Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

      XX sèculu - XXI sèculu - XXII sèculu
      annos 2000 - annos 2010 - annos 2020 - annos 2030 - annos 2040
      2019 - 2020 - 2021 - 2022 - 2023 - 2024 - 2025 - 2026 - 2027


Su 2023 (MMXXIII in nùmeros romanos) est un'annu de su de XXI sèculos incumintzadu in sa die de domìnigu.

Immàgines ligadas a unos cantos eventos de su 2023

S'ONU dd'at decraradu:

  • annu internatzionale de s'erba fèrrina [1];
  • annu internatzionale de su diàlogu comente garantzia de paghe[2];

Acuntessimentos

modìfica

Ghennàrgiu

modìfica
  • 1 ghennàrgiu: sa Croàtzia adotat s'Èuru e intrat in s'Àrea Schengen[3].
  • 3 ghennàrgiu s'Uzbèchistan adotat s'alfabetu latinu[4].
  • 4 ghennàrgiu: a su mancu 19 persones morint in Somàlia in duos atentados cun vetura-bomba chi si creet òpera de su grupu terrorìsticu Al-Shabaab[5].
  • 5 ghennàrgiu: s'esèrtzitu messicanu arrestat a Ovidio Guzmán López, fìgiu de su narcotraficante e Joaquín "El Chapo" Guzmán. A pustis de custu, acontessent episòdios de violèntzia in s'istadu de Sinaloa[6].
  • 7 ghennàrgiu: una persone morit e a su mancu àteras 57 abarrant ingortas in un'iscòntriu de duos trenos in Tzitade de su Mèssicu[7].
  • 8 ghennàrgiu: simpatizantes de s'ex presidente de Brasile Jair Bolsonaro tzùchiant a Praça dos Três Poderes, Praça dos Três Poderes e su Supremo Tribunal Federal in sa capitale Brasìlia, in ue su presidente in càrrigu decrarat s'istadu de emergèntzia[8].
  • 16 ghennàrgiu: is Carabineris italianos arrestant a Matteo Messina Denaro, unu de is cabos de s'organizatzione mafiosa Cosa Nostra, a pustis de 30 annos de bandidòngiu[9].
  • 17 ghennàrgiu: su presidente de Vietnam Nguyễn Xuân Phúc lassat s'incàrrigu a pustis de unos cantos iscàndalos in contu de corrutzione in su guvernu suo[10].
  • 20 ghennàrgiu: su parlamentu de Trinidad e Tobago eligit a s'ex-presidente de su senadu, ministra e abogada Christine Kangaloo comente a presidente de su paisu cun 48 votos contras 22[11].
  • 24 ghennàrgiu: annoamentu de su Rellògiu de s'Apocalisse, chi immoe sinnat 90 segundos a sa fine de su mundu[12].
  • 25 ghennàrgiu: Chris Hipkins est su primu ministru nou de Noa Zealanda[13], ses des a pustis chi Jacinda Ardern at lassadu s'incàrrigu[14].
  • 27 ghennàrgiu:

