Totila

Obraz przedstawiający spotkanie Totila z św. Benedyktem

Totila, zwany również Totila Baudila, Nieśmiertelny (zm. 552) – król Ostrogotów w latach 541–552.

Na monetach bitych przez niego występuje pod imionami Badvila, Badua. Urodził się w Treviso, a na króla został wybrany przez Gotów z Pawii w 541. Zimą tego samego roku wojska bizantyńskie wyruszyły z Rawenny w celu odebrania Gotom terenów leżących na północ od Padu. Wiosną 542 Totila odniósł nad wojskami cesarskimi zwycięstwo w bitwie pod Faventia (Faenza). Po tym triumfie Totila na czele liczniejszej już armii oblegał Florencję. Oddziały Justyniana pozamykały się w twierdzach, Totila natomiast wypadem na południe zajął Brindisi i Cumae, a po oblężeniu także Neapol (543). W czasie podbijania południa półwyspu Apenińskiego, jak głosi Grzegorz Wielki w swoich dialogach, około roku 542 Totila spotkał się w Cassinum (Monte Casino) ze świętym Benedyktem, który przepowiedział mu rychły koniec jego panowania.

W następnym roku w Rawennie wylądował wódz Justyniana Belizariusz. Wojna toczyła się po myśli Gotów, którym udało się zająć miasta Asyż, Ascoli, Fermo i Osimo, co groziło przecięciem połączenia Rzymu z Rawenną. W grudniu 545 Totila rozpoczął oblężenie Rzymu, które zakończyło się wkroczeniem do miasta 17 grudnia 546. Silny sławą zdobywcy Rzymu i sojuszem z Frankami Teudeberta I wyruszył w kwietniu 547 ku Rawennie. Belizariusz wykorzystał osłabienie załogi pozostawionej w Rzymie i zdołał odbić Wieczne Miasto. Kiedy Belizariusza odwołano do Konstantynopola, Totila próbował dwukrotnie odzyskać Rzym i udało mu się to w styczniu 550. Zginął 12 czerwca 552 roku w bitwie pod Busta Gallorum, prowadząc ciężką jazdę Ostrogotów do ataku. Bitwa zakończyła się całkowitą klęską Gotów. Jego następcą został Teja, ostatni król Ostrogotów.

Totila według Popa Duklanina

Przedstawiony wyżej król ostrogocki, zdaje się być realnym, choć zniekształconym, podłożem postaci legendarnego władcy Gotów o tym samym imieniu u Popa Duklanina. Według kronikarza miał on być synem Swewlada I, bratem Brusa i Ostroila. Za radą najstarszego brata Brusa, wraz z Ostroilem podbił Panonię i "Teutonię". Po zwycięstwie nad chrześcijańskimi królami Dalmatyńczyków i Istrii, wojska obu braci rozdzieliły się. Totila udał się do Italii, zaś Ostroil do Ilirii.