Wikipedysta:Krzycho0/Neon Genesis Evangelion

Neon Genesis Evangelion
Logo NGE
新世紀エヴァンゲリオン (Neon Genesis Evangelion)
Scenariusz	Hideaki Anno
Reżyseria	Hideaki Anno
Projekt postaci	Yoshiyuki Sadamoto
Projekt mechów	Hideaki Anno Ikuto Yamashita
Dyrektor artystyczny	Hiroshi Kato
Muzyka	Shiro Sagisu
Firmy japońskie
Animacja	Gainax Production I.G Studio Ghibli (ep. 11)
Nadawca	Animax TV Tokyo
Pomysł	Gainax
Produkcja	Gainax NAS TV Tokyo
Seiyū
Shinji Ikari	Megumi Ogata
Rei Ayanami	Megumi Hayashibara
Asuka Langley Sōryū	Yūko Miyamura
Misato Katsuragi	Kotono Mitsuishi
Kaworu Nagisa	Akira Ishida
Gendō Ikari	Fumihiko Tachiki
Makoto Hyuuga	Hiro Yuuki
Hikari Horaki	Junko Iwao
Ryōji Kaji	Kouichi Yamadera
Pen Pen	Megumi Hayashibara
Yui Ikari	Megumi Hayashibara
Maya Ibuki	Miki Nagasawa
Kōzō Fuyutsuki	Motomu Kiyokawa
Keel Lorentz	Mugihito
Shigeru Aoba	Takehito Koyasu
Kensuke Aida	Tetsuya Iwanaga
Tōji Suzuhara	Tomokazu Seki
Ritsuko Akagi	Yuriko Yamaguchi

Neon Genesis Evangelion (新世紀エヴァンゲリオン, Shin Seiki Evangerion) to kontrowersyjne i bardzo popularne Japońskie anime, rozpoczęte w 1995 roku, w reżyserii i ze scenariuszem napisanym przez Hideaki Anno. Producentem anime jest Gainax. Miejsce akcji rozgrywa się w 2015 roku, piętnaście lat po katastrofie znanej jako Second Impact (Drugie Uderzenie), podobno spowodowanej przez meteor, który zmiótł z powierzchni Ziemii połowę populacji i wykrzywił jej oś obrotu. Kiedy ludzkości udaje się częściowo naprawić wyżądzone przez katastrofę szkody, Tokyo-3, zmilitaryzowane miasto zlokalizowane na ostatnich suchych obszarach Japonii atakują dziwne istoty określone jako Anioły. Broń konwencjonalna okazuje się bezużyteczna w użyciu przeciwko Aniołom. Jedynym znanym środkiem ochrony przed nimi są biomechaniczne mechy skonstruowane przez organizację NERV - Evangeliony (Evy).

Pomimo, że serial rozpoczyna się jak zwykłe anime z gatunku mecha, akcja szybko zaczyna skupiać się na wspomnieniach i analizie głównych bohaterów, szczególnie głównego bohatera Shinji'ego Ikari. Twórca serialu, Anno Hideaki, przez długi czas cierpiał na depresję przed stworzeniem Neon Genesis Evangelion; wiele wątków serialu jest opartych na jego własnych doświadczeniach związanych z radzeniem sobie z depresją i na teorii psychoanalitycznej, której nauczył się podczas psychoterapii. W rezultacie, postaci w anime doświadczają problemów ze zdrowiem emocjonalnym, a w szczególności depresją, traumą oraz zaburzeniami lękowymi.

Evangelion składa się z 26 odcinków, które po raz pierwszy pokazywane były w TV Tokyo od 4 października 1995 roku do 27 Marca 1996 roku. Po oryginalnej serii nastąpiły dwa filmy: Death and Rebirth i End of Evangelion, które ukazały się w 1997 roku. Death and Rebirth jest skondensowanyą reedycją serialu (Death) i pierwszą połową End of Evangelion (Rebirth). End of Evangelion jest w pełni rozwiniętym dopełnieniem zakończenia serialu, pokazującym alternatywne zakończenie. Dwa filmy zostały później wydane jeszcze raz jako jeden film, Revival of Evangelion (1998). Ukazały się również dwa dodatkowe DVD, nazwane Genesis Reborn i Resurrection. Zawierają one sześć oryginalnych odcinków kończących serial i wersje reżyserskie odcinków 21, 22, 23, i 24.

Fabuła

W roku 2000 grupa naukowców zorganizowała wyprawę na Antarktydę, gdzie odkryto dużą, świetlistą istotę, uznaną przez nich za pierwszego Anioła - Adama. 13 września naukowcy podjęli próbę złapania istoty, która zakończyła się porażką, kiedy to Anioł wytworzył silne Pole AT, powodując Second Impact (Drugie Uderzenie). Prawdziwa przyczyna Drugiego Uderzenia została zatajona, tłumacząc zdarzenie jako upadek na Antarktydę meteorytu poruszającego się z prędkością zbliżoną do prędkości światła.