Freàrgiu

modìfica
  • 1 freàrgiu:
    • in Austràlia, regione de Kimberley, s'agatat una càssula radioativa chi si s'azienda minerària Rio Tinto aiat pèrdidu e podiat èssere unu perìgulu grae pro sa populatzione locale[17].
    • sa cometa C/2022 E3 (ZTF), iscoberta in su 2022, est a s'istesiada mìnima dae sa Terra a pustis de unos 50 milliones de annos, e podet èssere bida in su chelu iscurosu[18].
  • 3 freàrgiu:
    • is Istados Unidos annùntziant chi est sighende unos cantos globos de iscòviu tzinesos. Sa die a pustis nd'isparat unu. S'eventu càusat tensiones intra is duos paisos e est s'incumentzu de eventos sìmiles[19][20][21].
    • sa Tailàndia annùntziat un'alerta pro contaminatzione de prùere finu, cussigende a sa populatzione de impreare is mascareddas pro essire, e de traballare in domo cando possìbile[22].
    • in sa bidda de East Palestine, Ohio, unu trenu càrrigu de produtos chìmicos deràlliat, causende forsis unu disacatu ambientale[23].
  • 5 freàrgiu:
  • 6 freàrgiu: unu terremotu de magnitudo 7,5 iscutulat sa Sìria e sa Turchia, ochiende a su mancu a 50.000 persones e lassende·nde a su mancu a 122.000 fertas[27][28].
  • 21 freàrgiu: Vladimir Putin annùntziat chi sa Rùssia suspendet sa partetzipatzione a su New START, un'acòrdiu cun is Istados Unidos pro ridùere is armas nucleares[29].
  • 25 freàrgiu: eletziones generales in Nigèria. Binchet Bola Tinubu[30].
  • 26 freàrgiu: una nave càrriga de disterrados in biàgiu concas a s'Itàlia naufragat in su mare a in antis a sa costa de Steccato di Cutro, Provìntzia de Crotone, morende a 86 persones. S'episòdiu, connotu in s'imprenta comente "Naufràgiu de Crotone" o "Degòlliu de Cutro", ingendrat polèmicas polìticas a pitzus de su manìgiu de su fenòmenu migratòriu[31][32][33].
  • 28 freàrgiu: unu tzocu ferroviàriu in Grèghia ochiet a 57 persones e nde lassat a medas àteras ingortas[34].
  • 1 martzu: una parte manna de s'Argentina abarrat chene eletritzidade in s'ìnteri de un'unda de calore chi aiat ammanniadu sa pedida de energia, pro neghe de unu fogu in una de is lìnias de tensione arta[35].
  • 2 martzu: s'Assemblea Natzionale de Vietnam decrarat a Võ Văn Thưởng presidente nou cun su 98,38% de su parlamentu[36].
  • 3 martzu: si nde pesant chèscias vàrias in Grèghia esigende megiorias de su sistema ferroviàriu, a pustis de s'acuntessimentu de su 28 de freàrgiu[37].
  • 4 martzu: is membros de s'ONU lompent a un'acòrdiu pro sa protetzione de su 30% de is otzèanos[38].
  • 5 martzu: eletziones parlamentares in Estònia. Pro sa primu borta duos partidos de tzentru-dereta tenent sa majoria assoluta[39].
  • 6 martzu: incumentzat su traballu pro una costitutzione noa de su Cile[40].
  • 8 martzu: unu grupu de dòighi persones atacat unu càmion in s'Arioportu de Santiago, Cile, pro nde furare 32 milliones de dòllaros benende dae Miami. S'atacu est faddidu, ma nde sunt mortas duas persones: unu de is criminales e una guàrdia. Is àteros criminale si nche sunt fuidos[41].
  • 9 martzu: un'òmine intrat in una crèsia de Amburgu in s'ìnteri de una tzelebratzione de Testimòngios de Geova, ochiet a 7 persones, nde ferret a àteras 8 e a pustis s'ochiet issu etotu[42].
  • 10 martzu:
    • sa Silicon Valley Bank, sa de 16 bancas prus mannas de is Istados Unidos, fallit. Est su prus fallimentu mannu de banca a pustis de sa crisi econòmica de su 2008. De su fallimentu nde sufrint aziendas in totu su mundu[43][44].
    • eletziones presidentziales in Tzina. Est eletu torra Xi Jinping.[45]
    • Iran e Aràbia Saudita torrant a tènnere relatziones diplomàticas, suspèndidas in su 2016, cun s'interventu de sa Tzina[46].
  • 12 martzu: fallit sa Signature Bank. Fiat sa de 21 bancas prus mannas de is Istados Unidos[47].
  • 16 martzu: un'esplosione in una miniera in sa provìntzia de Cundinamarca, Colòmbia, morint a su mancu 11 persones e 10 sunt pèrdidas[48].
  • 17 martzu: sa Corte Penale Internatzionale emitet un'òrdine de arrestu de su presidente russu Vladimir Putin pro crìmenes de gherra cummìtidos in s'invasione russa de Ucràina e rapimentu de pipios ucràinos[49][50].
  • 18 martzu: unu terremotu de magnitudo 6,8 in Ecuador, acanta de sa làcana cun su Perù, ochiet a su mancu a 14 persones e nde lassat a àteras 61 fertas[51].
  • 19 martzu: su grupu UBS còmporat sa banca Credit Suisse, pro dda sarvare dae s''ameletzu de su fallimentu[52].
  • 20 martzu: su Grupu interguvernativu de espertos a pitzus de su càmbiu climàticu pùblicat sa sìntesi de sa de ses relatas suas[53].
  • 21 martzu: su parlamentu de s'Uganda aprovat una lege chi punit s'omosessualidade cun sa presonia a vida o sa morte. Sa lege abetat sa firma de su presidente[54].
  • 25 martzu: sa Rùssia detzidet de istèrrere armas nucleares tàticas in Bielorùssia[55].
  • 26 martzu: protestas ispontàneas acontessent in Israele a pustis chi su primu ministru at lissentziadu su ministru de sa defensa chi aiat chistionadu contras sa reforma de sa giustìtzia[56].
  • 2 abrile:
    • eletziones parlamentares in Bulgaria. S'intentat de agatare solutzione a su blocu chi est sighidu a sa crisi polìtica de su 2021-2023[57].
    • eletziones presidentziales in Montenegru. Binchet Jakov Milatović de Europa Immoe! (tzentru). Est su primu presidente chi non benet dae su Partidu Democràticu de is Sotzialistas de su Montenegru dae cando est istadu introduidu su sistema multi-partidu in su 1990[58].
    • eletziones parlamentares in Finlàndia. Su candidadu Petteri Orpo de sa Coalitzione Natzionale tzentru-dereta pigat sa majoria de is votos[59].
    • eletziones parlamentares de Andorra. Su primu ministru Xavier Espot, ghia de is Democràticos de Andorra (tzentru-dereta) tenet sa majoria[60].
    • in su cuntestu de sa gherra russu-urcaina, in San Pietroburgo, su blogger natzionalista Vladlen Tatarsky morit in s'iscòpiu de una bomba in unu tzilleri de propiedade de s'oligarca Yevgeny Prigozhin[61][62].
  • 4 abrile: sa Finlàndia intrat in sa OTAN. Est su de 31 paisos a nch'intrare[63].
  • 5 abrile:
    • sa politzia de Israele intrat in sa moschea de Al-Aqsa, sa prus manna de Gerusalemme, e iscudet a is fideles chi fiant in cue pro pregare[64].
    • un'òmine de 25 annos intrat in un'asilu de Blumenau, Brasile, e ochiet a 4 pipios e nde ingollet a àteros 4 a corpos de istrale[65].
    • s'arioportu de Amsterdam Schiphol pigat sa detzisione istòrica de proibire s'intrada de jet privados intre su 2025 pro ridùere s'emissione de gas serra e s'incuinamentu acùsticu[66].
  • 10 abrile: 5 persones morint e àteras 8 sunt ingortas in una banca de Louisville, Kentucky, USA, a pustis chi un'ex traballadore est intradu isparende in s'istitutu[67].
  • 11 abrile: in su cuntestu de sa gherra tzivile in Myanmar, sa Tatmadaw Lei (Aero-nàutica militare de Myanmar) ochiet a su mancu a 165 persones in su bidditzolu de Pazigyi in s'incumentzu de una festa pro s'Esèrtzitu Populare de Defensa (nàschidu comente reatzione a su Corpu de istadu de su 2021)[68].
  • 14 abrile s'Agentzia Ispatziale Europea ghetat sa sonda de sa missione JUICE (JUpiter ICy moons Explorer, Esploradore de is lunas astradas de Giove), pro sa chirca de is cunditziones pro sa vida me is satèllites naturales astrados de Giove: Ganimede, Europa e Callistu. S'arribu est previstu pro su 2031[69].
  • 15 abrile:
    • unas binti persones armadas intrant in unu parcu acuàticu in Cortazar, Mèssicu e isparant a una truma chi s'agataiat in cue, ochiende a 7 persones (de custas, unu pipiu) e ingolende·nde a àteras deghe.[70]
    • acabbat s'impreu de energia nucleare in Germània a pustis de prus de 50 annos de impreu, cun sa serrada de s'ùrtima tzentrale[71][72].
  • 20 abrile: sa sotziedade SpaceX intentat de ghetare a s'ispàtziu su razu Starship, cun chi in su benidore si bolet torrare a portare s'òmine a sa Luna e, prus a in antis, a ddu portare fintzas a Marte. Su razu esplodet a pustis de tres minutos de bòlidu[73].
  • 23 abrile: s'iscoberit unu suitzìdiu de massa in unu padente in Kenya. Si creet chi prus de 90 persones si siant lassadas mòrrere de fàmene pro motivos religiosos[74][75].
  • 30 abrile: eletziones presidentziales in Paraguay. Binchet Santiago Peña, cadidadu de dereta de su Partidu Colorado[76].
  • 1 maju: sa First Republic Bank de San Francisco fallit e sa FDIC istadunidensa dda bendet a JPMorgan Chase pro 10,7 milliardos de dòllaros. Sa derrota superat sa de martzu de sa Silicon Valley Bank e essit su segundu prus mannu in s'istòria de is Istados Unidos[77].
  • 4 maju: una sèrie de allagamentos e isteremamentos càusant prus de 400 mortos in sa Repùblica Democràtica de Congo[78].
  • 5 maju: S'Organizatzione Mundiale de sa Salude decrarat s'agabbu de s'emergèntzia globale de sa COVID-19[79].
  • 6 maju:
    • Carlu III e sa pobidda Camilla sunt incoronados Re e Reina de su Rennu Unidu[80].
    • un'òmine cun echipàgiu militare isparat a sa gente in unu tzentru cummertziale in Dallas, Texas, ochiende a 8 persones e ferende a àteras 7[81].
  • 7 maju: sa Sìria est torrada a ammìtere in sa Liga Àraba, dae in ue dd'aiant bogada in su 2011[82].
  • 9 maju: si format su Tziclone Mocha, chi a s'arribu a Myanmar e Bangladesh at a ochìere a su mancu a 435 persones[83].
  • 11 maju: S'Organizatzione Mundiale de sa Salude decrarat s'agabbu de s'emergèntzia globale de sa pigota de sa martinica[84].
  • 14 maju:
    • eletziones generales in Tailàndia. Is partidos pro-democratzia binchent sa majoria de is iscannos in parlamentu, mentres is partidos pro-militares nde perdent[85].
    • eletziones presidentziales in Turchia. Nen su partidu de su presidente atuale Recep Tayyip Erdoğan nen s'opositzione tenent sa majoria in s'Assemblea Natzionale Manna, duncas ddoe at a èssere unu votu de disparègiu[86].
  • 17 maju: sighende una crisi polìtica, su presidente de s'Ecuador isorvet s'Assemblea Natzionale[87].
  • 19 maju:
  • 21 maju: eletziones generale in Grètzia. Su partidu de guvernu Democratzia Noa (tzentru-dereta) binchet sa majoria, ma su primu ministru Kyriakos Mitsotakis non bolet formare unu guvernu de coalitzione cun àteros partidos e cunsìderat s'idea de cunvocare un'àtera eletzione pro s'assegurare una majoria prus ampra[90].
  • 28 maju:
    • segundu turnu de is eletziones presidentziales in Turchia: su presidente Recep Tayyip Erdoğan est torradu a cunfirmare pro su de tres mandados cun su 52,18% de is votos[91][92].
    • eletziones munitzipales e autonòmicas in Ispànnia. Su Partidu Populare binchet in sa parte manna de su territòriu. Pedro Sánchez, primu ministru de su Partidu Sotzialista Operaju de Ispànnia, connoschet sa derrota de su partidu suo e cunvocat eletziones natzionales noas pro su 23 de argiolas[93].

