Gidon Kremer

Gidon Kremer
Imię i nazwisko	Gidons Krēmers
Data i miejsce urodzenia	27 lutego 1947 ; Ryga
Instrumenty	skrzypce
Zawód	skrzypek, dyrygent
	Instrument
	Guarneri del Gesù 1730
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Gidon Kremer (łot.: Gidons Krēmers; ur. 27 lutego 1947 roku w Rydze) – łotewski skrzypek i dyrygent.

Życiorys

Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku czterech lat pod kierunkiem swego dziadka – zawodowego skrzypka. Jest absolwentem Konserwatorium Moskiewskiego w klasie Dawida Ojstracha^[1].

Ma w swoim repertuarze m.in. utwory Bacha, Philipa Glassa, Alfreda Sznitkego^[1], Lery Auerbach, Arvo Pärta, Johna Adamsa oraz Mieczysława Wajnberga.

Uprawia również kameralistykę^[1]. Jest założycielem i dyrektorem artystycznym, jak również dyrygentem orkiestry Kremerata Baltica^[2].

Jest zwycięzcą wielu konkursów skrzypcowych m.in. w Brukseli, Montrealu, Genewie i Moskwie. W 1989 został laureatem prestiżowej duńskiej Nagrody Fundacji Muzycznej Léonie Sonning, w 2008 Nagrody Rolfa Schocka, a w 2016 nagrody Praemium Imperiale w kategorii Muzyka. W 2023 został dziewiątym laureatem specjalnej Nagrody Beethovenowskiej wręczanej przez Akademię Beethovenowską za szczególne zasługi na polu obrony praw człowieka, walki o równość i porozumienie międzykulturowe^[3]

Odznaczenia

niemieckim Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (1991)^[4]
łotewskim Krzyżem Oficerskim Orderu Trzech Gwiazd (1997)^[5]
litewskim Krzyżem Komandorskim Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (2000)^[6],
włoskim Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi (2004)^[7]
estońskim Krzyżem Oficerskim Orderu Krzyża Ziemi Maryjnej (2012)^[8]
włoskim Krzyżem Wielkiego Oficera Orderu Zasługi (2011)^[9]
niemieckim Orderem Pour le Mérite za Naukę i Sztukę (2016)^[10],
niemieckim Krzyżem Wielkiego Oficera Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2017)^[10],
polskim Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2019)^[11].

Kremer gra na instrumencie Guarneri del Gesù z 1730.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Chodkowski 1995 ↓, s. 469–470.
↑ Marek Zaradniak, Gidon Kremer i Clara-Jumi Kang w Poznaniu, wywiad, w: Głos Wielkopolski, 30.6.2017, s.10 (dod. Kultura)
↑ Gidon Kremer laureatem Nagrody Beethovena [online], Ruch Muzyczny [dostęp 2023-10-06] .
↑ Gidon Kremer – Violine. www.Staatsoper-Stuttgart.de. [dostęp 2019-12-26]. (niem.).
↑ Ar Triju Zvaigžņu ordeni apbalvoto personu reģistrs apbalvošanas secībā, sākot no 1994. gada - 2004. gadam. www.president.lv. s. 64. [dostęp 2019-12-26]. (łot.).
↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė. grybauskaite1.lrp.lt. [dostęp 2019-12-26]. (lit.).
↑ Kremers Sig. Gidons – Commendatore Ordine al Merito della Repubblica Italiana, www.quirinale.it
↑ Gidons Krēmers – Maarjamaa Risti IV klassi teenetemärk, seeria 1022. www.president.ee. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).
↑ Kremer Maestro Gidon – Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana, www.quirinale.it
↑ ^a ^b Ordensverleihung zum Tag der Deutschen Einheit. bundespraesident.de, 2017-10-04. [dostęp 2019-12-26]. (niem.).
↑ Gidon Kremer uhonorowany Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. gov.pl, 2019-12-10. [dostęp 2019-12-26]. (pol.).

Bibliografia

Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).

Linki zewnętrzne

Biografia Gidona Kremera. kremerata-baltica.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-14)]. (ang.)

[CITEREFChodkowski1995469–470-1] Chodkowski 1995 ↓, s. 469–470.