W konflikcie z Aniołami, ludzkość reprezentują tajemnicze organizacje NERV, GEHIRN (który powstaje jako zespół dochodzeniowy w sprawie Drugiego Uderzenia, lecz potem łączy się w NERV), SEELE, oraz Organizacja Marduka. NERV, choć w teorii pozostaje pod kontrolą SEELE, ma jednak własne plany, snute przez komendanta Ikari'ego. NERV pełni dwa zadania: obronę Ziemii przed atakami Aniołów małą grupką Evangelionów, oraz przeprowadza Projekt Dopełnienia Ludzkości, który wg Gendo Ikari'ego jset drogą do stania się jednością z Bogiem.

Z wyglądu zwenętrznego Evy to masywne humanoidalne roboty, które pilotować mogą tylko dzieci poczęte po Drugim Uderzeniu. Piloci wybierani są przez Organizację Marduka, która jak się potem okazuje jest stworzona ze 108 nieistniejących naprawdę przedsiębiorstw (108 to liczba grzechów w japońskim buddyzmie, oraz liczba paciorków w typowym buddyjskim różańcu), lecz to Gendo Ikari i Ritsuko Akagi są odpowiedzialni za selekcję pilotów. Często spekuluje się, że kwalikwikujące się na pilotów dzieci musiały kiedyś stracić matkę, której dusza ma zostać użyta jako dusza Evy (było to debatowane ze względu na prawdopodobieństwo, że Rei jest klonem Yui, i dlatego technicznie nie ma "matki", lecz niektórzy fani wierzą, że dusza Yui została podzielona pomiędzy Jednostkę 00 i Jednostkę 01; jednostki 00 i 01 są prototypami, a Jednostka 02, która posiada już całą duszę jest pierwszą "oficjalną" jednostą Eva). Ta teoria pokrywa się ze zdolnością Rei i Shinji'ego do synchronizacji z obydwiema swoimi jednostkami. Inni uważają, że dusza Akagi Naoko została użyta na potrzeby Jednostki 00, co pokrywa się z tym, że Jednostka 00 próbowała zabić ludzi znęcających się wcześniej nad Naoko. Evy wydają się także podejmować akcje pod wpływem duszy którą posiadają. Np. Jednostka 01 wpada w szał, działa wbrew pilotowi i NERVowi i odrzuca polecenie wyłączenia (albo w jednym przypadku uruchamia się bez Shinjiego w środku). Jednostka 00 wpada w szał i rzuca się na stręczycieli matki Akagi Ritsuko, widocznie próbując zabić Rei. Pomimo że Jednostka 02 nigdy naprawdę nie wpada w szał, Asuka mówi w End of Evangelion, że czuje obecność swojej matki chroniącej ją w jej Evie.

Każda Eva posiada jednego przeznaczonego jej pilota, z powodu więzi duszy pilota z duszą zawartą w Evie; każda inna osoba starająca się zsynchronizować z Evą prawdopodobnie zostanie przez nią odrzucona. Nie jest jednak powiedziane, że synchronizacja innej osoby jest niemożliwia, jak np. w tej sytuacji kiedy w odcinku 14 Rei próbuje zsynchronizować się z Jednostką Shinji'ego, i na odwrót. Później pokazane jest, że Evangeliony nie są właściwie "robotami" ale raczej żyjącymi, biomechanicznymi organizmami, w przeciwieństwie do popularnego przekonania opinii publicznej. Kiedy Ritsuko na początku serialu wspomina, że Evy posiadają trochę biologicznych komponentów, zakres użycia tych części nie jest określony; jest to wyjaśnione pod koniec serii, że Evangeliony to Anioły (jednostki 00, 02, 03 i 04 stworzone z Adama, pierwszego Anioła, a 01 z Lilith) na które zostały nałożone części mechaniczne - częściowo dla potrzeby kontrolowania ich.

Tajne drugie zadanie, Projekt Dopełnienia Ludzkości, znany również jako Dopełnienie, ma za zadanie przyśpieszyć ewolucję ludzkośći. Biorąc pod uwagę religijne związki z terminem "evangelion", to wydarzenie ma przynieść ludzkości zbawienie dając ludziom jedność z Bogiem. SEELE, z nieznanych powodów, jest główną siłą pchającą projekt do przodu. Wspominają oni jednak o tym, że ludzkość musi ewoluować bo w przeciwnym razie zginie, zatem potrzebne jest siłowe przeprowadzenie ewolucji. Ta sztuczna ewolucja ma połączyć wszystkie dusze ludzi w jedną poprzez pozbawienie ich Pól AT które oddzielają ich od siebie. To powoduje obrócenie ich w LCL. Kiedy wszyscy przejdą w ten stan, nie będą już więcej odczuwać bólu i samotności; jest to porównywalne, jednak nie równoznacze ze śmiercią.

