گواتيمالا
گوئٽي مالا (انگريزي: Guatemala) جو سرڪاري نالو جمهوريه گوئٽي مالا آھي. اھو وچ آمريڪا ۾ واقع ملڪ آهي جنھن جون سرحدون اتر ۽ اولھ ۾ ميڪسيڪو سان، اتر-اوڀر ۾ بيلز ۽ ڪيريبئن سمنڊ سان، اوڀر ۾ ھونڊوراس سان، ڏکڻ-اوڀر ۾ ايل سلويڊور سان ۽ ڏکڻ ۾ پيسفڪ سمنڊ سان ملن ٿيون. ان کي گادي جي هنڌ ۽ سڀ کان وڏي شھر جو نالو نوئيوا آهي جنھن کي گوئٽي مالا سٽي پڻ سڏيندا آهن.
جمهوريه گوئٽي مالا گوئٽي مالا | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
شُعار: '"آزاد ۽ شاداب ٿي اڀرو" | |||||
ترانو: گوئٽي مالا جو قومي ترانو | |||||
.svg) {{map caption
location_color= تيز سائي رنگ ۾ | region=اولھندو زميني اڌ گول |region_color=خاڪي رنگ سان ڏيکاريل}} | |||||
_-_GTM_-_UNOCHA.svg) | |||||
| گادي جو هنڌ | گوئٽي مالا سٽي 14°38′N 90°30′W / 14.633°N 90.500°W | ||||
| سڀ کان وڏو شهر | گوئٽي مالا سٽي | ||||
| دفتري ٻوليون | اسپيني ٻولي | ||||
| نسلي گروھ (2018 Census[1]) | |||||
| مقامي آبادي | گوئٽيمالن يا گوئٽيمالٽيڪو | ||||
| حڪومت | وحداني صدارتي ريپبلڪ | ||||
• صدر |
اليجينڊرو گيامٽئي | ||||
• نائب صدر |
گئلرمو ڪاسٽيلو | ||||
| Allan Rodríguez | |||||
• سپريم ڪورٽ جو صدر |
Néster Vásquez Pimentel | ||||
| مقننه | ڪانگريس | ||||
| آزادي اسپيني ايمپائر کان | |||||
• آزادي جو اعلان |
15 سيپٽمبر 1821 | ||||
• پھرين ميڪسيڪن ايمپائر کان آزادي |
1 جولاءِ 1823 | ||||
•
موجوده آئين |
31 مئي 1985 | ||||
| پکيڙ | |||||
• جملي |
108٬889 km2 (42٬042 sq mi) (105th) | ||||
• پاڻي (%) |
0.4 | ||||
| آبادي | |||||
• 2018 اندازو |
 17,263,239[2] (67th) | ||||
• گھاٽائي |
129 /km2 (334.1 /sq mi) (85th) | ||||
| جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2018 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
$145.249 billion[2] (75th) | ||||
• في سيڪڙو |
$8,413[2] (118th) | ||||
| جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2018 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
$79.109 ارب ڊالر (68th) | ||||
تاريخ
سنواريوھن ملڪ جي سرزمين مايا تھذيب جو مرڪز ھئي جيڪا ميسو-آمريڪا تائين ڦھليل ھئي. سورھين صدي عيسويءَ ۾ اسپين ھن ملڪ جي سرزمين تي قابض ٿيو ۽ ان کي نئين اسپين جي وائسرائلٽي جو حصو بڻايو. 1821ع م گوئٽي مالا وچ آمريڪا جي وفاقي ريپبلڪ جي حصي جي حيثيت م آزاد ٿيو. 1841ع م اھو وفاق ثٽي ويو. ويھين صديءَ جي شروع ۾ ھتي لاڳاتار آمرن يونائيٽيڊ فروٽ ڪمپني، يونائيٽيڊ اسٽيٽس جي ٽيڪ تي حڪومتون ڪيون. 1944ع ۾ جارج اوبيڪو نالي آمر کي جمھوريت جي حق م ڪيل فوجي انقلاب ذريعي ھٽايو ويو ۽ ملڪ م سماجي ۽ معاشي سڌارا آيا. 1954ع ۾ يونائيٽيڊ اسٽيٽس جي مدد سان فوجي بغاوت ٿي جنھن سان ان انقلاب جو خاتمو آندو ويو. 1960 کان 1996 تائين يونائيٽيڊ اسٽيٽس جي حمايت يافتہ حڪومتن ۽ کاٻي ڌر جي باغين وچ ۾ گھرو ويڙھ ھلي. بعد م گڏيل قومن جي مدد سان امن معاھدو عمل ۾ آيو.
حوالا
سنواريو- ↑ https://www.censopoblacion.gt/mapas
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "World Economic Outlook Database, October 2018". IMF.org. International Monetary Fund. حاصل ڪيل 7 March 2019.
- ↑ "Human Development Report 2019" (PDF). United Nations Development Programme. حاصل ڪيل 10 December 2019.