Partie polityczne Ukrainy
Ten artykuł należy dopracować
Ten artykuł od 2012-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Partie polityczne Ukrainy – na Ukrainie istnieje system wielopartyjny. Partie konkurują o miejsca w jednoizbowym parlamencie, 450-osobowej Radzie Najwyższej.
W wyniku wyborów z 2007 w parlamencie znalazło się 5 ugrupowań, natomiast w wyniku ostatnich wyborów z 2019 roku partią rządzącą została Sługa Ludu. Od wyborów z 2006 obowiązuje ordynacja, wedle której wszystkie mandaty dzieli się proporcjonalnie pomiędzy listy wyborcze, które przekroczą próg 3% w skali kraju. Cała Ukraina jest jednym okręgiem wyborczym, mandaty w parlamencie obsadzane są przez kolejnych kandydatów z listy.
Główne partie i koalicje ukraińskiej sceny politycznej (po wyborach w 2019 roku)
[edytuj | edytuj kod]Informacje z 2007 roku
[edytuj | edytuj kod]- Partia Regionów (Партія регіонів) – powstała w 1997 jako Partia Regionalnego Odrodzenia Ukrainy, pod obecną nazwą od 2001. Zrzesza zwolenników szerokiego programu socjalnego oraz decentralizacji Ukrainy. Największym poparciem cieszy się na wschodzie kraju.
- Blok Julii Tymoszenko (Блок Юлії Тимошенко, BYuT):
- Wszechukraińska Koalicja „Ojczyzna” (Всеукраїнське об'єднання „Батьківщина”) – założona w 1999 przez Julię Tymoszenko.
- Reformy i Porządek (Реформи і порядок, PRP) – założona w 1997 przez Wiktora Pynzenyka, byłego wicepremiera i ministra finansów.
- Ukraińska Partia Socjaldemokratyczna (Українська Соціал-Демократична Партія, USDP) – powstała w 1999, przewodniczy jej Jewhen Kornijczuk.
- Nasza Ukraina – Ludowa Samoobrona (Наша Україна-Народна Самооборона, NU-NS) – koalicja powołana 5 lipca 2007 na bazie dawnych koalicjantów z Bloku Nasza Ukraina oraz ruchu Ludowa Samoobrona, zwana „Megablokiem”, w składzie:
- Ludowy Związek „Nasza Ukraina” (Народний Союз „Наша Україна”, NSNU) – powstałe w 2005 centroprawicowe ugrupowanie zrzeszające zwolenników demokratyzacji kraju i zbliżenia z Unią Europejską i NATO; liderem „Naszej Ukrainy” jest prezydent kraju Wiktor Juszczenko, przewodniczącym były wicepremier Wiaczesław Kyryłenko.
- Ludowy Ruch Ukrainy (Народний Рух України, NRU) – partia powstała 1989 jako Ludowy Ruch Ukrainy na rzecz Przebudowy. Pod obecną nazwą od 1992. Określana jako prawicowa, przewodzi jej Borys Tarasiuk.
- Związek Chrześcijańsko-Demokratyczny (Християнсько-Демократичний Союз) – ugrupowanie chadeckie z Wołodymyrem Stretowyczem na czele.
- Ukraińska Platforma „Zjednoczenie” (Українська Республіканська Партія „Собор”, Sobór), kierowana przez Anatolija Matwijenkę, byłego premiera Republiki Autonomicznej Krymu.
- Ukraińska Partia Ludowa (Українська Народна Партія, UNP) Jurija Kostenki, odłam NRU.
- Naprzód, Ukraino! (Вперед, Україно!), formalnie przejęta przez Jurija Łucenkę jako partyjna reprezentacja ruchu Ludowa Samoobrona.
- Partia Obrońców Ojczyzny (Партія захисників Вітчизни), której liderem jest deputowany i jeden z dawnych liderów antykuczmowskiej opozycji Jurij Karmazin.