Fabuła The End of Evangelion i fabuła serialu wydaje się rozbiegać pod konieć 24 odcinka serii. W serialu, odcinki 25 i 26 składają się z introspekcji postaci, szczególnie Shinji'ego. Koniec pozostaje otwarty do interpretacji: jasne jest, że Shinji w końcu przemaga swoje problemy i akceptuje bycie z innymi ludźmi, ale pozostaje niewyjaśnione czy występuje Dopełnienie. Specyfika Dopełnienia również nie jest wyjaśniona w serialu. W filmie End of Evangelion, Shinji jest bezpośrednio związany z inicjacją Dopełnienia, jednak ostatecznie odrzuca wzięcia w nim udziału. To, czy End of Evangelion jest dopełnieniem, czy zastąpieniem dwóch ostatnich telewizyjnych odcinków, jest przedmiotem debaty. Niektórzy fani uważają, że ostatnia scena 26 odcinka, kiedy wszyscy bohaterzy są pokazani mówiąc "gratulacje", jest znakiem, że Shinji akceptuje Projekt Dopełnienia co kłóciło by się z końcówką End of Evangelion. Inni wierzą, że postaci gratulują Shinji'emu odnalezienia swojej własnej tożsamości, ponieważ jego uświadomienie o tym, że jest indywidualnością jest decydującym czynnikiem wpływającym na to czy zajdzie Dopełnienie (to, że bohaterzy gratujują Shinji'emu jego decyzji o pozostaniu indywidualnością oznacza, że oni wszyscy pozostają indywidualnościami) - ta interpretacja byłaby zgodna z End of Evangelion.

Postaci

Osobny artykuł: Spis postaci w Neon Genesis Evangelion.

Głównym bohaterem serialu Evangelion jest Shinji Ikari, nieśmiały, młody chłopak, który zostaje pilotem Evy. Przez lata, do czasu kiedy pojawia się po raz pierwszy w serialu, mieszkał z dala od swojego ojca z jednym ze swoich nauczycieli. Innymi ważniejszymi postaciami są: pilotki Evangelionów, koleżanki Shinji'ego - Rei Ayanami, cicha dziewczyna często oskarżana o bycie nieuczuciową i Asuka Langley Sohryu, dumna, ruda dziewczyna; Gendo Ikari, tajemniczy ojciec Shinji'ego i komendant NERVu; Misato Katsuragi, odpowiadająca za strategię i taktykę w NERVie; i Ritsuko Akagi, główny naukowiec NERVu. Większość bohaterów walczy o pozycję w ich środowisku, jako indywidua i jako część całości. Związki pomiędzy postaciami są bardzo złożone i skomplikowane.

Według Hideaki Anno, Evangelion jest próbą zebrania wszystkich punktów widzenia w jeden, tworząc postaci, które reprezentują różne rzeczy dla różnych odbiorców i uniemożliwiając dojście wszystkim do jednej teorii i wyprowadzenia jednakowych wniosków. Niektórzy odbiorcy postrzegają bohaterów jako reprezentacje stanów psychologicznych, a inni mówią, że postaci są filozoficzne, religijne a nawet historyczne.

Jedna z najbardziej popularnych teorii zakłada, że Rei, Asuka, Shinji i Misato reprezentują różne metody, za pomocą których ludzie potwierdzają swoją własną egzystencję i indywidualność, i oddzielają się od innych ludzi (analogiczne do pomysłu z Polami AT). Osobowości bohaterów odzwierciedlają ich taktykę, interakcje pomiędzy nimi odsłaniają ich naturę i stosunek do siebie.

Chociaż Shinji, Rei, i Asuka prawdopodobnie reprezentują odpowiednio Ego Superego i Id, to nie są to jedyne rzeczy jakie postaci reprezentują w serialu. Nazwiska Rei i Asuki pochodzą z japońskich i amerykańskich statków z okresu II wojny światowej (japoński niczczyciel "Ayanami", japoński lotniskowiec "Soryu" i amerykański lotniskowiec "Langley" (CV 1)). Dodatkowo, Ikari i Kaji znaczy po japońsku "kotwica" i "ster". Reżyser Anno był także zainspirowany powieścią Murakami Ryu 愛と幻想のファシズム (Ai to Gensou no Fascism). Nazwiska takie jak Aida, Suzuhara, itd. są zaczerpnięte z tej opowiadającej o wojnie książki.

Superkomputery MAGI (zawierające trzy aspekty osobowości Dr. Akagi Naoko) również są rozumiane przez fanów jako Ego (Baltazar/Matka), Superego (Melchior/Naukowiec) i Id (Kacper/Kobieta).

