Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Smoleńsku
 nr rej. 6710028021
| |||||||||||||||
| sobór katedralny | |||||||||||||||
 Widok ogólny | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Eparchia | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
15/28 sierpnia | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu smoleńskiego  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Smoleńska  | |||||||||||||||
 54°47′19,3″N 32°03′15,2″E/54,788694 32,054222
| |||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||
Sobór Zaśnięcia Matki Bożej – prawosławny sobór w Smoleńsku, katedra eparchii smoleńskiej.
Pierwszy sobór prawosławny w Smoleńsku został wzniesiony przez Włodzimierza Monomacha w 1101. Przetrwał on do oblężenia Smoleńska w latach 1609–1611. Według opisu wydarzeń zawartego w rosyjskim latopisie, grupa ostatnich obrońców zamknęła się w świątyni i wysadziła ją w powietrze, nie chcąc poddać się wojskom polsko-litewskim[1].
Nowa cerkiew, nosząca to samo wezwanie – Zaśnięcia Matki Bożej – została wzniesiona dalej na północ w porównaniu z wysadzonym soborem[2]. Początkowo budowę świątyni zlecono mistrzowi Jewsiutce Iwanowowi, który jednak odmówił wykonania zamówienia, gdyż nie otrzymał informacji ani o planowanych rozmiarach cerkwi, ani o życzeniach zamawiających odnośnie do jej wyglądu i stylu. Ostatecznie wznoszenia budynku podjęli się Leontij Kostrourow, Aleksiej Korolkow i Jakow Szarutin, którzy wzorowali się na soborze w Aleksandrowskiej Słobodzie[3]. Prace budowlane rozpoczęto w 1676, jednak uległy one przerwaniu po trzech latach, gdy nieoczekiwanie runęła jedna ze ścian wznoszonego obiektu[4]. Ostatecznie wznoszenie soboru zakończył w latach 1732–1740 architekt z Kijowa, A. Szepel[4].
Sobór był czynny do 1929, gdy został zamknięty na polecenie władz radzieckich. Nie został jednak zdewastowany i w 1941 jego wyposażenie opisywano jako zachowane w całości[5].
Obiekt reprezentuje rosyjski barok[4]. Zlokalizowany na wysokim wzniesieniu, stanowi główną dominantę panoramy Smoleńska[6]. We wnętrzu znajduje się złocony, bogato rzeźbiony ikonostas wykonany przez Syłę Trusickiego i jego uczniów. Ci sami artyści wykonani dla świątyni zespół ikon[4]. W świątyni tej znajduje się kopia jednej z najsłynniejszych rosyjskich ikon Bogurodzicy – Smoleńska Ikona Matki Bożej, będącej wzorcową dla kolejnych ikon typu Hodigitria (Przewodniczka). Oryginał wizerunku zaginął między r. 1941 a 1943, gdy Smoleńsk był okupowany przez Niemców[5].
W sąsiedztwie soboru znajduje się jego dzwonnica, znacznie niższa od samej świątyni, wzniesiona w 1767 według projektu P. Obuchowa[7]. W soborze znajduje się nagrobek biskupa smoleńskiego Parteniusza[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., ss.295–296
- ↑ A. Nizowskij, Samyje znamienityje.., s.296
- ↑ A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., ss.296–297
- ↑ a b c d A. Nizowskij, Samyje znamietityje..., s.297
- ↑ a b Чудотворная икона Божией Матери «Одигитрия» Смоленская / Православие.Ru [online], www.pravoslavie.ru [dostęp 2017-06-01].
- ↑ A. Nizowskij, Samyje znamienityje.., s.295
- ↑ A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., s.298
- ↑ Парфений (Сопковский). [dostęp 2012-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-21)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- A. Nizowskij, Samyje znamienityje monastyri i chramy Rossii, Wecze, Moskwa 2000, ISBN 5-7838-0578-5