- Europejska Partia Ukrainy (Європейська партія України) deputowanego Mykoły Katerynczuka
- Pora (ПОРА), małe ugrupowanie młodych działaczy Pomarańczowej Rewolucji z posłem Władysławem Kaskiwem na czele.
- Komunistyczna Partia Ukrainy (Комуністична Партія України, KPU) – kierowana przez Petra Symonenkę partia odwołująca się do ideologii komunistycznej. Założona w 1993.
- Ludowy Blok Łytwyna (Народний блок Литвина) – koalicja oligarchów i dawnych agrarystów skupionych wokół Wołodymyra Łytwyna, byłego przewodniczącego Rady Najwyższej. W 2006 obejmowała Partię Ludową (Народна Партія), powstałą z przekształcenia partii agrarnej, a także dwa małe ugrupowania (Partię Wszechukraińskiego Porozumienia Lewicy „Sprawiedliwość”, Партія Всеукраїнського Об'єднання Лівих „Справедливість”, Ukraińską Partię Chłopsko-Demokratyczną, Українська Селянська Демократична Партія). W 2007 odnowiony blok powołały Partia Ludowa i Partia Pracy Ukrainy (Трудова партія України), kierowana przez twórcę ukraińskiej konstytucji Mychajło Syrotę.
Pozostałe ugrupowania (2007 rok)
[edytuj | edytuj kod]- Socjalistyczna Partia Ukrainy (Соціалістична Партія України, SPU) – określana jako lewicowa. Od 2004 do 2006 pozostawała w ścisłym porozumieniu z ugrupowaniami Julii Tymoszenko i Wiktora Juszczenko, tworząc tzw. „pomarańczową koalicję”. Sojusz rozpadł się z chwilą wyboru przewodniczącego socjalistów, Ołeksandra Moroza na przewodniczącego Rady Najwyższej Ukrainy przy poparciu Partii Regionów. Od 2007 poza parlamentem.
- Postępowa Partia Socjalistyczna Ukrainy (Прогресивна соціалістична партія України, PSPU) – lewicowe i populistyczne stronnictwo Nataliji Witrenko. W 2006 tworzyła „Blok Natalii Witrenko – Ludowa Opozycja” (razem ze Związkiem Rosyjsko-Ukraińskim „Ruś” (Партія „Русько-Український Союз (Русь)”)), który zdobył prawie 3% głosów. Od 2002 poza parlamentem.
- Partia Wicze (Віче) – w 2007 przyłączyła się do Partii Regionów.
- Zjednoczona Socjaldemokratyczna Partia Ukrainy (Соціал-демократична партія України (об'єднана), SDPU(O)) – oligarchiczne ugrupowanie Wiktora Medwedczuka i Leonida Krawczuka. W 2006 tworzyła koalicję „Opozycyjny Blok – Nie Tak!”, obejmujący także Republikańską Partię Ukrainy (Республіканська Партія України), ruch Kobiety dla Przyszłości (Жінки за Майбутнє), Wszechukraińskie Centrum Związkowe (Всеукраїнський Союзний Центр).
- Partia Zielonych Ukrainy (Партія Зелених України, PZU) – reprezentowana w Radzie Najwyższej III kadencji.
- Partia Przemysłowców i Przedsiębiorców Ukrainy (Партія промисловців і підприємців України, PPPU) – byłego premiera Anatolija Kinacha.
- UNA-UNSO (Українська Національна Асамблея – Українська Національна Самооборона)
- Kongres Ukraińskich Nacjonalistów (Конгрес Українських Націоналістів, KUN) – zarejestrowany w 1993, skupia polityków orientacji nacjonalistycznej. Odwołuje się do tradycji OUN. Przewodniczącym partii jest Ołeksij Iwczenko.
- Partia Ludowo-Demokratyczna (Народно-демократична партія, NDP) – pierwsza odgórnie tworzona w latach 90. partia władzy celem wsparcia premiera Walerija Pustowojtenko. Zmarginalizowana po 2004.
- Ogólnoukraińskie Zjednoczenie „Swoboda” – nacjonalistyczna
- Internetowa Partia Ukrainy – zwolennicy e-administracji