Kaplica św. Anny w Krakowie
nr rej. A-114 z dnia 17 maja 1968 r.[1] | |||||||||||
kaplica | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Adres |
ul. Helclów 2 | ||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||
Położenie na mapie Krakowa | |||||||||||
50°04′20,40″N 19°56′18,53″E/50,072333 19,938481 |
Kaplica św. Anny – zabytkowa, neorenesansowa kaplica rzymskokatolicka w Domu Pomocy Społecznej im. Helclów na Kleparzu w Krakowie przy ul. Helclów 2. Budynki DPS wraz z kaplicą w 1968 roku zostały wpisane do rejestru zabytków. Projekt opracował i budową kierował Tomasz Pryliński.
Historia
Anna Helclowa, która zmarła w kwietniu 1880 roku, w swoim testamencie pozostawiła większość posiadanego majątku na "Zakład publiczny dobroczynny w mieście Krakowie dla ubogich chrześcijan religii katolickiej"[2]. Miał on nosić imię Ludwika i Anny Helclów[2]. Projekt budynku opracował Tomasz Pryliński w stylu neorenesansowym. Kamień węgielny pod budynek położono w sierpniu 1886 roku[3]. Składa się on z budynku od frontu (od ul. Helclów) i dwóch prostopadłych do niego skrzydeł bocznych[4]. Pośrodku dziedzińca, pomiędzy skrzydłami, zbudowano kaplicę[4]. Została ona połączona z budynkiem głównym przejściem zarówno na parterze, jak i pierwszym piętrze[4]. Nad przejściem umieszczono dzwonnicę[4]. W momencie otwarcia (1890) kaplica miała ogrzewanie centralne (kaloryfery), podczas gdy pozostałe pomieszczenia były ogrzewane piecami kaflowymi, których paleniska umieszczono na korytarzach[4]. Cały budynek miał oświetlenie gazowe[4].
Konsekracja kaplicy
Poświęcenia budynku i konsekracji kaplicy dokonał biskup Albin Dunajewski w dniach 24-25 lipca 1890 roku[4]. W dniu 24 lipca biskup poświęcił dzwony kaplicy i budynek Zakładu[4]. 25 lipca miała miejsce konsekracja kaplicy. W uroczystości wzięli udział m.in.: kurator Zakładu Ludwik Szumańczowski, Jan Matejko, wiceprezydent Krakowa Józef Friedlein, Juliusz Kossak, Władysław Łuszczkiewicz[4]. W ołtarzu głównym umieszczono obraz przedstawiający św. Annę z Najświętszą Marią Panną autorstwa Józefa Unierzyskiego[4].
Przy kaplicy powstał Dom Zakonny Sióstr Miłosierdzia, które podjęły się opieki nad pensjonariuszami.
II wojna światowa i okres powojenny
Podczas II wojny światowej Dom przy ul. Helclów został częściowo zajęty przez niemieckich okupantów i zamieniony w więzienie, przez co kaplica popadła w ruinę. Nie polepszyła tego stanu rzeczy powojenna polityka władz komunistycznych i upaństwowienie zakładu. Kaplicę wyremontowano dopiero na początku lat 2000. Ponownego jej poświęcenia dokonał kard. Stanisław Dziwisz 10 marca 2008 r.[5]
Od początku swego istnienia do dziś kaplica św. Anny służy za miejsce modlitwy dla mieszkańców DPS-u przy ul. Helclów. Nabożeństwa są jednak otwarte m.in. dla rodzin pensjonariuszy, a także dla okolicznych mieszkańców.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ a b Kronika miejscowa i zagraniczna Czas 1880 nr 86 z 15 kwietnia s. 2
- ↑ Położenie kamienia węgielnego, Kuryer Lwowski (Lemberger Courier), 1886-08-27, Seite 5 [online], anno.onb.ac.at [dostęp 2018-09-05] (niem.).
- ↑ a b c d e f g h i j Otwarcie zakładu Helclów Czas 1890 nr 169 z 25 lipca s. 2
- ↑ Uroczyste otwarcie odrestaurowanej kaplicy w Domu Pomocy Społecznej im. Helclów