Ballada o Januszku Pola Karolakowa, sąsiadka Smoliwąsowej (odcinki: 1–6, 8) Henryk Bielski
1990 W labiryncie pielęgniarka na oddziale doktora Kubiaka Paweł Karpiński
1991–1992 Kuchnia polska dyrektorka szkoły (odcinki: 1–3) Jacek Bromski
1993–1994 Zespół adwokacki Maria Malak (odcinki: 2–3, 9) Andrzej Kotkowski
1995 Dom pułkownikowa Poznańska (odcinek: 14) Jan Łomnicki
1996–1998 Matki, żony i kochanki Stefania Pawelec Juliusz Machulski, Ryszard Zatorski
1997 13 posterunek pani Lucynka, właścicielka psa Homera (odcinek: 5) Maciej Ślesicki
1999–2000 Klan mgr Helena Frączak (pracownica apteki „Pod Modrzewiem” należącej do E. Chojnickiej) różni
1998 Gosia i Małgosia matka Gosi Jerzy Gruza
2000-2001 Miasteczko przyjaciółka babci Oli Maciej Wojtyszko
2000, 2003 Miodowe lata Halska (odcinki: 52, 116) różni
od 2000 M jak miłość Barbara Mostowiak (od 1. odcinka) różni
2003 Baśnie i bajki polskie Czarownica, kruk (głos, odcinek: 3) Artur Wrotniewski
2009 Na dobre i na złe Jadwiga Białobrzeska (odcinek: 378) Grzegorz Lewandowski
2010 Duch w dom Krysia, koleżanka babci Oli (odcinek: 6) Maciej Dutkiewicz

Polski dubbing

Spis sporządzono na podstawie materiału źródłowego[28][30]:

Odznaczenia i nagrody

Odznaczenia
Nagrody
  • 2004: nagroda „Tele Ekran” przyznana przez czytelników pisma „Tele Tydzień” za rolę Barbary Mostowiak w M jak miłość[28]
  • 2017: nagroda „Platynowa Telekamera 2017”[33]

Przypisy

  1. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 20–21.
  2. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 55.
  3. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 27.
  4. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 24.
  5. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 28.
  6. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 30.
  7. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 184.
  8. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 72.
  9. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 170–171.
  10. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 169.
  11. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 76.
  12. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 155.
  13. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 157.
  14. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 160.
  15. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 217.
  16. ↑ Barbara Mostowiak - Teresa Lipowska. mjakmilosc.vod.tvp.pl. [dostęp 2021-01-28]. (pol.).
  17. ↑ Warszawa. Teresa Lipowska 50 lat na scenie – e-teatr.pl
  18. ↑ Anna Ziółkowska: Rozmowa z nową mieszkanką ziemi płońskiej - aktorką, pisarką, dziennikarką, autorką bajek i spektakl. plonszczak.pl, 2008-04-08. [dostęp 2021-01-28]. (pol.).
  19. ↑ Polskie Radio. Wielki Splendor – nagrody Teatru Polskiego Radia przyznane!. e-teatr.pl, 2010-12-06. [dostęp 2010-12-06].
  20. ↑ Anna Gronczewska Nagrody dla łodzian. Rada Miejska przyznała Nagrody Miasta Łodzi oraz Odznaki „Za Zasługi dla Miasta Łodzi”. Wśród wyróżnionych znaleźli się m.in. Teresa Lipowska i raper Adam Ostrowski O.S.T.R. „Dziennik Łódzki” nr 112 (24553) wtorek 16 maja 2017 s. 5
  21. ↑ Michał Kurdupski: „Nad rodzinnym albumem” - nowa książka Ilony Łepkowskiej (fragment). wirtualnemedia.pl, 2017-05-13. [dostęp 2021-01-28]. (pol.).
  22. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 82.
  23. ↑ a b Teresa Lipowska w programie Krzysztofa Ibisza Zrozumieć kobietę, Polska, 2012, odc. 5
  24. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 98.
  25. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 91.
  26. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 38.
  27. ↑ Łepkowska i Lipowska 2017 ↓, s. 116.
  28. ↑ a b c FilmPolski.pl – Teresa Lipowska. filmpolski.pl. [dostęp 2021-01-28]. (pol.).
  29. ↑ Ballada o Januszku (1987) – Pełna obsada – Filmweb. filmweb.pl. [dostęp 2016-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 sierpnia 2016)].
  30. ↑ Teresa Lipowska. sfp.org.pl. [dostęp 2021-01-28]. (pol.).
  31. ↑ 60-lecia Teatru Syrena w Warszawie. gazeta.pl, 2007-12-14. [dostęp 2012-12-16].
  32. ↑ Redakcja, Nagrody Miasta Łodzi oraz Odznaki „Za Zasługi dla Miasta Łodzi" [ZDJĘCIA] [online], Łódź Nasze Miasto, 15 maja 2017 [dostęp 2020-12-29] (pol.).
  33. ↑ Telekamery "Tele Tygodnia" 2017: oto zwycięzcy. kultura.onet.pl, 2017-01-30. [dostęp 2021-01-28]. (pol.).

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Teresa_Lipowska&oldid=69133898”