Inne interpretacje zawierają:

Rei i Asuka reprezentują Freudowski Tanatos i Eros a Shinji Destrudo.
Shinji, Rei i Asuka reprezentują Japońskich bogów Susanoo, Amaterasu i Ama-no-Uzume.
Shinji, Rei i Asuka są odpowiednio archetypami trzech zaburzeń osobowości: unikającej, schizoidalnej i narcystycznej.
Rei, Shinji i Asuka reprezentują trzy kategorie rozpaczy według Søren Kierkegaard.
Pięcioro dzieci (Rei, Shinji, Asuka, Toji i Kaworu) reprezentuje pięć stopni akceptacji śmierci według Kübler-Ross: zaprzeczenie, złość, wahanie się, depresję i akceptację.
Kaworu, Yui i Rei reprezentują trzy części Chrześcijańskiej Trójcy, chociażto samo można powiedzieć o Gendo, Shinji i Rei.
Shinji i Asuka reprezentują świat kultury wschodniej i zachodniej.
Ritsuko i Misato reprezentują antagonizm intelektu i emocji.
Toji i Kensuke reprezentują odpowiednio pacyfizm i militaryzm.
Toji i Kensuke są odpowiednio parodią Harry'ego S Trumana i Douglasa MacArthura.
Operatorzy terminali Shigeru Aoba, Motoko Hyuga i Maya Ibuki reprezentują dorosłych odpowiedników Toji'ego, Kensuke i Hitomi.

Projekty postaci także przyczyniły się do popularności Neon Genesis Evangelion. Atrakcyjny projekt trzech żeńskich ważniejszych bohaterów, Asuki, Rei i Misato został unieśmiertelniony społeczności dōjinshi i w późniejszych anime.

Symbolika

Jedną z wielu intrygujących cech serialu Evangelion jest częste używanie w nim symboli pochodzących z zewnętrznych źródeł, i różnorodne znaczenia jakich można się w nich doszukać. Każdy może inaczej interpretować poszczególne symbole, nie ma tu jednoznaczności.

Najczęściej symbolika czerpie inspiracje z Judaizmu i Chrześcijaństwa często używając ikonografii i motywów zaczerpniętych z tych kultur, w niektórych przypadkach również z Wolnomulatstwa. Niektórzy członkowie ekipy pracującej nad projektem powiedzieli, że pierwotnie używali Chrześcijańskiej symboliki (Chrześcijaństwo jest praktykowane tylko przez około 1% populacji Japonii) tylko aby nadać projektowi unikatowości w stosunku do innych mecha-anime. Reżyser pomocniczy Kazuya Tsurumaki mówił w wywiadach: "Myśleliśmy tylko, że wizualne symbole Chrześcijańskie wyglądają fajnie." Czy ten sposób myślenia zmienił się podczas produkcji serialu i czy chrześcijańskie symbole mają związek z intencjami twórcy i reżysera Hideaki Anno, jest wciąż kwestią sporną wśród fanów.

Jasne jest, że Adam i Ewa (Eva) mają ścisły związek z pierwszymi ludźmi z Księgi Rodzaju. Chrześcijański krzyż jest często pokazywany, nierzadko reprezentowny przez promienie energii wystrzeliwane do góry po różnych eksplozjach. Drugi Anioł - Lilith (znany również w mitoligii jako pierwsza żona Adama i pierwszy wampir) jest zawieszony na krzyżu i jest później przebity legendarną Włócznią Longinusa. Anioły mogą mieć związek z aniołami Boga z Żydowskich i Chrześcijańskich tekstów. Niektórzy twierdzą, że Siedemnasty Anioł, Kaworu, reprezentuje Jezusa z powodu jego przebaczającej i troskliwej natury. Nie zostało to jednak potwierdzone przez ekipę tworzącą serial. Superkomputery Magi zostały nazwane jak Mędrcy, którzy odwiedzili Jezusa przy jego narodzinach. Niektórzy fani interpretują potrójną naturę Magi jako reprezentację Świętej Trójcy, lub, na płaszczyźnie psychologicznej, jako Freudowski koncept zakładający istnienie ego, superego i id.

Zobacz też: Terminologia w Neon Genesis Evangelion.

Kontekst historyczny

W okresie od 1984 roku do wydania serialu Evangelion, styl cieszących się największym uznaniem anime bardzo różnił się od anime reprezentujących zwyczajny styl. Na przykład, Mój sąsiad Totoro (1988) Miyazaki'ego i Firma kurierska Kiki'ego (1989) były zrobione bez wielkiego rozmachu a film Akira (1988) czerpał większość inspiracji z amerykańskich komiksów. Mamoru Oshii powiedział, że nikt nie chciał już oglądać " zwykłych anime". Jednak Evangelion pokazuje załamanie tego trendu. Serial ten w pełni obejmuje styl mecha anime i wykazuje duże oddziaływanie ze strony Densetsu Kyojin Ideon autorstwa Yoshiyuki Tomino; mianowicie, są sceny w End of Evangelion, które są czystym hołdem dla ostatniego filmu z serii Ideon.

Nadawanie serialu rozpoczęto po ataku na metro w Tokyo z użyciem gazu Sarin dnia 20 marca 1995 roku, a produkcja przypada mniej więcej na czas tego ataku. Poczucie ciągłego lęku w serialu może być postrzegane jako odniesienie do ciągłego lęku w Japonii odczuwanego po ataku na metro, który zniszczył obraz Japonii jako ułożonego i wolnego od prezmocy społeczeństwa.

