Hymn
Hymn (z greckiego hýmnos – pieśń pochwalna) – uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei[1][2].
W kręgu kultury europejskiej hymny znane były w basenie Morza Śródziemnego już w starożytności[1]. Na stałe weszły do kanonów kulturowych wraz z rozwojem chrześcijaństwa, który uczynił swoim ten rodzaj literacki wzorując się na hebrajskim Starym Testamencie i judeochrześcijańskim Nowym Testamencie[2].
W literaturze średniowiecznej hymn miał charakter niemal wyłącznie religijny. Istniały odmiany liturgiczne, śpiewane w czasie nabożeństw. Później pojawiły się rozbudowane są hymny protestanckie (pierwszy skomponowany przez Marcina Lutra). Ponadto w Anglii w okresie renesansu powstał anthem, czyli anglikański utwór chóralny[1][2]. Współcześnie utożsamiany jest zazwyczaj z pieśnią patriotyczną[1].
Istnieją hymny państwowe, narodowe, wojskowe, religijne, koronacyjne, akademickie itp. Niekiedy hymnem staje się utwór niespełniający ścisłych wymogów formalnych; wystarczy, że określona społeczność nada mu taką funkcję; przykładem może być hymn Europy – Oda do radości z IX Symfonii Beethovena[1].
W polskiej hymnice istnieją utwory będące pieśniami zarówno religijnymi, jak i patriotycznymi (np. Boże, coś Polskę) lub równocześnie religijnymi i żołnierskimi (np. Bogurodzica). Pierwszym polskim królewskim hymnem była pieśń Gaude Mater Polonia Wincentego z Kielc[1]. Innym znanym polskim hymnem jest Hymn do miłości Ojczyzny autorstwa Ignacego Krasickiego oraz Czego chcesz od nas, Panie? Jana Kochanowskiego.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f Hilary McGlynn (red.), Wielka Encyklopedia Oxford, t. 8, Oxford Educational, 2008, s. 10, ISBN 978-83-252-0187-6 (pol.).
- ↑ a b c Peter Wilton, hymn, [w:] Alison Latham (red.), The Oxford Companion to Music, Oxford University Press, 2011, DOI: 10.1093/acref/9780199579037.001.0001, ISBN 978-0-19-957903-7 [dostęp 2021-06-01] (ang.).