Przejdź do zawartości

Premier Ukrainy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast tego użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Premier Ukrainy
Прем'єр-міністр України
Ilustracja
Obecny Prezes Rady Ministrów Denys Szmyhal
Stanowisko
Państwo

 Ukraina

Data utworzenia

28 czerwca 1917

Pierwszy Premier

Wołodymyr Wynnyczenko

Długość kadencji

nie dłużej niż do końca kadencji Rady Najwyższej
(maksymalnie 5 lat)

Obecny Premier

Denys Szmyhal

Obecny od

4 marca 2020

Strona internetowa

Premier Ukrainy – szef rządu Ukrainy, przewodniczący obrad Rady Ministrów Ukrainy[1].

Od uzyskania przez Ukrainę niepodległości w 1991 roku funkcję premiera pełniło 18 osób. Obecnie urząd ten pełni Denys Szmyhal, który został zaprzysiężony 4 marca 2020[2].

Powołanie

Premier jest powoływany na stanowisko przez Prezydenta Ukrainy za zgodą Rady Najwyższej. Zgoda jest udzielna poprzez zwykłą większość, to jest gdy więcej deputowanych wyrazi zgodę na powołanie Premiera niż wyniesie liczba osób głosujących przeciwko. Najwyższą aprobatę Rady Najwyższej w historii Ukrainy uzyskała 4 lutego 2005 Julia Tymoszenko, gdy ponad 373 deputowanych (82,9% parlamentu) poparło jej kandydaturę. Inni kandydaci, którzy uzyskali ponad 300 głosów (tj. ponad 2/3) poparcia to:

Ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama rozmawiający z ówczesnym premierem Ukrainy Arsenijem Jaceniukiem.

Po reformie Konstytucji Ukrainy w 2004 (oraz po późniejszym przywróceniu tej konstytucji w 2014[4]) prezydent nie mógł już przedstawić parlamentowi własnego kandydata na premiera, był zobligowany do nominowania przewodniczącego koalicji w Najwyższej Radzie.

Premier, identycznie jak reszta członków władz wykonawczej, nie może być członkiem Rady Najwyższej Ukrainy.

Uprawnienia i kompetencje

Premier przewodniczy obradom Rady Ministrów Ukrainy i podpisuje wydane przez nią rozporządzenia. Na wniosek premiera prezydent powołuje na stanowiska ministrów oraz dyrektorów agencji rządowych. Premier może również przedstawić prezydentowi kandydatów na stanowiska kierujących administracją regionalną.

Premier może również kontrasygnować dekrety uchwalone przez prezydenta. Konstytucja milczy na temat dokładnej regulacji kontrasygnaty. Premier (i odpowiedni minister) są odpowiedzialni za wykonanie rozporządzeń uchwalonych przez gabinet i Radę Najwyższą.

Na okres sprawowania urzędu premier, pomimo niezasiadania w Radzie Najwyższej, posiada immunitet parlamentarny.

W 2013 kancelaria premiera oznajmiła, że zarabia on 33 980 hrywien miesięcznie, co ówcześnie wynosiło 11-krotność średniej pensji na Ukrainie.

Osoby pełniące funkcję premiera (1990–obecnie)

 Osobny artykuł: Premierzy Ukrainy.
Denys SzmyhalOłeksij HonczarukWołodymyr HrojsmanArsenij JaceniukMykoła AzarowJulia TymoszenkoWktor JanukowyczJurij JechanurowJulia TymoszenkoWktor JanukowyczAnatolij KinachWiktor JuszczenkoWałerij PustowojtenkoPawło ŁazarenkoJewhen MarczukWitalij MasołŁeonid KuczmaWitold Fokin

Wotum zaufania

# Data Premier Liczba głosów % (z 450)
1 14 listopada 1990 Witold Fokin 332 73,8
2 13 października 1992 Łeonid Kuczma 316 70,2
3 16 czerwca 1994 Witalij Masoł 199 44,2
4 6 marca 1995 Jewhen Marczuk b.d.
5 28 maja 1996 Pawło Łazarenko b.d.
6 16 lipca 1997 Wałerij Pustowojtenko 226 50,2
7 22 grudnia 1999 Wiktor Juszczenko 296 65,8
8 29 maja 2001 Anatolij Kinach 239 53,1
9 21 listopada 2002 Wiktor Janukowycz 234 52,0
10 4 lutego 2005 Julia Tymoszenko 373 82,9
11 22 września 2005 Jurij Jechanurow 289[5] 64,2
12 4 sierpnia 2006 Wiktor Janukowycz 271 60,2
13 18 grudnia 2007 Julia Tymoszenko 226[6] 50,2
14 11 marca 2010 Mykoła Azarow 242 53,8
13 grudnia 2012 252 56,0
15 27 lutego 2014 Arsenij Jaceniuk 371 82,2
27 listopada 2014 341[3] 75,8
16 14 kwietnia 2016 Wołodymyr Hrojsman 257 57,1
17 29 sierpnia 2019 Ołeksij Honczaruk 290[7] 64,4
18 4 marca 2020 Denys Shmyhal 291 64,7

Przypisy

  1. Paul J. D’Anieri, Economic Interdependence in Ukrainian-Russian Relations, SUNY Press, 1 lipca 1999, ISBN 978-0-7914-4246-3 [dostęp 2020-05-17] (ang.).
  2. Hasty government reshuffle sows disquiet at home, abroad | KyivPost – Ukraine’s Global Voice [online], KyivPost, 6 marca 2020 [dostęp 2020-05-17].
  3. a b Ukrainian parliament appoints Yatseniuk prime minister [online], Interfax-Ukraine [dostęp 2020-05-17] (ang.).
  4. Ewa Toczek, Andrzej Kubik, Konstytucja Ukrainy uchwalona w dniu 21 lutego 2014 roku [online], 21 lutego 2014 (pol.).
  5. Podczas pierwszego głosowania Jechanurow uzyskał tylko 223 głosy.
  6. W pierwszym głosowaniu Tymoszenko uzyskała 225 głosów, jednak po protestach niektórych parlamentarzystów głosowanie powtórzono.
  7. Ukrainian Lawmakers Approve Political Novice Honcharuk As Prime Minister, Radio Free Europe (29 August 2019).