Reakcja publiczności

Kiedy Evangelion został po raz pierwszy pokazany w Japonii w czasie przeznaczonym dla nastolatków, nie zyskał szczególnej popularności. Jednak kiedy został pokazany jeszcze raz w czasie pasującym bardziej dorosłym, jego popularność eksplodowała i rozpaliła w wielu dorosłych zainteresowanie anime.

Różne zakończenia

Po zakończeniu serialu w TV, Gainax i Hideaki Anno otrzymali liczne listy i e-maile od fanów, i gratulujące i krytykujące ostatnie dwa odcinki. Wśród tych ostatnich były groźby i listy wyrażające zawiedzenie fanów, którzy uważali, że Anno zrujnował serial. Z powodu tych odpowiedzi, Gainax rozpoczął projekt aby stworzyć film z "właściwym" zakończeniem. Gainax wydał najpierw Death and Rebirth zawierający skondensowany serial TV (Death) i połowę "właściwego" zakończenia (Rebirth). Projekt został ukończony w rok później i zawierał kompletną część Rebirth, pod tytułem End of Evangelion. Film zarobił około 12 milionów dolarów w Japonii. (Najlepsze filmy zarabiają zwykle w Japonii 40-60 milionów dolarów, a za sukces filmu uważa się zarobienie więcej niż 10 milionów dolarów).

Pomimo sukcesu End of Evangelion, jego zakończenie jest uważane przez wielu fanów za kontrowersyjne. Niektórzy uważają, że było ono manifestacją frustracji reżysera kulturą fanów, którzy zaatakowali oryginalne zakończenie, i że użył on End of Evangelion jako zemsty przeciwko nim. Inni spekulują, że reżyser chciał ukazać właściwy punkt kulminacyjny w filmie End of Evangelion ale nie był w stanie tego dokonać z powodu ograniczonego budżetu i ograniczającego go prawa. Niektórzy uważają, że dwa ostatnie odcinki serialu dzieją się w całości w umyśle Shinji'ego, kiedy w End of Evangelion ukazane są zdarzenia, które wystąpiły naprawdę. Możliwe jest także, że Anno próbował osiągnąć sukces poprzez skandal, celowo kończąc serial TV w sposób jaki to zrobił, ponieważ przewidzał frustrację fanów. To mogłoby pomóc zapewnić sukces, popularnoć i kontrowersyjność End of Evangelion.

Teoria o zaplanowanym już wcześniej dodatkowym zakończeniu jest poparta kilkoma argumentami, takimi jak obraz w intro przedstawiający Jednostkę 01 ze skrzydłami i zdjęcia śmierci Misato i Ritsuko, które pojawiły się w końcówce serialu TV. Śmierci tych dwóch postaci korespondują z wydarzeniami w End of Evangelion i mogły by wskazywać na obalenie teorii, że tragiczne śmierci różnych postaci w End of Evangelion wystąpiły z powodu frustracji reżysera. W dodatku, fabuła End of Evangelion wydaje się zgadzać z fabułą prezdstawioną w końcówce serialu TV, kiedy popatrzeć na Projekt Dopełnienia Ludzkości, prawdziwe cele NERVu i prywatne cele Ikari Gendo.

Z drugiej strony, są dowody, że frustracje reżysera zaczęły się wcześniej od stworzenia End of Evangelion, a że film był kulminacją rosnącej złości. Argumentem może być nagła zmiana tonu około 16 odcinka. Kilka źródeł (wywiad z Kazuya Tsurumaki, wywiad z Hiroki Azuma) wydają się wskazywać, że pomimo że Evangelion miał zarysowany wcześniej plan, szczegóły historii bohaterów były otwarte na różne przeróbki, możliwe że po to, aby dostosować się do żądań publiczności albo, co jest bardziej prawdopodobne (odnosząc się do walki reżysera ze sponsorami), możliwości podejmowania decyzji wyłącznie przez reżysera. Zmiana tonu i stylu koresponduje ze zmianą światopoglądu Anno co mogło spowodować, że opuści "styl życia otaku" i na jakiś czas zaprzestanie robienia anime poświęcając się tworzeniu filmów aktorskich. Anno zadebiutował filmem aktorskim "Love & Pop" w 1998, potem powrócił do animacji tworząc 26-odcinkowy serial "Kareshi Kanojo no Jijyou", później zrobił film aktorski "Shiki-Jistu" w 2001, a następnie był związany z animacją (jednak nie był reżyserem) Cutey Honey OAV w 2004 roku.

