Sforzowie

Alegoria rodziny Sforza

Sforza – włoski ród arystokratyczny panujący w Księstwie Mediolanu.

Dzieje

Najgłośniejszym z przodków rodu był kondotier (najemny żołnierz) Muzio Attendolo, zwany przez wrogów (i przyjaciół) Sforza, co miało świadczyć o jego niezwykłej bojowości i odwadze. W wyniku licznych podróży i miłostek pozostawił spora gromadkę nieślubnych dzieci. Najstarszy Franciszek I rozpoczął swoją karierę podobnie jak ojciec, jako kondotier. W 1441 ożenił się z Bianka Marią – nieślubną córką ostatniego księcia Mediolanu z rodu Viscontich, a w 1450 został obwołany księciem Mediolanu. Główna linia wywodząca się od jego najstarszego syna Galeazzo Marii rządziła faktycznie do 1480. Z linii tej pochodziła m.in. Bona Sforza d’Aragona – żona Zygmunta Starego, władcy Polski i Litwy.

W 1480 (formalnie od 1494) władzę przejęła młodsza linia reprezentowana przez Ludwika il Moro, młodszego syna księcia Franciszka I. Od 1499 Sforzowie tracili co kilka lat władzę w księstwie na rzecz rywalizujących o te tereny Walezjuszów i Habsburgów. Franciszek II zmarły bezpotomnie 1 listopada 1535 był ostatnim Sforzą z linii mediolańskich książąt. Cesarz Karol V Habsburg, jego dotychczasowy protektor, włączył Mediolan do swej domeny.

Od przyrodnich braci księcia Franciszka I (nieślubnych synów Muzzio Attendolo) pochodzą inne linie Sforzów. Od Aleksandra (zm. 1473) wywodzili się hrabiowie Pesaro. Gdy wygaśli w 1515, ich ziemie przejęli książęta Mediolanu.

Potomkowie Bosia (zm. 1476) to hrabiowie Santa-Fiora. Jednym najznaczniejszych pośród nich był Aleksander (zm. 1581), w 1560 mianowany biskupem Parmy, a po pięciu latach kardynałem. W 1570 został legatem w Bolonii. Rok przed śmiercią otrzymał prestiżową godność legata w całym Państwie Kościelnym. Współcześni, znając jego ogromne wpływy, nazywali go vicepapa (wicepapież).

Hrabia Franciszek III w 1673 ożenił się z Liwią, jedyną córką i spadkobierczynią Juliana II – księcia Cesarini. Ich potomkowie przyjęli tytuł książąt Sforza-Cesarini.

Władcy Mediolanu z dynastii Sforzów

Herb	Portret	Imię	Data urodzenia	Data śmierci	Okres panowania
		Francesco I Sforza	1401	1466	1450–1466
		Galeazzo Maria Sforza	1444	1476	1466–1476
		Gian Galeazzo Sforza	1469	1494	1476–1494
		Ludovico Sforza	1452	1508	1494–1499, 1500
		Maksymilian Sforza	1493	1530	1512–1515
		Franciszek II Sforza	1495	1535	1521–1535

Przedstawiciele dynastii Sforzów

Herb	Portret	Imię	Data urodzenia	Data śmierci	Funkcja
		Muzio Attendolo Sforza	1369	1424	Włoski kondotier założyciel dynastii
		Caterina Sforza	1463	1509	Księżna Forlì
		Bianca Maria Sforza	1472	1510	Królowa Niemiec
		Anna Sforza	1476	1497	Księżna Ferrary
		Francesco Maria Sforza	1491	1512	Następca tronu mediolańskiego
		Bona Sforza	1494	1557	Królowa Polski

Genealogia

Antonia Salimbeni zm. 1411

Muzio Attendolo Sforza 1369–1424

Maria Marzano zm. 1440 hrabina Celano

Lucia Terzani zm. 1461

Bosio 1410–1476 hrabia Santa Fiora

Gabriel 1423–1457 arcybiskup Mediolanu

Polissena Ruffo 1400–1420 księżna Kalabrii

Franciszek I 1401–1466 książę Mediolanu

Bianka Maria 1425–1468

Eliza 1402–1476

Leonello Sanseverino 1385–1420 hrabia Cajazzo

Antonia 1404–1471

Ardizzone da Carrara zm. 1441 pan Feltre

Leon 1406–1440

Marsobilia Trinci zm. 1485

Jan 1407–1451

Lavinia Lavello

Konstancja da Varano 1428–1447

Aleksander 1409–1473 pan Pesaro

Serafina Montefeltro 1434–1478

Galeazzo 1444–1476 książę Mediolanu

Bona Sabaudzka 1449–1503

Hipolita 1446–1488

Alfons II 1448–1495 król Neapolu

Filip 1445–1492 hrabia Korsyki

Maria Sabaudzka 1448–1475

Sforza 1449–1479 książę Bari

Ludwik 1452–1508 książę Mediolanu

Beatrycze d'Este 1475–1497

Elżbieta 1453–1472

Wilhelm VIII 1420–1483 markiz Montferratu

Askaniusz 1455–1505 kardynał

Oktawian 1458–1477 hrabia Lugano

Baptysta 1446–1472

Fryderyk III 1422–1482 książę Urbino

Jan 1466–1510 pan Pesaro i Gradary

Lukrecja Borgia 1480–1519

Katarzyna 1463–1509 księżna Forlì

Hieronim Riario 1443–1488 książę Imoli i Forlì

Gian Galeazzo 1469–1494 książę Mediolanu

Izabela Aragońska 1470–1524 księżna Bari

Hermes 1470–1503 markiz Tortony

Filibert I 1465–1482 książę Sabaudii

Bianka Maria 1472–1510

Maksymilian I 1459]-1519 cesarz

Anna Maria 1473–1497

Alfons I 1476–1534 książę Ferrary

Maksymilian 1493–1530 książę Mediolanu

Franciszek II 1495–1535 książę Mediolanu

Krystyna Duńska 1521–1590

Konstantyn 1510–1512 pan Pesaro i Gradary

Franciszek 1491–1512 hrabia Pawii

Hipolita 1493–1501

Bona 1494–1557

Zygmunt I Stary 1467–1548 król Polski i Litwy

Bianka Maria 1495–1496

Linki zewnętrzne

• (ang.) Genealogia rodu w: M.Marek, Genealogy .Eu (po angielsku)
• (wł.) Genealogia rodu w: D.Shamà, Genealogie delle dinastie nobili italiane