Làmpadas

modìfica
  • 2 làmpadas: duos trenos atumbant in Odisha, Ìndia. Morint 288 persones e unas àteras 1000 sunt fertas[94].
  • 6 làmpadas: in su cuntestu de sa Gherra russu-ucràina, un'esplosione isciùsciat una diga in Nova Kakhovka, de importu mannu pro sa produtzione de energia elètrica, sa viabilidade, s'agricultura e s'allevamentu e sa frunidura de abba de bufare[95][96].
  • 11 làmpadas: s'Honduras aberit sa primu ambasciada in Beijing, Tzina, a pustis de àere truncadu in martzu is relatziones diplomàticas cun Taiwan[97].
  • 12 làmpadas: s'Eritrea torrat in s'Autoridade Interguvernativa pro s'Isvilupu a pustis de s'èssere suspèndida in su 2007[98].
  • 13 làmpadas: a su mancu 106 persones morint in un'intzidente in su Riu Nigèria, Istadu de Kwara, Nigèria. Una barca si nd'est furriada e truncada in duos mentres si fiat tzelebrende una coja[99].
  • 14 làmpadas:
    • iscientziados annùntziant sa creatzione de un'embrione umanu sintèticu dae tzèllulas istaminales sena bisòngiu de sèmene o òvulu[100].
    • a su mancu 82 persones morint e prus de 500 sunt pèrdidas a pustis chi una barca càrriga de emigrantes si nd'est furriada a foras de sa costa de su Peloponnesu[101].
  • 16 làmpadas: in Uganda, su grupu giadista de is Fortzas Alliadas Democràticas ochiet a 42 persones in un'iscola de Mpondwe[102].
  • 18 làmpadas: is chimbe membros de un'ispeditzione in su sommergìbile Titan morint in s'implosione de su veìculu mentres fiant esplorende su relitu de su Titanic[103].
  • 19 làmpadas:
    • S'Assemblea Generale de is Natziones Unidas detzidet a s'unanimidade de adotare su Tratadu pro su Mare Artu, su primu pro s'amparu de su mare in abba internatzionale[104][105].
    • su Qatar e is Emirados Àrabos Unidos torrant a cuncordare relatziones diplomàticas a pustis de sa Crisi Diplomàtica de Qatar[106] de su 2017.
  • 20 làmpadas: a su mancu 46 persones sunt ochidas in un'iscontru intra bandas in una presone feminile acanta de Tegucigalpa ,Honduras[107].
  • 21 làmpadas: a su mancu 35 persones morint in s'afundamentu de una barca de emigrantes a foras de sa costa de is Ìsulas Canàrias, Ispànnia[108].
  • 23 làmpadas: in Rùssia su Grupu de mertzenàrios Wagner si fùrriat contras a su guvernu de Vladimir Putin e ameletzat de martzare concas a Mosca, ma si firmat a pustis chi is duas partes agatant un'acòrdiu[109].
  • 25 làmpadas:
    • eletziones generales in Grètzia: Kyriakos Mitsotakis essit primu ministru, sende chi su partidu suo Democratzia Noa at tentu sa majoria de is iscannos in parlamentu[110].
    • primu turnu de is eletziones generales in Guatemala[111].
  • 27 làmpadas: sa politzia frantzesa ochiet a Nahel Merzouk, de 17 annos. Su fatu ingendrat chèscias in totu su paisu[112].
  • 30 làmpadas: su Cussìgiu de Seguresa de is Natziones Unidas votat s'agabbu de sa missione sua de mantenimentu de sa paghe in Mali[113].

Argiolas/Trìulas

modìfica
  • 2 argiolas/trìulas: in Afgànistan, su guvernu talebanu serrat totu is salones de bellesa pro fèminas de su paisu[114].
  • 3 argiolas/trìulas:
    • is rafinadores de petròliu indianos incumentzant a pagare su petròliu in yuan tzinesos comente a alternativa a su dòllaru americanu, pro more de is santziones ammanniende·si contras sa Rùssia[115].
    • Israele imbiat fortzas militares e drones a su campu de disterrados de Jenin, Tzisgiordània, chi ochient a 13 persones e nde ferrent a prus de àteras 100. Est s'atacu prus mannu a pustis de sa segunda Intifada. Un'atacu de vengàntzia a Tel Aviv ferret a 9 persones sa die a s'incràs[116][117].
  • 4 argiolas/trìulas: s'Iran intrat in s'Organizatzione de Cooperatzione de Shangai. Est su de noe membros[118].
  • 8 argiolas/trìulas: me is Paisos Bàscios sa coalitzione de guvernu ruet e su presidente annùntziat chi s'at a retirare[119].
  • 9 argiolas/trìulas: sa Noa Zelanda firmat un'acòrdiu de cummèrtziu lìberu cun s'Unione Europea[120].
  • 10 argiolas/trìulas:
    • 6 persones (tres pipios e tres mannos) morint in un'atacu a un'iscola de pipios in Lianjiang, Tzina[121].
    • Tzina e is Ìsulas Salomone firmant un'acòrdiu de politzia, megiorende is relatziones issoro[122].
    • Unione Europea e Istados Unidos de Amèrica firmant un'acòrdiu nou a subra de sa comunicatziones de datos pro risòlvere intzertesas legales in su trasferimentu de datos[123].
  • 14 argiolas/trìulas: su SAG-AFTRA (Screen Actors Guild - American Federation of Television and Radio Artists, Sindicadu de Atores de Tzìnema - Federatzione Istadunidensa de Artistas de Ràdiu e Televisione) decrarat un'isciòperu pro si nde chesciare contras is cumpensos bàscios, sa propiedade de su traballu e is cuntènnidos ingendrados cun s'Inteligèntzia Artifitziale)[124].
  • 19 argiolas/trìulas: si nde pesant protestas in Lima, Perù, contras sa presidente Dina Boluarte, pedende·nde sa rinùntzia a s'incàrrigu[125].
  • 20 argiolas/trìulas:
    • unu grupu de manifestadores ponet fogu a s'ambasciada de Isvètzia in Iraq comente a gestu de risposta a sa brusiadura de su Coranu organizada pro sa segunda borta in su paisu europeu dae grupos de estrema dereta[126].
    • Bolìvia e Iran firmant un'intesa, ammanniende sa cooperatzione me is setores de sa seguresa e sa defensa[127].
  • 23 argiolas/trìulas:
    • deghinas de milliajas de persones fuent dae Rhodes, Grètzia, pro neghe de un'unda de calore e fogos de padente. Est su prus isboidamentu mannu in s'istòria de su paisu[128][129].
    • eletziones generales in Cambògia. Binchet su Partidu Populare[130][131].
    • eletziones generales in Ispànnia. Su Partidu Populare otene sa majoria, ma is nùmeros non ddi bastant pro formare unu guvernu de tzentru-dereta[132][133].
    • in sa tzitade de Manta, Ecuador, ochient a su sìndigu eletu dae pagu tempus, ingendrende un'unda de arrennegu populare. A pustis de is chèscias, ponent su retiru obligatòriu de note me is provìntzias de Manabí, Los Ríos e in sa tzitade de Durán.[134]
  • 26 argiolas/trìulas: unu corfu de istadu in Niger nde bogat su presidente Mohamed Bazoum. Is membros de sa guàrdia sua e is fortzas armadas pigant su controllu de su paisu e ponent a su generale Abdourahamane Tchiani a cabu de una giunta militare[135].
  • 28 argiolas/trìulas: in Singapore Saridewi Binte Djamani, fèmina de 45 annos, est cundennada a s'impicu pro tràficu de 30 grammos de eroina, pesende·nde is chèscias de organizatziones pro is deretos umanos, comente a Amnesty International[136].
  • 29 argiolas/trìulas: in Colòmbia, su fìgiu de su presidente Gustavo Petro, Nicolás Petro, e s'ex pobidda sua, Daysuris Vásquez, sunt istados arrestados pro òrdine de sa procura generale, chi ddos acusat de limpiadura de dinari e arrichimentu illegale[137].
  • 30 argiolas/trìulas: in Khar, in Pakistan, un'atentadu suitzida pròvocat 63 mortos e in prus de 200 fertos. S'Istadu Islàmicu - Provìntzia de Khorasan decrarat sa responsabilidade de s'atentadu[138].
  • 1 austu: pro neghe de su callentamentu globale, sa temperadura de is otzèanos lompet a su record de 20,96°C, passende su de su 2016. Argiolas si cunfirmat su mese prus caente de semper pro temperadura superfitziale de s'àera in mèdia globale, cun una diferèntzia de cunsideru: 0,3°C[139][140][141].
  • 8 austu: in una sèrie de fogos in Maui, Hawaii, sunt destruidos 6880 ètaros, 115 persones morint e nde isparessent unas àteras 1100[142][143].
  • 15 austu: prus de 3000 persones depent lassare s'Ìsula Canària de Tenerife pro neghe de unu fogu chi brùsiat prus de 2600 ètaros[144].
  • 16 austu: s'uraganu Hilary corfit sa penìsula de Baja California e sa Califòrnia de su Sud pro sa primu borta in 84 annos[145].
  • 18 austu: Istados Unidos, Giapone e Corea de su Sud cuncordant un'alleàntzia de seguresa mùtua[146].
  • 20 austu: eletziones presidentziales in Guatemala. Binchet Bernardo Arévalo de su partidu Semilla (tzentru-manca)[147].
  • 21 austu: s'Aràbia Saudita est acusada de mortòrgiu de massa de chèntinas de emigrantes africanos intentende de passare sa làcana cun Yemen[148][149].
  • 23 austu:
    • su veìculu ispatziale indianu Chandrayaan-3 est su primu a aterrare acanta de su polu sud de sa Luna, portende unu lander, su Vikram, e unu rover, su Pragyan[150].
    • Yevgeny Prigozhin, ghia de su Grupu Wagner, su fundadore Dmitry Utkin e àteros morint ochidos in sa ruta de s'aparèchiu in ue fiant biagende[151][152][153].
  • 30 austu: a pustis de s'annùntziu chi Ali Bongo Ondimba diat èssere torradu a elèghere a presidente de Gabòn, s'esèrtzitu at cumpridu unu corpu de istadu, acabbende cun su guvernu de sa famìlia Bongo a pustis de 56 annos.
  • 31 austu: in Johannesburg 77 persones morint e prus de 85 sunt fertas dae su fogu in un'edifìtziu chi fiat istadu ocupadu dae bandas chi dd'afitaiant a ocupantes abusivos[154][155].