[2] Marek Zaradniak, Gidon Kremer i Clara-Jumi Kang w Poznaniu, wywiad, w: Głos Wielkopolski, 30.6.2017, s.10 (dod. Kultura)

[3] Gidon Kremer laureatem Nagrody Beethovena [online], Ruch Muzyczny [dostęp 2023-10-06] .

[4] Gidon Kremer – Violine. www.Staatsoper-Stuttgart.de. [dostęp 2019-12-26]. (niem.).

[prez-5] Ar Triju Zvaigžņu ordeni apbalvoto personu reģistrs apbalvošanas secībā, sākot no 1994. gada - 2004. gadam. www.president.lv. s. 64. [dostęp 2019-12-26]. (łot.).

[6] Apdovanotų asmenų duomenų bazė. grybauskaite1.lrp.lt. [dostęp 2019-12-26]. (lit.).

[7] Kremers Sig. Gidons – Commendatore Ordine al Merito della Repubblica Italiana, www.quirinale.it

[8] Gidons Krēmers – Maarjamaa Risti IV klassi teenetemärk, seeria 1022. www.president.ee. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).

[9] Kremer Maestro Gidon – Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana, www.quirinale.it

[bp-10] Ordensverleihung zum Tag der Deutschen Einheit. bundespraesident.de, 2017-10-04. [dostęp 2019-12-26]. (niem.).

[11] Gidon Kremer uhonorowany Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. gov.pl, 2019-12-10. [dostęp 2019-12-26]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

XX wiek	Ingvar Lidholm (1993) György Ligeti (1995) Jorma Panula (1997) Kronos Quartet (1999)
XXI wiek	Kaija Saariaho (2001) Anne Sofie von Otter (2003) Mauricio Kagel (2005) Gidon Kremer (2008) Andrew Manze (2011) Herbert Blomstedt (2014) Wayne Shorter (2017) Barbara Hannigan (2018) György Kurtág (2020) Víkingur Ólafsson (2022) Oumou Sangaré (2024)

1950.	Igor Strawinski (1959)
1960.	Leonard Bernstein (1965) Birgit Nilsson (1966) Witold Lutosławski (1967) Benjamin Britten (1968) Boris Christow (1969)
1970.	Sergiu Celibidache (1970) Artur Rubinstein (1971) Yehudi Menuhin (1972) Dmitrij Szostakowicz (1973) Andrés Segovia (1974) Dietrich Fischer-Dieskau (1975) Mogens Wöldike (1976) Olivier Messiaen (1977) Jean-Pierre Rampal (1978) Janet Baker (1979)
1980.	Marie-Claire Alain (1980) Mstisław Rostropowicz (1981) Isaac Stern (1982) Rafael Kubelík (1983) Miles Davis (1984) Pierre Boulez (1985) Swiatosław Richter (1986) Heinz Holliger (1987) Peter Schreier (1988) Gidon Kremer (1989)
1990.	György Ligeti (1990) Eric Ericson (1991) Georg Solti (1992) Nikolaus Harnoncourt (1993) Krystian Zimerman (1994) Jurij Baszmiet (1995) Per Nørgård (1996) András Schiff (1997) Hildegard Behrens (1998) Sofija Gubajdulina (1999)
2000.	Michala Petri (2000) Anne-Sophie Mutter (2001) Alfred Brendel (2002) György Kurtág (2003) Keith Jarrett (2004) John Eliot Gardiner (2005) Yo-Yo Ma (2006) Lars Ulrik Mortensen (2007) Arvo Pärt (2008) Daniel Barenboim (2009)
2010.	Cecilia Bartoli (2010) Kaija Saariaho (2011) Jordi Savall (2012) Simon Rattle (2013) Martin Fröst (2014) Thomas Adès (2015) Herbert Blomstedt (2016) Leonidas Kawakos (2017) Mariss Jansons (2018) Hans Abrahamsen (2019)
2020.	Barbara Hannigan (2020) Unsuk Chin (2021) Pierre-Laurent Aimard (2022) Evelyn Glennie (2023) Emmanuel Pahud (2024) Den Danske Strygekvartet (2025)