Jeżów (Wilczyska)
część wsi | |
Dawny dwór w Jeżowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Część miejscowości | |
Strefa numeracyjna |
18 |
Kod pocztowy |
38-350[2] |
Tablice rejestracyjne |
KGR |
SIMC |
0418283 |
Położenie na mapie gminy Bobowa | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego | |
49°41′09″N 20°55′33″E/49,685833 20,925833[1] |
Jeżów – część wsi Wilczyska w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Bobowa[3][4].
W latach 1975–1998 Jeżów należał administracyjnie do województwa nowosądeckiego.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Jeżów jest położony w dolinie Białej Dunajcowej, ok. 3 km na południe od Bobowej. Zabudowania leżą na wysokości 270-300 m n.p.m. na prawym brzegu rzeki, na północny zachód od centrum Wilczysk, przy linii kolejowej Tarnów – Stróże oraz drodze nr 981 Zborowice – Krynica-Zdrój. Tereny Jeżowa znajdują się w obrębie Pogórza Ciężkowickiego[5].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jako wieś wzmiankowany w 1384 r. Był własnością znanego rodu szlacheckiego Jeżowskich herbu Strzemię. Już podobno za czasów Kazimierza Wielkiego na lewym brzegu Białej wznosił się warowny zameczek, po którym pozostała nazwa wzgórza Zamczysko. O zamku i folwarku Jeżowskich są wzmianki z 1469 r.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].
- Zespół dworski: dwór, park;
- ogród dworski.
Miejscowość słynie z zachowanego w dobrym stanie drewniano–murowanego kasztelu, czyli dworu obronnego, z pierwszej połowy XVI w. Gospodarzem jeżowskiego kasztelu jest tarnowskie Liceum Sztuk Plastycznych, które we dworze urządziło dom pracy twórczej dla swoich uczniów. Okolice Jeżowa, jak i widok samego kasztelu zostały uwidocznione na wielu obrazach, ponieważ miejscowość jest znana z plenerów malarskich, a sam dwór udostępniany nie tylko uczniom, ale w miarę możliwości także innym osobom i instytucjom. Co roku, w maju, odbywa się malarski plener ogólnopolski, na który zapraszani są przedstawiciele liceów plastycznych z całego kraju. Sam kasztel to gotycko-renesansowy obronny dwór zwieńczony stromym, gontowym dachem i ozdobiony okrągłą narożną basztą. W środku znajdują się dobrze zachowane historyczne wnętrza, z m.in. renesansowymi freskami i drewnianymi rzeźbieniami. W jego wnętrzu i najbliższej okolicy, przy okazji remontów i prac ziemnych odkryto już wiele grobów, schowków, i wykopano przedmioty z najrozmaitszych epok. Z kasztelem jest związana legenda o dwóch białych damach. Legenda mówi również o istnieniu lochów łączących dwór, z nieistniejącym już warownym zameczkiem z czasów Kazimierza Wielkiego po drugiej stronie rzeczki Białej, jak i z zamkiem w niedalekiej Bobowej.
-
Remiza OSP
-
Dwór przed 1930
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 46917
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1455 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Pogórze Rożnowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2004. ISBN 83-89165-72-4.
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-11-22] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kłos Stanisław: Gorlice i okolice. Przewodnik, wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1976;
- Pogórze Rożnowskie. Mapa turystyczna. Skala 1:50 000, wyd. Compass, wyd. III, Kraków 2012, ISBN 978-83-7605-322-6.