Cabudanni

modìfica
  • 1 cabudanni: eletziones presidentziales in Singapore. Binchet s'economista Tharman Shanmugaratnam cun prus de su 70% de is votos.
  • 2 cabudanni: s'organizatzione pro s'imbìstigu ispatziale de s'Ìndia ghetat Aditya-L1, sa prima missione pro s'osservatzione solare de su paisu[156].
  • 8 cabudanni: unu terremotu de magnitudo 6,9 in Marrakech-Safí (Marrocu) ochiet a su mancu a 2960 persones e faghet dannu a su patrimòniu istòricu[157].
  • 9 cabudanni: in s'addòbiu de su G20 in Noa Delhi, s'annùntziat chi su de 21 membros at a èssere s'Unione Africana[158].
  • 10 cabudanni: su Tziclone Daniel in Lìbia ochiet a su mancu a 5000 persones e is autoridades annùntziant intra 10000 e 100000 isparèssidos[159].
  • 15 cabudanni: su sindacadu istadunidensu United Automobile Workers annùntziat un'isciòperu contras a is tres prus produtores mannos de veturas, Ford, General Motors e Stellantis[160].
  • 19 cabudanni: s'Azerbaigián ghetat un'atacu contras sa Repùblica d'Artsakh chi acabbat cun sa vitòria de s'Azerbaigián. Si nde pesant protestas in Armènia[161][162][163].
  • 20 cabudanni: is archeòlogos agatant s'Istrutura de Kalambo chi, cun un'edade de 476000 annos est s'istrutura de linna prus betza de su mundu[164].
  • 24 cabudanni: Emmanuel Macron annùntziat chi sa Frantza at a acabbare sa presidèntzia militare in Niger e retirat s'ambasciadore dae su paisu pro neghe de sa Crisi de su Niger[165].
  • 25 cabudanni: in Stepanakert, Nagorno-Karabakh, 170 persones morint e àteras 300 sunt fertas in un'esplosione in un'istatzione de rifornimentu[166].
  • 26 cabudanni: in Bajdida, Iraq, 114 persones morint e 100 sunt fertas in unu fogu pesadu in s'ìnteri de una coja[167].
  • 30 cabudanni: eletziones parlamentares in sa Repùblica Islovaca. Binchet Smer – sociálna demokracia (Diretzione - Sotzial-Democratzia, de tzentru-manca)[168][169].

Ledàmene/Santugaine

modìfica
  • 7 ledàmene/santugaine:
  • 8 ledàmene/santugaine: Israele decrarat chi est in istadu de gherra pro sa prima borta a pustis de sa gherra de Yom Kipur (1973)[172].
  • 14 ledàmene/santugaine:
    • sa majoria de is Australianos votat no a sa lege costitutzionale pro su connoschimentu legale de is pòpulos aborìgenos[173][174].
    • eletziones generales in Noa Zelanda. Binchet su Partidu Natzionale (tzentru-dereta) mentres su Partidu de su Traballu otenet su peus resurtadu in s'istòria moderna de su paisu[175].
  • 15 ledàmene/santugaine:
    • segundu turnu de is eletziones generales in Ecuador. Binchet Daniel Noboa de Atzione Democràtica Natzionale (tzentru), essende su prus presidente giòvanu de su paisu de semper[176].
    • eletziones parlamentares in Polònia. Su partidu Lege e Giustìtzia (dereta) binchet su prus de is iscannos ma perdet sa majoria[177][178].
  • 16 ledàmene/santugaine: duas persones morint e un'àtera est ferta in un'isparadòrgiu terrorista islàmicu in Bruxelles, Bèlgiu. Sa politzia ochiet a su terrorista sa die a pustis[179].
  • 17 ledàmene/santugaine: si produit un'esplosione in s'ispidale àrabu Al-Ahli in ue Palestinesos aiant agatadu amparu. Su contu de is mortos càmbiat dae 100 a 471, segundu sa fonte[180].
  • 22 ledàmene/santugaine:
    • eletziones federales in Isvìtzera. Unione Democràtica de Tzentru (dereta) mantenet sa majoria[181].
    • primu turnu de is eletziones presidentziales in Argentina[182].
  • 25 ledàmene/santugaine: s'Uraganu Otis corpit is costas de su Patzìficu Messicanu, faghende 49 mortos, 58 isparèssidos, feridos e dannos medas[183].

Onniasantu/Santandria

modìfica
  • 1 onniasantu/santandria: si faghet in su Rennu Unidu su primu addòbiu in contu de s'Inteligèntzia Artifitziale, in ue si firmat su primu acòrdiu mundiale pro sa seguresa de s'Inteligèntzia Artifitziale[184][185].
  • 2 onniasantu/santandria: is Beatles, mancari separados dae su 1970, pùblicant sa cantzone Now and Then, chi includet registratziones de sa boghe de John Lennon (1940–1980) e de sa chitarra de George Harrison (1943–2001)[186].
  • 6 onniasantu/santandria: su contu de is mortos in sa Fròngia de Gaza passat is 10000[187].
  • 7 onniasantu/santandria: António Costa, primu ministru portughesu annùntziat chi s'at a dimìtere in curtzu[188][189].
  • 9 onniasantu/santandria: chirurgos americanos annùntziat su primu trapiantu de s'ogru intreu[190].
  • 13 onniasantu/santandria: ochidòrgiu de Jesús Ociel Baena Saucedo, sa primu persone non binària a ocupare un'iscannu in sa magistradura in Mèssicu e Amèrica Latina. S'eventu nde pesat is chèscias de sa comunidade LGBT[191].
  • 14 onniasantu/santandria: su presidente tzinesu Xi Jinping bìsitat is Istados Unidos pro sa prima borta a pustis de su 2017 pro un'addòbiu cun su presidente americanu Joe Biden[192]. Is duos sunt de acòrdiu a torrare a abèrrere sa comunicatzione militare e cooperare contras sa crisi climàtica[193].
  • 17 onniasantu/santandria: sa temperadura mèdia globale passat is 2°C cumparada cun sa mèdia pre-industriale pro sa prima borta in s'istòria[194].
  • 19 onniasantu/santandria: segundu turnu de is eletziones generales in Argentina. Binchet Javier Milei de su partidu libertàriu[195].
  • 22 onniasantu/santandria: eletziones generales me is Paisos Bàscios. Su Partidu pro sa Libertade (dereta estrema) otenet sa majoria[196].
  • 30 onniasantu/santandria: su Brasile annùntzias chi s'at a unire a s'OPEC+ pro resonare de sa produtzione de petròliu de su 2024[197].

Idas/Nadale

modìfica
  • 3 idas/nadale: su Venetzuela votat in unu referendum simbòlicu in contu de su reclamu de su territòriu ricu de petròliu de Guayana Esequiba, chi est a suta de su controllu de Guyana. Sa majoria de is venetzuelanos votant "Eja" ma is analistas creent chi non ddoe ant a èssere cunsighèntzias[198].
  • 6 idas/nadale: su ex presidente e ditadore de su Perù Alberto Fujimori est liberadu dae sa presone a pustis de un'òrdine de su Tribunale Costitutzionale[199].
  • 7 idas/nadale: sa Bolìvia est ammìtida in su Mercadu Comunu de su Sud (Mercosur)[200].
  • 12 idas/nadale: s'addòbiu pro su clima COP28 arribat a un'acòrdiu pro una transitzione a lassare s'impreu de combustìbiles fòssiles. Est su primu in 30 annos de fainas de sa cunferèntzia[201][202].
  • 17 idas/nadale: In Guanajuato, Mèssicu, unu cumandu armadu tzùchiat in una festa de una posada navideña in sa tzitade de Salvatierra, lassende a 11 giòvanos mortos[203].
  • 18 idas/nadale: cumpangias medas de navigatzione suspendent is operatziones in su Mare Ruju pro neghe de is atacos de is rebellos Huti contras a is naves[204].
  • 20 idas/nadale: sa Corte Suprema de su Coloradu detzidet chi Donald Trump no at a pòdere pigare parte a is primàrias de su Partidu Republicanu pro is eletziones presidentziales de is Istados Unidos de su 2024, pro neghe de su rolu suo in is acuntessimentos de Capitol Hill de su 2021. Est sa primu borta in s'istòria de su Paisu[205].
  • 22 idas/nadale: su contu de is mortos in sa Fròngia de Gaza passat is 20000 mortos, s'1% de sa populatzione e prus de is vìtimas de sa gherra Àrabu-Israeliana de su 1948[206].
  • 29 idas/nadale: sa Rùssia ghetat su prus atacu mannu de drones e mìssiles contras is tzitades de s'Ucràina dae s'incumentzu de sa gherra, ochiende a su mancu a 39 persones e lassende·nde a àteras 160 fertas[207][208].
  • 30 idas/nadale: s'Ucràina respondet a s'atacu russu imbiende drones chi ochient a su mancu a 17 persones e nde ferrent a àteras 110[209].
  • 31 idas/nadale: sa Reina Margarita II de Danimarca annùntziat de bòlere abdicare su 14 de ghennàrgiu de su 2024, lassende sa trona a su fìgiu, su prìntzipe Federicu[210].

