Foruk Farohzad
Foruk Farohzad (perz. فروغ فرخزاد, r. 5. 1. 1935. – 13. 2. 1967.), bila je iranska književnica i filmski režiser. Na njena djela je većinom utjecao Ibrahim Golestan, značajan iranski naučnik. Danas se smatra jednom od najznačajnijih modernih iranskih književnica, zajedno sa Parvin Etesami i Simin Behbahani.
| Foruk Farohzad | |
|---|---|
 | |
| Biografske informacije | |
| Rođenje | 5. 1. 1935. Teheran, Iran |
| Smrt | 13. 2. 1967. (dob: 32) Teheran, Iran |
| Nacionalnost | Iranka |
| Supružnik | Parviz Šapur (1952. – 1955.) |
| Djeca | Kamjar Šapur |
| Obrazovanje | |
| Zanimanje | pjesnikinja, filmska režiserka |
| Opus | |
| Književne vrste | poezija |
| Jezik | perzijski |
| Znamenita djela | |
"Zarobljenik" "Zid" "Pobuna" "Drugo rođenje" "Hladno doba" | |
Biografija
uredi
Foruk je rođena u Teheranu kao treće od sedmero djece. Išla je u školu do devetog razreda. Sa nepunih 17 godina udala se za Parviza Šapura, poznatog satiričara. Preselila sa sa mužem u Ahvaz gdje je nastavila svoje obrazovanje na polju šivenja i slikanja. Godinu kasnije dobila je sina kojeg je i opjevala u pjesmi "Pjesma za tebe". Sestra je pjevača i političkog aktiviste Ferejduna Farohzada.
Već 1955. nakon približno tri godine braka razvela se od muža. Parviz je dobio skrbništvo nad sinom. Vratila se u Teheran i počela pisati poeziju, objavila je prvi tom pod nazivom "Zarobljenik" (1955).
Foruk, kao ženski razvedeni pisac kontraverzne poezije, privukla je dosta negativne pažnje. Godine 1958. provela je devet mjeseci u Evropi i upoznala pisca i filmskog režisera Ibrahima Golestana koji ju je inspirisao da se slobodno izražava i da živi samostalno. Objavila je još dvije zbirke pod nazivima "Zid" i "Pobuna". Godine 1962. snimila je film o iranskoj djeci oboljeloj od gube pod nazivom Kuća je crna koji je osvojio brojne nagrade širom svijeta. Tokom tog snimanja zbližila se sa djetetom Huseinom Mansurijem kojeg je i usvojila.
Godine 1963. objavila je zbirku "Drugo rođenje" koja se ističe po stilu drugačijim od dotadašnjih modernih iranskih pjesnika.
Dana 13. 2. 1967, u 16:30, Forough je poginula u saobraćajnoj nesreći. Imala je 32 godine. Da bi izbjegla školski autobus skrenula je svoj džip i udarila u kameni zid. Umrla je prije nego što je stigla do bolnice. Njena pjesma "Hajde da vjerujemo u početak hladnog doba" je objavljena posthumno 1974. i smatra se najbolje struktuiranom modernom pjesmom na perzijskom.
Literatura
uredi- Michael Craig Hillmann, A lonely woman: Forough Farrokhzad and her poetry (Three Continents Press, Washington, D.C., 1987). ISBN 0-934211-11-6, ISBN 978-0-934211-11-6.
- Manijeh Mannani, The Reader's Experience and Forough Farrokhzad's Poetry, Crossing Boundaries - an interdiciplinary journal, Vol. 1, pp. 49–65 (2001). PDF Arhivirano 2007-07-10 na Wayback Machine-u
- Michael Craig Hillmann, An Autobiographical Voice: Forough Farrokhzad, in Women's Autobiographies in Contemporary Iran, ur. Afsaneh Najmabadi (Cambridge [Massachusetts]: Harvard University Press, 1990). ISBN 0-932885-05-5. [1].
- Sholeh Wolpe, Sin: Selected poems of Forugh Farrokhzad, (Fayetteville [Arkansas]: University of Arkansas Press, 2007). ISBN 1-55728-861-5
- Ezzat Goushegir, The Bride of Acacias, (a play about Forough Farrokhzad). [2]
Vanjske veze
uredi
- Web stranica posvećena Foruk
- Članak Iranske komore o Foruk
- Forūḡ-Zamān Farroḵzād na Encyclopedia Iranica
- Farrukhzad, Forugh, biografija profesora Iradža Baširija, Universitet u Minnesoti
- Clips, neke od pjesama izgovorene njenim glasom.