Komercyjność

Pomimo ogólnego przyjęcia z dużym szacunkiem, serial był krytykowany z powodu wielu odniesień do religii i psychologii, które niektórzy fani uważają za powierzchowne. W dodatku, podstawowymi firmami sponsorującymi projekt, były robiąca zabawki Bandai oraz Sega, co powodowało krytykę przez ludzi twierdzących, że serial powstał tylko w celach komercyjnych. W odpowiedzi na te oskarżenia, fani mówią, że serial pokazuje bardzo kompleksowe zrozumienie teorii psychologicznych. Mówi się także, że gdyby serial był tylko i wyłącznie komercyjnym przedsięwzięciem, nie miałby takiego niekomercyjnego zakończenia.

Inspiracje

Evangelion jest utworem posiadającym różnorodne materiały źródłowe, które składają się na jego kompozycję. Główne motywy oparte są na Freudowskiej Psychoanalizie wspomnianej powyżej we fragmentach dotycznących postaci i ogólnym tworzeniu fabuły, a także na Egzystencjalizmie.

Podstawowa zasada Egzystencjalizmu zakłada, że ludzie całkowicie wpływają na swoją własną rzeczywistość, poprzez wybory jakich dokonują. Kiedy istoty ludzkie są uwięzione w swoich ciałach, ich działania i myśli są zamknięte w ich królestwie wiedzy, którym w tej najbardziej osobistej formie, nie dzielą się z nikim innym. Zasadniczo istoty ludzkie są samotne i nie posiadają, żadnej możliwości aby tą samotność przerwać. Jednak według Egzystencjalizmu, ludzie, częściowo z powodu ich izolacji, mogą wolno wybierać interpretacje różnych wydarzeń i tworzyć swoją własną rzeczywistość, i co najważniejsze, postrzegać tą rzeczywistość jako prawdziwą. W odniesieniu do tego, Projekt Dopełnienia Ludzkości w Evangelionie jest próbą przełamania barier które oddzielają od siebie ludzi, a ostateczna decyzja Shinji'ego pokazuje czy ograniczenia i wrodzone wolności ludzi jako osobnych stworzeń są dobre, czy powinny zostać zabronione. Chociaż można jeszcze nad tym spekulować, wydaje się to oczywiste. Nowy początek ludzkości ma miejsce bezpośrednio z powodu decyzji jaką podjął Shinji po tym gdy ma miejsce Dopełnienie w The End of Evangelion.

Występują też jednak bardziej ścisłe przypadki wywierania wpływu przez Egzystencjalizm na Evangelionie. Na przykład, tytuł szesnastego odcinka został przetłumaczony jako "Choroba na Śmierć I...". Choroba na śmierć to książka autorstwa Søren Kierkegaard (jeden z pierwszych egzystencjalistów) traktująca o ludzkiej rozpaczy. Rozpacz ta pojawia się w trzech formach: Rozpacz nad tym, że człowiek nie jest świadomy swojego istnienia; Rozpacz nad tym, że człowiek nie chce być sobą; a nawet rozpacz nad tym, że człowiek chce być sobą. Odbiorcy serialu mogą zauważyć, że Rei, Shinji i Asuka przypominają różne typy Rozpaczy. Rei nie ma własnej duszy, i traci swoje "jestestwo" przy każdej reinkarnacji; Shinji jest zdesperowany w próbowaniu przezwyciężenia braku pewności siebie; a Asuka ukrywa swoją własną rozpacz grając pewną siebie.

W ostatnim odcinku pokazanym w telewizjii, Shinji'iemu pokazany jest świat z nieograniczonymi możliwościami. Jest on przedstawiony jako zwykłe białe tło, na którym narysowana jest postać Shinji'ego, pływająca w absolutnej nicości. Poprzez własną wolę, Shinji jest zdolny stworzyć ziemię, prawa fizyki, i właściwie cały świat jaki go otacza. Jest on całkowicie zdolny do stworzenia świata jaki chce, do zanegowania czego chce i pozostawienia tylko tego co da mu szczęście. Ma to bezpośredni związek ze stwierdzeniem Jeana Paula Sartre w jego książce Byt i nicość. Zarys ontologii fenomenologicznej, w której ukazuje świadomość jako najważniejszy czynnik w postrzegania rzeczywistości - ma ona moc aby zanegować pewne rzeczy i stworzyć własną, subiektywną rzeczywistość. Fakt, że za każdym razem kiedy Shinji stwarza to co chce zabiera sobie część swojej wolności, przypomina także koncept Michaela Ende'a w Nie kończącej się historii.

Evangelion wykazuje także oddziaływanie ze strony kontrowersyjnego pisarza science fiction Dr. Paula Linebargera, lepiej znanego pod pseudonimem Cordwainer Smith. Linebarger został wychowany w Chinach, został synem chcestnym nacjonalistycznego przywódcy Sun Yat-sena, a podczas II wojny światowej pracował w urzędzie propagandy w imieniu Armii Stanów Zjednoczonych. W raczej niezwykłej pracy Linebargera spotykał się on i z kulturą wschodnią (Japonia) i chrześcijańską. Ponadto, jego praca miała związek z jego włąsnym pomysłem Dopełnienia Ludzkości. Anno Hideaki przyznał, że Linenbarger miał duże oddziaływanie na Evangelion i nalegał, żeby przetłumaczyć nazwę Projekt Dopełnienia Ludzkości na inne języki w taki sposób, żeby oddać hołd Linebargerowi, chociaż koncepcje dwóch autorów o "dopełnieniu" bardzo się różnią.