Riferimentos

modìfica
  1. (IT) Anno internazionale del miglio, FAO spera di liberare il potenziale di un cibo speciale, in Onu Italia.
  2. (ES) Años Internacionales, in undocs.org. URL consultadu su 4 ghennàrgiu 2023.
  3. (EN) This popular European country just got a new currency, in CNN.
  4. (EN) Uzbekistan to switch to Latin alphabet in 2023, in www.aa.com.tr. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  5. (ES) Deutsche Welle (www.dw.com), Al menos 19 muertos en dos atentados con coche bomba en Somalia | DW | 04.01.2023, in DW.COM. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  6. (ES) Georgina Zerega, Detenido Ovidio Guzmán, hijo de El Chapo y uno de los líderes del Cartel de Sinaloa, in El País México, 5 ghennàrgiu 2023. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  7. (IT) Redazione di Rainews, Città del Messico, collisione tra due convogli della metropolitana: 1 morto e 57 feriti, in RaiNews, 7 ghennàrgiu 2023. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  8. (EN) Bolsonaro supporters storm key government buildings in Brazil, in www.aljazeera.com. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  9. (IT) Mafia, Matteo Messina Denaro arrestato a Palermo | Fermato dai carabinieri del Ros in una clinica privata, in Tgcom24. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  10. (EN) Reuters, Vietnam legislature approves president's resignation amid graft crackdown, in Reuters, 18 ghennàrgiu 2023. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  11. (EN) Gail Alexan­Der, Kangaloo is President-elect, in www.guardian.co.tt. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  12. (IT) L'Orologio dell'Apocalisse "a soli 90 secondi dalla mezzanotte" - Mondo, in Agenzia ANSA, 24 ghennàrgiu 2023. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  13. (EN) New Zealand: Chris Hipkins taking over from Jacinda Ardern on Wednesday, in the Guardian, 22 ghennàrgiu 2023. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  14. (EN) Jacinda Ardern resigns: Reactions from around the world, in RNZ, 19 ghennàrgiu 2023. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  15. (CS) Česká televize, Prezidentské volby 2023, in ČT24 - Česká televize. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  16. (EN) Jerusalem synagogue shooting: Israel arrests 42 after deadly attack, in BBC News, 27 ghennàrgiu 2023. URL consultadu su 29 ghennàrgiu 2023.
  17. (IT) È stata ritrovata la capsula radioattiva perduta in Australia - Mondo, in Agenzia ANSA, 1º freàrgiu 2023. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  18. (EN) Green comet passes Aldebaran on February 14 and 15, in earthsky.org, 10 freàrgiu 2023. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  19. (EN) China condemns US military strike on suspected spy balloon, in www.aljazeera.com. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  20. (EN) Katherine Tangalakis-Lippert, A second 'Chinese surveillance balloon' has been spotted over Latin America, according to Pentagon officials, in Business Insider. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  21. (EN) Phil Stewart, Idrees Ali e Phil Stewart, U.S. shoots down mysterious object near Canadian border, in Reuters, 13 freàrgiu 2023. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  22. (ES) VietnamPlus, Tailandia advierte sobre la peligrosa contaminación por polvo fino | Internacional | Vietnam+ (VietnamPlus), in VietnamPlus, 3 freàrgiu 2023. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  23. (IT) Il deragliamento in Ohio e il rischio di un disastro ambientale a lungo termine, in la Repubblica, 14 freàrgiu 2023. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  24. (EN) Michele Kambas, Cyprus politician Christodoulides wins presidential vote, in Reuters, 12 freàrgiu 2023. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  25. (EN) Severe Tropical Cyclone Freddy, in Bureau of Meteorology, Australian Government.
  26. (IT) Il bilancio del ciclone Freddy si aggrava di ora in ora: più di 400 morti, Malawi in ginocchio, in Fanpage. URL consultadu su 3 abrile 2023.
  27. (EN) Quake Toll Hits 4,000 in Turkey, Syria as Overseas Aid Flows, in Bloomberg.com, 6 freàrgiu 2023. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  28. (EN) Rescuers scramble in Turkey, Syria after quake kills 4,000, in AP NEWS, 6 freàrgiu 2023. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  29. (EN) Ukraine war: Ukraine will never be a victory for Russia, Biden tells crowds, in BBC News. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  30. (EN) BREAKING: INEC declares Tinubu winner of presidential election, in Punch Newspapers, 1º martzu 2023. URL consultadu su 9 martzu 2023.
  31. (IT) Naufragio Crotone, cosa è successo ora per ora: dall’avviso di Frontex alla tragedia, in Fanpage. URL consultadu su 9 martzu 2023.
  32. (IT) Strage di Cutro, arrivate a Bologna le prime sette salme. C’è anche una bara bianca, in Fanpage. URL consultadu su 9 martzu 2023.
  33. (IT) Ritrovato a Cutro il corpo di una bambina di 3 anni: i morti del naufragio ora sono 86, in Fanpage. URL consultadu su 15 martzu 2023.
  34. (EN) Greece train crash latest: Human error to blame for tragedy, says PM, in BBC News. URL consultadu su 6 martzu 2023.
  35. (ES) macamilarincon, Apagón masivo en Argentina afecta varias partes del país, in CNN, 1º martzu 2023. URL consultadu su 2 abrile 2023.
  36. (EN) Khanh Vu, Francesco Guarascio e Francesco Guarascio, Vietnam parliament elects Vo Van Thuong as new state president, in Reuters, 2 martzu 2023. URL consultadu su 2 abrile 2023.
  37. (ES) Deutsche Welle (www.dw.com), Grecia: multitudinarias protestas por accidente de tren que dejó 57 muertos | DW | 12.03.2023, in DW.COM. URL consultadu su 2 abrile 2023.
  38. (EN) Karen McVeigh, High seas treaty: historic deal to protect international waters finally reached at UN, in The Guardian, 5 martzu 2023. URL consultadu su 2 abrile 2023.
  39. (EN) IFES Election Guide | Elections: Estonia Parliament 2023, in www.electionguide.org. URL consultadu su 2 abrile 2023.
  40. (ES) Rodrigo Suárez, Se inicia camino hacia una nueva Constitución, in Proceso Constitucional, 6 martzu 2023. URL consultadu su 2 abrile 2023.
  41. (IT) Tentano la "rapina del secolo" all'aeroporto di Santiago del Cile, l'assalto del commando per 32 milioni di dollari, in La Stampa, 8 martzu 2023. URL consultadu su 2 abrile 2023.
  42. (IT) Redazione di Rainews, Spari in un centro di culto dei Testimoni di Geova ad Amburgo, 8 morti. Suicida l'attentatore, in RaiNews, 9 martzu 2023. URL consultadu su 3 abrile 2023.
  43. (EN) Karl Russell e Christine Zhang, The Second-Biggest Bank Failure, in The New York Times, 11 martzu 2023. URL consultadu su 3 abrile 2023.
  44. (EN) Reuters, Factbox: Which companies are affected by SVB collapse?, in Reuters, 14 martzu 2023. URL consultadu su 3 abrile 2023.
  45. (EN) Amy Hawkins e Rhoda Kwan, Xi Jinping handed unprecedented third term as China’s president, in The Guardian, 10 martzu 2023. URL consultadu su 3 abrile 2023.
  46. (EN) Patrick Wintour e Patrick Wintour Diplomatic editor, Iran and Saudi Arabia agree to restore ties after China-brokered talks, in The Guardian, 10 martzu 2023. URL consultadu su 3 abrile 2023.
  47. (IT) Sky TG24, Usa, dopo la Silicon Valley Bank chiude anche la Signature Bank, in tg24.sky.it. URL consultadu su 3 abrile 2023.
  48. (IT) Colombia, esplosione in miniera: almeno 11 morti e 10 dispersi, in Tgcom24. URL consultadu su 7 abrile 2023.
  49. (EN) Putin arrest warrant: Biden welcomes ICC's war crimes charges, in BBC News, 18 martzu 2023. URL consultadu su 7 abrile 2023.
  50. (EN) Danya Hajjaji, Harry Taylor e Tom Ambrose, Russia-Ukraine war live: Putin visits Crimea to mark anniversary of annexation – as it happened, in the Guardian, 18 martzu 2023. URL consultadu su 7 abrile 2023.
  51. (ES) Un terremoto de magnitud 6,8 deja al menos 14 muertos y cientos de heridos en Ecuador, in BBC News Mundo. URL consultadu su 12 abrile 2023.
  52. (EN) Ashley Capoot,Katrina Bishop, UBS buys Credit Suisse for $3.2 billion as regulators look to shore up the global banking system, in CNBC. URL consultadu su 12 abrile 2023.
  53. (EN) AR6 Synthesis Report: Climate Change 2023, in www.ipcc.ch. URL consultadu su 12 abrile 2023.
  54. (EN) Samuel Okiror, Ugandan MPs pass bill imposing death penalty for homosexuality, in The Guardian, 21 martzu 2023. URL consultadu su 13 abrile 2023.
  55. (IT) Sky TG24, Ucraina, Putin: “Dispiegheremo armi nucleari tattiche in Bielorussia”, in tg24.sky.it. URL consultadu su 13 abrile 2023.
