Przejdź do zawartości

Emil Mentel

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez W2k2 (dyskusja | edycje) o 09:21, 30 lis 2023. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 30 lis 2023, była oparta na tej wersji.
Emil Mentel
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

26 października 1916
Czaniec

Data i miejsce śmierci

27 lutego 2019
Sacramento

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

wojna domowa w Ugandzie

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Krzyż Wojskowy (Wielka Brytania) Gwiazda Afryki (Wielka Brytania) Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania) Medal Obrony (Wielka Brytania)

Emil Mentel (ur. 26 października 1916 w Czańcu[1], zm. 27 lutego 2019 w Sacramento[2]) – generał brygady Wojska Polskiego, uczestnik drugiej wojny światowej, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Emanuela, leśniczego. Po śmierci ojca zamieszkał w Żywcu u jego siostry, pracownicy miejscowego browaru. Ukończył szkołę powszechną w Czańcu, a następnie gimnazjum w Bielsku. Od 21 września 1936 roku do 15 lipca 1937 roku był słuchaczem Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, a następnie jako tytularny kapral podchorąży odbył dwumiesięczną praktykę w 8 pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego[3]. Po zakończeniu służby wojskowej podjął studia na wydziale leśnym SGGW, które przerwał. W 1938 roku został przyjęty do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. W następnym roku został mianowany podporucznikiem w korpusie oficerów kawalerii[4].

W kampanii wrześniowej 1939 roku walczył jako dowódca plutonu w 3 szwadronie marszowym 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego[5]. Po kapitulacji przedarł się w rodzinne strony, gdzie ukrywał się w leśniczówce w Sopotni Małej. 1 kwietnia 1940 wyruszył na nartach na Węgry, chcąc przedostać się do Francji. Po dotarciu do Budapesztu, udał się przez Split do Syrii, gdzie wstąpił w szeregi Dywizjonu Strzelców Karpackich. Uczestniczył w bitwie o Tobruk, bitwie o Monte Cassino, walkach o Ankonę, Bolonię i Pesaro[6]. Kampanię włoską zakończył w stopniu majora[6]. Za okres ten otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, Military Cross i dwukrotnie Krzyż Walecznych. Pozostał w pułku do jego rozformowania w 1948.

Pracował w Szkocji jako zarządca farmy kończąc jednocześnie studia leśnicze. W 1951[1] wyjechał do Rodezji i podjął pracę na farmie. Wkrótce ożenił się z córką konsula RP w Rodezji Ewą Zientkiewicz i nabył własną farmę w pobliżu Umtali. Pełnił funkcję prezesa lokalnej polonii i oficera Obrony Cywilnej w trakcie wojny domowej w Rodezji[1].. Przeżył tragedię związaną ze śmiercią syna w 1973 r. oraz utratę farmy skonfiskowaną przez władze wraz z przejęciem rządów przez czarną większość w 1979 r.[7] Straciwszy majątek przeniósł się na południe, gdzie podjął pracę przy zakładaniu winnic. W tym czasie zmarła jego żona. W 1988 r. wyjechał do Sacramento i ożenił się z Marylą Drucką-Lubecką[6]. Zajął się hodowlą koni. Uczestniczy w licznych imprezach w Polsce[8][9]. Jest inicjatorem powstania tablicy poświęconej pamięci Pułku Ułanów Karpackich w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie[10]. Jego zapiski znajdują się w archiwum Hoover Institution[11] i żywieckim oddziale archiwum państwowego[12].

22 marca 2018 prezydent RP Andrzej Duda, na wniosek ministra obrony narodowej, mianował go na stopień generała brygady[13].

Ordery i odznaczenia

Publikacje

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Karola Skowrońska: Płk Emil S. MENTEL odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.. Fundacja na rzecz tradycji Jazdy Polskiej w Grudziądzu. [dostęp 2013-02-19]. (pol.).
  2. ↑ Zmarł gen. Emil Stefan Mentel – uczestnik walk o Tobruk i Monte Cassino. nowastrategia.org.pl. [dostęp 2019-03-05]. (pol.).
  3. ↑ Radomyski 1992 ↓, s. 75.
  4. ↑ Radomyski 1992 ↓, s. 103.
  5. ↑ Wojciechowski 1995 ↓, s. 47.
  6. ↑ a b c d Antoni Urbaniec: Życiorysy na Żywiecczyźnie pisane – Emil S. Mentel – Oficer Armii Andersa. [w:] Nad Sołą i Koszarawą nr 17 (96) [on-line]. Nad Sołą i Koszarawą, 2002-09-01. [dostęp 2013-02-19]. (pol.).
  7. ↑ Tomasz Lenczewski, Polacy na wojnie w Rodezji, w: „Historia do Rzeczy”, nr 4/2016, s. 47
  8. ↑ Jarosław Boryń: XIX Zjazd Kawalerzystów II RP. Fundacja na rzecz tradycji Jazdy Polskiej w Grudziądzu. [dostęp 2013-02-19]. (pol.).
  9. ↑ Biuro Prasowe M.G.: Grudziądz znów kawaleryjski. egrudziadz.pl. [dostęp 2013-02-19].
  10. ↑ Rafał Mierzejewski: Nigdy nie przegrali bitwy. Rzeczpospolita, 02-09-2012. [dostęp 2013-02-19]. (pol.).
  11. ↑ Emil S. Mentel papers, 1980-1993.. Uniwersytet Stanforda. [dostęp 2013-02-19]. (ang.).
  12. ↑ Co kryją nasze archiwa?. Gazeta Żywiecka, 2011-02-09. [dostęp 2013-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  13. ↑ M.P. z 2018 r. poz. 487.
  14. ↑ Klemens Rudnicki. „Wiadomości (tygodnik emigracyjny)”. 1097, s. 2, 1967. (pol.). 

Bibliografia

  • Stanisław Radomyski: Zarys historii Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu 1926-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-06-7.
  • Antoni Urbaniec: Biały kruk. [w:] Nad Sołą i Koszarawą - nr 9 (160) – rok VIII - 1 Maj 2005 [on-line]. Nad Sołą i Koszarawą, 2005-05-01. [dostęp 2013-02-19]. (pol.).
  • Jerzy Stanisław Wojciechowski: 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. T. 43. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 83-85621-76-8.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Emil_Mentel&oldid=71975109”