Wiele utworów z przeszłości miało wpływ na Evangelion, ale on także ma dzisiaj duży wpływ na różne utwory. Psychologiczna natura Evangelionu zainspirowała np. Revolutionary Girl Utena (1997) i Serial Experiments Lain (1998). Serial "His and Her Circumstances" (1999), również w reżyserii Anno Hideaki, podziela wiele technik (np. używanie prawdziwych fotografii) i przedstawia wiele psychologicznych konfilktów w ten sam sposób co w Eva. Evangelion wywołał także falę używania symboli chrześcijańskichw w innych anime. Evangelion zmienił także wygląd wielkich robotów we wielu filmach animowanych. Wczśniej, wszystkie mechy wzorowane były na tych, które stworzone zostały w Gundamie lub Mazingerze.

Evangelion stworzył nową grupę fanów, którzy są o wiele mniej zainteresowani technicznymi aspektami science fiction, a zwracają większą uwagę na analizowanie metafizycznych symboli, w przciwieństwie do Gundama i innych filmów reprezentujących gatunek science fiction.

"Evangelion" był także wspomniany w amerykańskich mediach. W filmie "Zdjęcie w godzinę" z Robinem Williamsem, można zobaczyć kilka razy model-zabawkę "Evangelion". Pierwszy raz figurka pojawia się w filmie kiedy rodzina York odwiedza SavMart (parodia WalMarta), gdzie Jake (Dylan Smith) błaga swoją mamę, żeby kupiła mu figurkę "Eva" 05. W innej scenie, można zobaczyć bohatera granego przez Robina Williamsa, Sy, oferującego Jake'owi figurkę za darmo. Interesujące jest to, że twórcy filmu pozostawili figurkę w oryginalnym opakowaniu z oryginalnymi japońskimi napisami. Większość produkcji zmienia opakowanie, żeby nie płacić dodatkowych opłat licencyjnych.

Tłumaczenie

Tytuł

Japoński tytuł serialu, Shin Seiki Evangerion, jest złożony z dwóch części: "Shin Seiki" i "Evangerion." Dwa pierwsze słowa przetłumaczone dosłownie z japońskiego oznaczają: "Nowa Era", a trzecie słowo to zapożyczenie z języka greckiego oznaczające dosłownie "dobrą nowinę". Nazwa "Neon Genesis Evangelion" została wyznaczona przez Gainax jako oficjalne tłumaczenie na język angielski, które jest dzisiaj używane we wszystkich krajach poza Japonią.

Tytuł, Neon Genesis Evangelion (νέον γένεσις εὐαγγέλιον), jest cały w języku greckim. Dosłowne tłumaczenie to "Ewangelia Nowego Rodzaju" lub "Nowy Początek Ewangelii". Neon, to rodzaj nijaki słowa Neos (νέος, νέα, νέον), które dosłownie znaczy "nowy" lub "młody." Genesis (γένεσις, εωσ, ἡ) oznacza "pochodzenie, źródło" lub "narodziny" i jest także greckim tytułem jednej z ksiąg zawartych w Biblii (w polskim tłumaczeniu Księga Rodzaju), opisującej początek świata. Evangelion to zangielszczona wersja greckiego słowa "εὐαγγέλιον" (euangelion), które oznacza dosłowie "dobrą nowinę", a w Biblii termin ten tłumaczony jest jako "ewangelia".

Dodatkowo, termin "Eva", często używany skrót od słowa Evangelion przy mówieniu o mechach, jest imieniem biblijnej Ewy po grecku, pochodzącym od hebrajskiego imienia "Chavva", które oznacza "oddech" lub "życie". W anime często występują aluzje do biblijnych postaci Adama i Ewy. Słowo "Eva" funkcjonuje również w języku niemieckim i innych, jako imię "Ewa" i oczywiście instynktowie kojarzy się z tym imieniem także w języku polskim.

Inne słowa

Termin Gehirn znaczy po niemiecku "mózg". Seele oznacza po niemiecku "duszę". Nerv znaczy po niemiecku "nerw".

Japońskie słowo używane w odniesieniu do Aniołów to shito (使徒), co dosłownie znaczy "posłaniec" lub "apostoł". Zwykłe japońskie słowo znaczące "anioł" to tenshi (天使). Tłumaczenie słowa shito zostało określone przez Anno i Gainax.

Wydania zagraniczne

Polska

Seria została wyemitowana w polskiej telewizji na kanale Hyper – pierwszy odcinek został wyemitowany 21 września 2005 r. o godzinie 21. Wydawnictwo JPF umożliwia także przeczytanie mangi, która składa się na dzień dzisiejszy z dziewięciu tomów (manga nie została jeszcze zakończona).