  56. (EN) Associated Press, Israel: mass protests after sacking of minister who opposed judicial overhaul, in The Guardian, 26 martzu 2023. URL consultadu su 13 abrile 2023.
  57. (EN) Stoyan Nenov, Bulgaria set for tough coalition talks after fifth inconclusive election, in Reuters, 3 abrile 2023. URL consultadu su 16 maju 2023.
  58. (CNR) Jakov Milatović ubjedljivo pobijedio: Dobio 60 odsto glasova, Đukanović 40, in RTCG - Radio Televizija Crne Gore - Nacionalni javni servis. URL consultadu su 16 maju 2023.
  59. (FI) Minna Karkkola, Näin Petteri Orpo laittaa hallitusneuvottelut käyntiin – Lähteekö viestejä SDP:lle tai PS:lle?, in Uusi Suomi. URL consultadu su 16 maju 2023.
  60. (EN) IFES Election Guide | Elections: Andorra General Council 2022, in electionguide.org. URL consultadu su 16 maju 2023.
  61. (RU) В Петербурге при взрыве в кафе погиб военкор Владлен Татарский, in TACC. URL consultadu su 16 maju 2023.
  62. (IT) Marco Bruna, Quando il blogger diceva: «Uccideremo tutti», in Corriere della Sera, 4 freàrgiu 2023. URL consultadu su 16 maju 2023.
  63. (EN) Jon Henley e Jon Henley Europe correspondent, Finland becomes 31st member of Nato in Brussels ceremony, in The Guardian, 4 abrile 2023. URL consultadu su 13 maju 2023.
  64. (IT) Gerusalemme, polizia israeliana fa irruzione nella moschea di Al-Aqsa, centinaia di palestinesi feriti, in Fanpage. URL consultadu su 13 abrile 2023.
  65. (IT) Shock in Brasile: strage a colpi di accetta in un asilo nido, uccisi 4 bambini, in Tiscali Notizie. URL consultadu su 13 abrile 2023.
  66. (IT) L’aeroporto di Amsterdam Schiphol vieterà i jet privati, Greenpeace: “Ora lo faccia anche l’Italia”, in Fanpage. URL consultadu su 13 abrile 2023.
  67. (IT) USA, ex impiegato apre il fuoco in banca: 5 morti e otto feriti in Kentucky, in Fanpage. URL consultadu su 13 maju 2023.
  68. (EN) Ajit Kumar, India TV News, Myanmar's junta kills over 100 including women, children in a deadly airstrike on village: Report, in www.indiatvnews.com, 12 abrile 2023. URL consultadu su 17 maju 2023.
  69. (EN) Juice: Space mission to Jupiter's moons blasts off, in BBC News, 14 abrile 2023. URL consultadu su 17 maju 2023.
  70. (IT) Starship esplode a tre minuti dal lancio, era il primo test del razzo di SpaceX: il video, in Innovazione Fanpage. URL consultadu su 13 maju 2023.
  71. (DE) Anna Gauto, Deutschland nimmt die letzten Atomkraftwerke vom Netz, in Handelsblatt, 14 abrile 2023.
  72. (DE) tagesschau.de, Nukleare Risiken bleiben auch nach Atomausstieg, in tagesschau.de. URL consultadu su 17 maju 2023.
  73. (IT) L’Oms dichiara finita l’emergenza Covid-19, in Fanpage. URL consultadu su 13 maju 2023.
  74. (IT) Kenya, fedeli di una setta si lasciano morire di stenti: trovate decine di tombe in una foresta, in TPI, 23 abrile 2023. URL consultadu su 22 maju 2023.
  75. (EN) Kenya starvation cult death toll hits 90 as morgues fill up: "Nothing prepares you for shallow mass graves of children", in www.cbsnews.com, 25 abrile 2023. URL consultadu su 22 maju 2023.
  76. (ES) Elecciones en Paraguay: el oficialista Santiago Peña gana al opositor Efraín Alegre con una amplia ventaja y será el nuevo presidente, in BBC News Mundo. URL consultadu su 22 maju 2023.
  77. (EN) Troubled First Republic Bank seized and sold to JPMorgan Chase, in www.cbsnews.com, 1º maju 2023. URL consultadu su 26 maju 2023.
  78. (EN) DR Congo floods death toll surpasses 400, in www.aljazeera.com. URL consultadu su 22 maju 2023.
  79. (IT) L’Oms dichiara finita l’emergenza sanitaria del vaiolo delle scimmie, in Fanpage. URL consultadu su 13 maju 2023.
  80. (ES) macamilarincon, La coronación del rey Carlos III será el 6 de mayo de 2023, anuncia el Palacio de Buckingham, in CNN, 11 santugaine 2022. URL consultadu su 22 maju 2023.
  81. (IT) Sky TG24, Strage in un Mall in Texas: 8 persone uccise. Morto anche il killer, in tg24.sky.it, 7 maju 2023. URL consultadu su 22 maju 2023.
  82. (EN) Caroline Faraj,Nadeen Ebrahim, Arab League readmits Syria after 11-year absence, in CNN, 7 maju 2023. URL consultadu su 22 maju 2023.
  83. (EN) Cyclone Mocha: Myanmar government claims 435 dead, appeals for international aid, in cnbctv18.com, 17 maju 2023. URL consultadu su 30 maju 2023.
  84. (IT) L’aeroporto di Amsterdam Schiphol vieterà i jet privati, Greenpeace: “Ora lo faccia anche l’Italia”, in Fanpage. URL consultadu su 13 abrile 2023.
  85. (EN) Rebecca Ratcliffe e Rebecca Ratcliffe South-east Asia correspondent, Thailand’s opposition parties start alliance talks after voters reject military rule, in The Guardian, 15 maju 2023. URL consultadu su 26 maju 2023.
  86. (ES) Agencia EFE, Elecciones en Turquía: Erdogan no alcanza el 50% de los votos y deberá ir a segunda vuelta con Kiliçdaroglu, in El Comercio, 15 maju 2023. URL consultadu su 26 maju 2023.
  87. (ES) Guillermo Lasso activa la muerte cruzada; disuelve la Asamblea Nacional, in Elcomercio.com, 17 maju 2023.
  88. (ES) Volcán Popocatépetl: Así es una erupción estromboliana como la que tuvo este viernes, in El Financiero, 20 maju 2023. URL consultadu su 26 maju 2023.
  89. (IT) G7: al via prima sessione lavori summit [ligàmene interrùmpidu], in MetroNews, 19 maju 2023. URL consultadu su 26 maju 2023.
  90. (EN) Greek election: Centre-right Mitsotakis hails big win but wants majority, in BBC News, 21 maju 2023. URL consultadu su 30 maju 2023.
  91. (EN) Gul Tuysuz,Yusuf Gezer,Tamara Qiblawi, Erdogan wins Turkish election, extending rule to third decade, in CNN, 28 maju 2023. URL consultadu su 30 maju 2023.
  92. Massimiliano Meloni, Eletzionis in Turchia: pustis de binti annus sighit su poderi de “su sultanu” Erdogan, in sardiniapost, 31 maju 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  93. (ES) Reacciones al adelanto de elecciones generales, en directo: Las Cortes Generales se constituirán el 17 de agosto y la campaña electoral empezará el 7 de julio, in infobae. URL consultadu su 30 maju 2023.
  94. (IT) Scontro tra tre treni in India: almeno 288 morti, oltre 900 i feriti. Ospedali in tilt, lotta contro il tempo per i soccorsi, in Il Fatto Quotidiano, 3 làmpadas 2023. URL consultadu su 17 làmpadas 2023.
  95. (IT) Alice Scaglioni, La distruzione della diga di Nova Kakhovka: le foto prima e dopo, in Corriere della Sera, 6 austu 2023. URL consultadu su 17 làmpadas 2023.
  96. (IT) Distruzione della diga di Kakhovka, cosa succede adesso, in TPI, 9 làmpadas 2023. URL consultadu su 17 làmpadas 2023.
  97. (EN) Honduras opens embassy in China after breaking off ties with Taiwan, in NBC News, 11 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  98. (EN) Eritrea rejoins East African bloc IGAD: Information minister - Africa - World, in Ahram Online. URL consultadu su 22 trìulas 2023 (archiviadu dae s'url originale su 19 trìulas 2023).
  99. (EN) Nigeria: At least 100 people killed after boat capsizes, in Sky News. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  100. (EN) Hannah Devlin e Hannah Devlin Science correspondent, Synthetic human embryos created in groundbreaking advance, in The Guardian, 14 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  101. (EN) Death toll in Greece refugee boat tragedy soars to 78, in www.aljazeera.com. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  102. (EN) Dozens killed, six abducted in attack on Uganda school, in www.aljazeera.com. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  103. (ES) Ángela Reyes Haczek, Los pasajeros del submarino Titán murieron tras una “implosión catastrófica”. ¿Cómo sigue la operación?, in CNN, 23 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  104. (IT) Approvato il Trattato per l'Alto mare: il 30% degli oceani dovrà essere protetto entro il 2030, in la Repubblica, 5 martzu 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  105. (EN) Sarah Fortinsky, UN adopts first treaty governing the high seas, in The Hill, 19 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  106. (EN) UAE, Qatar reopen embassies after years-long diplomatic rift, in www.aljazeera.com. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  107. (EN) Staff, ‘Monstrous murder’: 46 women killed in Honduras prison riot, in The Guardian, 20 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  108. (EN) Sam Jones e Helena Smith, At least 35 people feared dead after dinghy sinks en route to Canary Islands, in The Guardian, 21 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  109. (EN) 'Putin's Chef' Yevgeny Prigozhin and his Wagner Group emerge from the shadows : NPR, in web.archive.org, 29 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023 (archiviadu dae s'url originale su 29 làmpadas 2023).
