Rondo Zgrupowania AK „Radosław” w Warszawie
| Śródmieście, Wola | |
.jpg) Rondo Zgrupowania AK „Radosław" (2024) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Poprzednie nazwy | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
 52°15′17,0″N 20°58′57,0″E/52,254722 20,982500
| |
Rondo Zgrupowania AK „Radosław” – rondo w Warszawie znajdujące się na granicy Powązek i Muranowa. Przez jego środek przebiega granica pomiędzy dzielnicami Śródmieście i Wola.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Do ronda dochodzą:
- od północy: aleja Jana Pawła II
- od wschodu: ulica Zygmunta Słomińskiego
- od południowego wschodu: aleja Jana Pawła II
- od południowego zachodu: ulica Okopowa
W czasach PRL przez rondo przebiegała droga międzynarodowa E81[3]. Następnie w latach 90. znajdowało się w ciągu dróg krajowych nr 7 i ówczesnej 634[a][1] oraz trasy europejskiej E77.
Obecna nazwa ronda została nadana uchwałą nr XL/536/2001 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 24 września 2001[4]. Upamiętnia Zgrupowanie „Radosław” Armii Krajowej, które w pierwszych dniach powstania warszawskiego toczyło ciężkie walki w tej części miasta m.in. w obronie cmentarzy wolskich i w ruinach warszawskiego getta[5].
Do 2001 rondo nosiło nazwę rondo Babka. Początkowo była to nazwa robocza – nadana w czasie projektowania Trasy Starzyńskiego (nowej inwestycji drogowej od ulicy Okopowej do ulicy Szwedzkiej) w drugiej połowie lat 50. XX w., i odnosiła się do kształtu nasypu ziemnego, na którym znajdowało się rondo[6]. Nazwa ta wciąż pozostaje w użyciu, m.in. „Gazeta Stołeczna” (warszawski dodatek do „Gazety Wyborczej”) używa dawnej nazwy lub peryfrazy dawne rondo Babka[7][8]. „Gazeta” opowiadała się także za pomysłem przywrócenia rondu poprzedniej nazwy[9][10].
Historyczna nazwa ronda zachowała się w nazwie zespołu mieszkaniowo-biurowo-usługowego Babka Tower, wzniesionego u zbiegu ulic Zygmunta Słomińskiego i alei Jana Pawła II w latach 1998–2000[11].
Zarząd Transportu Miejskiego w rozkładach jazdy używa skróconej nazwy rondo „Radosława”[12].
W latach 2008 i 2011 na rondzie Zgrupowania AK „Radosław” zmieniono organizację ruchu. Zostało ono wyposażone w sygnalizację świetlną i uzyskało cechy ronda turbinowego[13]. W przypadku dwóch z czterech wlotów (z alei Jana Pawła II: w kierunku Śródmieścia oraz w kierunku Żoliborza) wybranie prawego pasa ruchu wymusza skręt w prawo na najbliższym wylocie[14].
Obowiązujący na tym obszarze miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego pozwala w przyszłości na poprowadzenie ruchu w ciągu ulic Okopowa – Słomińskiego w tunelu[15].
W 2004 w północno-wschodniej części ronda odsłonięto kamień z tablicą upamiętniającą zgrupowanie „Radosław”. W 2014 w zachodniej części wyspy centralnej ronda ustawiono 60-metrowy podświetlany Maszt Wolności upamiętniający powstanie warszawskie[16].
Ważniejsze obiekty
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W 1999 roku przeklasyfikowana na drogę wojewódzką nr 634
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Warszawa: atlas aglomeracji 1:20 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1996. ISBN 83-7000-086-X.
- ↑ Rondo Zgrupowania AK Radosław. Warszawikia. [dostęp 2020-01-03]. (pol.).
- ↑ Plan Warszawy, wyd. 5, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1973.
- ↑ Uchwała Nr XL/536/2001 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 24 września 2001 r. w sprawie zmiany nazwy ronda w Dzielnicy Śródmieście Gminy Warszawa - Centrum. „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego Nr 220 poz. 3870”, 17 października 2001.
- ↑ Piotr Rozwadowski (red. nauk.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 1. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”, 2005, s. 498−501. ISBN 83-11-09261-3.
- ↑ Józef Sigalin: Warszawa 1944-1980. Z archiwum architekta. Tom 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 279. ISBN 83-06-01187-2.
- ↑ Na przykład Ciosy nożem na rondzie Babka: to była awantura. Gazeta Wyborcza, 2010-02-22. [dostęp 2012-02-06].
- ↑ Miłosz Pieńkowski: Rondo Babka po zmianach: działa jak w zegarku. Gazeta Wyborcza, 2011-08-16. [dostęp 2012-02-06].
- ↑ Pytamy kandydatów: Czy przywrócić nazwę Ronda Babka?. Gazeta Wyborcza, 2006-09-26. [dostęp 2012-02-06].
- ↑ Wyborcza.pl [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-26].
- ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1989-2001. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2002, s. 96. ISBN 83-908950-5-6.
- ↑ Rondo „Radosława” (Warszawa). ztm.waw.pl. [dostęp 2011-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 maja 2012)].
- ↑ Henryk Próchniewicz: Ronda. Trudne sytuacje na drodze (dodatek do „Dziennika Gazety Prawnej”). Warszawa: Infor Biznes, 2013, s. 47.
- ↑ Henryk Próchniewicz: Ronda.... Warszawa: Infor Biznes, 2013, s. 48.
- ↑ Uchwała Rady m.st. Warszawy nr VIII/138/2011 w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu Dworca Gdańskiego. 2011-01-27. [dostęp 2012-02-07].
- ↑ Bisło-czerwona flaga załopotała na rondzie Zgrupowania AK "Radosław". [w:] Urząd Dzielnicy Wola m.st. Warszawy [on-line]. wola.um.warszawa.pl, 10 listopada 2014. [dostęp 2023-08-09].