Santes Pagnino

Santes Pagnino, także Sante Pagninus/Pagnini (ur. 18 października 1470 w Lukce (Republika Florencka); zm. 24 sierpnia 1536 w Lyonie we Francji) – dominikański zakonnik, uczony, filolog hebraista, tłumacz Biblii.

Życiorys

W roku 1487, w wieku 16 lat wstąpił do zakonu dominikanów w Fiesole (w pobliżu Florencji) gdzie jednym z jego pierwszych nauczycieli był Girolamo Savonarola^[1]. W tym czasie Florencja była ważnym ośrodkiem studiów nad językami orientalnymi do czego przyczynił się również Pagnino. W roku 1516 papież Leon X wezwał go do Rzymu i zachęcał go do dalszej pracy. Do śmierci swojego patrona w roku 1521 prowadził w Rzymie studia orientalne^[2]. Papież Hadrian VI nazwał go kaznodzieją apostolskim i mistrzem świętej teologii^[3]. W latach 1523–1526 mieszkał w Awinionie, a następnie osiadł w Lyonie^[1].

W Lyonie odegrał kluczową rolę w założeniu szpitala Saint Laurent dla dotkniętych zarazą. Swoją gorliwością i elokwencją odwrócił uwagę mieszkańców miasta od waldensów i luteran. W uznaniu zasług dla miasta otrzymał bardzo pożądane wówczas przywileje obywatelstwa^[2].

Łaciński przekład Biblii

W roku 1527, po 25 latach pracy, opublikował w Lyonie łacińskie tłumaczenie Biblii z oryginalnych tekstów^[3]. Było to pierwsze łacińskie tłumaczenie Biblii od czasów Hieronima ze Strydonu. Jako pierwsza ta Biblia posiadała ponumerowane rozdziały i wersety. Był to pionierski system, który jednak się nie przyjął^[a]. Przekład ten charakteryzowała duża dosłowność wobec tekstu hebrajskiego kosztem surowości stylu literackiego^[1].

Koszty pracy ponosił do swojej śmierci papież Leon X. Dzieło Pagniniego zdobyło uznanie współczesnych mu rabinów^[2]. Tłumaczenie Pagniniego było kilkukrotnie przedrukowane. Nie miało ono na celu zastąpienia Wulgaty, lecz ze względu na dużą dosłowność i większą dokładność tłumaczenia wersja ta stała się pomocą dla tłumaczy poszukujących właściwego rozumienia tekstu hebrajskiego i greckiego. Została ona wydana w celach czysto naukowych, wpływając na tłumaczenia Biblii na języki narodowe. Również dziś przekład Pagniniego jest przedmiotem zainteresowania historycznego^[1].

Dzieła

Veteris et Novi Testamenti nova translatio (Lyon 1527)
Isagoges seu introductionis ad sacras literas liber unus (Lyon 1528)
Thesaurus linguæ sanctæ (Lyon 1529)
Catena argentea in Pentateuchum w sześciu tomach (Lyon 1536)

Uwagi

↑ Stosowany dziś system podziału na wersety w roku 1551 wprowadził Robert Stephanus, paryski drukarz.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Santes Pagninus, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-07-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Catholic Encyclopedia: Santes Pagnino. newadvent.org, 1911. [dostęp 2020-07-13]. (ang.).
↑ ^a ^b New Catholic Encyclopedia: Pagnini, Santes. encyclopedia.com, 2020. [dostęp 2020-07-13]. (ang.).

[4] Stosowany dziś system podziału na wersety w roku 1551 wprowadził Robert Stephanus, paryski drukarz.

[britannica-1] Santes Pagninus, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-07-13] (ang.).

[newadvent-2] Catholic Encyclopedia: Santes Pagnino. newadvent.org, 1911. [dostęp 2020-07-13]. (ang.).

[encyclopedia-3] New Catholic Encyclopedia: Pagnini, Santes. encyclopedia.com, 2020. [dostęp 2020-07-13]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]