  110. (IT) Redazione di Rainews, Mitsotakis trionfa in Grecia e ottiene la maggioranza assoluta: "Ora le riforme", in RaiNews, 25 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  111. (ES) TSE oficializa que Sandra Torres y Bernardo Arévalo disputarán la Presidencia en segunda vuelta y dice desconocer alcance de orden judicial, in prensalibre.com, 12 trìulas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  112. (EN) Peter Allen, UK issues France travel warning as country is gripped by violence, in Evening Standard, 30 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  113. (EN) UN votes to end its peacekeeping mission in Mali as demanded by the country's military junta, in AP News, 30 làmpadas 2023. URL consultadu su 22 trìulas 2023.
  114. (ES) Trinidad Deiros Bronte, Los talibanes cierran las peluquerías para mujeres y los salones de belleza en Afganistán, in El País, 4 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  115. (EN) Nidhi Verma, Exclusive: India refiners start yuan payments for Russian oil imports, in Reuters, 3 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  116. (EN) Bethan McKernan e Peter Beaumont, Israel attacks Jenin in biggest West Bank incursion in 20 years, in The Guardian, 3 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  117. (EN) Peter Beaumont, Nine injured in Tel Aviv ramming and stabbing attack, in The Guardian, 4 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  118. (EN) Krishn Kaushik, Y. P. Rajesh e Krishn Kaushik, SCO says not against any country as it expands reach, welcomes Iran, in Reuters, 4 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  119. (EN) Mark Rutte: Dutch coalition government collapses in migration row, in BBC News, 7 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  120. (EN) European Union and New Zealand sign free trade deal that's expected to boost trade by up to 30%, in AP News, 10 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  121. (EN) Six killed in stabbing at kindergarten in China, suspect arrested, in www.aljazeera.com. URL consultadu s'8 austu 2023.
  122. (EN) China, Solomon Islands sign policing pact in upgrade of ties, in Reuters, 11 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  123. (EN) Foo Yun Chee, EU seals new US data transfer pact, but challenge likely, in Reuters, 10 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  124. (EN) Sarah Whitten, Actors union joins writers on strike, shutting down Hollywood, in CNBC, 13 trìulas 2023. URL consultadu s'8 austu 2023.
  125. (ES) Por Valeri León, Tercera Toma de Lima: un grupo de manifestantes llegó al Cercado este jueves 21 de julio, in infobae. URL consultadu su 29 austu 2023.
  126. (ES) Un grupo de manifestantes incendia la embajada de Suecia en Irak por la quema del Corán, in La Vanguardia, 20 trìulas 2023. URL consultadu su 29 austu 2023.
  127. (EN) Iran, Bolivia sign deal on expanding defense, security cooperation-Xinhua, in english.news.cn. URL consultadu su 29 austu 2023.
  128. (EN) Helena Smith e Angelique Chrisafis, Greece carries out its biggest ever evacuation as wildfires rage on Rhodes, in The Guardian, 23 trìulas 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  129. (EN) Greece fires: Warning Rhodes fires could worsen as thousands flee homes and hotels, in BBC News, 22 trìulas 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  130. (EN) Date of 2023 National Assembly election announced - Khmer Times, in khmertimeskh.com, 29 làmpadas 2022. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  131. (EN) Cambodia's ruling party endorses PM's son as future leader, in Reuters, 24 nadale 2021. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  132. (ES) Carlos E. Cué, Pedro Sánchez adelanta las elecciones generales al 23 de julio ante el fiasco de las autonómicas, in El País, 29 maju 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  133. (IT) Il Partito Popolare vince ma Vox perde seggi, la destra senza maggioranza. Resistono i socialisti, in RaiNews, 23 trìulas 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  134. (ES) Lasso decreta estado de excepción tras asesinato de alcalde – DW – 24/07/2023, in dw.com. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  135. (EN) Laurence Peter, Niger soldiers declare coup on national TV, in BBC News, 27 trìulas 2023.
  136. (ES) RedacciónRPP, Por 30 gramos de heroína: una mujer fue ejecutada en la horca en Singapur | RPP Noticias, in rpp.pe, 28 trìulas 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  137. (ES) Betty Terrones, Fiscalía detiene a Nicolás Petro, hijo del presidente de Colombia, y su exesposa Day Vásquez, in larepublica.pe, 30 trìulas 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  138. (EN) Pakistan suicide bombing death toll rises to 63, in www.aljazeera.com. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  139. (EN) Ocean heat record broken, with grim implications for the planet, in BBC News, 4 austu 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  140. (EN) Ian Livingston, These places baked the most during Earth’s hottest month on record, in The Washington Post, 2 austu 2023.
  141. (EN) July 2023 is set to be the hottest month on record, in public.wmo.int, 26 trìulas 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023 (archiviadu dae s'url originale su 2 austu 2023).
  142. (EN) California woman named as first tourist among victims of Maui wildfires - live, in The Independent, 24 austu 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  143. (EN) NASA-FIRMS, in firms.modaps.eosdis.nasa.gov. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  144. (EN) Claudia Rebaza,Taylor Ward,Niamh Kennedy,Sugam Pokharel, Thousands evacuated as wildfires tear through Spanish island of Tenerife, in CNN, 18 austu 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  145. (EN) Rain from Tropical Storm Hilary lashes California and Mexico, swamping roads and trapping cars, in AP News, 20 austu 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  146. (EN) Peter Baker, Biden Welcomes Japanese and South Korean Leaders to Camp David Summit, in The New York Times, 18 austu 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  147. (EN) Daniel Judt, Bernardo Arévalo's Unexpected Victory Brings Guatemala Another Democratic Spring, 22 austu 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  148. (EN) Hundreds of migrants killed by Saudi border guards - report, in BBC News, 21 austu 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  149. (EN) Peter Beaumont, ‘Fired on like rain’: Saudi border guards accused of mass killings of Ethiopians, in The Guardian, 21 austu 2023. URL consultadu su 6 cabudanni 2023.
  150. (EN) Chandrayaan-3 live: India's Vikram lander makes historic Moon landing, in BBC News, 23 austu 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  151. (EN) Tara Subramaniam, Jack Guy, Caolán Magee, Lauren Said-Moorhouse, Sophie Tanno, Leinz Vales, Aditi Sangal, Adrienne Vogt e Mike Hayes, Russian transport agency says Prigozhin was on board plane that crashed, in CNN, 23 austu 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  152. (EN) Tara Subramaniam, Jack Guy, Caolán Magee, Lauren Said-Moorhouse, Sophie Tanno, Leinz Vales, Aditi Sangal, Adrienne Vogt e Mike Hayes, Wagner-linked social media channel says Prigozhin has been killed, in CNN, 23 austu 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  153. (EN) Wagner chief Yevgeny Prigozhin presumed dead after Russia plane crash, 23 austu 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  154. (EN) Tim Cocks e Carien du Plessis, Sniffer dogs search for clues in ashes of deadly South African fire, in Reuters, 1º cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  155. (EN) Simon Allison e Helen Sullivan, At least 73 killed as fire engulfs five-storey building in Johannesburg, in The Guardian, 31 austu 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  156. (EN) Aditya-L1: India successfully launches its first mission of the Sun, 1º cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  157. (EN) Safaa Kasraoui, Morocco’s Earthquake Death Toll Rises to 2,960, in Morocco World News, 27 cabudanni 2023.