Australia

Evangelion jest pierwszym anime, które zostało pokazane przez Australijskie SBS Television w czasie prime time. Sukces serii zachęcił SBS do zakupienia praw do kilku innych anime, takich jak Ghost in the Shell: Stand Alone Complex i Bubblegum Crisis Tokyo 2040 oraz dwóch filmów związanych z serią "Evangelion", które zostały później nadane w całości w 2005 roku.

Katalonia

Katalońskie wydanie serialu zostało pokazane w 2003 roku na Canal 33 jako część nocnej sekcji anime. Pomimo że katalońska wersja nie była ocenzurowana, wielu fanów skarżyło się na zmiany w głosie Ayanami Rei.

Niemcy

W Niemczech Evangelion został pokazany w 1998 roku i po raz drugi Grudniu 2000 roku przez VOX jako wersja z napisami.

Wielka Brytania

W Wielkiej Brytanii, serial i związane z nim filmy zostały wydane na VHS i DVD przez brytyjsie oddziały ADV Films i Manga Entertainment i pokazane na brytyjskim Sci-Fi Channel w lecie 2002 roku, wraz z Martian Successor Nadesico i Blue Gender.

Włochy

Serial został wydany na VHS i DVD we Włoszech przez Dynit, dawniej Dynamic Italia, i nadane na MTV Włochy. Serial odniósł duży sukeces. Manga przetłumaczona na język włoski została wydana przez Panini Comics. Filmy Evangelion nigdy nie były pogazane w telewizji, ale zostały wydane w 2005 roku na DVD przez Panini Video.

Stany Zjednoczone

W Stanach Zjednoczonych seria zadebiutowała w roku 1997 wydaniem na kasetach VHS, a premiera na DVD miała miejsce w roku 2000. Dystrybucją wersji DVD zajęła się firma ADV Films, natomiast filmy rozprowadzane były przez Manga Entertainment, które to w większości używały tych samych aktorów do dubbingu co na wydaniach DVD. Seria była jedną z nielicznych anime, które były emitowane z napisami na San Francisco Bay Area PBS oraz na The Anime Network. Pierwsze dwa odcinki, po wielu modyfikacjach, zostały również wyemitowane w bloku Toonami na Cartoon Network, w roku 2003, podczas "Giant Robot Week". 20 października 2005 roku Cartoon Network wyemitował całą serię w bloku dla dorosłych Adult Swim. Seanse miały miejsce w każdy piątek o godzinie 00:30, a powtórki pokazywane były w niedzielę o godzinie 1:00.

Pokrewne media

Manga

Manga, która powstała podstawie serialu, napisana i zilustrowana przez projektanta postaci serialowych Sadamoto Yoshiyuki'ego, jest pokazywana w Shonen Ace od lutego 1995 roku. Istnieje kilka różnic pomiędzy serialem telewizyjnym a mangą. Np. Shinji ma brązowe oczy (zamiast niebieskich w anime), związek pomiędzy Shinjim i Rei ma większe znaczenie, jest tu także 12 Aniołów (zamiast 17). Sadamoto często odbiega od oryginalnej fabuły; można zauważyć wyraźne rozbieżności z anime. Manga jest cały czas w produkcji. Dotychczas wydano 10 z zaplanowanych 12 części.

Manga została przetłumaczona na polski przez Rafała Rzepkę, na angielski w Ameryce Północnej przez VIZ Media, w Singapurze przez Chuanga Yi. Manga została także przetłumaczona na brazylijski portugalski przez Conrada Editorę, meksykański hiszpański przez Editorial Vid, argentyński hiszpański przez Editorial Ivre, na francuski przez Glénat, szwedzki przez Bonniera Carlsena, duński przez Hansa Kristiana Banga i finlandzki przez Sangatsu Mangę.

Film aktorski

Produkcja filmu aktorskiego oprtego na serialu została ogłoszona w maju 2003 roku przez amerykańską firmę ADV Films. Film ma zostać zrobiony przez ADV, Gainax i Weta Workshop Ltd. Ustanowiona najpóźniejsza data wydania to rok 2010. Hideaki Anno, reżyser anime, nie będzie brał udziału w produkcji. Jednak Matt Greenfield twierdzi, że wieu znanych reżyserów jest zainteresowanych projektem. Nie zostały ogłoszone jeszcze żadne nazwiska, które miałyby mieć związek z filmem, ale Robin Williams wyraził swoje zainteresowanie nim.

Media	Neon Genesis Evangelion lista odcinków anime lista tomów mangi
Filmy	Revival of Evangelion Death & Rebirth The End of Evangelion Rebuild of Evangelion
Gry	Iron Maiden
Postacie	Lista postaci Shinji Ikari Rei Ayanami Asuka Langley Soryu Misato Katsuragi Kaworu Nagisa Anioły Jednostki EVA
Inne	„Zankoku na tenshi no tēze” Terminologia