  158. (EN) G20 in India: Group laments suffering in Ukraine but no condemnation of Russia, in BBC News, 9 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  159. (EN) Ayman Werfali, Eastern Libya authorities say 2,000 dead in flood, thousands missing, in Reuters, 12 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  160. (EN) Michael Wayland, UAW members go on strike at three key auto plants after deal deadline passes, in CNBC, 15 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  161. (EN) Azerbaijan launches operation against Nagorno-Karabakh and demands surrender, 19 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  162. (EN) Why this week's mass exodus from embattled Nagorno-Karabakh reflects decades of animosity, in The Independent, 28 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  163. (EN) Over half of Nagorno-Karabakh's population flees as the separatist government says it will dissolve, in AP News, 28 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  164. (EN) World's oldest wooden structure found in Zambia – DW – 09/20/2023, in dw.com. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  165. (EN) President Macron says France will end its military presence in Niger, pull its ambassador after coup, in AP News, 24 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  166. (EN) Death toll in Nagorno-Karabakh fuel depot blast jumps to 170, 29 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  167. (EN) President Macron says France will end its military presence in Niger, pull its ambassador after coup, in AP News, 24 cabudanni 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  168. (EN) Slovakia election: Strongman Robert Fico's return to power – DW – 10/01/2023, in dw.com. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  169. (EN) Jan Lopatka e Jason Hovet, Slovakia's poll winner defies European consensus on Ukraine, in Reuters, 2 santugaine 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  170. (EN) Andrew Raine, Chris Lau, Joshua Berlinger, Aditi Sangal, Thom Poole e Matt Meyer, Israel-Gaza conflict erupts into fighting after attack by Palestinian militants, in CNN, 7 santugaine 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  171. (EN) Death toll from strong earthquakes that shook western Afghanistan rises to over 2,000, in AP News, 7 santugaine 2023. URL consultadu s'8 nadale 2023.
  172. (EN) Israel formally declares war, approves 'significant' steps to retaliate for Hamas attack, in CBC, 8 santugaine 2023.
  173. (EN) It once seemed unlikely to ever happen, but today Australians will vote on an Indigenous Voice to Parliament, in ABC News, 13 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  174. (EN) Australians vote against a Voice to Parliament with every state returning a No vote — as it happened, in ABC News, 13 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  175. (EN) New Zealand elects conservative Christopher Luxon as premier after 6 years of liberal rule, in AP News, 14 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  176. (ES) Daniel Noboa, el Presidente del Ecuador más joven de la historia, in Metro Ecuador, 16 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  177. (EN) Opposition wins Polish election, according to exit poll, in POLITICO, 15 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  178. (EN) Rob Picheta, Poland's opposition has path to oust populist ruling party, exit poll shows, in CNN, 15 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  179. (EN) Catherine Nicholls,Sharon Braithwaite,Mylene Loubiere,Kathleen Magramo,Issy Ronald, Police shoot dead suspected gunman accused of killing 2 Swedes in Brussels, in CNN, 16 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  180. (EN) After blast kills hundreds at Gaza hospital, Hamas and Israel trade blame as rage spreads in region, in AP News, 17 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  181. (FR) Fedlex, in www.fedlex.admin.ch. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  182. (IT) Eugenio Balsamo, "Vince Massa". Presidenziali in Argentina, l'ultimo sondaggio fa sperare i peronisti, in Gaucho News, 2 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  183. (ES) Huracán Otis en México: el ciclón deja al menos 39 muertos y grandes destrozos a su paso por el estado de Guerrero y la ciudad de Acapulco, in BBC News Mundo, 26 santugaine 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  184. (EN) King Charles: Tackle AI risks with urgency and unity, in BBC News, 1º santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  185. (EN) Countries agree to safe and responsible development of frontier AI in landmark Bletchley Declaration, in GOV.UK. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  186. (EN) The Beatles' last song Now And Then is finally released, in BBC News, 1º santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  187. (EN) Biden pushes for ‘pauses’ with Netanyahu; Gaza death toll passes 10,000, health officials say, in Washington Post, 6 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  188. (PT) António Costa demite-se: "Obviamente", in CNN Portugal. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  189. (EN) Portuguese PM António Costa resigns over lithium deal probe, 7 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  190. (EN) U.S. surgeons perform world's first whole eye transplant, in Japan Today, 10 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  191. (ES) Valeria Ordóñez, ¿Quién era Jesús Ociel Baena Saucedo, la primera persona no binaria en la magistratura electoral en México?, in CNN, 15 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  192. (EN) Michael Martina e David Brunnstrom, China's Xi in US for high-stakes Biden summit, APEC, in Reuters, 15 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  193. (EN) Amy Hawkins e Amy Hawkins Senior China correspondent, China and US pledge to fight climate crisis ahead of Xi-Biden summit, in The Guardian, 15 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  194. (EN) Global temperature exceeds 2°C above pre-industrial average on 17 November | Copernicus, in climate.copernicus.eu. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  195. (IT) Milei sarà il nuovo presidente dell'Argentina, in Il Post, 20 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  196. (EN) Dutch election: Anti-Islam populist Geert Wilders wins dramatic victory, in BBC News, 22 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  197. (EN) Ruxandra Iordache, Brazil set to join the influential OPEC+ oil producers' alliance, in CNBC, 30 santandria 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  198. (EN) David Shortell, Venezuelans approve takeover of oil-rich region of Guyana in referendum, in CNN, 4 nadale 2023. URL consultadu su 10 nadale 2023.
  199. (ES) macamilarincon, Sale de prisión Alberto Fujimori, expresidente de Perú, condenado por violaciones a los derechos humanos, in CNN, 6 nadale 2023. URL consultadu su 28 nadale 2023.
  200. Informe desde Río de Janeiro: Bolivia fue ratificada como miembro pleno de Mercosur, in France 24, 7 nadale 2023. URL consultadu su 28 nadale 2023.
  201. (EN) COP28 agreement on fossil fuels live: New global deal agrees to move away from oil, gas, and coal, in BBC News, 11 nadale 2023. URL consultadu su 28 nadale 2023.
  202. (EN) Ajit Niranjan, Bibi van der Zee e Alan Evans, Cop28: landmark deal to ‘transition away’ from fossil fuels agreed – as it happened, in the Guardian, 13 nadale 2023. URL consultadu su 28 nadale 2023.
  203. (ES) AFP, La masacre de Salvatierra indigna a México y alza críticas contra AMLO, in ADNPolítico, 24 nadale 2023. URL consultadu su 28 nadale 2023.
  204. (EN) BP pauses all Red Sea shipments after rebel attacks, 18 nadale 2023. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.
  205. (IT) “Trump non può partecipare alle elezioni Usa 2024”: storica decisione della Corte suprema del Colorado, in Fanpage, 20 nadale 2023. URL consultadu su 28 nadale 2023.
  206. (EN) Karen DeYoung e Adam Taylor, More than 20,000 dead in Gaza, as U.N. calls for fighting pause and aid, in Washington Post, 30 nadale 2023. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.
  207. (EN) Russia launches the biggest aerial barrage of the war and kills 30 civilians, Ukraine says, in AP News, 29 nadale 2023. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.
  208. (EN) Ukraine’s Interior Ministry reports 30 dead and over 160 wounded in Russian morning attack, in Ukrainska Pravda. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.
  209. (EN) A. B. C. News, Shelling kills 21 in Russian city of Belgorod following Moscow's aerial attacks across Ukraine, in ABC News. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.
  210. (EN) Princess Mary to become Queen of Denmark as monarch announces surprise abdication, in ABC News, 31 nadale 2023. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.

 
Wikimedaglia
Custu est unu de sos artìculos de su mese, est a nàrrere unu de sos mègius artìculos creados e postos in sa pàgina printzipale dae sa comunidade, chi l'at isseberadu pro su mese de ghennàrgiu de su 2024

Candidados pro sos meses benidores

Totu sos artìculos de su mese